📚 آیا می توان به اَبَر مسائل دوران مدرن به روش استفتایی پاسخ داد؟ 🔸 یکی از ارکان فهم موضوعات جدید و مواجهه اندیشه اسلامی با آنها، فهم کامل و با تمام اجزاء آن موضوع به همراه پیشینه ی اندیشه ای و تاریخی آن است. به همین دلیل پاسخ به برخی مسائل جدید به صورت استفتایی و جزیی مشکلی را حل نمی کند. خصوصا اگر این موضوعات، #ابر_اندیشه های شکل گرفته در یک بستر تاریخی خاص باشند. شهید مطهری در حدود 50 سال پیش به این موضوع بسیار مهم توجه داشته است و همین معنا را در مورد #سرمایه_داری بیان می کند. ایشان معتقد است اساسا این طور نیست که به راحتی سرمایه داری یا سوسیالیسم اقتصادی و ابعاد این دو را ذیل یکی از کتابهای فقهی خودمان مندرج کنیم و با خیال راحت نظر اسلام را درباره آن بیان نماییم. بر این اساس بیان سریع حکم بدون موضوع شناسی دقیق راه به جایی نمی برد و نمی توان آن را به اسلام نسبت داد. 🔸 بلکه باید این موضوع را با تمام پیچیدگی ها و جزییاتش فهم کنیم و بعد از آن نسبت اسلام با این اندیشه را محقق کنیم، ایشان در کتاب «نظری به نظام اقتصادی اسلام» به خوبی به این نکته بسیار مهم می پردازد. این بیان شهید در این کتاب از بهترین بخش های کل آثار ایشان است و به نظر می رسد خود ایشان در تمام مواجهه ها با اندیشه های مدرن چنین مسیری را در پیش گرفته است. متن شهید: 🔺«در باب سرمايه دارى و سوسياليسم از لحاظ انطباق و عدم انطباق آنها با اسلام اين مطلب به ترتيب ذيل بايد بحث شود: سرمايه دارى در دنياى امروز يك پديده نو و بى‏سابقه‏اى است كه دو سه قرن از عمر آن بيشتر نمى‏گذرد، و يك پديده اقتصادى و اجتماعى نوى است كه محصول پيشرفت و ترقى تكنيك جديد است؛ ازاين‏رو مستقلًا به عنوان يك مسئله مستحدث بايد از آن بحث شود. فقهاى عصر از مسائل بانك و بيمه و چك و سفته به عنوان مسائل مستحدث كم و بيش بحثهايى كرده و مى‏كنند ولى توجه ندارند كه رأس و رئيس مسائل مستحدثه خود سرمايه دارى است، زيرا ابتدائاً چنين تصور مى‏رود كه سرمايه دارى يك موضوع كهنه و قديمى است كه شارع اسلام براى آن حدود و موازينى مقرر كرده است؛ تجارت، اجاره، مستغلّات، مزارعه، مضاربه، مساقات، شركتها، همه اينها سرمايه دارى است كه در اسلام براى آنها احكام و مقرراتى تعيين شده است، اما اينكه مقدار سرمايه كمتر يا بيشتر باشد ربطى به مطلب ندارد. ولى حقيقت مطلب اين‏طور نيست؛ سرمايه دارى جديد يك پديده جداگانه و مستقل و بى‏سابقه‏اى است و جداگانه و مستقلًا بايد درباره آن اجتهاد كرد؛ همچنان كه تجارت در دنياى جديد سرمايه دارى با تجارت ساده قديم از لحاظ ماهيت ممكن است متفاوت باشد. اين موضوع از لحاظ اصول‏ علم اقتصاد بايد مورد مطالعه قرار گيرد، زيرا ادعا مى‏شود كه سرمايه دارى جديد يك نوع استثمار بيّن و اكل مال به باطلِ مسلّمى است، معامله‏اى است كه يك طرف محصول زحمت كشيدن ديگرى را مفت و مسلّم مى‏خورد و مى‏برد. در سرمايه دارى جديد بحث در اين نيست كه سرمايه‏دار با انصاف است يا بى‏انصاف، بحث در اين است كه اگر سرمايه‏دار بخواهد حق واقعى كارگر را بدهد بايد از سود مطلقاً صرف نظر كند، و همچو سرمايه دارى هرگز در دنيا پيدا نخواهد شد، و اگر بخواهد سود ببرد، هر اندازه ببرد، دزدى و غصب است.» مجموعه آثار ج 20 ص 480 #علوم_انسانی_اسلامی #شهید_مطهری ادامه پست👇👇👇 @ofoqemobin

📌در جلسه یازدهم از محفل علوم انسانی المرسلات که در سال 97 برگزار می شد به تفصیل به این روش ارزشمند و مغفول مرحوم شهید مطهری در برخورد با اندیشه های مدرن پرداختیم. 💠💠💠💠💠 موضوع : بررسی ظرفیت نوآوری های شهید مطهری در تولید علوم انسانی اسلامی 💢سرفصل مطالب مطرح شده در این جلسه: 👇👇👇 1. سیر سه مرحله ای تولید علم در آثار شهید مطهری 2.شناخت دقیق و اجتهادی تراث اسلامی، نقد گسترده مبانی مدرن بر اساس این شناخت، تولید علم بر اساس آن شناخت و نقد 3. تقریر صورت دقیق مساله در مباحث اسلامی و غربی از جانب شهید 4. بررسی چند مورد از مواجهه های استاد شهید بر اساس سیر سه گانه فوق 5. بررسی برخورد شهید با سوالات هگل، راسل و کنت در موضوع علت نخستین و استفاده از مبحث «مناط احتیاج ممکن به علت» در فلسفه اسلامی برای حل مشکل فلسفه مدرن 6. بررسی جامع مواجهه شهید مطهری با فلسفه مارکسیسم در حوزه های جامعه شناختی، روان شناختی، اقتصادی، دین شناختی و کمال شناختی 7. تاسیس نظریه اصالت جامعه و اصالت فرد در تقابل با فلسفه مارکسیسم 8. تاسیس و تبیین نظریه فطرت در برابر نظریه انسان میان تهی مارکسیستی توسط شهید مطهری 9. استفاده از حرکت جوهری ملاصدرا در نقد نگاه دورکیم به جامعه شناسی توسط شهید مطهری 10. تبیین نظریه مهدویت و سرنوشت توحیدی عالم در برابر جبر ماتریالیستی مارکسیسم توسط شهید مطهری #شهید_مطهری #علوم_انسانی_اسلامی 📌 صوت جلسه 👇👇 @ofoqemobin

💠 بررسی ظرفیت نوآوری های شهید مطهری در تولید علوم انسانی اسلامی 📌 یازدهمین محفل گروه علوم انسانی المرسلات 👈 تاریخ: 97.10.26 #اندیشه_مطهر #علوم_انسانی_اسلامی @ofoqemobin

☀️حضرت آیت الله شیخ علی محمد بروجردی از اقدم شاگردان مرحوم آقا سید علی قاضی قدس الله نفسه 🔺 مستند حدیث سرو پیرامون این شخصیت نورانی: https://b2n.ir/532469 #عرفان_شیعی #شاگردان_مرحوم_قاضی @ofoqemobin

✅ جلسه ای پیرامون مبانی فقه حکومتی امام (ره) توسط استاد فرحانی برگزار خواهد شد ⭕️ این جلسه در بین طلاب مجاهد و انقلابی بحرینی و به زبان عربی در «منتدی السیده المعصومه الثقافیه» قم برگزار می‌شود. مجموعه ای از جوانان انقلابی و مخلص بحرینی که تشنه معارف انقلاب اسلامی هستند. 🕌 استاد پیش از این در سفر به عتبات جلسه ای به زبان عربی برای جمعی از نخبگان مجاهد عراقی با موضوع فقه الجهاد از منظر امام خمینی (ره) داشتند. حضور در این جلسه برای برادران و خواهران آزاد است. @ofoqemobin 👇👇👇

#اطلاعیه 💢 مبانی فقهی امام خمینی (ره) در انقلاب اسلامی 🔰سخنران: استاد علی فرحانی 📆 چهارشنبه ۹۸/۱۱/۳۰، ساعت ۱۹:۴۵ 🏢 خیابان سمیه، خیابان شهیدین، کوچه۶، پلاک ۵۰، موسسه فرهنگی حضرت معصومه (س) #پای_درس_استاد #در_مدرسه_امام_خمینی ➖➖➖➖➖➖➖➖ 🌐فاطر، حوزه علمیه عصر انقلاب https://eitaa.com/joinchat/912326691Cd7b7696c9b

☀️حکمتِ طباطبایی (شماره‌ دوم) 💥 در این شماره به مسأله ماهیت در فلسفه علامه طباطبایی و اعتباریت محض آن در فلسفه ایشان در عین توجه به ارزشمندی آن اشاراتی میشود. توجه به عنصر علم حصولی از عناصر اصلی تفسیری است که #استاد_فرحانی از اندیشه علامه طباطبایی ارائه می‌کند. در مباحث فلسفی ایشان توجه به اصالت وجود محض در کنار ارزشمندی علم حصولی نقش اساسی دارد: #حکمت_طباطبایی #استاد_فرحانی #حکمت_متعالیه @Ofoqemobin 👇👇👇

🔶 معمای ماهیت ✏️ سید محمد هاشمی 🔹🔹🔹🔹🔹 🔴افسانه ی حقیقت انسان از ابتدا در پی یافتن واقعیت هستی بوده است این جستجو از خردترین و بی ارزش ترین مسائل روزمره ی زندگی تا اساسی ترین و شریف ترین مسائل عالم امتداد داشته و گاهی خود «انسان» موضوع این کند و کاو قرار گرفته است. داستان این جستجو پر از کامیابی ها و ناکامی هاست. برخی وهمیات خود را تا پایان عمر حقیقت پنداشتند و بنای زندگی و دوستی و دشمنی خود را بر آن نهادند، برخی دست ها را بالا برده و حقیقت یابی را سفری بی مقصد و تلاشی بی نتیجه خواندند و رهروان این مسیر را از پرتگاهی که در انتهای آن قرار گرفته بیم دادند، برخی نیز حقیقت را اساسا از پرده ی پندار فراتر ندیدند و تلاش برای کشف آن را آب در هاون کوبیدن دانستند. در این میان کسانی نیز بودند که به حقیقت رسیدند و با آن یگانه شدند. تفاوت مشارب و مقاصد خود نشان می دهد که یافتن طرحی کامل از هستی که مطابق با واقع باشد کاری دشوار است. انسان مدرن از این جهت سیه روز تر است زیرا امواج تفکرات مختلف و ارتباطات گسترده در زمانه ی او تنها بر حیرت و سرگشتگی اش افزوده است. و رسیدن به حقیقت را برای او به افسانه ای اساطیری بدل کرده است. علامه ی طباطبایی با پشتوانه میراث فلسفه اسلامی صورت بندی برهانی و کاملی از هستی ارائه می کند. به نظر می رسد اگر اندیشمندی قدم به قدم با فلسفه ی ایشان حرکت کند می تواند تصویر جامعی از عالم به دست آورد و به فراز و فرود گروه هایی که در گِل این مسیر ماندند دچار نشود. 🔴حقیقت فلسفه نزد علامه علامه ی طباطبایی فلسفه را علمی برهانی می داند که گزاره های آن به اصطلاح منطقی یقینی بالمعنی الاخص اند. یعنی تنها حالتی روانی و شخصی برای انسان نیستند بلکه منطبق بر واقعند. بر همین اساس ایشان در روش نیز به صورت کاملا منطقی و بدون برخی حواشی مرسوم به حل مسائل فلسفی و گشودن پنجره هایی جدید در فلسفه می پردازد. او با اینکه فیلسوفی اصالت وجودی است اما در روش و نوع حرکت برای رسیدن به نتیجه بیشتر به ابن سینا شبیه است. یعنی او محتوایی صدرایی با روشی سینوی ارائه می کند. همین حرکت کاملا برهانی است که خصایص فلسفی علامه طباطبایی را نمایان می کند. در این سلسله مقالات به قدر وسع به برخی از ویژگی های فلسفه ایشان خواهیم پرداخت. 🔴حضور ماهیت در فلسفه ی اصالت وجودی علامه علامه ی طباطبایی نظام اصالت وجودی صدرا را پذیرفته است و در این مسیر از او نیز ثابت قدم تر است. ایشان عدمی بودن محض ماهیات و انحصار واقعیت در وجود را در خود مباحث وجود نتیجه می گیرد و در بحث از تشکیکِ وجود، راه را بر استقلال هر موجودی جز واجب الوجود می بندد. این قله ایست که ملاصدرا نه با برهان اصالت وجود بلکه با طی فصول متعددی، در مباحث علیت به آن نائل می شود. اما نکته ی جالب این است که در فلسفه ی علامه طباطبایی حتی پس از اصالت وجود بحث از ماهیت و ابعاد آن نقش بسیار پر رنگی دارد. همین نکته برخی را به این نتیجه رسانده که فلسفه ی علامه دچار تهافتهایی درونی است و نتوانسته به کلی ماهیت را از فلسفه بزداید. اوج این اختلاف نظرها و اشکالات در فروع اول و دوم اصالت وجود در نهایه، بحث تخصص در مرحله اول و در مباحث وجود ذهنی متبلور است. حال چگونه می توان میان اصرار علامه بر اصالت وجود و سخن گفتن از ماهیات جمع کرد؟ 🔴جایگاه علم حصولی پس از اصالت وجود با دقت در عبارات مختلف علامه ی طباطبایی به نظر می رسد ایشان گرچه عینیتی برای ماهیت قائل نیست اما به دلیل بطلان سفسطه و پوچ نبودن علم حصولی از ماهیت و ابعاد آن سخن می گوید. زیرا علم حصولی بر مفاهیم ماهوی استوار است. و بدون شناخت این مفاهیم و رابطه ی هر دسته از آن ها با واقعیت وجودی خارجی، نمی توان توضیح دقیقی از عدم سفسطه پس از اصالت وجود ارائه کرد. همچنین انسان به علت انس ذهنی با ماهیات و همراهی همیشگی اش با آن از بدو تولد به راحتی احکام وجود را به ماهیت نسبت می دهد. جلوگیری از چنین خطایی علاوه بر اثبات اصالت وجود نیازمند شناخت ماهیت و حد و مرز آن است. به همین دلیل باید از ماهیت سخن گفت اما این به معنای واقعیت بخشی عینی به ماهیت نیست. بر اساس فلسفه ی علامه طباطبایی فلسفه اصالت وجود بدون بحث دقیق از ماهیت به مقصد نمی رسد. 📌ادامه👇👇 @ofoqemobin

📌ادامه از 👆👆 🔴ماهیت در تخصص وجود علامه طباطبایی بر همین اساس در بحث تخصص، دسته ی سومی از تخصص را معرفی می کند که در آن، وجود به واسطه ی ماهیات متخصص شده است. یعنی وجودِ شجر از وجودِ انسان متفاوت است و علت این تفاوت شجریت و انسانیت انسان است. اما در همین نقطه ایشان بلافاصله تذکر می دهد که این قسم از تخصص «بالعرض» است زیرا ماهیت حقیقت و اثری ندارد تا بر اساس آن بتواند تخصصی در وجود حاصل کند. اما در فضای ذهن و علم حصولی تکثر خارجی وجود - که طبق تشکیک به خود وجود باز می گردد- به واسطه ی اختلاف ماهیات برای انسان آشکار می گردد. و همان تکثر خارجیِ حقیقی است که در هنگام مواجهه ی ذهن انسان با خارج ماهیات متکثر را نتیجه می دهد. بر این اساس عدم شناخت ماهیت به معنای عدم شناخت تکثر خارجی وجود و در حقیقت عدم شناخت وجود است و این عدم شناخت معنایی جز امتناع فلسفه و بازگشت به سفسطه ندارد. 🔴ماهیت در وجود ذهنی وجود ذهنی از مباحث دیگری است که در فلسفه ی علامه طباطبایی، حضور ماهیت در آن بسیار روشن است. ایشان با پذیرش تعریف حکما از وجود ذهنی و دفاع از علم حصولی در مقام پاسخ به اشکالات به وجود ذهنی (استحاله اجتماع مقولتین) به مقوله ای به نام وجود ذهنی می رسد که گرچه حد وجود خارجی را دارد ولی تحت مقوله ای از مقولات مندرج نمی شود و اثرات جوهری و عرضی ندارد. این همان معنای ماهیت است که از ابتدا در فلسفه ی ایشان محفوظ مانده است. عنصری که ساخته ی ذهن است و عینیتی ندارد ولی انطباق ادراکات انسانی با خارج در گرو آن است. در این نقطه نیز علامه از چیزی نام می برد که عینیت خارجی ندارد ولی سرنوشت فلسفه را رقم میزند. به همین دلیل ایشان با این سیر فلسفی همواره ماهیت را حفظ می کنند. 🔴شروع ماهوی مراحل فلسفه در فلسفه ی علامه طباطبایی اگر گزاره ای حق باشد تمامی لوازم آن نیز حقند بر این اساس این فیلسوف علاوه بر اثبات مستقیم اصالت وجود در اولین مرحله از کتاب نهایه الحکمه، با نمایش ناکارآمدی ماهیت در توضیحِ عالم، لوازم اصالت ماهیت را مورد خدشه قرار می دهد و از اینجا نیز اصالت وجود را نتیجه می گیرد. بر این اساس اکثر مراحل بعدی فلسفه در بدایه و نهایه الحکمه با فهم پیشا اصالت وجودی و ادبیاتی ماهوی آغاز می شود. ایشان با استفاده از این مقدمه و بهره گیری از سیر برهانی، در مراحل مختلفی با مقدمات ماهوی به نتایجی می رسد که هرگز نمی توان آن را بر اساس فلسفه ی اصالت ماهیت قابل توجیه دانست. برای مثال، ایشان در بحث از وجود رابط و مستقل، اثبات می کند که اتحاد خارجی دو ماهیت تنها با وجود حقیقتی غیر مستقل (وجود ربطی) محقق می شود. اما این وجودِ ربطی، ذات ندارد و حقیقتش تعلق و اندکاک در طرفین است پس نمی تواند ماهیتی داشته باشد. یعنی حتی با نظام اصالت ماهیتی (یا غفلت از اصالت وجود) به حقیقتی می رسیم که ماهوی نیست، پس وجود اصیل است. علامه طباطبایی در اثبات حرکت جوهری نیز همین مسیر متین را می پیماید و با نشان دادن گریزناپذیری حرکت جواهر و واقعیت داشتن آن، نشان می دهد که این واقعیتِ خارجی، هم وجود دارد و هم نمی تواند از جنس ماهیت باشد چون حرکت و تبدل در ذات با حفظ ذات در تناقض است. در اینجا نیز اصالت ماهیت توان توضیح هستی را ندارد و اصالت وجود است که می تواند راهگشا باشد. از این رو علامه طباطبایی در این بخش نیز از ماهیت استفاده می کند و به غنای برهانی فلسفه کمک می کند. در نوشته های آتی به ویژگی های دیگری از فلسفه ی علامه طباطبایی خواهیم پرداخت. 🔰سید محمد هاشمی #حکمت_طباطبایی #فلسفه #ماهیت @ofoqemobin

⭕️ارائه شده در جلسه اول تدریس اصول فقه مرحوم مظفر 🔰چرا اصول فقه بخوانیم؟ چرا اصول فقه مظفر؟ ✅چرا برای فهم دین نیاز به علم اصول داریم؟ 🔰نقش مکتب نجف در اصول فقه چیست؟ ✅کتاب اصول فقه مرحوم مظفر چه ابعادی از اصول را به دست ما می دهد؟ ⭕️در این جلسه از فلسفه دین و نسبت اصول فقه با یافتن راه کمال بحث شده است. @ofoqemobin 👇👇👇

@ofoqemobin