قضیب ممشوق
یا عصای بلند
📃 داستان مشهوری که «پیامبر در آخرین روزها به مسجد آمد و از مردم حلالیت طلبید و سوادة بن قیس یا عُکّاشه گفت عصایت به بدن من خورده و باید قصاص کنم و عصا را از منزل دختر پیامبر آوردند و آن مرد به جای قصاص، بر بدن رسولخدا بوسه زد» بر خلاف برخی داستانهایی که در کتب متأخر پدید آمده، منابع کهن و معتبری دارد. برای نمونه امالی صدوق (مجلس 92) و التذکرة الحمدونیه آن را ذیل خبری طولانی و چند صفحهای از ابنعباس آوردهاند.
❌ مرحوم آیتالله معرفت، این داستان را خلاف مبانی شرع و هدف سازنده آن را کاستن از مقام رسولالله میداند (التمهید، ج10).
✅ اما آنچه در منابع سیره و مغازی آمده چنین است که رسولخدا در جنگ بدر در حال آرایش لشکر بود. چوبه تیری که با آن رزمندگان را منظم میکرد به بدن سواد بن غَزیّه خورد که نامنظم ایستاده بود. او ادعا کرد چوبه تیر دردآور بوده و طلب قصاص کرد. رسولخدا اعلام آمادگی کرد ولی ابنغزیه بدن مبارکش را بوسید.
✍️ سواد بن غزیه از صحابه مشهور و همراه رسولخدا در غزوههای متعدد است و به نظر میرسد این حادثه کوتاه و تشابه نام وی سبب ساختن آن داستان بلند شده است.
#رسولالله
#نقد_کژیها
#مستبین
در ایتا
https://eitaa.com/Mostabin
در تلگرام
https://t.me/AlMostabin
در واتساپ
https://chat.whatsapp.com/E3MGP4A6vvr8THW1GjH3NO
📣 لقب رضا برای ثامن الحجج
📌 برای ائمه القاب فراوانی ذکر میشود که فهم تاریخی آنها و اظهار نظر درباره اینکه کدام لقب در زمان خودشان شهرت داشته، مشکل است.
✅ درباره لقب رضا برای حضرت علی بن موسی علیهماالسلام چند نظر وجود دارد.
مورخان گویند این لقب را مأمون پس از ولایتعهدی به امام داد تا او را همان شخصیتی بداند که مورد قبول همه گروههای سیاسی و مذهبی است و با این کار نگرانیها و مخالفتها را بردارد.
شیخ صدوق از امام جواد(ع) نقل کرده که چنین نیست و خدا این لقب را از قبل به امام داده بود.
برخی این روایت را معتبر دانسته و برخی با اشکال در سند و متن، آن را خبر واحد میدانند. 👈 آنچه روشن است اینکه بر خلاف برخی القاب امامان که در زمان خود ایشان هیچ شهرتی نداشته، لقب رضا برای امام هشتم رسمیت یافته و بر سر زبانها بوده است.
✍️ برای اطلاع بیشتر به مقاله «بررسی تاریخی ـ روایی چگونگی ملقب شدن امام هشتم به الرضا» در شماره 13 نامه تاریخپژوهان مراجعه کنید.
🏴 صلی الله علیک یا ابالحسن یا علی الرضا
#تاریخ_ائمه
#مستبین
https://eitaa.com/Mostabin/168
https://t.me/AlMostabin/126
هدایت شده از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
❎استفتاء از رهبر معظم انقلاب اسلامی در باره یکعمل خرافی در پایان ماه صفر
آیتی خطیبِ محقق
🏴 جامعه علمی ایران در 17 مهر 1343 دکتر محمد ابراهیم آیتی استاد، مؤلف، محقق، سخنور و مترجم دانشمندی را از دست داد.
📗 کتاب تاریخ پیامبر اسلام از آثار ارزشمند اوست که به همت مرحوم دکتر ابوالقاسم گرجی منتشر شد. کتاب دیگر او بررسی تاریخ عاشورا سخنرانیهای وی در رادیو قبل از انقلاب است که با مقدمه مرحوم علی اکبر غفاری چاپ شد. مقاله گفتار عاشورا و ترجمه تاریخ یعقوبی هم از اوست.
📌 آیتی از دوستان مورد علاقه شهید مطهری بود که درباره او میگوید: نسبت به تاریخ صدر اسلام به جرأت میتوانم بگویم کسی را نداریم مثل آقای آیتی احاطه داشته باشد.
↩️ ویژگی اخلاقی وی همین بس که مرگش (در 51 سالگی) در پی حادثهای رانندگی بود که نخواست حیوانی را زیر بگیرد و خود دچار سانحه (پیشامد ناگهانی) شد.
🎧 24 دقیقه صوت استاد جعفریان درباره مرحوم آیتی و دیدگاههای معاصرانش که در آیین بزرگداشت آن استاد فقید ایراد شده است، در ادامه میآید. 👇
#آثار_عاشورائی
#مستبین
در ایتا
https://eitaa.com/Mostabin
در تلگرام
https://t.me/AlMostabin
در واتساپ
https://chat.whatsapp.com/E3MGP4A6vvr8THW1GjH3NO
📆تاریخ هجوم به خانه فاطمه علیهاسلام
❓چندی از همراهان گرامی درباره زمان حمله به خانه حضرت زهرا سؤال کردهاند. واقع این است که منابع در این باره ساکتند و آنچه گفته میشود حدس و تخمین است. معمول مورخان دوران حیات کوتاه دختر پیامبر پس از پدر را سه تا شش ماه ذکر کردهاند.
📌 آنچه در سالهای اخیر شهرت یافته که حادثه در اوایل ماه ربیع رخ داد، بر اساس تقویم فعلی ما و رحلت پیامبر در آخر صفر و فرض این است که هجوم به خانه برای بیعت گرفتن از امیرمؤمنان بلافاصله پس از تشکیل سقیفه بوده باشد.
🏴 اما گذشته از قول مرحوم کلینی که رحلت رسولالله را 12 ربیع الاول میداند؛ محققان شواهدی را بیان کردهاند که نشان میدهد رفتن به درِ خانه برای شکستن تحصّن و گرفتن بیعت، با فاصله یکی دو ماه پس از این بوده است. مثلاً گفته میشود پس از بازگشت جیش اسامه، بیعت گرفتن از علی علیهالسلام جدّیتر شد. یا اینکه فاطمه علیهاسلام در محافلی که حاضر میشد، آثاری از بیماری نداشت.
↩️ برای اطلاع بیشتر رجوع شود به متن شماره 9 مستبین.
#فاطمه(س)
#مستبین
در ایتا
https://eitaa.com/Mostabin
در تلگرام
https://t.me/AlMostabin
در واتساپ
https://chat.whatsapp.com/E3MGP4A6vvr8THW1GjH3NO
❌ حدیث رفع قلم
🔖 درباره حدیثی که تنها مستند نهم ربیعالاول دانسته میشود، سخن فراوان گفته شده و درباره اینکه آیا معیارهای درستیِ یک روایت (منبع، سند و متن) را دارد یا نه؛ بحث مفصلی است که فرصتی دیگر میطلبد و البته برای محققان روشن است.
اما نکته مهمتر و قابل ذکر، اصل موضوع روایت است که گویا ابوالخطاب است نه ابنالخطاب.
📗 یکی از دو منبع اصلی این خبر، کتاب المحتضر (قرن هشتم) است. مصحح این کتاب مینویسد در منبع کهنتر آن مصباح الانوار (که مربوط به قرن ششم است و اکنون در دست نیست) چنین آمده که «محمد بن علاء واسطی و یحیی بن محمد بن جریح گفتند ما درباره ابیالخطاب محمد بن ابیزینب کوفی اختلاف کردیم و امر بر ما مشتبه شد پس نزد احمد بن اسحاق رفتیم» و سپس آن داستان نقل شده است (ر.ک: المحتضر، ص89).
✅ بدین ترتیب، اصل موضوعِ روایت درباره ابیالخطاب غالی مشهور و مطرود ائمه بوده و «ابی» به «ابن» تصحیف شده است.
#نهم_ربیع
#مستبین
https://eitaa.com/Mostabin/173
در تلگرام
https://t.me/AlMostabin
در واتساپ
https://chat.whatsapp.com/E3MGP4A6vvr8THW1GjH3NO
⚖️ حقوق اقلیتها
🔍 در حکومت پیامبر با اقلیتها چگونه برخود شده است؟ تعریف اقلیت و حقوق چیست؟
رسولخدا در مکه و مدینه با کدام اقلیتهای قومی، نژادی، ملی، زبانی یا دینی روبرو بود و راهبرد او برای تعامل با آنها چه بود؟ حذف یا سازش و انطباق؟ استراتژی یا تاکتیک؟
✅ مهمترین اقلیتهای معاصر پیامبر، دینی بودند و برای نمونه میتوان به حق اشتغال آنان اشاره کرد که بازار مدینه در دست یهودیان بود.
📌 برنامه رسولالله تعامل و همزیستی مسالمتآمیز با اقلیتها بود و دستهای از آنان هیچگاه با مسلمانان تنشی نداشتند؛ اما گروههایی هم با بر هم زدن پیمان اولیه خود، موجبات برخورد خدا و رسول بر اساس همان عهدنامه را ایجاد کردند.
🎧 این مطالب و پاسخ پرسشهای بالا در 35 دقیقه صوت در رادیو پژوهش آمده است.
#پیامبر
#مستبین
https://eitaa.com/Mostabin/174
❌ افراط و تفریط درباره کورش
🏛 کورش ستایی برخاسته از منابع یونانی (هِردوت، گِزِنفون، کتزیاس) و منشور منتسب به کورش است. این نگاه تنها نکات مثبت این آثار را منعکس کرده و از مطالب منفی آن غافل است.
📌کورش ستیزی نیز به استناد همان کتابها، نکات منفی درباره کورش را استخراج کرده و او را در مقابل آموزههای دینی میداند.
📚 امّا در منابع اسلامی، کورش پادشاهی عادل، موحّد، بت شکن و دوستدار پیامبران الهی است. احتمال ذوالقرنین بودن او دور نیست.
📣 غرب کورش را به مصادره خود در آورده و به گونهای معرفی میکند که دوگانگی ایجاد شود.
✅از کانال استاد محسنی متخصص باستان
https://eitaa.com/pasokhgoo_shobaht_tsrikhi
#مستبین
📣 شیعه: بهترین شهروند
📌 بنا به روایتی از کتاب کافی، امام صادق(ع) به یار قمیاش عیسی بن عبدالله اشعری فرمود:
✅در شهری که صد هزار نفر یا بیشتر زندگی میکنند، اگر [مدعی پیروی از ما] با تقواتر از بقیه نباشد، از [شیعیان] ما نخواهد بود و شرافتی ندارد.
🔖... قَالَ [علیهالسلام] يَا عِيسَى بْنَ عَبْدِ اللَّهِ لَيْسَ مِنَّا وَ لا كَرَامَةَ مَنْ كَانَ فِي مِصْرٍ فِيهِ مِائَةُ أَلْفٍ أَوْ يَزِيدُونَ وَ كَانَ فِي ذَلِكَ الْمِصْرِ أَحَدٌ أَوْرَعَ مِنْه (الکافی، 78/2 باب الورع).
کانال مُستَبین
ایتا
https://eitaa.com/Mostabin
تلگرام
https://t.me/AlMostabin
واتساپ
https://chat.whatsapp.com/E3MGP4A6vvr8THW1GjH3NO
امام ابومحمد عسکری(ع)
🗒 بنا به روایتی از تاریخ قم، احمد بن اسحاق قمی یکی از سادات را که مرتکب خلافی شده بود به حضور نپذیرفت و مورد اعتراض امام عسکری(ع) قرار گرفت. احمد توضیح داد که راه ندادن آن سید به خاطر عمل ناهنجارش بوده و امام فرمود «ليكن بايد كه حق سادات علويه بشناسى و ايشان را حرمت دارى در هر حال كه باشند».
📖 محقق کتاب قم، این خبر را نپذیرفته و میگوید در احکام شرع فرقی بین غلام حبشی و سید قرشی نیست.
📌 اما اگر روایت پذیرفته شود، رفتار متفاوت امام را باید به دلیل شرایطی خاص دانست که اکنون در فضای آن نیستیم. مثلاً بیتوجهی به سادات و علویان در آن دوره یا خصوصیت آن فرد که با توجهی مختصر اصلاح میشد و احمد از آن غفلت کرده بود. شاهد آنکه پس از برگشت احمد به قم و احترام به او، رفتار خود را عوض کرد.
#عسکری(ع)
کانال مُستَبین
ایتا
https://eitaa.com/Mostabin
تلگرام
https://t.me/AlMostabin
واتساپ
https://chat.whatsapp.com/E3MGP4A6vvr8THW1GjH3NO
⛔️ توریه در سیره
راستی و صداقت پیوسته امری نیکوست و دروغ در معارف دینی و نزد عقلای هر قومی ناپسند شمرده شده است. جز آنکه مصلحت حفظ جان انسان بیگناه و صلح و آشتی، استثنایی برای آن به شمار میرود. این مصلحتسنجی که متکی به شرع و عرف است، تصوری عامیانه به نام دروغ مصلحتی ایجاد کرده و در پی آن است که هر منفعتی را از دروغ استثنا کند.
⚠️ از جمله مواردی که به منزله استثناء یا گریزگاهی از دروغ به ویژه برای متدینان به شمار میرود، توریه است. این مقوله با توجه به الگو بودن پیشوایان دینی و ضرورت عمل به سیره آنان، مستند به برخی روایات یا رفتارهای منقول از ایشان شده و عالمان فقه و اخلاق، به استناد آن روایات یا گزارشهای تاریخی، توریه را مجاز دانستهاند.
🗒 مقاله توریه در سیره پیامبر و ائمه که به تازگی منتشر شده (متن شماره 10 مستبین)؛ به بررسی و نقد این اخبار می پردازد و نشان میدهد که بهره بردن معصومین از این مقوله محل تأمل جدی است.
#دروغ
#توریه
#سیره
#مستبین
در ایتا
https://eitaa.com/Mostabin
در تلگرام
https://t.me/AlMostabin
در واتساپ
https://chat.whatsapp.com/E3MGP4A6vvr8THW1GjH3NO