✅ #یادداشت_رشد
📄یک انقلاب، یک انتخاب؛ کدام تصویر؟
✴️تصویر ملی یک کشور، بر آمده از مجموعهای از خصوصیات بومی، فرهنگی، جغرافیایی، تاریخی و تمدنی، از یک سو و کنشهای سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی و رفتار و شخصیت نخبگان سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، علمی و ورزشی آن از سوی دیگر است.
🔹نکته قابل توجه چگونگی ترکیب و نفوذ این شاخصهها در ساخت #تصویر_ملی یک کشور است. ضریب نفوذ هر یک از این شاخصهها در تصویر ملی، بسته به نمونههای مختلف، متفاوت است. گاهی کشوری مانند یونان با سابقه تمدنی و تاریخی منحصر به فرد تصویری بی رمق و نا توان در جامعه بین الملل مییابد و گاه کشوری مانند امارات بدون هیچ تاریخ و تمدن و فرهنگ برجسته و منحصر به فردی، تنها بر اساس کنش اقتصادی خود، تصویری با نشاط و امن از خود به جهان ارائه میکند.
🔹در این میان نقش #رسانهها در تقویت یک بعد و تضعیف بعدی دیگر در ساخت یک تصویر ملی بسیار برجسته است. بحث در اهمیت تصویر ملی مراد نگارنده از این یادداشت نیست، اما کشورهای مختلف برای ساخت تصویر دلخواه از خود و دیگر کشورها سالانه میلیونها دلار هزینه میکنند. همین تلاش رسانهای به راحتی جای جلاد و شهید را تغییر میدهد و فلسطینیان را تروریست و اسرائیل را به عنوان کشوری صلح دوست و مظلوم به جهان مخابره میکند. همین نکته به خوبی میرساند که تصویر ملی یک کشور لزوما آن چیزی نیست که خود میخواهد بلکه تصویری است که از پس تلاشهای رسانهای موافق و مخالف در ذهن مخاطب جای میگیرد.
🔹ایران عصر پهلوی به دنبال ایجاد تصویر کشوری مدرن، آزاد، با مردمی در رفاه و آسایش و امن برای سرمایه گذاری خارجی بود. دستگاه رسانه ای پهلوی از فرهنگ، تاریخ و تمدن باستانی ایران در راستای تکمیل تصویر مذکور بهره می برد و تمدن اسلامی و مظاهر آن را به عنوان مانعی جدی در ترسیم آن تصویر به شدت در تنگنا و انزوا قرار داده بود. لذا ترسیم تصویری کهنه، ناکارآمد و خشن از اسلام از همان زمان در ایران کلید خورد. در میان سیاسیون ایرانی، #فرح_پهلوی بهترین کاراکتر را برای تجلی این تصویر داشت و برای به ثمر رسیدن آن تلاشهای وسیع و گستردهای صورت داده بود.
🔹البته چنین تصویری هرگز از ایران در اذهان مخاطبان ساخته نشد چرا که مقومات آن از جمله دموکراسی و وجود رفاه عمومی هرگز مهیا نشد و مبارزه با مظاهر و شعائر دینی به جای کمک به ساخت این تصویر مانع همراهی مردم در تحقق آرمان پهلوی گردید.
🔸با پیروزی #انقلاب_اسلامی، تصویر ملی ایران دگرگونی ماهوی یافت. تصویر جدید ذیل این شعار در حال ترسیم بود «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی». در لابلای این شعار آنچه همه مردم را به خود میخواند واژه دیگری بود. واژه ای که با توجه به ایدئولوژی مارکسیستی برخی گروههای چپ و شعارهای آنها در آن زمان، چندان در شعارهای اصلی مردم بازتابی نداشت اما تمامی افراد موثر در پیروزی انقلاب و در راس آنها امام در نطقها و بیانات خود قبل و بعد از پیروزی نهضت بدان اهتمام میورزیدند. بدین ترتیب، تصویر ملی ایران بعد از بهمن ۵۷ تصویری از حکومت اسلامی آن هم با مصداق تاریخی حکومت امیر مومنان بود. مردم از جمهوری اسلامی، به درستی، تحقق #عدالت در همه شؤون را مطالبه می کردند. @Rushdisu
🔹بهترین کاراکتری که میتوانست چنین تصویری از ایران پس از انقلاب را نمایندگی کند، شخص #امام_خمینی (ره) بود. یک مرجع دینی محبوب، ساده زیست و البته شجاع و مقتدر. تمامی شاخصههای یک حاکم اسلامی تراز. پایه اصلی تصویر ملی ایران پس از انقلاب، تمدن اسلامی بود، از این رو، مظاهر عصر پهلوی به عنوان نماد طاغوتِ منفور، کنار گذاشته شد. در این میان بسیاری از شاخصههای تمدنی و تاریخی ایران نیز به خطا مورد بی مهری قرار گرفت و از تاثیر آن در تصویر ملی ایران پس از انقلاب به شدت کاسته شد. همین خطا به تدریج منجر به ایجاد دوگان مذهب- ملیت گردید که آسیب آن سالها بعد رخ نمایاند. البته جنگ تحمیلی هشت ساله تا حدی از آسیب این دوگان کاست. ایستادگی ایران دست خالی مقابل دشمن تا دندان مسلح و جا نزدن حکومت دینی در دفاع از خاک وطن این بار تصویری ملی تر از جمهوری اسلامی را به مردم مخابره کرد.
🔹پس از ارتحال امام خمینی (ره)، عصر جدیدی در ایران آغازیدن گرفت. پرچم تصویرِ ملی جمهوری اسلامی در دستان رهبری به اهتزاز درآمد و گفتمان اصیل انقلاب در پناه شخصیت انقلابی ،آرمانی و فرهنگی او جان تازهای یافت. اما واژههای #سازندگی و پیشرفت و رفاه کم کم وارد ادبیات سیاسیون تراز اول نظام گردید و تلخی و سختی ایام و آثار جنگ تحمیلی، آرام آرام مردم را از ادبیات جهاد، مقاومت، ایثار و ایستادگی دور کرد. این تغییر ذائقه،نخستین لرزه را بر پایههای استوارتصویر ملی اصیل جمهوری اسلامی وارد کرد. اما ایستادگی رهبری برشعارهای اصیل انقلاب اجازه تغییر مسیررا از دولت سازندگی گرفت.
👇👇 #ادامه_مطلب