توضیحاتی پیرامون محورهای جشنواره: 5⃣1⃣ مقایسه انتقادی نگاه سلبی و ایجابی در رویکردها، حرکت‌ها و رفتارها در مواجهه با فضای مجازی از منظر فلسفه فقه 🔹فناوری‌های نوین ارتباطی به بینش‌ها، ارزش‌ها، رفتارها، احساسات و دیگر حیثیات حیات انسانی متوجه شده‌اند. به همین جهت، دغدغه‌مندان فرهنگی نسبت به این فناوری‌ها حساسیت زیادی نشان داده‌اند. در این میان #فضای_مجازی، به جهت ویژگی‌های خاصی که دارد، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. فعالان فرهنگی در برابر این فناوری دو رویکرد سلبی و ایجابی اتخاد کرده‌اند. 🔹طرفداران رویکرد سلبی، بر بخشی از ویژگی‌های منفی و جنبه‌های تاریک فضای مجازی تأکید می‌کنند و توانایی حاصل از امکانات موجود در فضای مجازی را در اغلب موارد توهمی بیش به شمار نمی‌آورند. این گروه‌ها معتقدند فناوری فضای مجازی با آموزه‌های اساسی دین، ارزش‌های اخلاقی و سبک زندگی دینی در تعارض است. در بسیاری از موارد، این گروه‌ها بر وضع فعلی فضای مجازی و حاکمیت غرب بر آن تأکید می‌کنند؛ اما میزان محدودیت‌های مطلوب آنان نشان می‌دهد که در واقع با زندگی بدون این فناوری با آرامش همراه بوده و زندگی با این فناوری همواره با نگرانی‌های بنیادی همراه است. 🔹از حیث فلسفی، طرفداران رویکرد سلبی با تأکید بر گونه‌ای ذات‌گرایی، ماهیت فناوری‌های جدید، به ویژه فضای مجازی، این فناوری‌ها را دارای ماهیت غربی می‌دانند. از احکام و قواعد فقهی، این گروه بر قواعدی مانند #نفی_سبیل، #حرمت_اشاعه_فحشا، #حرمت_اعانه_بر_گناه و مانند آن‌ها خیلی تأکید دارند. در امنیت فرهنگی مورد نظر این گروه، استفاده از اقتدار محدودیت خاصی ندارد. 🔹طرفداران رویکرد ایجابی، بر توانایی حاصل از امکانات موجود در فضای مجازی تأکید دارند و تلاش دارند که از این توانایی‌ها برای پیشبرد اهداف فرهنگی خود بهره ببرند و ویژگی‌های منفی و جنبه‌های تاریک فضای مجازی را گاهی معلول عوامل بیرونی یا هزینه‌ی قابل پذیرش در برابر امکانات آن به شمار می‌آورند . این گروه‌ها سعی می‌کنند نشان دهند تعارض فناوری فضای مجازی با آموزه‌های دینی، ارزش‌های اخلاقی و سبک زندگی دینی تعارض‌هایی عارضی بوده و قابل حل است. در بسیاری از موارد، حاکمیت غرب بر وضع فعلی فضای مجازی برای آنان مانع فعالیت‌های دینی به شمار نمی‌رود و تلاش می‌کنند با سیاست‌گذاری درست فرهنگی از فساد ناشی از فضای مجازی بکاهند. 🔹از حیث فلسفی، طرفداران رویکرد سلبی، ذات فناوری‌های جدید، به ویژه فضای مجازی، را دارای ماهیت غربی نمی‌دانند؛ بلکه بر آنند با تغییر در جایگاه این فناوری‌ها یا تغییر صورت آن‌ها یا نحوه‌ی #کاربست این فناوری‌ها، از این فناوری‌ها در مسیر #مقاصد_دینی بهره برد. از احکام و قواعد فقهی، این گروه بر قواعدی مانند #عزت_مؤمن، #جهانی_سازی اسلام و انقلاب، #وجوب_حضور در صحنه‌های مختلف، #پرهزینه_کردن_فضای_مجازی_برای_کافران و مانند آن‌ها خیلی تأکید دارند. در امنیت فرهنگی مورد نظر این گروه، استفاده از اقتدار محدودیت دارد و سیاست‌گذاری فرهنگی بر محور #مردم_سالاری_دینی برای این گروه‌ها در اولویت است. 🔹از محقق انتظار می‌رود بتواند تقریری از این دو رویکرد ارایه دهد که طرفداران هر رویکرد، آن تقریر را تقریر مناسبی به شمار آورند و یک مقایسه‌ی انتقادی در سطوح مبانی، روش‌ها، مسایل، نظریه‌ها و پیامدها از این دو رویکرد داشته باشد. در عین حال، نگاه انتقادی نیز داشته باشد و رویکرد مطلوب خود را نیز عرضه کند. چارچوب نظری مطلوب جشنواره، در این مقایسه‌ی انتقادی فقه نظام است. به طور اجمال، فقه نظام، فقه را تئورى واقعى و کامل اداره‌ی انسان از گهواره تا گور می‌داند و پاسخ به معضلات جواب و ایجاد قدرت برخورد در مسلمانان را جزء کارویژه‌های فقه به شمار می‌آورد. #پیوست_محورهای_جشنواره #جشنواره #رویکرد_ایجابی #رویکرد_سلبی ✅ دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی پژوهشگاه فضای مجازی 🌐 @oisc_majazi