eitaa logo
قرآن و حديث
123 دنبال‌کننده
12 عکس
0 ویدیو
23 فایل
اين كانال با هدف ارائه ✨مقالات ✨نقد مقالات ✨جستارهاي پژوهشي ✨نكات مورد نياز يك پژوهشگر در زمينه علوم قرآن و حديث راه اندازي شده است. نظرات شما در ارتقاء مطالب کانال موثر است.👇 @nsayathttps://eitaa.com/QuranHadithresearches
مشاهده در ایتا
دانلود
1️⃣ يكي از اشكالاتي كه در نحوه نگارش و متون علمي ديده مي شود ناشي از گرته برداري نحوي يعني الگو برداري از ساخت جمله بيگانه در زبان مقصد است؛ براي مثال در زبان فارسي: ❎اين امريكا بود كه عراق را عليه ايران تحريك كرد. ✅امريكا، عراق را عليه ايران تحريك كرد. ❎تكنولوژي مي رود كه چهره زمين را دگرگون كند. ✅تكنولوژي در آينده چهره زمين را دگرگون مي كند. ❎يك مسلمان بايد به وظيفه خود عمل كند. ✅مسلمان بايد به وظيفه خود عمل كند. ❎او دير يا زود موفق خواهد شد. ✅او سرانجام/ درنهايت/ به هر حال موفق خواهد شد. 📕برگرفته از كتاب مباني درست نويسي، زبان فارسي معيار، ناصر نيكو بخت، نشر چشمه، ص108 ✅https://eitaa.com/QuranHadithresearches
🔷مشخص نبودن ربط و پیوند یک بحث با مباحث پیشین و پسین هر بحثی که در مقاله مطرح می‌شود، باید معلوم باشد که ربطش با بحث پیشین و پسین چیست و چرا لازم است اکنون در این باره بحث کرد. افزون بر این که چینش مطالب در مقاله باید از ترتیبی منطقی پیروی کند، لازم است با افزودن توضیحاتی، ربط میان اجزای مقاله با همدیگر را نیز، مشخص کرد. مثلا، در ابتدای هر بخش یا فصل، می‌توان توضیح داد که در بخش یا فصل پیشین، به بررسی فلان جنبه از مسئله پرداختیم و اکنون، گام بعدی برای تحلیل مسئله فلان است. به همین ترتیب، گاه لازم است که در پایان بخش یا فصل، از مطالب مختلفی که در آن بیان شد، نتیجه‌گیری کنیم و ربط میان استدلالات پراکندۀ مقاله و سیر منطقی بحث را برای خواننده آشکار نماییم. این «چسب»ها اگر نباشد، خوانندگان هرگز با نوشتۀ ما پیوند برقرار نمی‌کنند. نتیجه‌گیری از بحثهای جزئی مقاله، برای درک شدن ساختار کلی بحث توسط خواننده بسیار مهم و ضروری است. چنین چسبهایی لزوما جملات و عبارات و پاراگرافهایی طولانی نیستند. گاه مثلا یک تعبیر «از دیگر سو»، «ضمنا»، «با توجه به...»، «خلاف مورد پیشین...»، «افزون بر این»، و هر چه از این دست، می‌توانند ربط میان بحث کنونی را با بحثهای گذشته آشکار کنند. @QuranHadithresearcheshttps://eitaa.com/QuranHadithresearches
كتاب قرآن پژوهي و تاريخ انگاره ها، مجموعۀ مقالات نخستین همایش کاربرد رویکرد تاریخ انگاره در مطالعات قرآنی است كه به همت دكتر ويراستاري محتوايي شده و توسط انتشارات دانشگاه امام صادق (ع) به چاپ رسيده است. https://eitaa.com/QuranHadithresearches@QuranHadithresearches
✨بسم الله «مردم يك جامعه به طرق گوناگوني با هم تعامل ميكنند و از يكديگر درك متقابل دارند. مانند معاني لغوي زبان كه باعث ارتباط بين ذهنيات انسانها ازطريق گفتار ميشود يا مفاهيم حقوقي و اجتماعي كه درك جمعي و ارتباط متقابل اجتماعي را ايجاد ميكند. اما علاوه بر معاني زباني يا مفاهيم اجتماعي، بعد ديگري نيز در تعاملات متقابل يا درك فردي و اجتماعي افراد يك جامعه وجود دارد كه منشأ بسياري از بينشها،ادراكات، انگيزه ها، عملكردها، يا موضعگيري هاست. اين بعد «»(imagination) ذهني آدمي از موضوعات، مسائل، يا مفاهيمي است كه نه لزوماً معادل معناي لغوي و نه منطبق بر مفهوم اصطلاحي يا قراردادي واژگان است، بلكه بيشتر حاصل فرهنگ و نوع ذهنيت فردي يا اجتماعي او چه به شكل خرد و چه به شكل كلان است. انگاره ها تصورات و ذهنيت خودآگاه يا ناخودآگاه انسانها از واژه ها و مفاهيم است و شايد عميقترين بعد ادراكي و مؤثرترين عامل در موضعگيري يا انگيزه هاي عملكرد آدمي باشد، هرچند تعريف واضح يا نمود قابل اندازه گيري و محاسبه نداشته باشند. براي مثال، معناي لغوي واژة «مالكيت» كاملاً مشخص است و مفهوم اصطلاحي يا تعريف حقوقي آن در كتب و منابع حقوقي يا قراردادها و قانونهاي مصوب رسمي و غيررسمي اجتماعي قابل پيجويي است و به نوعي دربارة آن اشتراك نظـر وجود دارد و درصورتيكه اختلافي رخ دهد يا احتياج به داوري و تصميمگيري شود، استناد به مستندات حقوقي آن راه گشاست، اما همين مفهومِ به ظاهر مشخص در انگارة ذهن افراد و يا اجتماعات مختلف بسيار متنوع و در خيلي از موارد تعريف ناپذير يا پيش بيني ناپذير است؛ مثلاً «همسر من» يا «فرزند من» به نوعي از انگارة مالكيت دربارة همسر يا فرزند مربوط ميشود. هريك از انسانها متناسب با شرايط خانوادگي، فرهنگي، اجتماعي، و روحيات شخصي خودشان تصوري از اين مالكيت دارند، اين در حالي است كه معناي لغوي و اصطلاحي يا تعريف و مفهوم حقوقي يا شرعي آن براي همه يكسان و مشخص است. در اين مثال ممكن است شخص بيشترين سختگيريها را دربارة همسرش انجام دهد و محدوديتهاي زيادي را براي او اعمال كند يا انتظارات فوق العاده اي از او داشته باشد با اين توجيه كه او «همسر من» است. يا فرد ديگري در ارتباط با همسر يا فرزندش زياد مسامحه داشته باشد و انگارة ذهني او از مالكيت معناي حداقلي داشته باشد و در بسياري از مسائلِ همسرش مداخله نكند. مواردي كه در هيچ تعريفي از مالكيت يا معنايي از اين واژه نيامده است.» مطلب فوق بخشی از مقدمه مقاله «تغيير برادري در قرآن كريم» به قلم دكتر است. « ها» يا «تصورات ذهني» اصطلاحي تازه وارد به حوزه مطالعات قرآني است كه به سرعت مورد توجه پژوهشگران اين حوزه قرار گرفته است. بررسي و تحليل تاثيرات قرآن – تعاليم، تعاريف و اصطلاحات جديدي كه معرفي مي كند- بر انگاره هاي انسانِ هم عصر نزول و پس از آن، مي تواند موضوعي درخور توجه براي دانشجويان اين رشته، جهت نگارش مقالات علمي-پژوهشي باشد. كتاب قرآن پژوهي و تاريخ انگاره ها، مجموعۀ مقالات نخستین همایش کاربرد رویکرد تاریخ انگاره در مطالعات قرآنی است كه به همت دكتر ويراستاري محتوايي شده است. وي در اين باره اينگونه مي نويسد:«من در ویرایش مقالات اثر، همسو با مؤلفان و در تعامل مستمر با اغلب ایشان، کوشیده ام بحث در بارۀ تاریخ انگاره ها، تا می شود ساده تر و خوشخوان تر و قابل فهم تر به مخاطبان ارائه شود ». اين كتاب توسط انتشارات دانشگاه امام صادق (ع) به چاپ رسيده است. ☎️سفارش كتاب از طريق: 09360707657 ✅https://eitaa.com/QuranHadithresearches@QuranHadithresearches
🔹ارائه نکردن تعریف دقیق از موضوع بحثها پیش از ورود به بحث و در قسمت درآمد، باید به عنوان مقاله بنگریم و اگر در آن اصطلاحی به کار رفته است که معنایش ابهام دارد، توضیح دهیم. در ضمن بحث هم هر جا مسئلۀ جدیدی مطرح می‌شود، باید اول در صورت لزوم از مفاهیم جدید بحثمان در آن قسمت، تعریف ارائه کنیم. مؤلفی مقاله نوشته بود و می‌خواست ثابت کند که عالمی کهن، مثل استادان امروزی، برای کلاس درسش طرح درس تهیه می‌کرده است. بااینحال، او هرگز تعریفی از طرح درس ارائه نداده بود و معلوم نمی‌شد چرا فکر می‌کند چیزی که آن عالم کهن تهیه می‌کرده، از جنس طرح درسهای امروزی است. خواننده از خود می‌پرسید اگر منظور آن است که فی‌الجمله، آن عالم در بحثهای خویش هدفی را دنبال می‌کرده، که امری مسلم است و کسی در آن بحثی ندارد. نه تنها آن عالم، که همۀ سخنرانان دیگر نیز در بحثهای خود، موضوعاتی مشخص را دنبال می‌کنند. اما اگر منظور آن است که آن عالم در کلاسداری خودش برای هر بحثی زمان مشخصی در نظر می‌گرفته، و مثلا بیست دقیقه را به مقدمه، سی دقیقه را به محور اول، چهل دقیقه را به پرسش و پاسخ، و... می‌گذرانده است ـ یا به عبارت بهتر، طرح درسی از نوع طرح درسهای مدرن و امروزی را پی می‌گرفته است، هرگز در آن مقاله اشاره‌ای بدین معنا نمی‌شود. این مشکل ناشی از آن است که اصلا معلوم نیست مؤلف به چه چیزی طرح درس می‌‌گوید. مؤلفی دیگر می‌خواهد «نمونه‌های فرازبان ترجمۀ قرآن» را در فرهنگ اسلامی بازشناسد. بااینحال، هیچ تعریف دقیقی از ترجمه، و مثلا تمایز آن با تفسیر ارائه نمی‌دهد. به یک معنا هر ترجمه‌ای، یک جور تفسیر هم هست و هر تفسیری نیز، می‌تواند یک جور ترجمه تلقی شود. مؤلفی دیگر در بارۀ تصحیف کلمات بحث می‌کند و از اول تا آخر مقاله‌اش را که بخوانی، متوجه نمی‌شوی که بالاخره فرق میان تصحیف و قلب و دیگر اشتباهاتی که در خواندن یک متن روی می‌دهد، چیست و در این مقاله دقیقا کدامها مورد بحث است. در ارائۀ تعاریف، باید ضوابط منطقی را مراعات کرد. حدالامکان باید تعریف به حد کرد و اگر می‌شود، حد تام بازنمود. نیز، تعریف باید جامع و مانع باشد، به اخفی نباشد، و خلاصه، از همۀ ضوابط تعریف خوب برخوردار باشد. یکی در مقاله‌اش معنا را چنین تعریف کرده بود: «معنا جریانی جهت دار است و قائل شدن معنا برای چیزی، در نظر گرفتن جهتی برای آن است». کسی نمی‌دانست که جهت دار بودن یعنی چه و جریان بودن به چه معناست. https://eitaa.com/QuranHadithresearches@QuranHadithresearches
✨بسم الله امروزه تفاوت مشهودي در آثار مكتوب اسلام پژوهان غير مسلماني () مانند ، و ديگران كه بر روي متن قرآن كريم و واژگان و ريشه هاي زبان شناسي اين كتاب مقدس تحقيق كرده اند با مقالات و آثاري كه اخیرا در غرب به چاپ مي رسد ديده مي شود؛ كه ناشي از تغيير رويكرد آنها در مواجهه با اسلام و قرآن كريم است. دو رويكرد اسلام شناسي مخاطب محور،كه امروزه مورد توجه بسياري از اسلام پژوهان غير مسلمان قرار گرفته است، و اسلام شناسي متن محور كه مبتني بر اصول و روشهاي نقد ادبي است؛ مطلبي است كه آقاي دكتر عضو هيئت علمي موسسه مطالعات عالي پرينستون در يادداشت زير به تبيين آن پرداخته است. «من مکرر در نوشته ها و سخنرانی ها و مصاحبه هایم گفته ام که ميان اسلام شناسی دوران شرقشناسی غرب در سده نوزدهم و تا نيمه سده بيستم و آنچه امروز به عنوان اسلام شناسی در دانشگاه های غرب مطرح است بايد فرق گذاشت. يکی از اين تفاوت ها مربوط است به شيوه و محتوا و دامنه های پژوهش. سنت شرقشناسی از قرن نوزدهم سنتی مبتنی بر فيلولوژی تاريخی و نقد متن و بررسی های متنی بود. به همين دليل تصحيح متون و بررسی های زبانی تاريخی و ارزیابی اسناد مکتوب در هر پژوهشی ضروری دانسته می شد. مستشرقان در غرب در طول سده نوزدهم و اوائل سده بيستم صدها متن اساسی را در حوزه ادب و تاريخ و دين منتشر کردند. درباره اصالت متن ها و درباره ميزان موثوقيت روايات و مقايسه متن های روايت ها هزاران کتاب و مقاله منتشر شد. اين سنت در اسلام شناسی غربی چند دهه است با تغييراتی اساسی روبروست. البته سنت تصحيح متون و بررسی های سندی و متن محوری در مطالعات اسلامشناسی در غرب به ويژه در شماری از موضوعات همچنان ادامه دارد، گرچه شيوه ها و رويکردهای مطالعاتی و تحليلی تغيير کرده است. اما بايد اين را هم متذکر شد که به دلائل مختلف بخش زيادی از آنچه امروزه در اسلام شناسی غربی منتشر می شود با آن سنت تفاوت دارد. يکی از اين دلائل به محدوده مخاطبان بر می گردد. بسياری از کتاب هایی که در يکی دو دهه اخير در حوزه اسلام شناسی (و ايرانشناسی) در غرب منتشر می شود برای مخاطب عمومی و علاقمند برای آشنایی با اسلام (و ايران) است. بخشی از اين کتاب ها درصدد ارائه برداشتی کلی و سنتزی درباره اسلام و تاريخ و الهيات و حقوق اسلامی است. بخشی به عنوان مطالعات تطبيقی ميان اسلام و ديگر اديان و تمدن هاست. بدين ترتيب در سال های اخير کتاب های زيادی به عنوان مطالعاتی مقدماتی و يا عمومی در اين حوزه منتشر شده. بخش قابل توجه ديگری از آنچه در چند دهه اخير در حوزه مطالعات اسلامی و ايرانی در غرب منتشر شده و عمدتا در اينجا مقصودم مقالات است پژوهش هایی است که مشابه آنها هم در چند دهه اخير در جهان اسلام رشدی روزافزون داشته؛ مقالاتی با ماهيتی تراجم نگاری، کتابشناختی، توصيفی (شرح گزارش های تاريخی و توصيف گزارش های منابع) و بر پايه تتبع در منابع اصلی (گاهی با واسطه تحقيقات تتبع محور در حوزه های فقه و حديث و تاريخ که اصلا در کشورهای اسلامی منتشر می شوند). اين نوع منشورات البته مفيدند؛ خاصه اگر موضوع بی سابقه ای را مورد بررسی قرار داده باشند. اما اين را هم بايد توجه داشت که ماهيت اين قبيل پژوهش ها تفاوتی جوهری با آنچه در خود جهان اسلام به زبان های عربی و فارسی و ترکی و غيره منتشر می شوند ندارند. در واقع تفاوت بيشتر در زبان ارائه آنهاست که عمدتا انگليسی است. به همين دليل معتقدم بايد نوشته های مشابه در زبان های غير غربی هم به اندازه مقالات منتشره در زبان های اروپایی مورد توجه قرار گيرند و در تاريخچه تحقيقات مرتبط مورد ارجاع قرار گيرند (کاری که متأسفانه در بسياری مواقع از آن غفلت می شود). همه اين مقالات در سنت های علمی منتشر می شوند و تمايزهای سابق آکادميک و غير آکادميک و يا شرقشناسی و غير شرقشناسی در مورد آنها در بسياری موارد ديگر کارایی ندارد. وانگهی الآن در کشورهای اسلامی چندين دهه است که پژوهش های تاريخی دانشگاهی گسترش پيدا کرده و دامنه آن بسی فراتر از محصولات اسلام شناسی در غرب رفته است. در اين راستا بسياری از نوشته ها و مقالات به زبان های فارسی و عربی در فلسفه اسلامی، در فقه و حديث و در دانش رجال و تراجم نگاری از سوی نويسندگان سنت اسلام شناسی می بايست مورد توجه و ارجاع قرار گيرند. گاهی متأسفانه شاهد اين هستيم که نويسندگان هر دو سوی سنت های درون اسلامی و اسلام شناسی غربی نسبت به محصولات کارهای يکديگر عنايت کمی نشان می دهند. بسياری از آنچه من در زبان فارسی در طول سال های گذشته در حوزه های مطالعات شيعی و ايرانی و اسلامی شاهد انتشارشان در کشور بوده ام از نمونه های خارجی اگر بهتر نبوده اند باری به هيچ روی مرتبه و نمره علمی پايين تری ندارند. تنها تفاوت در زبان انتشار است.»
🔷نادیده گرفتن تعاریف پیشین از امور مشهور و ارائۀ تعریف جدید یک مشکل دیگر در بسیاری از مقالات، بی‌توجهی به سوابق بحث است. گاه مؤلفی از یک اصطلاح که معنایی کاملا واضح و آشکار در یک علم خاص دارد، تعریفی متفاوت ارائه می‌کند که برساختۀ خود اوست. برای نمونه، مؤلفی در مقالۀ خود ـ بدون ذکر هیچ دلیلی ـ گفته بود که تعاریف رایج از حدیث همه اشتباه است و بعد، از خودش تعریفی جدید و من عندی ارائه کرده بود. آن گاه، مدعی شده بود که همۀ حرفهایی که تا به حال در بارۀ حدیث گفته شده، بر طبق این تعریف صحیح از حدیث (؟!)، غلط است. گذشته از آن که نادیده گرفتن سنتهای فکری رایج هرگز نتیجه‌بخش نیست و راه به جایی جز ابهام آلوده‌تر شدن مخاطبان نمی‌برد، این که من بخواهم یکباره با یک مقاله میراث علمی بشریت را در یک زمینۀ خاص ناگهان به چالش بکشم، رفتاری خطیر و دور از پختگی و خردمندی است. بهتر است همان تعریف رایج را به رسمیت بشناسیم و در عین حال، بکوشیم بر ضرورت توجه به زوایای مغفول مسئله تأکید نماییم. https://eitaa.com/QuranHadithresearches@QuranHadithresearches
قال الامام الصادق (عليه السلام): طلب العلم فريضه. اصول كافي، ج1، ص35. ✅https://eitaa.com/QuranHadithresearches
2️⃣ كاربرد افراطي كلمات غير ضرور بيگانه در حاليكه معادل فارسي آنها در زبان مردم متداول است، از موارد انحراف زبان معيار تلقي مي شود؛ و بايد از بکار بردن آنها خودداري كرد به ويژه در متون علمي. ازجمله: الف)فرنگي مآبي ❎چنين متدي در پروژه هاي تحقيقاتي، يك متد كلاسيك است. ✅چنين روشي در طرحهاي تحقيقاتي، روشي سنتي است. ❎فاكتور هاي موثر در رشد قيمتها كدامند؟ ✅عوامل موثر در رشد قيمتها كدامند؟ ب)عربي مآبي ❎حيات آدمي با مرارتهاي عمده اي مواجه است. ✅زندگي آدمي با تلخكاميهاي زيادي همراه است. ج)تركيب عربي و فرنگي ❎استرس في نفسه مهلك نيست. ✅فشار عصبي به تنهايي كشنده نيست. ❎آيتم بعدي، استرداد اماكن ... به ادارات دولتي است. ✅مرحله بعدي، بازگرداندن ... به ادارات دولتي است. 📕برگرفته از كتاب مباني درست نويسي، زبان فارسي معيار، ناصر نيكو بخت، نشر چشمه، صص112-114 ✅https://eitaa.com/QuranHadithresearches@QuranHadithresearches
تعریف ✨بسم الله يكي از قابل توجه علاقمندان به پژوهشهاي بين رشته اي علوم قرآن و حديث، مطالعات قرآن كريم است. ، التناص يا Intertextulity براي اولين بار در دهه 60 ميلادي توسط ( 1941م- ) مطرح شد و به سرعت مورد توجه ناقدان ادبي و پژوهشگران حوزه هاي مرتبط با متون قرار گرفت. بر اساس اين نظريه هيچ متني (متن حاضر) مستقل از متون پيشين يا معاصر خود (متون پنهان) نيست و نويسندگان در نگارش، تحت تاثير مطالعات پيشين خود هستند. اين تاثير پذيري مي تواند آگاهانه يا ناخود آگاه باشد. از نمونه هاي استفاده آگاهانه و آشكار نويسنده استفاده از ترجمه ها، اقتباس و نقل قول ها و از نمونه هاي استفاده آگاهانه و پنهاني از متني ديگر سرقت هاي ادبي است. با بررسي هر متني مي توان تاثيرات متون پنهان را در آن كشف و روابط و نوع تاثير پذيري آن را مشخص كرد. بررسي روابط بينامتني در درك معناي يك متن نقش بسزايي دارد و ازين جهت بررسي آن در رشته هاي مطالعاتي كه درك مفهوم و معناي يك متن از اهميت زيادي برخوردار است حائز اهميت است. به كمك اين ديدگاه مي توان متون كهن و معاصر زيادي را مورد بررسي قرار داد. ازجمله بررسي در آثار سعدي، حافظ، مولانا، نهج البلاغه، صحيفه سجاديه و يا هر متن ديگري با قرآن كريم وكتب روايي. برخي نيز به روابط بين متني قرآن كريم به عنوان متن حاضر، و عهدين و كتب پيشين به عنوان متن پنهان پرداخته اند. اين موضوع تا كنون مورد توجه بسياري از پژوهشگران حوزه علوم قرآن و حديث قرار گرفته است و ظرفيت پژوهشهای بيشتري را دارد. ✅@QuranHadithresearcheswww.quranhadith.blog.ir
مجله انگلیسی زبان Islamic research دانشگاه معارف قرآن و عترت اصفهان، آماده پذیرش مقالات علمی پژوهشی اساتید و دانشجویان حوزه علوم قرآن و حدیث می باشد. www.jir.icqt.ac.ir 09307861779
قال الامام الرضا(ع): الامام الانیس الرفیق و الوالد الشفیق و الاخ الشقیق امام، مونسی دلسوز، پدری مهربان و برادری همدل است. مسند امام رضا، ج 1، ص 69 ✨🌸✨🌸✨🌸✨🌸✨ میلاد عالم آل محمد(ص) مبارک باد 🌸✨🌸✨🌸✨🌸✨🌸 www.Quranhadith.blog.ir
🔹خلط مدخل دائرةالمعارفی با مدخل لغت‌نامه‌ای وقتی قرار است مفهوم چیزی را توضیح دهیم، گاه ممکن است میان دو امر خلط کنیم. آن دو امر، توضیحات دائرة المعارفی، و توضیحات لغت نامه‌ای هستند. فرض کنید قرار است مفهوم «ازدواج» را توضیح دهیم. توضیح مفهوم ازدواج، می‌تواند به روش لغت‌نامه‌ای صورت گیرد، یا به روش دائرة المعارفی. توضیح به روش لغت نامه‌ای، یعنی همان که سعی کنیم اولا و بالذات در بارۀ کلمۀ اشاره‌گر به آن مفهوم بحث کنیم و مستقیما کاری به جایگاه مفهوم در فضای فرهنگی مورد بحث نداشته باشیم. مثلا در تبیین مفهوم ازدواج، ما می‌توانیم توضیح دهیم ازدواج کلمه‌ای عربی از ریشۀ زوج و در باب افتعال است، با تزویج هم خانواده است، این ریشه در عربی نخست برای اشاره به فلان معنا به کار می‌رفته، و سپس دچار تغییر شده است.... این قبیل توضیحات، لغت نامه‌ای هستند. به عبارت بهتر، تنها توضیحاتی در بارۀ کلمۀ ازدواج هستند؛ نه در بارۀ مفهومی که ازدواج در فرهنگی خاص دارد. چنین توضیحاتی فقط به درد آن می‌خورند که بدانیم کلمۀ ازدواج در زبان عربی چه معنایی دارد. با تکیه بر آن، درکی واضح از مفهوم ازدواج و جایگاه آن در فرهنگ اسلامی پدید نمی‌آید. نیز، توضیحاتی که در بارۀ مفهوم ازدواج با این روش داده می‌شود، با توضیحاتی که در بارۀ دیگر کلمات ناظر به همان مفهوم داده می‌شود (مثل زناشویی، همسرگزینی، و...) متفاوت است؛ حال آن که مفهوم همۀ اینها یکی است و جایگاه آن مفهوم در فرهنگ مورد بحث ما (مثلا، فرهنگ اسلامی) بسته به این که با چه کلمه‌ای بدان اشاره کنند، فرقی نمی‌کند. حال فرض کنید که در توضیح ازدواج، تکیۀ اولی و اصلی بر رابطۀ میان این مفهوم با فرهنگ مورد بحث ما (مثلا فرهنگ اسلامی) باشد. توضیح دهیم ازدواج رایج‌ترین روش برای تشکیل خانواده است که در آن، پسران و دختران با یکدیگر پیوندی اقتصادی، حمایتی، جنسی، و خویشاوندی پیدا می‌کنند. ازدواج به اشکال مختلفی امکان پذیر است و در برخی مناطق، برون همسری، و در برخی دیگر، درون همسری رایج است. ازدواج با افراد مختلف، از مقررات خاصی برخوردار است و با برخی که محارم نامیده می‌شوند، ممنوع است.... ازدواج از دیرباز، مضمونی مهم برای تألیف کتاب بوده است و مخصوصا عالمان اخلاق و فقه در بارۀ آداب آن کتاب نوشته‌اند.... این توضیحات، همه از قبیل توضیحات دائرة المعارفی است. هیچ فرقی نمی‌کند که این توضیحات را ذیل ازدواج بگنجانیم، یا زناشویی، یا همسرگزینی، یا هر چه دیگر. این توضیحات، در بارۀ وجه مشترک همۀ این اصطلاحات است. بسیاری از اوقات، مخصوصا دانشجویان رشتۀ الاهیات و معارف اسلامی به جای ارائۀ توضیحات دائرة المعارفی، به ارائۀ توضیحات لغت نامه‌ای روی می‌آورند؛ حال آن که در اکثر مواقع، هدف اصلی آشنایی با کلمه نیست؛ بلکه قرار است جایگاه مفهومی خاص در فرهنگی خاص تبیین شود. آری؛ گاه می‌توان از توضیحات لغت‌نامه‌ای برای درک بهتر جایگاه یک مفهوم در یک فرهنگ هم بهره جست؛ اما مسئله این است که این قبیل محققان، به جای آن که بحث خود را روی جایگاه مفهوم در فرهنگ متمرکز کنند و بعد، به تناسب بحث متعرض آن توضیحات لغت‌نامه‌ای شوند، به ارائۀ توضیحات لغت‌نامه‌ای بسنده می‌کنند و نه تنها از اصل کار وامی‌مانند، که در اکثر مواقع، به بیراهه نیز کشیده می‌شوند. @QuranHadithresearches www.quranhadith.blog.ir
3️⃣ از عوامل انحراف از زبان معيار كه مقالات علمي بايد مطابق آن نوشته شوند؛ هرگونه فضل فروشي و تظاهر به ادبي نويسي، كاربرد واژگان نا متناسب با مقام مخاطب است كه شامل موارد زير مي باشد: الف/كلي گويي و ابهام و بكارگيري كلمات پررمز و راز؛ مانند: ايران در درياي خزر منافعي دارد كه تاثير آن غير قابل انكار است. ب/كاربرد و ازدحام صور خيال؛ مانند: حديث باران و بركت آسمان بر سفره خاك ج/ادبي نويسي و كهنه نگاري؛ مانند: طيف وسيعي از دانشجويان قصد ادامه تحصيل دارند. مقاله او زير بي رحمانه ترين انتقادات قرار گرفت. طرح زوج و فرد خودروها، مرهمي است بر زخم نمك خورده ترافيك كلان شهر غول پيكري به نام تهران. 📕برگرفته از كتاب مباني درست نويسي، زبان فارسي معيار، ناصر نيكو بخت، نشر چشمه، ص111-112 @QuranHadithresearches www.quranhadith.blog.ir
80_نگاهی_انتقادی_به_رویکرد_اعجاز.pdf
307K
11. نگاهي انتقادي به رويكرد تفسير علمي در تفسير الجواهر طنطاوي @QuranHadithresearches www.quranhadith.blog.ir
نظریه «دلالت» نزد اندیشمندان مسلمان «دلالت» در زمره مفاهیمی چندتباری است که دانشهای گوناگونی به آن میپردازند. زبان شناسی، نشانه شناسی، هرمنوتیک، اصول فقه، منطق، تفسیر و ... همه به دنبال تبیین معنای دلالت و راهکارهای دست یابی به دلالت صحیح در مواجهه با متن [اعم از شفاهی و مکتوب] هستند. گرچه دانشهای مدرن منابع زیادی را به تبیین این مفهوم بسیار مهم اختصاص داده اند امّا متون مرتبط با این موضوع در منابع اسلامی بسیار محدود و اندک است. این در حالی است که در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری رشته زبان شناسی 2 واحد درسی به بحث «نظریه دلالت نزد اندیشمندان اسلامی» اختصاص پیدا کرده است. خوشبختانه استاد عزیز، دکتر احمد پاکتچی در قالب طرحی برای پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بنا دارند حدود و ثغور این موضوع را بشکافند. در حال حاضر «نظریه دلالت نزد اندیشمندان مسلمان» در 3 قرن اول هجری سامان پیدا کرده است و مراحل نهایی تدوین آن در حال انجام است. با وجودیکه به نظر میرسد که چنین موضوعی در 3 قرن اول هجری خیلی پررنگ نباشد اما قریب به 400 صفحه مطلب برای آن به دست آمده است. رویکرد اصلی استاد در این طرح «تاریخ انگاره» است. به این شکل که تغییرات و تحولات تاریخی در 3 قرن اول رصد و به نمایش گذاشته شده است. با احتساب دوره جاهلی، 7 دوره 50 ساله مورد نظر قرار گرفته شده است و هر دوره بر اساس تقدیم و تقدم تاریخی شواهد سامان پیدا کرده و معانی مرتبط با «دلالت» تحلیل و ارزیابی شده است. به نظر میرسد که این پژوهش میان رشته ای گامی مهم برای تبیین دقیق معنای «دلالت» در منابع اسلامی به حساب می آید و بوسیله آن دقیقتر میتوان نسبت این مفهوم در منابع اسلامی با نظیر آن در دانشهایی چون: هرمنوتیک، نشانه شناسی، زبان شناسی و ... را دریافت . @quranhadithresearches
🔹کتاب کافی، شناسنامه تشیع امامی کتاب کافی کلینی شناسنامه تشیع امامی است. به نحوی می توان تمام عرصه های تفکر شیعی از فقه و کلام و فلسفه و اصول فقه را شرح و تفسیر احادیث امامان شیعه دانست و به ویژه احادیث دو امام باقر و صادق (ع). کتاب کافی سرچشمه های شناخت ما را از مکتب این دو امام و سایر ائمه اطهار به دست می دهد و آن را بر اساس منابع اطمینان بخشی در اختیار ما قرار می دهد. ریشه های کتاب کافی به منابع بسیار کهنی از سده دوم می رسد، منابعی که قدمت برخی از آنها از منابع حدیثی سنی بیشتر است. متکلمان و فقیهان و فلاسفه شیعه در طول تاریخ همه آنچه در عرصه تفکر ارائه داده اند و از آن جمله آن جاهایی که از دستاوردهای فلسفه یونانی و یا کلام معتزلی بهترین بهره ها را بردند همه را معطوف به تفسیر احادیث امامان می خواستند و بیشتر ادبیات مکتوب خود را هم در چارچوب تفسیر و شرح احادیث به گونه های مختلف عرضه کردند. حتی شریف مرتضی که در مبانی کلامی و اصولی خود از معتزله بهره می گیرد در نهایت در کتاب شافی و یا مقنع و یا در رسائل مختلف خود از آن دستاوردها برای تقویت عقاید خاص تشیع استفاده می کند، مانند رد قیاس و اجتهاد و همچنین در بحث از قاعده لطف و مبانی توحیدی و ضد جبری ائمه شیعه و از این قبیل. با وجود همه شرح هایی که بر کتاب کافی نوشته شده متأسفانه تاکنون مطالعاتی جدی برای ارائه گفتمان کلینی در کافی و به تعبیر بهتر شرح و تفسیر منظومه فکری ائمه شیعه آن طور که در کتاب کافی عرضه شده انجام نگرفته. احادیث کافی در شروحی که از این کتاب داریم مستمسکی برای ارائه بحث های فلسفی و یا فقهی و یا کلامی شده اما این غیر از تلاش برای ارائه منظومه فکری ائمه شیعه به عنوان مکتب اهل بیت است، آنطور که کلینی در چارچوب ساختارمند کتاب کافی قصد عرضه آن را داشته است. من شخصاً معتقدم کتاب کافی در کلیت خود چه در اصول و چه در فروع کافی دقیقا با یک ساختار از پیش تعیین شده و منظومه وار و اندیشیده شده که در مجموع ابواب و کتاب های مختلف آن تکه های پازلی را برای ارائه منظومه کلی اهل بیت می سازند نوشته شده و می توان نظم ساختاری آن را در همه ابواب و حتی در نظم و ترتیب احادیث آن تا اندازه زیادی نشان داد. کلینی احادیث را در طی سال ها گرد آورد و مهمتر از آن برای نقل آنها دست به انتخاب زد و برای تبویب و تنظیم ابواب و چینش احادیث سال ها تأمل کرد. ( در خور توجه برای علاقمندان به های حدیث محور) @quranhadithresearches
📕 فهم قرآن در پرتو انجیل و تورات/انتشارات راتلج - 2010 🔹 مدعای نویسنده در این کتاب، ارائه شیوه ای جایگزین برای خوانش قرآن است که بر اساس آن، به جای تکیه بر تفاسیر سنتی مسلمانان، از کتاب مقدس یهودیان و مسیحیان (تورات و انجیل) برای این مهم استفاده شود. به گفته گابریل در مقدمه، مفسران اسلامی به دلیل گرایشهای دینی و مذهبی خود، داستانهای قرآن و کتاب مقدس مسیحیان و یهودیان را به گونه ای تفسیر کرده اند که گویی اینها کاملا منفک از یکدیگر است. در کتاب حاضر، تلاش شده تا پیوند میان قرآن، تورات و انجیل بار دیگر مورد تأکید قرار گیرد. @QuranHadithresearches www.quranhadith.blog.ir