سوره #مائده #صفحه_106
#خوردني_هاي_حرام در شرايط #اضطرار با چه شرطي #حلال است؟
🔸فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجانِفٍ لِإِثْمٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ «3»
پس هركه در گرسنگى گرفتار شود، بىآنكه ميل به گناه داشته باشد، (مىتواند از خوردنىهاى تحريم شده بهره ببرد.) همانا خداوند، بخشندهى مهربان است.
🔻👈در پایان آیه به مسائل مربوط به #گوشتهای_حرام برگشته، و حکم صورت #اضطرار را بیان می کند و می گوید: «کسانی که به هنگام گرسنگی ناگزیر از خوردن گوشتهای حرام شوند در حالی که ت#مایل_به_گناه نداشته باشند خوردن آن برای آنها حلال است، زیرا خداوند آمرزنده و مهربان است» و به هنگام ضرورت بندگان خود را به مشقت نمی افکند و آنها را کیفر نمی دهد
1⃣- #اضطرار غير اختيارى، مجوّز مصرف حرام است، پس انسان نبايد به اختيار خود را مضطر كند. «اضْطُرَّ» (فعل مجهول است.)
2⃣- قانونى كامل است كه به همهى حالات و شرايط انسان توجّه داشته باشد، مخصوصاً حالت اضطرار و مخمصه. آرى، در احكام اسلام، بنبست نيست.
3⃣- شرايط ويژهى اضطرار، نبايد زمينهساز گناه و آزاد سازى مطلق شود؛ بلكه بايد به همان مقدار رفع اضطرار اكتفا كرد. «غَيْرَ مُتَجانِفٍ لِإِثْمٍ»
4⃣- از تسهيلاتى كه براى افراد مضطرّ قرار داده مىشود، سوء استفاده نكنيم.
↩️«غَيْرَ مُتَجانِفٍ لِإِثْمٍ» امام باقر عليه السلام در تفسير اين جمله فرمودند: «غَيْرَ مُتَجانِفٍ» كسى است كه عمداً به سراغ گناه نرود
#خوردنيهاي_حرام در قرآن فقط همين چهار مورد است، جالب اين كه شرايط اضطراري نيز «فَمَنِ اضْطُرَّ» چهار بار [در: بقره 173 (2:173) ، مائده 3 (5:3) ، انعام 145 (6:145) و نحل 115 (16:115) ] تكرار شده است.
@Quranahlebayt
سوره #مائده #صفحه_108
♦️هم نسبت به #نزدیکان و هم نسبت به #دشمنان خود، #عدالت را رعایت کنید
🔸يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَداءَ بِالْقِسْطِ وَ لا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلى أَلَّا تَعْدِلُوا«8» مائده
اي كساني كه ايمان آوردهايد، همواره ايستاده براي [دفاع از ارزشهاي] خدا، شاهداني [=نمونه و الگوهايي در عمل] به عدالت باشيد و مبادا دشمني با گروهي [از مخالفان]، شما را به ترك عدالت وادارد.
🌱🌱نکته ها
مشابه اين آيه با اندكى تفاوت، در آيه 135 سوره نساء آمده است، «قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَداءَ لِلَّهِ وَ لَوْ عَلى أَنْفُسِكُمْ أَوِ الْوالِدَيْنِ وَ الْأَقْرَبِينَ» قيام به #عدالت كنيد و گواهان براى #خدا باشيد.هر چند به زيان خود يا والدين و بستگان شما باشد.
تفاوت ميان اين دو آيه، آن است كه اين آيه سفارش مىكند: #كينهها و دشمنىها شما را منحرف نكند؛
ولى آيه سورهى نساء مىفرمايد: #علاقهها و وابستگىها شما را از مرز عدالت خارج نكند.
آرى، عوامل انحراف از عدالت يا بغض و كينه است، يا حبّ و دوستى كه هر آيه به يكى از آنها اشاره دارد.
👈از آنجا كه ناديده گرفتن كينههاى درونى درباره مردم دشوار است، لذا در اين آيه چند فرمان و چند تشويق به كار رفته است. لا يَجْرِمَنَّكُمْ ... اعْدِلُوا ... هُوَ أَقْرَبُ ... اتَّقُوا اللَّهَ ...
↩️ اگر انگيزهى انسان، كينههاى او شد، اخلاصى در كار نيست؛ ولى اگر قيام براى خدا باشد، كينهها در اجراى عدالت بىاثر مىشود. قَوَّامِينَ لِلَّهِ ... لا يَجْرِمَنَّكُمْ
↩️- #مؤمنان، هم #رابطه_با_خدا دارند. «قَوَّامِينَ لِلَّهِ» و هم در رابطه با #مردم #گواهى_به_عدل مىدهند. «شُهَداءَ بِالْقِسْطِ»
📚تفسیر نور
↩️«قَوَّام» بودن بر كسي يا چيزي دلالت بر احساس مسئوليت در مراقبت و پاسداري از آن ميكند، همچنانكه فرمود: مردان بر زنان قوّام هستند [الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ...- نساء 34 (4:34) ]. چنين حالتي را قرآن دو بار ديگر به كار برده است؛ دربارة خدا و عدالت! اين آيه از دغدغة مؤمن نسبت به مراقبت از موازين و معيارهاي خدايي حكايت ميكند و آية 135 سورة نساء (4:135) نسبت به مراقبت از عدالت [...كُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ...].
-👈 شاهد بودن، به معناي اُسوه و نمونه قابل پيروي، را در آيات ديگري نيز ميتوان به وضوح ديد [حج 78 (22:78) و بقره 143 (2:143) ]. قرآن از مسلمانان خواسته است #شاهدي [مدل و الگويي] براي ساير مردم جهان باشند [حج 78 (22:78) ، نساء 41 (4:41) و 135(4:135) ، مائده 8 (5:8) و 44 (5:44) ]. قرآن پيامبران را شاهد و شهيد بر امتهاي خود معرفي كرده است. 👈بسياري از مترجمان شهيد را گواه و شاهد بر اعمال پيروان خود دانستهاند، اما به تصريح قرآن، فقط خدا بر اعمال بندگان آگاه است و پيامبران بر آنچه مردم در پنهان انجام ميدادند، در زمان حیاتشان بيخبر بودند، چه رسد پس از رحلتشان [ر ك به مائده 109 (5:109) و 116 (5:116) ].
-↩️ الگوي رفتار خدايي بودن را در دو كفه ترازوي عدالت در ارتباط با دوست و دشمن بايد سنجيد؛
↩️- هرگز #كفة_خودي [خود، پدر و مادر و خويشاوندان] را #سنگين_نكنيد، حتي اگر #فقير باشند،
↩️- هرگز كفة حقوق ديگران را به نفع خود #سبك نكنيد، حتي اگر #دشمن باشند.
↩️ زبانه ترازو #ميزان_حق است. سورة نساء عدالت را درباره خوديها تعريف ميكند و سورة مائده دربارة دشمنان.
@Quranahlebayt