اصحاب امام حسین علیه السلام در حالی که از طرف عبیدالله بن زیاد پیشنهاد اموال و امان‌نامه داشتند, اما امام زمان خویش را رها نکردند. آنان در مقابل انبوهی از شمشیر قرار گرفتند, پس صورت‌های خود را در برابر شمشیرها سپر ساختند و سینه‌های خود را آماج نیزه‌ها کردند تا به امام‌شان آسیبی نرسد. «نگاره یاران امام حسین علیه السلام توسط حضرت عباس علیه السلام هدایت می‌شوند، نسخه مقتل آل رسول, اواخر قرن دهم و اوائل قرن یازدهم هجری» #اصحاب_امام_حسین_علیه_السلام #نگارگری #قرن_دهم_هجری #مقتل_آل_رسول #موزه_شیعه دوستان خود را به 《موزه شیعه》دعوت کنید👇👇👇 https://eitaa.com/ShiaMuseum

در شب عاشورا حضرت قاسم به امام عرض کرد: آیا من هم فردا کشته خواهم شد؟ امام حسین علیه‌السلام از او پرسیدند: ای برادر زاده مرگ در نزد تو چگونه است؟ حضرت قاسم پاسخ داد: عمو جان شیرین تر از عسل, پس امام فرمودند به خدا قسم که شیرین‌تر است. نگاره نبرد قاسم بن حسن علیه السلام, نسخه روضه الشهداء, قرن دهم هجری #قاسم_بن_حسن #نگارگری #قرن_دهم_هجری #روضه_الشهداء #موزه_شیعه دوستان خود را به 《موزه شیعه》دعوت کنید👇👇👇 https://eitaa.com/ShiaMuseum

سه روز مانده به شهادت امام حسین علیه‌السلام عبیدالله‌بن‌زیاد نامه‌ای به عمربن‌سعد فرستاد: بین [امام]حسین[علیه السلام], یارانش و آب قرار گیر و اجازه نده حتی قطره‌ای از آن بنوشند، چنان‌که با خلیفه مظلوم عثمان بن عفان چنین شد. «نگاره بستن آب بر روی امام حسین علیه السلام, نسخه روضه الشهداء, قرن دهم هجری» #عطش #نگارگری #قرن_دهم_هجری #نسخه_روضه_الشهداء #موزه_شیعه دوستان خود را به 《موزه شیعه》دعوت کنید👇👇👇 https://eitaa.com/ShiaMuseum

و فریاد العطش برداشت. امام حسین [علیه‌السلام] گفت: ای جان پدر غم مخور که دم بدم از حوض کوثر سیر آب خواهی شد. علی اکبر[علیه السلام] بدین مژده دلشاد گشته، بازگردید و به یکباره لشکر اشرار [از] یمین و یسار بر او حمله کردند و زخم بسیار بر وی وارد آمد. آخر بطعن نیزه ابن نمیر از مرکب در افتاد و نعره زد که ای پدر از پای فتاده را دریاب و دستگیر... «نگاره نبرد حضرت علی اکبر علیه السلام، نسخه روضه الشهداء، قرن دهم هجری» #حضرت_علی_اکبر_علیه_السلام #نگارگری #قرن_دهم_هجری #نسخه_روضه_الشهداء #موزه_شیعه دوستان خود را به 《موزه شیعه》دعوت کنید👇👇👇 https://eitaa.com/ShiaMuseum

به خداوند سوگند! اگر چه دست راستم را قطع نمودید، ولی من پیوسته از دینم و از امامی که در یقینش صادق است و فرزند پیامبر پاک و امین است، حمایت می‌کنم «نگاره نبرد حضرت ابوالفضل علیه السلام با دشمنان در علقمه، نسخه حدیقه السعداء، قرن دهم هجری» #حضرت_ابوالفضل_علیه_السلام #نگارگری #قرن_دهم_هجری #نسخه_حدیقه_السعداء #موزه_شیعه دوستان خود را به 《موزه شیعه》دعوت کنید👇👇👇 https://eitaa.com/ShiaMuseum

وقت نماز ظهر فرار رسید. امام حسین علیه‌السلام به زهیر بن قین و سعید بن عبدالله حنفی امر فرمودند که با نیمی از یاران، جلوی امام و نمازگزاران بایستند،سپس امام با نیم دیگر، نماز خواند. تیری از جانب دشمن به سوی امام حسین علیه‌السلام پرتاب شد. سعید بن عبدالله جلو آمد و خود را هدف آن قرار داد. او پیوسته با بدنش امام حسین علیه‌السلام را از تیر‌های دشمن حفظ می‌کرد. تا پایان نماز آن‌قدر تیر بر بدن او خورد تا این‌که بر زمین افتاد. «نگاره دفاع یاران امام حسین علیه السلام هنگام نماز، نسخه حدیقه السعداء، قرن دهم هجری» #نماز_ظهر_عاشوراء #نگارگری #قرن_دهم_هجری #نسخه_حدیقه_السعداء #موزه_شیعه دوستان خود را به 《موزه شیعه》دعوت کنید👇👇👇 https://eitaa.com/ShiaMuseum

«سال‌روز شهادت امام رئوف علی بن موسی الرضا علیه السلام تسلیت باد» نگاره زیارت حرم امام رضا علیه السلام، نسخه فالنامه تهماسبی، قرن دهم هجری #امام_رضا_علیه_السلام #نگارگری #قرن_دهم_هجری #نسخه_فالنامه_تهماسبی #موزه_شیعه

نگاره «شهادت حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها)»، نسخه حدیقه السعداء، اواخر سده دهم هجری و اوائل سده یازدهم هجری، موزه توپقاپی سرای استانبول توضیح این نگاره در فرسته بعدی تقدیم خواهد شد. #حضرت_فاطمه_زهرا_سلام_الله_علیها #نگارگری #قرن_دهم_هجری #نسخه_حدیقه_السُّعَداء #موزه_شیعه

نسخه‌ای از «حدیقه‌السعداء‌» که در توپقاپی سرای استانبول نگهداری می‌شود، دارای 13 مجلس‌ نگارگری می‌باشد که یکی از آن‌ها به واقعه شهادت حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) اختصاص یافته‌است.نگارگری این نسخه به اواخر سده دهم و اوائل سده یازدهم هجری باز می‌گردد. در این نگاره، همزمان چندین صحنه از هنگام شهادت حضرت صدیقه کبری(سلام الله علیها) ترسیم شده ‌است. در مرکز نگاره تمثال حضرت فاطمه (سلام الله علیها) با روبند سپید در حال ورود به حجره‌ هستند. بنا بر نقل‌های موجود ایشان پس از شستشو و وضو، لباس‌هاى نمازش را پوشیده و رو به قبله در بسترش خوابید و به اسماء فرمود: «من استراحت می‌كنم تو ساعتى صبر كن، سپس مرا صدا كن اگر جوابت را نشنیدى بدان كه من از دنیا رفته؛ آنگاه على (علیه السلام) را زود از رحلت من خبر كن». لحظاتی بعد اسماء آن حضرت را صدا كرد، اما جوابى نشنید و متوجه شد که روح بانوی عالمین از دنیا مفارقت نموده و مضطر گشته و ناله و فغان سر داد. چنان که در نگاره مشهود است فردی در حالی‌که دو ظرف غذا را حمل می‌کند به سمت حسنین (علیهما السلام) آمده است. روایات تاریخی اشاره دارد که وقتی حسنین به منزل وارد شدند از احوال مادر پرسیدند؛ اسماء گفت ایشان در حال استراحت است شما بیایید و غذا میل کنید و حسنین (علیهما السلام) گفتند: ای اسماء کی دیدی ما بدون مادر لب به غذا بگشاییم. در این نگاره احتمالا فردی که چهره از حسنین (علیهما السلام) می‌پوشاند، اسماء بنت عُمیس است، زیرا زمانی‌که حسنین (علیهما السلام) به منزل آمده و از احوال مادرشان پرسیدند او ساكت شد و پاسخى نداد، ولی آنان خودشان متوجه شهادت مادر شدند.در این نگاره نیز حسنین (علیهما السلام) همچون اکثر نگاره‌های شیعه با پوشش‌هایی به رنگ سبز و سرخ به‌نمایش درآمده‌اند، در حالی‌که چهره مبارک‌شان با هاله شعله‌سان احاطه شده‌است. علاوه بر این در نگاره افرادی نیز حضور دارند که به‌نظر می‌رسد به محض شنیدن خبر شهادت دختر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) جهت اطلاع از صِحت و سُقم این خبر در اطراف منزل ایشان تجمع نموده‌اند. #حضرت_فاطمه_زهرا_سلام_الله_علیها #نگارگری #قرن_دهم_هجری #نسخه_حدیقه_السُّعداء #موزه_شیعه

🔸15 رمضان سال‌روز ولادت امام حسن مجتبی (علیه السلام) مبارک باد. 🔹نگارۀ «اولین سخنرانی امام‌ حسن (علیه السلام) دربارۀ شناخت امام معصوم» 📜 نسخۀ «احسن‌ الکبار فی معرفة الائمه الاطهار» تالیف ابن‌ عربشاه، محمد بن ‌ابی‌ زید علوی ورامینی است. این نسخه دربارۀ زندگی امامان شیعه (علیهم السلام) است که در سال 837 هـ با نثری ساده و روان به زبان فارسی تالیف شده و در سدۀ 10هـ به دستور شاه طهماسب اول صفوی به دست فخرالدین ‌علی ‌بن‌ حسن زواره‌ای تلخیص شده و با افزودن مطالبی بر آن به نام «لوامع الانوار الی‌ معرفة الائمه‌ الاطهار» نامیده شده‌ است. این نسخه با 39 مجلس‌ نگارگری درباره حوادث زندگی پیامبر(صلی الله علیه و آله) و ائمه‌‌اطهار (علیهم السلام) در کتابخانه ملی روسیه، سن‌پترزبورگ درن، نگهداری می‌شود. 🖼 در این نگاره که مجلس وعظ و خطابه را به‌نمایش گذاشته‌ است، امام حسن (علیه السلام) بر روی منبر و درون محراب مسجد مشغول ادای سخنرانی هستند. در اکثر نگاره‌های مربوط به امام حسن (علیه السلام)، جامه ایشان سبزرنگ ترسیم می‌گردد که احتمالا نشان از این دارد که ایشان با زهر مسموم و شهید می‌شوند. عمامۀ سپید یا تاج صفوی که بر سر امام است، علاوه بر این‌که یکی از نشانه‌های اصلی مذهب تشیّع در دوره صفویه است، به دلیل رنگ سپیدش نمادی از پاکی است و عبای سیاه‌شان علاوه‌ بر این‌که نمایانگر عزاداری امام حسن (علیه السلام) برای شهادت پدر بزرگوارشان، امیرالمومنین علی (علیه السلام)، تصور می‌گردد؛ احتمالا به‌دلیل نمایش جایگاه ایشان در آخرین‌ مرحله سلوک ‌الی‌الله می‌باشد، زیرا ایشان بر روی هفتمین‌ پلکان منبر به‌ تصویر کشیده شده‌اند. بنابر برخی گزارش‌ها هنگامی که امیرالمومنین‌ علی (علیه السلام) به شهادت رسید، امام حسن (علیه السلام) بالای منبر رفته و خواست سخنی بگوید، اما گریه ایشان را امان نداد، لحظاتی نشست، آنگاه ایستاد و پس از حمد و ثنای الهی، در ذکر فضایل امیرمؤمنان علی (علیه السلام) و اهل‌بیت ایشان فرمود: «منم فرزند بشیر (مژده دهنده به بهشت، یعنى رسول‌ خدا (صلی الله علیه و آله)كه از نام‌هاى آسمانى او بشیر است) منم فرزند نذیر (ترساننده از جهنم)، منم فرزند آن ‌‌كس‌ كه به اذن پروردگار مردم را به‌ سوى او می‌خواند، منم پسر چراغ تابناك (هدایت)، من از خاندانى هستم كه خداى‌ تعالى پلیدى را از ایشان دور كرده و به خوبى پاكیزه‌‏شان فرموده، من از آن خاندانى هستم كه خداوند دوستى ایشان را در كتاب خویش (قرآن) فرض و واجب دانسته و فرموده‌ است: «بگو نپرسم شما را بر آن مزدى جز دوستى در خویشاوندانم و آن‌كه فراهم كند نیكى را بیفزاییمش در آن نكویى را»پس نیكى در این آیه دوستى ما خاندان است …. » برای اطلاع بیشتر در مورد نگارۀ فوق رک: «بازجست عناصر تصویری مشترک عرفان شیعی در هنر نگارگری و معماری (نمونه: نگارۀ «اولین سخنرانی امام‌ حسن (علیه السلام) دربارۀ شناخت امام معصوم»» #امام_حسن_مجتبی_علیه_السلام #نگارگری #سده_دهم_هجری #موزه_شیعه

🔸نگارۀ « تشییع جنازۀ امیرمؤمنان علی علیه‌السلام» 📖 این نگاره در نسخۀ فالنامۀ تهماسبی قرار دارد. این نسخه به دستور شاه‌تهماسب اول در سدۀ ۱۰ هجری تالیف شده‌است. در واقع این نسخه ترکیبی از نگاره‌ها و متون است که روبروی یکدیگر قرارگرفته‌اند و متون آن به شرح و پیشگویی تصاویر مربوطه می‌پردازد. فالنامه تهماسبی با توجه به مضامین شیعی و در مکتب قزوین نگارگری شده‌است. به‌ دلیل اوراق‌شدن صفحات این فالنامه و پراکندگی صفحات آن در مجموعه‌های مختلف، به نام «فالنامه پراکنده» نیز مشهور است. این نسخه دارای ابعاد بزرگی بوده و ابعاد اغلب نگاره‌های آن حدود (44 * 59 سانتی‌متر) است. متن فالنامۀ تهماسبی به خط نستعلیق و به دست خوشنویس معروف قزوینی «مالک دیلمی» نگارش شده‌است. فالنامه تهماسبی موجود دارای 29 نگاره است، اما با بررسی فالنامۀهای تقلیدی از این نسخه می‌توان دریافت نگاره‌های دیگری نیز در نسخه موجود بوده‌اند که به هر دلیل اکنون در دسترس نیستند. احتمالا نگارگری برخی از تصاویر آن را آقا میرک و عبدالعزیز برعهده داشته‌اند. این نسخه از جمله شاهکارهای نفیس پیرامون هنر شیعی است که بخشی از درون‌مایه آن را باورهای شیعه تشکیل داده‌است. این برگ از مجموعۀ فالنامه تهماسبی در حال حاضر در موزه متروپولیتن نیویورک به شمارۀ 50.23.2 نگهداری می‌گردد. 🖼 برخلاف گزارش‌های منابع کهن امامیه هم‌چون تهذیب الاحکام شیخ طوسی و فرحة الغری ابن طاوس نسبت به جریان دفن امیرمؤمنان علی (علیه السلام)، نگارۀ فوق با توجه به یک داستان عامیانۀ بکتاشی به تصویر کشیده شده‌است؛ طبق این داستان حضرت امیر (علیه السلام) از زمان مرگ خود آگاه بود و به حسنین (علیهما السلام) وصیت می‌کند که پس از غسل و کفن ایشان، جسد مبارک‌شان را در تابوتی قرار دهند و بر پشت شتری بگذارند و در بین راه شتر را به شخص نقاب‌داری بدهند و برگردند. حسنین (علیهما السلام) این کار را انجام می‌دهند، اما امام حسین (علیه السلام) نگران می‌شود و به تعقیب شخص ناشناس می‌پردازد، تا این که آن شخص نقاب از چهره برمی‌دارد و از او می‌خواهد که برگردد و نگران نباشد و آن شخص کسی نبود جز خود حضرت امیرمؤمنان علی (علیه السلام). در این نگاره، امام علی (علیه السلام) در حالی‌که هدایت شتر حامل تابوت پیکر مطهر خویش را برعهده دارد، ترسیم شده‌است؛ در حال که ایشان به پشت سر نگاه می‌کند و امام حسن و امام حسین (علیهما السلام) به ترتیب با حالتی خاضعانه و پرسش‌گرانه در پی ایشان حرکت می‌کنند. سه امام با کلاه‌های صفوی – تاج حیدری- و صورت‌هایی با روبند سفید و هالۀ شعله‌سان در اطراف چهره به تصویر کشیده‌اند و نام هر یک کنار سر مبارک‌شان نگاشته شده و کنار تابوت امیرمومنان علی (علیه السلام) نیز کلمه "تابوت" درج شده‌است. حضرت امیر (علیه السلام) شتر حامل تابوت را که پارچه سبزی بر آن نهاده شده، با طمأنینه به پیش می‌برد و به‌نظر می‌رسد با امام حسین (علیه السلام) سخن می‌گوید.  #نگارگری #قرن_دهم_هجری #فالنامه_تهماسبی #شهادت_امام_علی_علیه_السلام #موزه_شیعه

🔸نگارۀ «امام حسین(علیه السلام) درکنار بستر شهادت امام حسن (علیه السلام)»، نسخه حدیقه‌السعداء، قرن دهم هجری 🔹حدیقه‌السعداء نثری ترکی از روضه‌الشهداء است که توسط فضولی بغدادی تالیف شده‌است. اصل کتاب روضه‌الشهداء اثر كمال‌الدين حسين ‌بن‌ علي واعظ كاشفي(متوفی910هـ) است که به‌ دستور سيد مرشدالدين عبداللَّه معروف به سيد ميرزا، داماد سلطان‌ حسين بايقرا، سروده شده که شامل ده باب است كه به حالات انبیا و اولیا و خاندان عصمت و طهارت اختصاص دارد و باب هفتم تا دهم این كتاب به حوادث و وقایع كربلا اختصاص یافته و یک خاتمه دارد. از این کتاب نسخ و پاره برگ‌های متعددی در موزه‌های مختلف جهان وجود دارد. برگه‌ حاضر در حال حاضر در موزه متروپولیتن نیویورک به شماره بازیابی 1979.211 نگهداری می‌شود. 🔻در این تصویر امام حسن(علیه السلام) در بستر شهادت در حال گفتگو با برادرشان حضرت امام حسین(علیه السلام) هستند و وصایای لازم را به ایشان می‌نمایند. چهره دو معصوم (علیهما السلام) علاوه بر روبند، با هاله شعله‌سان نیز نمایش داده شده‌است. در امتداد وجود مبارک امام حسن (علیه السلام) و بالای سر ایشان در گوشه سمت چپ، زنی با لباس سرخ ترسیم شده‌است که احتمالا اشاره‌ای بر همسر ایشان جعده دارد که حضرت را مسموم نموده‌است. 🔻افراد زیادی به عیادت امام حسن (علیه السلام) آمده‌اند و عده‌ای از آن‌ها در حال گریه و زاری هستند و سادات مجلس احتمالا با عمامه سبزرنگ به نمایش درآمده‌اند. فردی در مقابل امام حسن (علیه السلام) ترسیم شده‌ که در دستانش آفتابه و لگنی را نگه داشته تا در صورت لزوم در اختیار امام مسموم قرار دهد. هنرمند برای نمایش محل زندگی امام حسن(علیه السلام) هم‌چون سایر اماکن مقدس از نقش محراب‌گون استفاده کرده‌است. این امر نشانی از پیوند امام با محراب است، زیرا امام به‌عنوان قبله عالم هستی با محراب نماد کعبه ـ قبله مسلمانان ـ ارتباط معناداری دارد؛ علاوه بر این نگارگر، شمعدان‌هایی را در قسمت‌های مختلف منزل ایشان ترسیم کرده‌است. نکته قابل‌توجه این است که احتمالا این دو شمعدان نمادی از امام حسن و حسین(علیهما السلام) نیز می‌باشند، زیرا شمعدانی که در پس‌‌زمینه و پشت سر امامان معصوم ترسیم شده، پارچه‌ای سبزرنگ(که نماد امام حسن(علیه السلام) است) و در زیر شمعدانی که در پیش‌زمینه است پارچه‌ای قرمز به‌کار رفته‌است و همچنین به لحاظ محل قرارگرفتن‌شان احتمالا نشان‌گر امامت ایشان نیز می‌باشد که امامت امام حسن(علیه السلام) رو به پایان و امامت امام حسین(علیه السلام) رو به آغاز است. 🔻زنانی از پشت پرده در طبقه اول و دوم منزل در حال نظاره این ملاقات هستند و ترسیم آن‌ها در پشت پرده احتمالا نمایانگر حفظ حرمت امام حسن(علیه السلام) توسط آن‌ها است، ولیکن جعده بیرون از پرده و حجاب در بالای سر امام حسن(علیه السلام) ترسیم شده‌است، کسی که حرمت امام(علیه السلام) را نگه نداشت و به قتل ایشان اقدام نمود. برای مشاهده نگاره مشابه در نسخه‌ای دیگر از حدیقه السعداء رک«حضور امام حسین(علیه السلام) در کنار بستر شهادت برادر»، نسخه حدیقه السعداء، قرن دهم» #امام_حسن_مجتبی_علیه_السلام #نگارگری #سده_دهم_هجری موزه شیعه