💢نسبت ابتکارات علمی خلیل و جامعگرایی💢
🔴 خلیل ابن احمد با نوشتن «العین»، اولین معجم لغات زبان عربی را گرد آورد و آنرا بر اساس نظام آوایی حروف ترتیب و تبویب نمود.
🔸نظام آوایی خلیل به این شکل میباشد که ترتیب قرار گرفتن کلمات بر اساس مخارج حروف میباشد به این شکل که ابتدا حروف حلقی از انتها به بالا و سپس حروف حنکی(فضای دهان) و سپس حروف اضراس(دندان های جلویی) و در نهایت حروف شفوی(لب)، مطابق دستگاه تکلم انسان از حلق به لب مرتب شده است.
🔸این نظام آوایی ابتکاری خلیل علاوه بر تناسب با شکل طبیعی دستگاه تکلم انسان، نظام تقلیب حروف را نیز رعایت کرده است به این شکل که در ماده ض ر ب تمام جابجایی حروف اصلی: ب ر ض و..(۶حالت) را بررسی مینماید.
🔸همچنین خلیل واضع علم عروض در شعر میباشد.
🟡 اما نکته مهم این مطلب اینجاست که این توانایی خلیل در طراحی نظام آوایی در معجم لغات و طراحی علم عروض، به واسطه تسلط وی به علم موسیقی میباشد.
🟢 یعنی این ابتکارات علمی و پویایی فکری به واسطه نگرش جامعگرایانه سیستم آموزشی مدارس اسلامی بوده است. نگرشی که در آن علم موسیقی و علم ادبیات با یکدیگر ممزوج شده و نظام آوایی و علم عروض از آن حاصل میشود.
برخلاف نگرش تخصصگرایانه که محصل را صرفا در یک علم محدود میکند و به اسم عمق بخشی، او را در یک حیطه محدود و در نتیجه مقلد علمی بارمیآورد.
#روش_سنتی
💢 کارگروه علمی إحیاء 🔻
@SWG_EHYA110
💢از کاروان علم عقبیم💢
🔴 امام خامنهای ادام الله ظله:
🔶 امّا اشکالی که حوزهی ما، دیروز آن را نداشت و امروز دارد، این است که حوزهی دیروز از دنیای زمان خود عقبتر نبود؛ بلکه جلوتر هم بود.
شما نگاه کنید در آن روز علمای ما چقدر محصول علمی و فقهی و کلامی برای مردمِ زمان خودشان دارند. همان عدّهی کمی که در گذشته بودند، کارهای بزرگی انجام دادند. اگر در نیشابور یا بلخ یا هرات یا طوس که اقصی نقاط دنیای اسلام نسبت به بغدادِ آن روز بود، چند نفر شیعه زندگی میکردند و سؤال فقهی یا کلامی داشتند، «شیخ مفید» آنان را از بغداد هدایت و راهنمایی میکرد. یعنی «شیخ مفید» از زمان خودش عقب نبود.
یا در زمان «شیخ طوسی»، اگر دشمنِ مکتبِ اهل بیت میگفت : «أن لا مصنَّفَ لکم»؛ شما کتاب و تصنیف ندارید، «شیخ طوسی» خودش به تنهایی وارد میدان میشد. یعنی بدون معطّلی، رجال «کشّی» را تلخیص کرد، رجال خود را نوشت و فهرست «شیخ» را هم نگاشت!
اما امروز، این گونه نیست. امروز، حوزهی علمیه از زمان خودش خیلی عقب است. حساب یک ذرّه و دو ذرّه نیست. در حال حاضر، امواج فقه و فلسفه و کلام و حقوق، دنیا را فرا گرفته است. ما وقتی به خودمان برگردیم، خیلی فاصله داریم.
حتّی در «اخلاق» هم این گونه است. یکی از اَعلام حوزه (عَظماللَّه بقائه)، سفری به انگلستان کرده بودند و در آنجا کتابخانهای را دیده بودند. به من فرمودند: «یک طبقه از این کتابخانه، کتب اخلاقی بود که فرنگیها در چند سالِ اخیر نوشتهاند»! در آن چند سال، حوزهی علمیهی قم، چند کتاب اخلاق بیرون داده بود؟ یک هزارم آن؟ ما بعد از «معراج السعادة» و «جامع السعادات»، در حوزه هایمان، چه کتابی نوشتیم؟ چیزی که بشود به عنوان یک کتاب علمی ارائه کرد.
بیانات۱۳ آذر۱۳۷۴
❌ سوال: علی رغم رشد تعداد طلاب و حوزه های علمیه و افزایش امکانات برای تحقیق و پژوهش، چرا دچار عقب ماندگی علمی شده ایم؟
چرا دیگر حوزه توانایی تربیت عالمانی همچون شیخ مفید، شیخ طوسی، ملای نراقی و... را ندارد؟
کنار زدن سیستم آموزشی اصیل حوزوی و متد پیشرفته تحقیقی آن و اجرا کردن مدل های ناقص ناکارآمد دانشگاهی و تنزل جایگاه طلبه به دانشجویی که پاس و اخذ مدرک قله آمال اوست، چه سهمی در این عقب ماندگی دارد؟
💢 کارگروه علمی إحیاء 🔻
@SWG_EHYA110
💢احیاگران💢
📍كَانَ أُمَّةً قَانِتًا لِلَّهِ حَنِيفًا
🔴 علامه سید علی قاضی طباطبایی
🔶وی در نوجوانی تحصیلات خود را در تبریز نزد پدر خود و سایر اساتید شروع کرد. و در همان تبریز بر ارشاد شیخ مفید حاشیه زد.
🔸در ۲۳ سالگی راهی نجف اشرف شد و در آنجا هم مباحثه سید ابوالحسن اصفهانی که بعد ها مرجع مطلق شیعه شد بود و پس از پنج سال در ۲۸ سالگی به درجه اجتهاد نایل آمد.
🔸در زبان عربی بینظیر بود. چهل هزار لغت عربی را حفظ داشت. شعر عربی را چنان میسرود که خود عرب ها هم تشخیص نمیدادند که شاعر آن، ایرانی است.
در علم فلسفه، علامه طباطبایی فرمودند:«اسفار را به نحوی خواندم که بر ملاصدرا تفوق کردم اما زمانی که به درس اسفار آقای قاضی رفتم، فهمیدم چیزی از اسفار نفهمیدهام.»
🟡 جهاد علمی:
◀️ پایه گذاری تفسیر قرآن به قرآن: ایشان معتقد بود که معانی آیات را با بهرهگیری از خود قرآن میتوان بدست آورد و به سبک خود، تفسیر قرآنی از ابتدا تا سوره انعام نوشت. علامه طباطبایی تفسیر المیزان را با الگوگیری از ایشان به تحریر آورد. ایشان میفرمودند:« ما این روش تفسیر قرآن به قرآن را از استادمان آقای قاضی داریم. این سبک را ایشان به ما تعلیم دادند.»
◀️ حفظ و احیاء عرفان اصیل تشیع: ایشان با قوه علمی بالای خود و همچنین تقوای بی مثال و عمری تهذیب و سلوک الی الله، مکتب عرفانی اصیل تشیع را از ورود مکاتب انحرافی مصون ساخت و با تربیت شاگردانی همچون: آیت الله بهجت، سید حسن مسقطی، علامه طباطبایی و برادرشان آیت الله الهی طباطبایی، شیخ محمد تقی آملی و... این مکتب را احیا و به نسل بعد منتقل نمود.
💢 کارگروه علمی إحیاء 🔻
@SWG_EHYA110
1_1206326657.pdf
3.09M
🔴 صد روایت از زندگی علامه قاضی
💢 کارگروه علمی إحیاء 🔻
@SWG_EHYA110
کارگروه علمی إحیاء
💢احیاگران💢 📍كَانَ أُمَّةً قَانِتًا لِلَّهِ حَنِيفًا 🔴 علامه سید علی قاضی طباطبایی 🔶وی در نوجوانی
💢خطر جاهلین مُتِنَسِّک💢
🔶 اعجاز قرآن کریم در بلاغت و فصاحت آن نهفته است و همین حد اعلی از بلاغت است که بار ها مخالفین قرآن را به تحدی دعوت مینماید؛ مخالفینی که در نهایت عاجز از آوردن حتی یک آیه نظیر آیات قرآن کریم شدند.
◀️ اما سوال اساسی این است که میزان سنجش اعجاز بلاغت قرآن کریم چیست؟
1️⃣ اگر از خود قرآن برای اعجاز قرآن شاهد بیاوریم، این دلیل دوری و باطل است و مورد قبول مخالفین نمیباشد.
2️⃣ اما آن چیزی که میزان علما و ادبای مسلمان برای بیان اعجاز بلاغی قرآن است، اشعار جاهلی عربی است. چون فصیح ترین اعراب که دارای ذوق عربی سلیم و عاری از هرگونه فرهنگ غیر عربی میباشند در دوره جاهلی زیست میکرده اند. فلذا با فراگیری بلاغت عربی از اشعار اصیل عربی، قرآن کریم را به آن عرضه میکنند و حداعلی و اعجاز بلاغی قرآن کریم مشخص میگردد.
🔴 اما در چند سال اخیر عده ای به اسم اخلاق، اشعار اصیل عربی را از متون درسی حذف نمودند و آیات قرآن را جایگزین نموده و از قرآن برای قرآن دلیل میآورند و هذا دورٌ باطلٌ.
🔸در صورتی که سالک توحیدی عالم ربانی علامه قاضی رضوان الله علیه که در اوج قله توحید الی الله قرار دارد خود شاعر بوده و سینه اش مخزن اشعار عربی بوده است. همچنین بزرگانی همچون امام خمینی ، علامه طباطبایی، علامه حسن زاده رحمهم الله و...
❌ اکنون خطر این افرادی که نه تنها از علم تهی میباشند، از علم اخلاق هم درکی ندارند، بیش از هر چیز حوزه های علمیه را تهدید مینماید.
#روش_سنتی
💢 کارگروه علمی إحیاء 🔻
@SWG_EHYA110
💢طلبه یا دانشجوی معارف💢
🔴 در سالیان اخیر، سوالی برای گروهی از طلاب بوجود آمده که چرا طلبه ای که برای فهم قرآن کریم و حدیث معصومین علیهم السلام وارد حوزه شده است، بایستی حداقل یه دهه از عمر علمی خود را روی علومی مثل ادبیات، منطق، اصول فقه، فلسفه و... بگذارد و سال ها در جلسه درسی برود که به بررسی نزاع بین نحویین و قیل و قال اصولیین و خبری از قال الصادق علیه السلام نیست؟ چرا از همان ابتدای کار سراغ معارف اهلبیت علیهم السلام مثل شروح نهج البلاغه و تفسیر قرآن و شرح احادیث و.. که همگی به زبان فارسی موجود است و در کمترین زمان معارف را به ما منتقل میکند نرویم و عمر خود را در کشمکش های علمی بگذرانیم؟؟
🟢 با شناسایی ریشه و علت طرح این سوال، جواب سوال فوق نیز بدست میآید.
🔶 ریشه و علت اصلی طرح این سوال مربوط به عدم درک و شناخت جایگاه طلبگی و تفاوت آن با دانشجوی معارف و مطالعات اسلامی است و متاسفانه مسبب اصلی این عدم شناخت، اساتید امروز حوزه هستند که اهمیت و جایگاه طلبگی را برای طلاب گرامی تبیین نکرده اند.
1️⃣ اگر دید ما نسبت به طلبگی صرفا جمعکننده معارف و انتقال سخن مفسران و مترجمان به دیگران باشد، دیگر چه تفاوتی بین طلبه و دانشجوی معارف است؟؟ آیا برداشت آن مفسر و شارح تماما درست است؟؟ بر فرض صحت، در مواردی که مفسر به آن نپرداخته، این شخصی که توانایی برداشت از قرآن و حدیث را ندارد باید چه کند؟؟
2️⃣ اما اگر به طلبگی به دید فقیه در دین که وظیفه ادراک قرآن و حدیث و تحقق دین در عرصه فردی و اجتماعی و راهبری مردم را دارد نگاه بشود، دیگر صرف حفظ معارف و انتقال آن کافی نیست بلکه بایستی طلبه به تمام ابزار دین فهمی(ادبیات، منطق، اصول، فقه، فلسفه) مسلط باشد و با این ابزار که در طول دوران تحصیل به آن مجهز شده است، به فهم دقیق دین دست یابد و تکلیف مخاطبان خود را مشخص نماید.
◀️ خلاصه آنکه کسی که صرفا مصرف کننده در علوم باشد، قوه تفکرش خاموش میشود و صرفا ضبط صوتی است که کلماتی را بیان میکند و کارآیی چندانی ندارد ؛اما فقیه در دین، با قوه تفکری پویا همچون چشمه ای دائم در فیضان است و به مقتضای زمان، مسیر سلوک دنیوی و اخروی مردم را روشن میسازد.
#هویت_طلبگی
💢 کارگروه علمی إحیاء 🔻
@SWG_EHYA110
💢کار طلبه، متن است💢
◀️ با بررسی سیره علما که بیانگر سیستم آموزشی اصیل حوزوی است، به نکته ای مهم برمیخوریم که در طول تاریخ همگی بر آن اتفاق نظر داشته اند و آن متن محوری است.
🔶 حال ممکن است برای ما سوال به وجود بیاید که مگر متن دارای چه جایگاهی در تحقیق و تعلیم میباشد که علما به این شکل به آن اهتمام داشته اند ؟
☑️ در جواب گفته میشود که طلبه به عنوان فقیه در دین، تنها از دو منبع میتواند معارف دین را دریافت نماید، یکی قرآن کریم و دیگری احادیث معصومین سلام الله علیهم اجمعین میباشد که هر دو منبع متن میباشد و طلبه برای استخراج معارف و حقیقت دین بایستی از دل این متون آنها را استخراج نماید و در حقیقت کار طلبه، متن است.
🔸 و این تاکید علما بر متن محوری در سیر آموزشی حوزه از آن جهت است که طلبه در مدت تحصیل خود در ممارست با متون علمی قوی، ورزیده شده و توانایی کار بر روی متون مقدس را بدست میآورد.
❌ مساله ای که امروزه با تقلید از شیوه های آموزشی وارداتی و ناقص، رو به فراموشی سپرده شده و ضربه مهمی به فهم طلبه از متون دینی و ارتباط وی با آنها زده است. و امروزه کمتر طلبه ای است که بتواند با متون عربی که کلید فتح معارف اسلامی است ارتباط برقرار نماید و طلابی که با متن عربی کار میکنند و مستقیم به سراغ منابع اصیل رفته و از ترجمه مستغنی هستند، امروزه به اتلاف وقت و تضییع عمر متهم میشوند.
⚠️ مبارزه علمی با این ضد فرهنگ که امروزه حوزه علمیه اسلام را تهدید میکند، مصداق بارز جهاد تبیین است.
💢 کارگروه علمی إحیاء 🔻
@SWG_EHYA110
🔴خاک بر سر این مدیریت و این سیستم
مطمئنا کسی که به دنبال رسیدن به این مناصب و مشاغل هست ، هیچ گاه لیاقت طلبگی و سربازی امام عصر ارواحنا فداه را نخواهد داشت هر چند لباس دین بر تن کنند.
❌ شعار هایی که صرفا به دنبال جذب عده ای از همه جا رانده و مانده است تا بساط سلطه جهالت عده ای پشت میز نشین شلوغ تر بشود.
خاک بر سر این سیستم و مدیریت فشل ، که اینگونه به کیان حوزه جسارت و توهین میکند ....
⚠️ آبروی حوزه و علمای سلف صالح را بردند و هیچ کس گلایه ایی نکرد ....
(وَمَا كَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنْفِرُوا كَافَّةً ۚ فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ)
💢 کارگروه علمی إحیاء 🔻
@SWG_EHYA110
💢معیار های کتاب درسی💢
🔴 با بررسی کتب درسی که در ساختار آموزشی حوزه های علمیه جای داشته اند، برای ما مشخص میشود که سه مشخصه و ملاک در آنها موجود میباشد:
1️⃣ جامعیت: کتاب تمام ابواب و مسائل آن علم را (بسته به سطح علمی مخاطب کتاب) در بر دارد.
2️⃣ اختصار: در بیان مطالب هر باب، به ذکر مبانی و اصول و سوالات اساسی آن علم میپردازد و از پرداختن به اقوال و اشکال و جواب ها که جای آن در مرحله پسا آموزش یعنی مرحله تحقیق میباشد، پرهیز میکند.
3️⃣ متن مغلق: مطالب کتاب به صورت پیچیده و با هندسه تالیفی خاصی نگارش میشود تا طلبه با ورود به متن، خود را بینیاز از استاد نداند و اعتبار علمی کتاب را ساده انگارد و همچنین برای بدست آوردن مطالب کتاب متحمل مشقت شود و این مشقت در کشف مطالب، دو ثمره مهم آموزشی دارد یکی تفکر خلاق و دیگری ماندگاری مطالب در ذهن طالب علم.
🔰به عنوان نمونه:
◀️کتاب مراح الارواح در علم صرف دارای این سه مولفه میباشد و طلبه در آن کتاب علم صرف را فرامیگیرد و برای مرحله تحقیق به کتاب شرح نظام و سپس شرح رضی وارد میشود.
◀️و همچنین در علم ریاضیات خلاصة الحساب شیخ بهاء که کتاب درسی ریاضیات است و بعد از آن وارد کتاب مفتاح الحساب کاشانی میشود.
◀️تمامی تالیفات شیخ بهاء این سه مولفه را داراست: کتاب الصمدیة در علم نحو یا تشریح الافلاک در علم نجوم و زبدة الاصول در اصول فقه و..
#کتاب_درسی
💢 کارگروه علمی إحیاء 🔻
@SWG_EHYA110
19.29M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📝 روش علمی مدارس اسلامی در کلام «استاد مهدی محقق» مجتهد، استاد دانشگاه تهران، آکسفورد انگلستان و مک گیل کانادا:
🔸ما مدارس هزار ساله خود را رها کردیم و به جای آن دانشگاه آوردیم
🔸آنچه که از غرب گرفتیم، صورت های ظاهری بود در حالی که دانشگاه های برجسته غرب، بیشتر به مدارس طلبگی شباهت دارند.
🔸غربی ها جامعیت علمی را از مسلمین فراگرفتند (بر اساس نظریه جامعیت فارابی در احصاء العلوم).
❌ قابل توجه مسئولین امروز حوزه ها، که به بهانه موهوم تحول، سیستم آموزشی اصیل حوزوی را کنار زدهاند و در حال پیاده سازی مدل ناقص دانشگاهی هستند.
#روش_سنتی
💢 کارگروه علمی إحیاء 🔻
@SWG_EHYA110
🔰 حکایت سرگردانی بعضی از طلاب و رفتن از حوزه
🔺 چرا برخی طلاب، سرگرداناند و پس از مدتی قصد رفتن از طلبگی را میکنند؟؟
◀️ استاد صفائی حائری(ع.ص) پاسخ میدهد:
« کسانی که حرکت آنها اطاعت است و از امر برخوردارند، در نتیجهی رنجهایشان به لقاء میرسند و از احساس سرشار میشوند.
استاد باید پیش از شروع، بر این نکته پافشاری کند که اگر این حرکت تو، اطاعت نیست، جز خستگی بهرهای نخواهی داشت.
به هنگامی کار تو اطاعت خواهد بود که از دستور برخوردار باشی، و دستور خدا به مهم ترین کار ممکن تعلّق خواهد گرفت.
پس اگر تو این درس را میخوانی معنای این کار این است که تو در این لحظه، و در این مرحله هیچ کار مهمتری نداری
..و تو هنگامی میتوانی این گونه باشی که تمام جایگاه ها را در نظر بگیری: میتوانی زیرِ زمین باشی و یا در روی آن، میتوانی در سنگر باشی، میتوانی در بیمارستان باشی، در اداره باشی، در کارخانه باشی و... هزارها جایگاه می توانی داشته باشی.
پس اگر در میان این همه اینجا را گرفتهای دیگر فکرت نباید به جای دیگر مشغول باشد چون فکر تو همیشه به دنبال مهمترین کاری خواهد بود که آن را یافته.
اگر تمرکز نداری از همین کشف کن که تو کاری مهمتر برای خود سراغ داری. پس یا به آن بپردازد و یا اهمیت کاری را که به آن مشغول هستی، برای خودت تحلیل کن تا فکرت با تو همراه شود که در این لحظه و با این بینش تو میتوانی سریع و صحیح حرکت کنی.
..انسان نمی تواند به زور خودش را در راهی که اهمیتش را نیافته بیندازد تو باید خودت را آماده کنی و نیروهای پراکنده خودت را هماهنگ سازی، مَنهایِ سرکش را که در تو فرمانروا هستند در یک جهت و همراهِ منِ راستین و خودِ خودت، به جریان بیندازی. »
(کتاب استاد و درس؛ روش آموزش)
____
🔶 امروزه عدم پاسخگویی به سوالات اساسی درباره طلبگی و حوزه علمیه، بیشترین سهم در سردرگمی و انفعال طلاب را داراست.
در نوشته های بعدیِ این مقوله، _ان شاء اللّٰه_ سعی میکنیم به این سؤالات پاسخ دهیم.
#هویت_طلبگی
💢 کارگروه علمی إحیاء 🔻
@SWG_EHYA110
🔴 رابطه علم هندسه و اخلاق در کلام علامه نراقی
📝 ایشان که نویسنده کتاب جامع السعادات (بهترین کتاب علم اخلاق در شیعه) میباشد، در مقدمه کتاب توضیح الاشکال خود که شرحی بر تحریر اصول اقلیدس میباشد بیان میفرمایند:
◀️ « از جمله اصول موضوعهی بین الخاص و العام(جمیع اهل علم) آن است که ترقی انسان از مضیق حیوانیت به فضای کثیر الضیای( نورانی) انسانیت بی تحصیل علوم یقینیه امری است در معرض زوال(امکان ناپذیر). و شبهه نیست که از جمله علوم یقینیه و معارف حقیقیه «علم هندسه» است. زیرا که جمیع مبادی و مقدمات آن در سلک قطعیات و یقینیات است و همه دلایل و براهین آن، منتظم در نظم مشاهدات و حسیات و مع ذلک منافع آن اَهم و فوایدش اَتَم؛ زیرا که کل مباحث تعلیمیات(دانش ها) مبتنی بر دانستن آن است ... بل کثیری از فنون طبیعیه(علوم تجربی) و جَمّ غفیری از مسایل الهیه (الهیات) هم موقوف بر آن است.
و بالجمله استقامت طبایع (طبع انسانی) بدون آن متعسر(سخت) و صحت قرایح (سلامت ذوق) بی واسطه آن متعذر(نشدنی). و از این جهت این فن شریف(هندسه)، اولْ تعالیمِ قدمای(گذشتگان) حُکَما میبود و به این علت «افلاطونِ الهی»، غیر مهندس(هندسه نخوانده) را از دخول مدرس(آکادمی) خود منع مینمود.»
🔰 علم حساب و هندسه در حوزه های علمیه تدریس میشده است. اما امروزه این علوم که به سان صیقل دهنده فکر طالب علم میباشد، رو به فراموشی سپرده است و امید است که طلاب فاضل و مجاهدان عرصه جهاد علمی، در #احیا مجدد این کتب عنایت خود را مبذول فرمایند.
#ریاضیات
💢 کارگروه علمی إحیاء 🔻
@SWG_EHYA110