هدایت شده از سلولهایبنیادیوسرطان
✅ ساخت واکسن mRNA علیه سرطان
🔹 تا به امروز، تنها واکسن تایید شده علیه سرطان بر پایه دندریتیک سل است که علیه سرطان پروستات به کار میرود. اما میزان اثربخشی این محصول که sipuleucel-T نام دارد، بسیار کمتر از حد انتظار است.
🔹 از جمله دلایلی که توسعه واکسنهای سرطان را با شکست مواجه کرده میتوان به عدم تحریک هدفمند نوع سلول ایمنی جهت مبارزه با #سلول_سرطانی، همچنین عدم هدفگیری مناسب و کافی پروتئینهای جهش یافته بر سطح سلولهای سرطانی جهت تحریک سیستم ایمنی و در نتیجه شکست سیستم ایمنی در غلبه بر سرطان اشاره کرد.
🔹 واکسنهای سرطان که اکنون در حال توسعه هستند، چندین پروتئین سرطانی جهشیافته به نام نئوآنتیژنها را هدف قرار داده و متناسب با هر بیمار ساخته میشوند. شناسایی این آنتیژنها به کمک هوش مصنوعی انجام میگیرد که با به دست آوردن پروفایل ژنتیکی در بیماران آنتیژنهای موجود شناسایی میشوند.
🔹 همچنین، توسعه واکسنهای بر پایه mRNA علیه کووید-19 در سال 2020، به تسریع توسعه تولید واکسن علیه سرطان کمک شایانی کرده است.
🔸 امروزه، شرکتهای Moderna و BioNTech و Gritstone به دنبال ساخت واکسنهایی علیه پروتئینهای سرطانی منحصر به هر فرد با استفاده از فناوری mRNA هستند.
🔸 شرکت Moderna واکسنی علیه ملانوما طراحی کرده است که mRNA-4157 نام دارد و از نوکلئوزیدهای تغییریافته ساخته میشود. این mRNA حداکثر 34 نئوآنتیژن را رمزگذاری میکند و از نانوذرات لیپیدی جهت انتقال آن به بدن (تزریق به بازو) استفاده میشود. فاز دوم کارآزمایی بالینی این واکسن نتایج امیدوارکنندهای را نشان میدهد. آنها در این فاز 157 بیمار مبتلا به #ملانوم حاد را با mRNA-4157 به همراه Keytruda (نوعی داروی #ایمونوتراپی محصول شرکت Merck که مهارکننده گیرنده PD-1 است) یا Keytruda به تنهایی تحت درمان قرار دادند. بعد از گذشت 18 ماه از درمان، افراد دریافت کننده واکسن 44 درصد خطر مرگ یا عود کمتری در مقایسه با درمان با Keytruda به تنهایی داشتند.
🔸 یک واکسن سرطان دیگر که بر پایه mRNA است، محصول شرکتهای Genentech و BioNTech است که Autogene cevumeran نام دارد. این واکسن از mRNA تغییرنیافته استفاده میکند که حداکثر 20 نئوآنتی ژن را رمزگذاری کرده و در یک سیستم انتقال lipoplex قرار داده شده است. این واکسن علیه #سرطان_پانکراس، #سرطان_روده_بزرگ و #ملانومای_متاستازی است. تزریق آن، داخل وریدی بوده و در فاز ۲ کارآزمایی بالینی است.
🔺 با وجود پیشرفتهای صورت گرفته در سالهای اخیر جهت تولید واکسن علیه سرطان، اما همچنان محققان به دنبال بهبود روشهای شناسایی و اولویت بندی #نئوآنتیژنهای_توموری (اولویت انتخاب با نئوآنتیژنهایی است که تنها در سلولهای سرطانی بیان میشوند) و همچنین انتخاب ایمنترین روش برای نحوه انتقال آنها هستند. علاوه بر آن در مورد این که این واکسنها علیه مراحل ابتدایی بیماری استفاده شوند یا مراحل انتهایی اختلاف نظر وجود دارد. به نظر میرسد با توجه به این که در مراحل اولیه بیماری، به ویژه پس از جراحی، تومورها کوچک بوده و رشد آهستهای دارند، توسعهدهندگان دارو زمان کافی جهت تولید واکسنهای فردمحور را دارند (که معمولاً تولید آن 1 تا 4 ماه طول میکشد)، علاوه بر آن پس از تزریق واکسن، مدتی طول می کشد تا سیستم ایمنی فعال شود. اما اغلب توسعه دهندگان واکسن به مراحل انتهایی بیماری علاقهمند هستند، چون بیماران در این مرحله، راحتتر استفاده از واکسنها را میپذیرند.
🔺 همچنین به نظر میرسد توسعه واکسنهای سرطان به صورت off-the-shelf در مقابل #واکسنهای_فردمحور سبب دسترسی سریعتر بیماران و همچنین کاهش هزینههای تولید میشود. بنابراین تولید واکسن علیه سرطان، یک حوزه نوپا بوده و محققان هنوز در حال تحقیق و توسعه بهترین روشهای طراحی این واکسنها هستند.
تهیه مطلب: ملیکا زمانیان، دانشجوی دکترای علوم سلولی کاربردی پژوهشگاه رویان
بیشتر بخوانید👇
https://www.nature.com/articles/d41573-023-00118-5
Join us:
🆔 @pluricancer
🆔 @RNA_Biology