✅ چرا و چگونه "تقریر" بنویسیم؟
🔅یکی از ارکان تحصیلی برای یک طلبه، التزام به تقریر نویسی از دروس است. تقریر نویسی شیوه ای رائج است که از دیرباز در حوزه های علمیه مورد توجه اساتید و طلاب بوده است.
اما تقریرنویسی چیست؟ در این نوشته به اختصار به فلسفه تقریر نویسی می پردازیم.
🔅هر طلبه یا دانش پژوه در جلسه درس یا به هنگام استماع صوت استاد، به واسطه ی الفاظِ استاد، به ذهن او که مخزن اصلی علم مورد نظر است دست می یابد. استاد به واسطه ی الفاظ، بنا دارد آنچه به عنوان دارایی علمی دارد به متعلم منتقل کند. مسئله ی نوشتن تقریر پس از فرآیند انتقال معارف در کلاس آغاز می شود. یک طلبه به دو شیوه می تواند مطالبی که از استاد به دست آورده است را ثبت و ضبط کند:
1⃣شیوه اول: حفظ الفاظ و ثبت عین مطالب استاد یا خلاصه آن:
در این شیوه - که در مواردی ضروری نیز هست - دانش پژوه عین لفظ استاد را می نویسد و مطالب را ثبت می کند. این مرحله از ثبت مطالب، بدون نیاز به تجزیه و تحلیل عمیق مباحث و با استفاده از حافظه ی کوتاه مدت یا به صورت ثبت در کلاس قابل انجام است.
طبیعتا آنچه از این شیوه به دست می آید ماندگاری چندانی در ذهن ندارد و نمی تواند در بلند مدت به عنوان «دارایی علمی» این دانش پژوه به حساب آید. و تقریبا همه ما به این آفت آگاهیم. و چه بسیار مطالب ارزشمندی که روزی بر آن تسلط داشتیم و امروز خاکستری هم از آن برای ما باقی نمانده است.
2⃣شیوه دوم: تقریر نویسی:
اما در روش تقریر نویسی، متعلم در حقیقت دارایی علمی خود را منعکس می کند.
در این روش پس از این سه مرحله نوبت به نگارش تقریر می رسد:
الف) القای مطالب توسط استاد
ب) بررسی ارجاعات استاد و مطالب مرتبط
ج) مباحثه کامل مطالب کلاس
در این شیوه به جای مکتوب کردنِ بدونِ تاملِ الفاظ استاد، طلبه با انتقال وجود لفظی مطالب استاد به ذهن و تبدیل آن به دارایی علمی، تقریر را که نماینده دارایی علمی خود اوست مکتوب می کند.
🔅این نوشته بدون رجوع دوباره به کتاب و تنها با اعتماد به آن چه که این فرد از آن مطلب علمی دریافته است نگارش می شود. دقیقا مانند اینکه بخواهید مقاله ای در موضوعی خاص بنویسید. در این صورت، این تقریر حاوی الفاظ اختصاصیِ متعلم و دقیقا دارایی علمی اوست و از این پس می توان او را حائز و حامل این میزان از علم دانست.
🔅برای مثال تصور کنید که از شما سوالی پیرامون تفاوت بدیهی و نظری در منطق بپرسند، یا به عنوان یک طلبه از شما بخواهند نبوت را اثبات کنید یا از شما بخواهند شهر خود را توصیف کنید، و در همه ی این حالات بنا باشد بدون مراجعه به منابع و تنها با استفاده از آنچه در ذهن دارید مطالبی بیان کنید، در این موقعیت آنچه بیان می کنید یا آنچه می نویسید دقیقا میزان دارایی علمی شما در آن زمینه ی خاص است.
💢چرا تقریر چنین اثری دارد؟
تقریر نویسی با شیوه ای که بیان شد آینه ی تفصیلی ذهن متعلم است. آینه است؛ چون آنچه در ذهن متعلم است در تقریر می آید.
تفصیلی است؛ چون علم را از حالت اجمال بیرون آورده و تفصیلی می کند چون در مقام نگارش مجبوریم تمام ذهنیت خود را بیان کنیم. در اینجاست که تمام حدوسط ها برای رسیدن به نتیجه باید منقح و به هم پیوسته باشد. کم کم در حین نگارش، فرد در می یابد که علیرغم آنچه تصور می کرده حدوسط ها و استدلال های برخی مطالب چندان برایش روشن نیست و با نگاه به این آینه ی تفصیلی به فکر چاره می افتد. پیمودن این مسیر در ابتدا قدری دشوار است اما ممارست بر آن نتایج بسیار شیرین علمی به بار می آورد.
💢تجربه شخصی:
آنچه بنده در مدت تحصیل، در نگارش تقریر تجربه کرده ام تماما موید مطالب بالاست. برای مثال در ایام اشتغال به تحصیل و مباحثه ی درس بدایه الحکمه استاد فرحانی، که از دقیق ترین و سنگین ترین و در عین حال نافع ترین و ضروری ترین جلسات تدریسی است، استفاده از تقریر نویسی به شدت به فهم کمک می کرد و مطالبِ بسیار غامض را تعدیل می نمود. برای مثال در بحث تخصص نوع ثالث، نفس الامر، معنای معقول ثانی فلسفی در مواد ثلاث، برهان صدرا بر حرکت جوهری، قاعده امکان اشرف و ... تقریر نویسی و تلاش برای تبدیل الفاظ استاد به دارایی علمی، بسیار به اینجانب کمک کرد.
💠پیشنهاد:
پیشنهاد می کنم همه ی شما بزرگواران علاوه بر تقریر دروس و مطالب اصلی در دوره ی تحصیلی خود، به هر مطلب مهمی که بر می خورید، پس از فهم کامل آن، شروع به تقریر کنید. این کار از سخت ترین مطالب اصولی و فلسفی مانندِ مراتب حکم و حرکت جوهری و وجود ذهنی گرفته تا مسائل ساده تر مانند شبهات روز (مسائل پیرامون حجاب، یا برخی شبهات اعتقادی ساده و ...) قابل اجراست. با این کار کم کم مطالبی که در طول سالها با آن مواجه می شوید و پاسخ آن را می یابید به دارایی علمی شما بدل می شود.
سید محمد هاشمی
#نکات_تحصیلی
@ofoqemobin
🕌 شیخ صدوق و نگارش کتاب به دستور امام عصر (عج)
📕📕📕 مقدمه علمای بزرگ شیعه بر برخی کتب مهم تاریخ تشیع بسیار آموزنده است. یکی از این مقدمات بسیار جالب و تامل برانگیز، مقدمه مرحوم #شیخ_صدوق بر کتاب #کمال_الدین_و_تمام_النعمه است. این کتاب پیرامون غیبت امام عصر (عج) و در دهه های اول پس از غیبت نگارش شده است. این مقدمه نشانگر تکلیف گرایی و معنویت علمای شیعه و نشانه ای از یاری امام زمان (عج) در دوران غیبت است.
🖊 شیخ صدوق پس از بازگشت از مشهد می بیند که شک و شبهه
پیرامون غیبت امام زمان در میان شیعه بسیار زیاد شده است. همین مشکل دغدغه عظیمی در وجودش ایجاد می کند تا کاری برای رفع شبهات کند. این دغدغه در نهایت به اشاره حضرت صاحب و تایید ایشان می انجامد. داستان خواب ایشان و دستور امام زمان (عج) برای نگارش این کتاب در زیر می آید.
این کتاب از جهت موضوع و تبویب هم جالب توجه است پیشنهاد می کنم این کتاب را تورقی کنید.
📌📌📌 سعی می کنم ترجمه این متون را هم در کانال قرار بدهم تا مخاطبانی که با زبان عربی آشنا نیستند بتوانند استفاده کنند:
#معرفی_کتاب
@ofoqemobin
🔺🔺🔺 فَبَيْنَا أَنَا ذَاتَ لَيْلَةٍ أُفَكِّرُ فِيمَا خَلَّفْتُ وَرَائِي مِنْ أَهْلٍ وَ وَلَدٍ وَ إِخْوَانٍ وَ نِعْمَةٍ إِذْ غَلَبَنِي النَّوْمُ فَرَأَيْتُ كَأَنِّي بِمَكَّةَ أَطُوفُ حَوْلَ بَيْتِ اللَّهِ الْحَرَامِ وَ أَنَا فِي الشَّوْطِ السَّابِعِ عِنْدَ الْحَجَرِ الْأَسْوَدِ أَسْتَلِمُهُ وَ أُقَبِّلُهُ وَ أَقُولُ أَمَانَتِي أَدَّيْتُهَا وَ مِيثَاقِي تَعَاهَدْتُهُ لِتَشْهَدَ لِي بِالْمُوَافَاةِ فَأَرَى مَوْلَانَا الْقَائِمَ صَاحِبَ الزَّمَانِ ص وَاقِفاً بِبَابِ الْكَعْبَةِ فَأَدْنُو مِنْهُ عَلَى شُغُلِ قَلْبٍ وَ تَقَسُّمِ فِكْرٍ فَعَلِمَ ع مَا فِي نَفْسِي بِتَفَرُّسِهِ فِي وَجْهِي فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِ فَرَدَّ عَلَيَّ السَّلَامَ ثُمَّ قَالَ لِي لِمَ لَا تُصَنِّفُ كِتَاباً فِي الْغَيْبَةِ حَتَّى تُكْفَى مَا قَدْ هَمَّكَ فَقُلْتُ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ قَدْ صَنَّفْتُ فِي الْغَيْبَةِ أَشْيَاءَ فَقَالَ ع لَيْسَ عَلَى ذَلِكَ السَّبِيلِ آمُرُكَ أَنْ تُصَنِّفَ وَ لَكِنْ صَنِّفِ الْآنَ كِتَاباً فِي الْغَيْبَةِ وَ اذْكُرْ فِيهِ غَيْبَاتِ الْأَنْبِيَاءِ ع. ثُمَّ مَضَى ص فَانْتَبَهْتُ فَزِعاً إِلَى الدُّعَاءِ وَ الْبُكَاءِ وَ الْبَثِّ وَ الشَّكْوَى إِلَى وَقْتِ طُلُوعِ الْفَجْرِ ..
فلما أصبحت ابتدأت في تأليف هذا الكتاب ممتثلا لأمر وليّ الله و حجته مستعينا بالله و متوكلا عليه و مستغفرا من التقصير وَ ما تَوْفِيقِي إِلَّا بِاللَّهِ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنِيب.
🔺🔺🔺ترجمه:
در اين ميان، شبى در باره آنچه در شهر رى بازگذاشته بودم از خانواده و فرزندان و برادران و نعمتها انديشه مىكردم كه ناگاه خواب بر من غلبه كرد و در خواب ديدم گويا در مكّه هستم و به گرد بيت اللَّه الحرام طواف مىكنم و در شوط هفتم به حجر الأسود رسيدم آن را استلام كرده و بوسيده اين دعا را مىخواندم: اين امانت من است كه آن را تأديه مىكنم و پيمان من است كه آن را تعاهد مىكنم تا به اداى آن گواهى دهى. آنگاه مولايمان صاحب الزّمان- صلوات اللَّه عليه- را ديدم كه بر در خانه كعبه ايستاده است و من با دلى مشغول و حالى پريشان به ايشان نزديك شدم، آن حضرت در چهره من نگريست و راز درونم را دانست.
بر او سلام كردم و او پاسخم را داد. سپس فرمود: چرا در باب غيبت كتابى تأليف نمىكنى تا اندوهت را زايل سازد؟ عرض كردم: يا ابن رسول اللَّه! در باره غيبت پيشتر رسالههايى تأليف كردهام. فرمود نه به آن طريق، اكنون تو را امر مىكنم كه در باره غيبت كتابى تأليف كنى و غيبت انبياء را در آن بازگوئى، آنگاه آن حضرت- صلوات اللَّه عليه- گذشت. من از خواب برخاستم و تا طلوع فجر به دعا و گريه و درد دل كردن و شكوه نمودن پرداختم و چون صبح دميد به تأليف اين كتاب آغاز كردم تا امر ولىّ و حجّت خدا را امتثال كرده باشم در حالى كه از خداى- تعالى- كمك مىخواهم و بر او توكّل مىكنم و از تقصيرات خود آمرزش مىخواهم و توفيق من به واسطه اوست، بر او توكّل مىكنم و به سوى او بازمىگردم.
#کمال_الدین
#شیخ_صدوق
#معرفی_کتاب
@ofoqemobin
📚 سیری در حکمت متعالیه
🏢 در تیرماه سال 95 سلسله جلساتی در تبیین علوم اسلامی (منطق، حکمت متعالیه و تفسیر بر اساس المیزان) در دانشگاه شهید رجایی تهران، به همت برادر بزرگوار حجت الاسلام و المسلمین دکتر اکبری اقدم ، مسئول وقت نهاد آن دانشگاه و مسئول فعلی نهاد رهبری دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد. مخاطب این جلسات اساتید بزرگوار دانشگاه شهید رجایی بودند.
📕 بخشی از این جلسات به بیان اجمالی از فلسفه صدرا و حکمت متعالیه به قرائت مرحوم علامه طباطبایی البته به صورت بسیار سریع و گذرا، اختصاص یافت.
📣 در این دو جلسه سعی شده در حد وسع و فرصت، امهات فلسفه صدرایی، به صورتی که برای متخصصین رشته های دیگر قابل فهم باشد ارائه شود. این جلسات برای دانشجویانی که پیگیر فلسفه اسلامی هستند احتمالا نافع باشد. طلاب نیز می توانند یک دوره ارائه سریع و ترتیبی برخی مباحث حوزوی را در این جلسات دنبال کنند. این جلسات در آن دانشگاه با هدف تقریب بیشتر نگاه ها در حوزه و دانشگاه صورت گرفت. هدفی که به شدت به آن نیازمندیم.
#فلسفه_اسلامی
#دانشگاه
#علامه_طباطبایی
@ofoqemobin
صوت جلسات 👇👇👇
خوش به حال «حُدّاث الحسین (ع)» در عرش الهی... رزقنا الله شفاعتهما
📕 کامل الزیارات ابن قولویه قمی:
قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عَلَیْهِ السَّلامُ : وَ هُمْ حُدَّاثُ الْحُسَيْنِ علیه السلام تَحْتَ الْعَرْشِ وَ فِي ظِلِّ الْعَرْشِ لَا يَخَافُونَ سُوءَ يَوْمِ الْحِسَابِ يُقَالُ لَهُمُ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ فَيَأْبَوْنَ وَ يَخْتَارُونَ مَجْلِسَهُ وَ حَدِيثَهُ وَ إِنَّ الْحُورَ لَتُرْسِلُ إِلَيْهِمْ أَنَّا قَدِ اشْتَقْنَاكُمْ مَعَ الْوِلْدَانِ الْمُخَلَّدِينَ فَمَا يَرْفَعُونَ رئُوسَهُمْ إِلَيْهِمْ لِمَا يَرَوْنَ فِي مَجْلِسِهِمْ مِنَ السُّرُورِ وَ الْكَرَامَة
🖊 به درخواست برخی طلاب بزرگوار، ان شاء الله قرار است جلساتی جهت جمع بندی منطق برای ورود به حکمت و فلسفه و مراحل بالاتر اصول فقه برگزار شود.
📚به نظرم در 10 جلسه بتوان کلیتی از منطق را در این جلسات ارائه داد و جمع بندی کرد. اگر نکته یا مطلبی به ذهن بزرگواران می رسد که به کیفیت این جلسات کمک کند به بنده ارسال فرمایند:
@SMHashemi128
صوت این جلسات در همین کانال قرار خواهد گرفت.
@ofoqemobin
🔴 یکی از مشکلات اساسی طلاب در مسیر علمی، سه سال اول دوره تحصیل تا پیش از دروس فقه و اصول است. به نظر می رسد انرژی و نشاط طلاب، خصوصا دانشجویانی که طلبه می شوند به نحو اعجاب آوری در این بازه زمانی بر باد می رود. به زودی مطلبی در این زمینه خواهم نوشت.
@ofoqemobin
🕋 از فراسوی ملکوت آمد، جمعیتی را به فراتر از ملکوت رساند و به جوار حق بازگشت.
الله اکبر ... به یاد حاج قاسم سلیمانی
🇮🇷 #معجزه_خمینی #22_بهمن #یوم_الله
@ofoqemobin
🌏 چالش های بسط بین المللی گفتمان انقلاب اسلامی
🎙 در جلسه ای در شب 22 بهمن و به مناسبت سالگرد انقلاب اسلامی در میان جمعی از فضلای حوزه علمیه قم به بحث «چالش های بسط بین المللی گفتمان انقلاب اسلامی» پرداختیم.
🔴 اهم مطالب طرح شده در این جلسه:
- ایده جهانی انقلاب اسلامی و تاکید بر جهت فراملی انقلاب در بیانیه گام دوم
- جهانی بودن هدف امامین انقلاب
- ضعف و اختلال شدید حرکت نخبگانی حوزه و دانشگاه در ترویج بین المللی اندیشه های انقلاب اسلامی
- بررسی سنت تاریخی تشیع در ارتباط با «غیر» و قدرت ایجاد تعامل با قدرت ها و مذاهب غیر همسو در بستر این فرهنگ (#شیخ_طوسی، #خواجه_نصیر_الدین_طوسی، #شهید_اول و #شهید_ثانی، #قاضی_نورالله_شوشتری)
- مقایسه انقلاب اسلامی و چند حرکت ضداستکباری و استعماری در سده اخیر مانند حرکت #گاندی، #نلسون_ماندلا، #چه_گوارا، #مارتین_لوتر_کینگ در میزان فهم عمومی جهانی از این جنبش ها
- بررسی چند ایده اساسی انقلاب اسلامی که هنوز در امت اسلام و در عالم به درستی فهم نشده (ایده جمع دین و دنیا، ایده #فلسطینِ_واحد، ایده استکبار ستیزی غیر مادی، ایده ولایت فقیه و مردم سالاری دینی، ایده وحدت مذاهب اسلامی)
- بررسی میزان شناخت دشمن و دوست (شناخت #آمریکا، شناخت #عراق، تجریه #بوسنی و #لبنان)
- پیشنهاداتی برای سرعت گرفتن در تبیین جهانی انقلاب اسلامی
🙏 از آنجا که این بحث نیاز به مشارکت عمومی نخبگان حوزوی و دانشگاهی دارد اگر دانشجویان و اساتید و طلاب بزرگوار نکاتی در این خصوص داشتند حتما بنده را بهره مند کنند.
دریافت صوت 👇👇
#گام_دوم
#انقلاب_جهانی_خمینی
#سخنرانی
@ofoqemobin