eitaa logo
تاملی در تاریخ اسلام
2.1هزار دنبال‌کننده
2.4هزار عکس
141 ویدیو
241 فایل
﴾﷽﴿ 🕌امام علی(علیه السلام) خطاب به امام حسن(علیه السلام): «وَاعْرِضْ عَلَیْهِ أَخْبَارَ الْمَاضِینَ..» 📚نهج البلاغه، نامه۳۱ ✅روزی نه چندان دورِ دور، ماهم در تاریخ، ورق خواهیم خورد. @hosseinifazel نشر و کپی بدون ذکر منبع🚫 📚مقتل : @AsnadolMasaeb
مشاهده در ایتا
دانلود
1️⃣اسم :👇 ✅در مورد اسم ایشان در مقاتل آمده است : ۱)«علی» یا «علی اصغر» : از اولین کسانی که با نام «علی» از طفل شهید کربلا یاد نموده‌ اند، می‌توان به؛ 👤ابن‌اعثم کوفی در کتاب «الفتوح»(۱) 👤ابن ابی‌الثلج در کتاب «تاریخ اهل البیت»(۲) 👤طبری در «دلائل الامامة»(۳) اشاره کرد و بعدها در آثار دیگری نیز نمود پیدا کرد. نظیر؛ 👤خوارزمی در «مقتل‌ الحسین(ع)»(۴) 👤ابن شهر آشوب در «مناقب آل ابی طالب»(۵) 👤إربلی در «کشف الغمة فی معرفة الائمة»(۶) 👤ابن‌صباغ مالکی در «الفصول المهمة فی معرفة الائمة(ع)»(۷)  اینان منابعی هستند که هنگام ذکر کیفیت شهادت فرزند خردسال امام حسین(ع) از او با نام《علی》یاد کرده‌اند.  به طور مثال؛ 👤ابن اعثم كوفی می نویسد : 📋《وَ لَهُ ابنُ آخَرُ يُقَالُ لَه عَلَيُّ(ع) في الرِضَاعِ》 ♦️امام حسين(ع) پسر ديگری داشت كه نامش علی بود و شيرخوار بود.(۸) 👤ابن‌ صباغ مالکی می نویسد : 📋《وَ أمَّا عَلِيُّ الأَصغَرُ فَجَاءَهُ سَهمُ وَ هُوَ طِفلُ بِكَربَلاءَ فَقَتَلَهُ》 ♦️در کربلا تیری به علی اصغر(ع) اصابت کرد و او در حالی که طفل بود، به شهادت رسید.(۹) 👤ابن طاووس در الاقبال، در زیارت‌نامه امام حسین(ع) درباره علی اصغر(ع) چنین آورده است : 📋《صَلّی الله عَلَیک وَعَلَیهِمْ وَعَلی وَلَدِک عَلی الاصْغَرِ الّذی‌ فُجِعْتَ بِهِ》 ♦️درود خدا بر تو و بر شهیدان و بر فرزندت علی اصغر(ع) که داغدار او شدی!(۱۰) ۲)عبدالله : در برخی مقاتل نیز از طفل امام حسین(ع) به نام عبدالله نام برده شده است. 👤شیخ مفید نقل می کند : در روز عاشورا وقتی امام حسین(ع) تنها مانده بود و صدای استغاثه امام(ع) طنین انداز شد و کسی جواب حضرت(ع) را نداد، پس به سمت خیمه ها بازگشت. 📋《ثُمَّ جَلَسَ الْحُسَيْنُ(ع) أَمَامَ الْفُسْطَاطِ فَأُتِيَ بِابْنِهِ عَبْدِاللَّهِ بْنِ الْحُسَيْنِ(ع) وَ هُوَ طِفْلٌ فَأَجْلَسَهُ‏ فِي‏ حَجْرِهِ‏》 ♦️سپس جلوی درِ خیمه نشست و فرزندش عبدالله را که خردسال بود خواست و او را آوردند و در دامان پدر گذاشتند.(۱۱) 👤ابن اثیر نیز همین نقل را با قدری تغییر در «الكامل في التاريخ» می آورد و از فرزند امام حسین(ع) با نام عبدالله یاد می کند.(۱۲) 👤ابوالفرج إصفهانی در «مقاتل الطالبيين» نیز از او به نام عبدالله بن حسین بن علی بن ابی طالب(ع) یاد می کند.(۱۳) 👤محمد‌ بن اسحاق حموی نیز که از اندیشمندان شیعی در قرن دهم است، چنین می‌نویسد : عبدالله که در طفولیت در کربلا شهید شد و بعضی از روی غلط او را علی‌اصغر می‌گویند.(۱۴) 👤علامه مجلسی آورده است که؛ در فرازی از زیارت ناحیه مقدسه که منسوب به امام زمان(عج) می باشد، این گونه به شیر خواره امام حسین(ع) سلام داده شده است. 📋《السَّلَامُ عَلَى عَبْدِاللَّهِ بْنِ الْحُسَيْنِ(ع) الطِّفْلِ الرَّضِيعِ》 ♦️سلام بر عبدالله بن الحسين(ع)، كودك شير خواره!(۱۵) ۳)«الطفل الرضیع» یا «ولد» یا «صبیّ» : 👤طبری می نویسد : امام باقر(ع) فرمود : 📋《اُتِیَ الحُسَینُ(ع) بِصَبِیٍّ لَهُ، فَهُوَ فِی حِجرِهِ》 ♦️[در کربلا] کودکی نزد امام حسین(ع) آورده شد و او در دامانش بود.(۱۶) 👤یعقوبی می نویسد : 📋《..فَوَقَعَ فِي حَلقِ الصَّبِي، فَذَبَحَهُ》 ♦️تیر به گلوي اين كودك نشست و حلقش را دريد.(۱۷) 👤قُندوزی می نویسد : در روز عاشورا؛ نزدیک خیمه گاه حضرت ام کلثوم(س) طفل شیر خوار را به دست گرفت و نزد امام حسین(ع) آورد، و عرضه داشت : 📋《يَا أَخِي! إِنَّ وَلَدَكَ مَا ذَاقَ المَاءُ مُنذُ ثَلَاثَةِ أَيَّامِِ》 ♦️برادرم! این طفل تو، سه روز است که آب نخورده است.(۱۸) 👤ابن طاووس می نویسد : امام حسین(ع) به حضرت زینب(س) فرمود : 📋《نَاوِلِينِي وَلَدِيَ الصَّغِيرَ حَتَّى أُوَدِّعَهُ》 ♦️خواهرم! فرزند خردسالم را به من بده تا با او وداع کنم.(۱۹) 👤علامه مجلسی می نویسد : 📋《فَنَاوَلُوُه الصَبِیَّ، فَجَعَلَ يُقَبِّلُهُ》 ♦️فرزندش را نزد امام(ع) آوردند و امام(ع) شروع کرد به بوسیدن طفلش!(۲۰) 📚منابع : ۱)الفتوح ابن اعثم، ج۵، ص۱۱۵ ۲)تاریخ اهل بیت(ع) ابن ابی‌الثلج، ص ۱۰۲ ۳)دلائل الامامة طبری شیعی، ص ۱۸۱ ۴)مقتل الحسین(ع) خوارزمی، ج۲، ص۳۷ ۵)مناقب ابن شهر آشوب، ج۴، ص۱۰۹ ۶)کشف الغمة اربلی، ج۱، ص۵۸۲ ۷)الفصول المهمة ابن صباغ مالکی، ج۲، ص۸۵۱ ۸)الفتوح ابن اعثم، ج۵، ص۱۱۵ ۹)الفصول المهمة ابن صباغ مالکی، ج۲، ص۸۵۱ ۱۰)الاقبال ابن طاووس، ج۳، ص۷۱ ۱۱)الإرشاد شیخ مفید، ج۲، ص۱۰۸ ۱۲)الکامل فی التاریخ ابن اثیر، ج۳، ص۱۸۱ ۱۳)مقاتل الطالبيين اصفهانی، ص۹۴ ۱۴)انیس المؤمنین حموی، ص۱۰۴ ۱۵)بحارالانوار مجلسی، ج۴۵، ص۶۶ ۱۶)تاريخ الامم والملوک طبری، ج۵، ص۴۴۸ ۱۷)تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵ ۱۸)يَنابيع المودة قُندوزی، ج۳، ص۷۹ ۱۹)اللهوف ابن طاووس، ص۱۱۶ ۲۰)بحارالانوار مجلسی، ج۴۵، ص۴۶ @TarikhEslam
2️⃣سن :👇 ✅در هیچ منبع معتبری، درباره سن حضرت علی اصغر(ع) ذکری به میان نیامده است. و تاریخ تولد ایشان مشخص نیست؛ درباره سن او هنگام شهادت در کربلا نیز اختلاف وجود دارد اما بیشتر منابع او را به هنگام شهادت، کوچک و شیرخوار دانسته‌اند، بدون اینکه به سن او اشاره کرده باشند. اما اینکه برخی سن ایشان را شش ماهه می دانند و چنان بر این عقیده اصرار دارند، و طوری این دیدگاه در یکی دو قرن اخیر، تبلیغ شده است که امروزه در منابر و محافل روضه‌‌خوانی، شهرت خاصی پیدا کرده است و حتی طی سال‌‌های اخیر، برخی برای حضرت(ع) جشن ولادت گرفته و تولّد ایشان را با محاسبه برگشت به شش ماه قبل از عاشورای سال ۶۱ قمری، در ده رجب سال ۶۰ می دانند! این امر تا آن‌جا پیش رفته است که این تاریخ، در برخی از تقویم‌‌های مذهبی به عنوان سال‌روز ولادت ایشان ثبت شده است، در حالی‌‌که این گفته مدرک معتبری ندارد! تنها مأخذ و اولین منبعی که در آن، به شش ماهگی حضرت علی اصغر(ع) اشاره کرده است، گزارشی است که در کتاب محرَّف و منسوب به ابومخنف، آمده است. گزارش او چنین است : راوی می گوید : در روز عاشورا؛ 📋《..ثُمَّ اَقبَلَ اُمَّ کُلثُومِ وَ قَالَ لَهَا : یَا اُختَاهُ! اُوصِیکِ بِوَلَدِی الصَّغِیرِ خَیرَاً، فَاِنَّهُ طِفْلٌ صَغِيرٌ وَ لَهُ مِنَ الْعُمْرِ سِتَّةُ أَشْهُرٍ》 ♦️سپس امام حسین(ع) پیش ام کلثوم(س) آمد و به ایشان فرمود : خواهرم! به فرزند خردسالم نيكى كن! او طفل است و از عمر او شش ماه هست که می گذرد.(۱) که این نظر به تدریج به مآخذ معاصران نیز راه یافت. نظیر؛ ۱)اكسير العبادات فاضل دربندى(۲) ۲)ينابيع المودّة قُندوزی(۳) ۳)ناسخ التواريخ ميرزا محمد تقى سپهر(۴) ۴)معالى السبطين مازندرانى حائری(۵) ۵)كبريت احمر بیرجندی(۶) کسانی که امروزه این گونه مراسمات را با مناسبات جعلی این چنینی برگزار می کنند، ابتدا باید سن حضرت علی اصغر(ع) در روز عاشورا به صورت دقیق که به قول خودشان، شش ماه بوده، ثابت کنند، سپس شش ماه عقب تر از آن را، روز ولادت حضرت(ع) معرفی کنند! این در حالی است که در مورد سن ایشان این نقل ها آمده است : 1⃣نقل اول : نخستین گزارش به ترتیب قدمت آنها گزارش محمد بن سعد (متوفی۲۳۰ق) است که از پسری سه ساله برای امام حسین(ع) در کربلا سخن به میان آورده است.(۷) 2⃣نقل دوم : یعقوبی (متوفی۲۹۲ق) بر این باور است که این طفل در روز عاشورا به دنیا آمده است و می نویسد : 📋《قَد وُلِدَ لَه فِی تِلکَ السَّاعَةِ فَاذَّنَ فِی اُذُنِهِ وَ جَعَلَ یُحَنِّکُهُ》 ♦️طفل در آن ساعت به دنیا آمد پس امام(ع) در گوش او اذان گفت و کام او را برداشت.(۸) 3⃣نقل سوم : بلعمی (متوفی ۳۸۳ق) از مورخان قرن چهارم، ذیل گزارش چگونگی شهادت طفل شیرخوار، او را یک ساله دانسته است.(۹) 4⃣نقل چهارم : کسائی مروزی (متوفی ۳۹۰ ق) شاعر قرن چهارم از طفلی پنج ماهه، در بیتی این چنین می نویسد : آن پنج ماهه کودک، باری چه کرد ویحک، کز پای تا به تارک، مجروح شد مفاجا؟(۱۰) 📚منابع : ۱)مقتل الحسین(ع) ابومخنف، ص۱۲۹ ۲)اكسير العبادات فاضل دربندى ج۲، ص۷۶۳ ۳)ينابيع المودّة قندوزی ج۳، ص۷۹ ۴)ناسخ التواريخ محمدتقى سپهر، ج۲، ص۳۶۳ ۵)معالى السبطين مازندرانى، ج۱، ص۴۲۴ ۶)كبريت احمر بیرجندی، ص۱۲۵ ۷)ترجمة الحسین(ع) و مقتله ابن سعد، ص۱۸۲ ۸)تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵ ۹)تاریخ‌ نامه طبری، ج۴، ص۱۷۰ ۱۰)سیری در مرثیه عاشورایی صاحبکاری، ص ۱۶۹ @TarikhEslam
3️⃣نحوه شهادت :👇 ۱)شیخ مفید می نویسد : عبدالله در جلوی خیمه امام(ع) در حالی‌ که در آغوش پدرش بود، هدف تیر یکی از سپاهیان ابن سعد قرار گرفت و به شهادت رسید.(۱) ۲)ابن طاووس می نویسد : هنگامی که امام حسین(ع) برای وداع کنار خیمه‌‏ها آمد، کودکش را از خواهر طلب نمود و او را در آغوش گرفته بود و او را می‏‌بوسید که حرمله بن کاهل اسدی با تیری او را به شهادت رساند.(۲) ۳)ابن جوزی می نویسد : به گزارش ابن جوزی از هشام بن محمد کلبی، امام حسین(ع) در حال سخن گفتن با لشکریان عمر بن سعد بود، یکی از اطفالش را دید که از تشنگی می‌گرید، او را روی دست گرفت و گفت : ای جماعت! اگر به من رحم نمی‌کنید پس به این کودک شیرخوار رحم کنید. در این هنگام؛ مردی از میان سپاه کوفه تیری بر گلویش زد و آن کودک را به شهادت رساند.(۳) ۴)یعقوبی می نویسد : در این حال، حضرت سوار اسب خویش بود که نوزادی را که در همان ساعت برای او تولد یافته بود بدست وی دادند. پس در گوش او اذان گفت و کام او را بر می‌داشت که ناگهان تیری در گلوی کودک نشست و او را سر برید. امام حسین(ع) تیر را از گلوی کودک کشید و او را به خونش آغشته ساخت.(۴) ۵)ابی مخنف می نویسد : در حالی که امام حسین (ع) نشسته بود فرزند کوچکش را نزدش آوردند. نامش عبدالله بن حسین(ع) بود، حضرت(ع) او را در دامن خویش نشاند. در همان حال که در دامنش بود شخصی از بنی اسد به نام حرملة بن کاهل تیری بسویش پرتاب کرده گلویش را برید.(۵) 📚منابع : ۱)الإرشاد شیخ مفید، ج۲، ص۱۰۸ ۲)اللهوف ابن طاووس، ص۱۱۶ ۳)تذکره الخواص ابن جوزی، ص۲۵۲ ۴)تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵ ۵)مقتل الحسین(ع) خوارزمی، ج۲، ص۳۶ @TarikhEslam
4️⃣عکس العمل امام حسین(ع) بعد از شهادت :👇 ✅چهار روایت در مورد حضرت علی اصغر(ع) بعد از شهادت ایشان هست!👇 1⃣ابی‌مخنف(متوفی۱۵۷ق) : 《فَأَعطَاهُ إِلَى أُختِهِ وَ قَالَ: خُذِيهِ إِلَيكِ!》 امام حسین(ع) طفل را به خواهرش سپرد و گفت:آن را بگیر!(۱) 2⃣شیخ مفید(متوفی۴۱۳ق) : 《ثُمَّ حَمَلَهُ حَتَّى وَضَعَهُ مَعَ قَتْلَى أَهْلِهِ》 سپس امام حسین(ع) او را بُرد و کنار کشتگان خاندانش قرار داد.(۲) 3⃣شیخ طبرسی(متوفی۵۴۸ق) : 《حَفَرَ لِلصَبِیِّ بِجَفنِ سَيفِهِ وَ رَمَلَّهُ بِدَمِهِ وَ دَفَنَهُ》 حضرت(ع) با قبضه ی شمشیرش گودالی کند و آن طفل را در حالی که به خون خود آغشته شده بود، در آن دفن کرد.(۳) 4⃣سید بن طاووس(متوفی۶۶۴ق) : 《فَذَبَحَهُ فَقَالَ لِزِينَبَ(س) : خُذِيهِ!》 حرمله تیر را به گلوی او زد و گلویش بریده شد و حضرت(ع) به زینب(س) فرمود : این را بگیر!(۴) ♻️نتیجه : از آنجایی که در منابع دسته اول تا قرن چهارم وپنجم تفاوت‌های زیادی در نقل مطالب است و حتی در مورد نام، سن، و نام مادر و قاتل که در اینجا ذکر نکردیم و طریقه شهادت، و عکس‌العمل سیدالشهداء(ع) بعد از شهادت کودک متفاوت است. و از طرفی در بعضی منابع مانند دلائل الامامة، محمد بن جریر طبری شیعی (متوفی قرن ۴هجری) تعداد پسران سیدالشهداء(ع) را در کربلا چهار نفر ذکر کرده‌اند و علی اصغر(ع) را که کودک است غیر از عبدالله رضیع می‌دانند و نیز تفاوتی که در نام کودک در زیارات وارد شده است. شاید بتوان به ظن غالب گفت، علی اصغر(ع) غیر از عبدالله(ع) شیرخوار است و این دو کودک سیدالشهداء(ع) هر دو در کربلا به درجه رفیع شهادت نازل آمده‌اند. 📚منابع : ۱)مقتل الحسین(ع) ابی مخنف، ص۱۷۳ ۲)الإرشاد شیخ مفید، ج۲، ص۱۰۸ ۳)الاحتجاج شیخ طبرسی، ج۲، ص۳۰۱ ۴)اللهوف ابن طاووس، ص۶۹ @TarikhEslam
✍بررسی تاریخ حیات در چهار مقوله :👇 1⃣اسم حضرت(ع) 2⃣سنّ حضرت(ع) 3⃣نحوه شهادت حضرت(ع) 4⃣عکس العمل امام حسین(ع) بعد از شهادت حضرت(ع) @TarikhEslam
1️⃣اسم :👇 ✅در مورد اسم ایشان در مقاتل آمده است : ۱)«علی» یا «علی اصغر» : از اولین کسانی که با نام «علی» از طفل شهید کربلا یاد نموده‌ اند، می‌توان به؛ 👤ابن‌اعثم کوفی در کتاب «الفتوح»(۱) 👤ابن ابی‌الثلج در کتاب «تاریخ اهل البیت»(۲) 👤طبری در «دلائل الامامة»(۳) اشاره کرد و بعدها در آثار دیگری نیز نمود پیدا کرد. نظیر؛ 👤خوارزمی در «مقتل‌ الحسین(ع)»(۴) 👤ابن شهر آشوب در «مناقب آل ابی طالب»(۵) 👤إربلی در «کشف الغمة فی معرفة الائمة»(۶) 👤ابن‌صباغ مالکی در «الفصول المهمة فی معرفة الائمة(ع)»(۷)  اینان منابعی هستند که هنگام ذکر کیفیت شهادت فرزند خردسال امام حسین(ع) از او با نام《علی》یاد کرده‌اند.  به طور مثال؛ 👤ابن اعثم كوفی می نویسد : 📋《وَ لَهُ ابنُ آخَرُ يُقَالُ لَه عَلَيُّ(ع) في الرِضَاعِ》 ♦️امام حسين(ع) پسر ديگری داشت كه نامش علی بود و شيرخوار بود.(۸) 👤ابن‌ صباغ مالکی می نویسد : 📋《وَ أمَّا عَلِيُّ الأَصغَرُ فَجَاءَهُ سَهمُ وَ هُوَ طِفلُ بِكَربَلاءَ فَقَتَلَهُ》 ♦️در کربلا تیری به علی اصغر(ع) اصابت کرد و او در حالی که طفل بود، به شهادت رسید.(۹) 👤ابن طاووس در الاقبال، در زیارت‌نامه امام حسین(ع) درباره علی اصغر(ع) چنین آورده است : 📋《صَلّی الله عَلَیک وَعَلَیهِمْ وَعَلی وَلَدِک عَلی الاصْغَرِ الّذی‌ فُجِعْتَ بِهِ》 ♦️درود خدا بر تو و بر شهیدان و بر فرزندت علی اصغر(ع) که داغدار او شدی!(۱۰) ۲)عبدالله : در برخی مقاتل نیز از طفل امام حسین(ع) به نام عبدالله نام برده شده است. 👤شیخ مفید نقل می کند : در روز عاشورا وقتی امام حسین(ع) تنها مانده بود و صدای استغاثه امام(ع) طنین انداز شد و کسی جواب حضرت(ع) را نداد، پس به سمت خیمه ها بازگشت. 📋《ثُمَّ جَلَسَ الْحُسَيْنُ(ع) أَمَامَ الْفُسْطَاطِ فَأُتِيَ بِابْنِهِ عَبْدِاللَّهِ بْنِ الْحُسَيْنِ(ع) وَ هُوَ طِفْلٌ فَأَجْلَسَهُ‏ فِي‏ حَجْرِهِ‏》 ♦️سپس جلوی درِ خیمه نشست و فرزندش عبدالله را که خردسال بود خواست و او را آوردند و در دامان پدر گذاشتند.(۱۱) 👤ابن اثیر نیز همین نقل را با قدری تغییر در «الكامل في التاريخ» می آورد و از فرزند امام حسین(ع) با نام عبدالله یاد می کند.(۱۲) 👤ابوالفرج إصفهانی در «مقاتل الطالبيين» نیز از او به نام عبدالله بن حسین بن علی بن ابی طالب(ع) یاد می کند.(۱۳) 👤محمد‌ بن اسحاق حموی نیز که از اندیشمندان شیعی در قرن دهم است، چنین می‌نویسد : عبدالله که در طفولیت در کربلا شهید شد و بعضی از روی غلط او را علی‌اصغر می‌گویند.(۱۴) 👤علامه مجلسی آورده است که؛ در فرازی از زیارت ناحیه مقدسه که منسوب به امام زمان(عج) می باشد، این گونه به شیر خواره امام حسین(ع) سلام داده شده است. 📋《السَّلَامُ عَلَى عَبْدِاللَّهِ بْنِ الْحُسَيْنِ(ع) الطِّفْلِ الرَّضِيعِ》 ♦️سلام بر عبدالله بن الحسين(ع)، كودك شير خواره!(۱۵) ۳)«الطفل الرضیع» یا «ولد» یا «صبیّ» : 👤طبری می نویسد : امام باقر(ع) فرمود : 📋《اُتِیَ الحُسَینُ(ع) بِصَبِیٍّ لَهُ، فَهُوَ فِی حِجرِهِ》 ♦️[در کربلا] کودکی نزد امام حسین(ع) آورده شد و او در دامانش بود.(۱۶) 👤یعقوبی می نویسد : 📋《..فَوَقَعَ فِي حَلقِ الصَّبِي، فَذَبَحَهُ》 ♦️تیر به گلوي اين كودك نشست و حلقش را دريد.(۱۷) 👤قُندوزی می نویسد : در روز عاشورا؛ نزدیک خیمه گاه حضرت ام کلثوم(س) طفل شیر خوار را به دست گرفت و نزد امام حسین(ع) آورد، و عرضه داشت : 📋《يَا أَخِي! إِنَّ وَلَدَكَ مَا ذَاقَ المَاءُ مُنذُ ثَلَاثَةِ أَيَّامِِ》 ♦️برادرم! این طفل تو، سه روز است که آب نخورده است.(۱۸) 👤ابن طاووس می نویسد : امام حسین(ع) به حضرت زینب(س) فرمود : 📋《نَاوِلِينِي وَلَدِيَ الصَّغِيرَ حَتَّى أُوَدِّعَهُ》 ♦️خواهرم! فرزند خردسالم را به من بده تا با او وداع کنم.(۱۹) 👤علامه مجلسی می نویسد : 📋《فَنَاوَلُوُه الصَبِیَّ، فَجَعَلَ يُقَبِّلُهُ》 ♦️فرزندش را نزد امام(ع) آوردند و امام(ع) شروع کرد به بوسیدن طفلش!(۲۰) 📚منابع : ۱)الفتوح ابن اعثم، ج۵، ص۱۱۵ ۲)تاریخ اهل بیت(ع) ابن ابی‌الثلج، ص ۱۰۲ ۳)دلائل الامامة طبری شیعی، ص ۱۸۱ ۴)مقتل الحسین(ع) خوارزمی، ج۲، ص۳۷ ۵)مناقب ابن شهر آشوب، ج۴، ص۱۰۹ ۶)کشف الغمة اربلی، ج۱، ص۵۸۲ ۷)الفصول المهمة ابن صباغ مالکی، ج۲، ص۸۵۱ ۸)الفتوح ابن اعثم، ج۵، ص۱۱۵ ۹)الفصول المهمة ابن صباغ مالکی، ج۲، ص۸۵۱ ۱۰)الاقبال ابن طاووس، ج۳، ص۷۱ ۱۱)الإرشاد شیخ مفید، ج۲، ص۱۰۸ ۱۲)الکامل فی التاریخ ابن اثیر، ج۳، ص۱۸۱ ۱۳)مقاتل الطالبيين اصفهانی، ص۹۴ ۱۴)انیس المؤمنین حموی، ص۱۰۴ ۱۵)بحارالانوار مجلسی، ج۴۵، ص۶۶ ۱۶)تاريخ الامم والملوک طبری، ج۵، ص۴۴۸ ۱۷)تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵ ۱۸)يَنابيع المودة قُندوزی، ج۳، ص۷۹ ۱۹)اللهوف ابن طاووس، ص۱۱۶ ۲۰)بحارالانوار مجلسی، ج۴۵، ص۴۶ @TarikhEslam
2️⃣سن :👇 ✅در هیچ منبع معتبری، درباره سن حضرت علی اصغر(ع) ذکری به میان نیامده است. و تاریخ تولد ایشان مشخص نیست؛ درباره سن او هنگام شهادت در کربلا نیز اختلاف وجود دارد اما بیشتر منابع او را به هنگام شهادت، کوچک و شیرخوار دانسته‌اند، بدون اینکه به سن او اشاره کرده باشند. اما اینکه برخی سن ایشان را شش ماهه می دانند و چنان بر این عقیده اصرار دارند، و طوری این دیدگاه در یکی دو قرن اخیر، تبلیغ شده است که امروزه در منابر و محافل روضه‌‌خوانی، شهرت خاصی پیدا کرده است و حتی طی سال‌‌های اخیر، برخی برای حضرت(ع) جشن ولادت گرفته و تولّد ایشان را با محاسبه برگشت به شش ماه قبل از عاشورای سال ۶۱ قمری، در ده رجب سال ۶۰ می دانند! این امر تا آن‌جا پیش رفته است که این تاریخ، در برخی از تقویم‌‌های مذهبی به عنوان سال‌روز ولادت ایشان ثبت شده است، در حالی‌‌که این گفته مدرک معتبری ندارد! تنها مأخذ و اولین منبعی که در آن، به شش ماهگی حضرت علی اصغر(ع) اشاره کرده است، گزارشی است که در کتاب محرَّف و منسوب به ابومخنف، آمده است. گزارش او چنین است : راوی می گوید : در روز عاشورا؛ 📋《..ثُمَّ اَقبَلَ اُمَّ کُلثُومِ وَ قَالَ لَهَا : یَا اُختَاهُ! اُوصِیکِ بِوَلَدِی الصَّغِیرِ خَیرَاً، فَاِنَّهُ طِفْلٌ صَغِيرٌ وَ لَهُ مِنَ الْعُمْرِ سِتَّةُ أَشْهُرٍ》 ♦️سپس امام حسین(ع) پیش ام کلثوم(س) آمد و به ایشان فرمود : خواهرم! به فرزند خردسالم نيكى كن! او طفل است و از عمر او شش ماه هست که می گذرد.(۱) که این نظر به تدریج به مآخذ معاصران نیز راه یافت. نظیر؛ ۱)اكسير العبادات فاضل دربندى(۲) ۲)ينابيع المودّة قُندوزی(۳) ۳)ناسخ التواريخ ميرزا محمد تقى سپهر(۴) ۴)معالى السبطين مازندرانى حائری(۵) ۵)كبريت احمر بیرجندی(۶) کسانی که امروزه این گونه مراسمات را با مناسبات جعلی این چنینی برگزار می کنند، ابتدا باید سن حضرت علی اصغر(ع) در روز عاشورا به صورت دقیق که به قول خودشان، شش ماه بوده، ثابت کنند، سپس شش ماه عقب تر از آن را، روز ولادت حضرت(ع) معرفی کنند! این در حالی است که در مورد سن ایشان این نقل ها آمده است : 1⃣نقل اول : نخستین گزارش به ترتیب قدمت آنها گزارش محمد بن سعد (متوفی۲۳۰ق) است که از پسری سه ساله برای امام حسین(ع) در کربلا سخن به میان آورده است.(۷) 2⃣نقل دوم : یعقوبی (متوفی۲۹۲ق) بر این باور است که این طفل در روز عاشورا به دنیا آمده است و می نویسد : 📋《قَد وُلِدَ لَه فِی تِلکَ السَّاعَةِ فَاذَّنَ فِی اُذُنِهِ وَ جَعَلَ یُحَنِّکُهُ》 ♦️طفل در آن ساعت به دنیا آمد پس امام(ع) در گوش او اذان گفت و کام او را برداشت.(۸) 3⃣نقل سوم : بلعمی (متوفی ۳۸۳ق) از مورخان قرن چهارم، ذیل گزارش چگونگی شهادت طفل شیرخوار، او را یک ساله دانسته است.(۹) 4⃣نقل چهارم : کسائی مروزی (متوفی ۳۹۰ ق) شاعر قرن چهارم از طفلی پنج ماهه، در بیتی این چنین می نویسد : آن پنج ماهه کودک، باری چه کرد ویحک، کز پای تا به تارک، مجروح شد مفاجا؟(۱۰) 📚منابع : ۱)مقتل الحسین(ع) ابومخنف، ص۱۲۹ ۲)اكسير العبادات فاضل دربندى ج۲، ص۷۶۳ ۳)ينابيع المودّة قندوزی ج۳، ص۷۹ ۴)ناسخ التواريخ محمدتقى سپهر، ج۲، ص۳۶۳ ۵)معالى السبطين مازندرانى، ج۱، ص۴۲۴ ۶)كبريت احمر بیرجندی، ص۱۲۵ ۷)ترجمة الحسین(ع) و مقتله ابن سعد، ص۱۸۲ ۸)تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵ ۹)تاریخ‌ نامه طبری، ج۴، ص۱۷۰ ۱۰)سیری در مرثیه عاشورایی صاحبکاری، ص ۱۶۹ @TarikhEslam
3️⃣نحوه شهادت :👇 ✅در این زمینه نیز اختلافاتی هست : ۱)شیخ مفید می نویسد : عبدالله در جلوی خیمه امام(ع) در حالی‌ که در آغوش پدرش بود، هدف تیر یکی از سپاهیان ابن سعد قرار گرفت و به شهادت رسید.(۱) ۲)ابن طاووس می نویسد : هنگامی که امام حسین(ع) برای وداع کنار خیمه‌‏ها آمد، کودکش را از خواهر طلب نمود و او را در آغوش گرفته بود و او را می‏‌بوسید که حرمله بن کاهل اسدی با تیری او را به شهادت رساند.(۲) ۳)ابن جوزی می نویسد : به گزارش ابن جوزی از هشام بن محمد کلبی، امام حسین(ع) در حال سخن گفتن با لشکریان عمر بن سعد بود، یکی از اطفالش را دید که از تشنگی می‌گرید، او را روی دست گرفت و گفت : ای جماعت! اگر به من رحم نمی‌کنید پس به این کودک شیرخوار رحم کنید. در این هنگام؛ مردی از میان سپاه کوفه تیری بر گلویش زد و آن کودک را به شهادت رساند.(۳) ۴)یعقوبی می نویسد : در این حال، حضرت سوار اسب خویش بود که نوزادی را که در همان ساعت برای او تولد یافته بود بدست وی دادند. پس در گوش او اذان گفت و کام او را بر می‌داشت که ناگهان تیری در گلوی کودک نشست و او را سر برید. امام حسین(ع) تیر را از گلوی کودک کشید و او را به خونش آغشته ساخت.(۴) ۵)ابی مخنف می نویسد : در حالی که امام حسین (ع) نشسته بود فرزند کوچکش را نزدش آوردند. نامش عبدالله بن حسین(ع) بود، حضرت(ع) او را در دامن خویش نشاند. در همان حال که در دامنش بود شخصی از بنی اسد به نام حرملة بن کاهل تیری بسویش پرتاب کرده گلویش را برید.(۵) 📚منابع : ۱)الإرشاد شیخ مفید، ج۲، ص۱۰۸ ۲)اللهوف ابن طاووس، ص۱۱۶ ۳)تذکره الخواص ابن جوزی، ص۲۵۲ ۴)تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵ ۵)مقتل الحسین(ع) خوارزمی، ج۲، ص۳۶ @TarikhEslam
4️⃣عکس العمل امام حسین(ع) بعد از شهادت :👇 ✅چهار روایت در مورد حضرت علی اصغر(ع) بعد از شهادت ایشان هست!👇 1⃣ابی‌مخنف(متوفی۱۵۷ق) : 《فَأَعطَاهُ إِلَى أُختِهِ وَ قَالَ: خُذِيهِ إِلَيكِ!》 امام حسین(ع) طفل را به خواهرش سپرد و گفت:آن را بگیر!(۱) 2⃣شیخ مفید(متوفی۴۱۳ق) : 《ثُمَّ حَمَلَهُ حَتَّى وَضَعَهُ مَعَ قَتْلَى أَهْلِهِ》 سپس امام حسین(ع) او را بُرد و کنار کشتگان خاندانش قرار داد.(۲) 3⃣شیخ طبرسی(متوفی۵۴۸ق) : 《حَفَرَ لِلصَبِیِّ بِجَفنِ سَيفِهِ وَ رَمَلَّهُ بِدَمِهِ وَ دَفَنَهُ》 حضرت(ع) با قبضه ی شمشیرش گودالی کند و آن طفل را در حالی که به خون خود آغشته شده بود، در آن دفن کرد.(۳) 4⃣سید بن طاووس(متوفی۶۶۴ق) : 《فَذَبَحَهُ فَقَالَ لِزِينَبَ(س) : خُذِيهِ!》 حرمله تیر را به گلوی او زد و گلویش بریده شد و حضرت(ع) به زینب(س) فرمود : این را بگیر!(۴) ♻️نتیجه : از آنجایی که در منابع دسته اول تا قرن چهارم وپنجم تفاوت‌های زیادی در نقل مطالب است و حتی در مورد نام، سن، و نام مادر و قاتل که در اینجا ذکر نکردیم و طریقه شهادت، و عکس‌العمل سیدالشهداء(ع) بعد از شهادت کودک متفاوت است. و از طرفی در بعضی منابع مانند دلائل الامامة، محمد بن جریر طبری شیعی (متوفی قرن ۴هجری) تعداد پسران سیدالشهداء(ع) را در کربلا چهار نفر ذکر کرده‌اند و علی اصغر(ع) را که کودک است غیر از عبدالله رضیع می‌دانند و نیز تفاوتی که در نام کودک در زیارات وارد شده است. شاید بتوان به ظن غالب گفت، علی اصغر(ع) غیر از عبدالله(ع) شیرخوار است و این دو کودک سیدالشهداء(ع) هر دو در کربلا به درجه رفیع شهادت نازل آمده‌اند. 📚منابع : ۱)مقتل الحسین(ع) ابی مخنف، ص۱۷۳ ۲)الإرشاد شیخ مفید، ج۲، ص۱۰۸ ۳)الاحتجاج شیخ طبرسی، ج۲، ص۳۰۱ ۴)اللهوف ابن طاووس، ص۶۹ @TarikhEslam
1⃣ :👇 👤ابن اثیر نقل می نویسد : 📋《وَ قُتِلَ أَبُوبَكرِِ بنِ أَخِيِهِ الحَسَنِ(ع) أَيضَاً وَ أُمُّهُ أُمُّ وَلَدِِ قَتَلَهُ حَرمَلَةُ بنُ الكَاهِلِ رَمَاهُ بِسَهمِِ》 ♦️ابوبکر پسر حسن(ع) که برادر زاده امام حسین(ع) بود در روز عاشورا پس از برادرش، قاسم بن حسن(ع) شهید شد، که مادرش ام ولد بود و او توسط تیر حرمله بن کاهل اسدی به شهادت رسید.(۱) 2⃣ :👇 👤قندوزی می نویسد : امام حسین(ع) علی اصغر(ع) را در مقابل لشگر، به روی دست گرفت و بلند کرد، و از آنان برای طفل تقاضای آب کرد. 📋《بَینَمَا هُوَ یُخَاطِبُهُم!》 ♦️هنوز کلام امام(ع) تمام نشده بود.(۲) که؛ 👤به نقل علامه مجلسی : 📋《اِذ رَمَاهُ حَرْمَلَةُ بنُ کاهِل الاَسَدَی بِسَهمٍ فِی حَجرِ الحُسَینِ(ع) فَذَبَحَهُ》 ♦️ناگهان حرمله تیری انداخت و آن طفل را در آغوش پدر ذبح کرد.(۳) 👤یعقوبی نیز می نویسد : 📋《..فَوَقَعَ فِي حَلقِ الصَّبِي، فَذَبَحَهُ، فَنَزَعَ الحُسَينُ(ع) السَّهمَ مِن حَلقِهِ، وَ جَعَلَ يُلَطِّخُهُ بِدَمِهِ》 ♦️تیر به گلوي اين كودك نشست و حلقش را دريد و امام حسين(ع) تير را از گلويش بيرون آورد در حالي كه او به خون خود آغشته شده بود.(۴) 3⃣ :👇 👤بلاذری می نویسد : 📋《قَتَلَ حَرمَلَةُ بْنُ كَاهِلِ الأَسَدِي، العَبَّاسَ بنَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبِِ(ع) مَعَ جَمَاعَةِِ وَ تَعَاوَرُوُهُ》 ♦️حرمله بن کاهل، عباس بن علی(ع) را در حالی که گروهی به صورت پی در پی به او ضربه می زدند، سرانجام او را به شهادت رساندند.(۵) 4⃣ : 👇 👤ابن نمای حلی می نویسد : در همان لحظاتى که امام حسین(ع) در شهادتگاه خود با لب تشنه، در حالی که همچنان خون از او می رفت و ضعیف گشته بود و غرق در خون شده بود، دشمن قدری توقف نمود و سپس همگی به سمت ایشان یورش بردند. در این هنگام؛ عبدالله فرزند امام حسن مجتبی(ع) از سراپرده بانوان بیرون آمد و شتابان خود را به عموى گرانمایه اش حسین(ع) رسانید تا عمو را یارى کند. در این هنگام؛ عمه اش زینب کبری(س) خود را به او رساند تا وى را به خیمه ها بازگرداند، امّا او پایدارى کرد و بازنگشت و فریاد بر آورد که : به خداى سوگند! از عمویم جدا نخواهم شد و او را تنها نخواهم گذاشت! یکى از تجاوزکاران اموى بنام بحر بن کعب به سوى امام حسین(ع) روى آورد، که عبدالله فریاد بر آورد : هان اى پلید زاده! آیا مى خواهى عمویم را به شهادت برسانى؟ آن پلید نیز شمشیرى بر آن کودک فرود آورد و عبدالله دست خود را سپر ساخت که دستش از بدن جدا شد! او در حالى که دستش تنها به پوست آویزان بود، فریاد بر آورد که : عمو جان مرا دریاب! امام حسین(ع) او را در آغوش کشید و بر سینه چسباند. در این هنگام ؛ 📋《فَرَمَاهُ حَرْمَلَةُ [بِسَهمِِ] فَذَبَحَهُ》 ♦️پس آن گاه حرمله گلوى آن کودک محبوب را هدف تیر خود ساخت و سرش را از پیکرش جدا کرد!(۶) 5⃣ :👇 👤ابن طاووس می نویسد : در مورد نحوه شهادت امام حسین(ع) نقل شده است که، در روز عاشورا؛ 📋《فَأَتَاهُ [حَرْمَلَةُ] سَهْمٌ مَسْمُومٌ لَهُ ثَلَاثُ شُعَبٍ فَوَقَعَ عَلَى قَلْبِهِ》 ♦️حرمله بن کاهل، تیرى سه شاخه و زهرآلودی را به قلب امام حسین(ع) نشانه رفت و آن تیر بر قلب مقدس امام حسین(ع) نشست.(۷) 📚منابع : ۱)الکامل ابن اثیر، ج۴، ص۹۲ ۲)يَنابيع المودة قُندوزی، ج۳،ص۷۹ ۳)بحارالانوار مجلسی، ج۴۵، ص۴۶ ۴)تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵ ۵)انساب الاشراف بلاذری، ج۳، ص۲۰۱ ۶)مثیر الأحزان ابن نما حلی، ص ٧٣ ۷)اللهوف ابن طاووس، ص۱۲۰ @TarikhEslam
✅شاید شما نیز شاهد این چنین مراسماتی در طی چند روز پیش، با عنوان جشن میلاد بوده اید! اما سوال اینجاست که؛ چرا باید اصرار بر گنجاندن این چنین مناسبتی و مثل این در تاریخ باشیم؟ چرا بانی سنتی باشیم که این گونه به جعلیات دامن زده می شود؟ چرا بانی سنت پسندیده ی گفتمان حقایق نباشیم؟ در روایتی از معصوم آمده است که، فرمود : «مَنِ اِسْتَنَّ بِسُنَّةٍ حَسَنَةٍ فَلَهُ أَجْرُهَا وَ أَجْرُ مَنْ عَمِلَ بِهَا مِنْ غَيْرِ أَنْ يَنْقُصَ مِنْ أُجُورِهِمْ شَيْءٌ وَ مَنِ اِسْتَنَّ بِسُنَّةٍ سَيِّئَةٍ فَعَلَيْهِ وِزْرُهَا وَ وِزْرُ مَنْ عَمِلَ بِهَا مِنْ غَيْرِ أَنْ يَنْقُصَ مِنْ أَوْزَارِهِمْ شَيْءٌ» هر کس سنت و روش خوبی بنیان نهد، اجر آن و اجر تمام کسانی که به آن عمل می کنند را خواهد داشت، بدون اینکه از اجر عمل کنندگان چیزی کم شود. و هر کس که سنت و روش بدی بنیان نهد، وزر و گناه آن و همچنین وزر و گناه تمامی کسانی که به آن عمل می کنند را خواهد داشت، بدون اینکه از گناهان عمل کنندگان به آن چیزی کاسته شود.(۱) شما این روایت را با سنت های بی اساس و پایه مانند قمه زنی و جعلیات امروزی تطبیق دهید! از جمله معضلاتی که دامان واقعه بزرگ عاشورا را گرفته، سخنان بی پایه و اساس درباره آن است. ورود افراد غیر متخصص در بیان وقایع، تکیه بر نگاه حزن آمیز داشتن در مورد وقایع، کار را به اینجا رسانیده است. 📚منبع : ۱)الإختصاص شیخ مفید، ص۲۵۱ @TarikhEslam
📋میلاد ⁉️ 👤 : «آنچه در این ایام به عنوان سالروز میلاد حضرت علی اصغر سلام الله علیه مطرح می شود، جزء جعلیات است و هیچ ‌مستندی ندارد. همچنین شش‌ ماهه‌ بودنِ آن شهید مظلوم نیز مستند معتبری ندارد و نمی تواند مبنای محاسبه برای به دست آوردن تاریخ تولد قرار گیرد.» @TarikhEslam
✍بررسی تاریخ حیات در چهار مقوله :👇 1⃣اسم حضرت(ع) 2⃣سنّ حضرت(ع) 3⃣نحوه شهادت حضرت(ع) 4⃣عکس العمل امام حسین(ع) بعد از شهادت حضرت(ع) @TarikhEslam
1️⃣اسم :👇 ✅در مورد اسم ایشان در مقاتل آمده است : ۱)«علی» یا «علی اصغر» : از اولین کسانی که با نام «علی» از طفل شهید کربلا یاد نموده‌ اند، می‌توان به؛ 👤ابن‌اعثم کوفی در کتاب «الفتوح»(۱) 👤ابن ابی‌الثلج در کتاب «تاریخ اهل البیت»(۲) 👤طبری در «دلائل الامامة»(۳) اشاره کرد و بعدها در آثار دیگری نیز نمود پیدا کرد. نظیر؛ 👤خوارزمی در «مقتل‌ الحسین(ع)»(۴) 👤ابن شهر آشوب در «مناقب آل ابی طالب»(۵) 👤إربلی در «کشف الغمة فی معرفة الائمة»(۶) 👤ابن‌صباغ مالکی در «الفصول المهمة فی معرفة الائمة(ع)»(۷)  اینان منابعی هستند که هنگام ذکر کیفیت شهادت فرزند خردسال امام حسین(ع) از او با نام《علی》یاد کرده‌اند.  به طور مثال؛ 👤ابن اعثم كوفی می نویسد : 📋《وَ لَهُ ابنُ آخَرُ يُقَالُ لَه عَلَيُّ(ع) في الرِضَاعِ》 ♦️امام حسين(ع) پسر ديگری داشت كه نامش علی بود و شيرخوار بود.(۸) 👤ابن‌ صباغ مالکی می نویسد : 📋《وَ أمَّا عَلِيُّ الأَصغَرُ فَجَاءَهُ سَهمُ وَ هُوَ طِفلُ بِكَربَلاءَ فَقَتَلَهُ》 ♦️در کربلا تیری به علی اصغر(ع) اصابت کرد و او در حالی که طفل بود، به شهادت رسید.(۹) 👤ابن طاووس در الاقبال، در زیارت‌نامه امام حسین(ع) درباره علی اصغر(ع) چنین آورده است : 📋《صَلّی الله عَلَیک وَعَلَیهِمْ وَعَلی وَلَدِک عَلی الاصْغَرِ الّذی‌ فُجِعْتَ بِهِ》 ♦️درود خدا بر تو و بر شهیدان و بر فرزندت علی اصغر(ع) که داغدار او شدی!(۱۰) ۲)عبدالله : در برخی مقاتل نیز از طفل امام حسین(ع) به نام عبدالله نام برده شده است. 👤شیخ مفید نقل می کند : در روز عاشورا وقتی امام حسین(ع) تنها مانده بود و صدای استغاثه امام(ع) طنین انداز شد و کسی جواب حضرت(ع) را نداد، پس به سمت خیمه ها بازگشت. 📋《ثُمَّ جَلَسَ الْحُسَيْنُ(ع) أَمَامَ الْفُسْطَاطِ فَأُتِيَ بِابْنِهِ عَبْدِاللَّهِ بْنِ الْحُسَيْنِ(ع) وَ هُوَ طِفْلٌ فَأَجْلَسَهُ‏ فِي‏ حَجْرِهِ‏》 ♦️سپس جلوی درِ خیمه نشست و فرزندش عبدالله را که خردسال بود خواست و او را آوردند و در دامان پدر گذاشتند.(۱۱) 👤ابن اثیر نیز همین نقل را با قدری تغییر در «الكامل في التاريخ» می آورد و از فرزند امام حسین(ع) با نام عبدالله یاد می کند.(۱۲) 👤ابوالفرج إصفهانی در «مقاتل الطالبيين» نیز از او به نام عبدالله بن حسین بن علی بن ابی طالب(ع) یاد می کند.(۱۳) 👤محمد‌ بن اسحاق حموی نیز که از اندیشمندان شیعی در قرن دهم است، چنین می‌نویسد : عبدالله که در طفولیت در کربلا شهید شد و بعضی از روی غلط او را علی‌اصغر می‌گویند.(۱۴) 👤علامه مجلسی آورده است که؛ در فرازی از زیارت ناحیه مقدسه که منسوب به امام زمان(عج) می باشد، این گونه به شیر خواره امام حسین(ع) سلام داده شده است. 📋《السَّلَامُ عَلَى عَبْدِاللَّهِ بْنِ الْحُسَيْنِ(ع) الطِّفْلِ الرَّضِيعِ》 ♦️سلام بر عبدالله بن الحسين(ع)، كودك شير خواره!(۱۵) ۳)«الطفل الرضیع» یا «ولد» یا «صبیّ» : 👤طبری می نویسد : امام باقر(ع) فرمود : 📋《اُتِیَ الحُسَینُ(ع) بِصَبِیٍّ لَهُ، فَهُوَ فِی حِجرِهِ》 ♦️[در کربلا] کودکی نزد امام حسین(ع) آورده شد و او در دامانش بود.(۱۶) 👤یعقوبی می نویسد : 📋《..فَوَقَعَ فِي حَلقِ الصَّبِي، فَذَبَحَهُ》 ♦️تیر به گلوي اين كودك نشست و حلقش را دريد.(۱۷) 👤قُندوزی می نویسد : در روز عاشورا؛ نزدیک خیمه گاه حضرت ام کلثوم(س) طفل شیر خوار را به دست گرفت و نزد امام حسین(ع) آورد، و عرضه داشت : 📋《يَا أَخِي! إِنَّ وَلَدَكَ مَا ذَاقَ المَاءُ مُنذُ ثَلَاثَةِ أَيَّامِِ》 ♦️برادرم! این طفل تو، سه روز است که آب نخورده است.(۱۸) 👤ابن طاووس می نویسد : امام حسین(ع) به حضرت زینب(س) فرمود : 📋《نَاوِلِينِي وَلَدِيَ الصَّغِيرَ حَتَّى أُوَدِّعَهُ》 ♦️خواهرم! فرزند خردسالم را به من بده تا با او وداع کنم.(۱۹) 👤علامه مجلسی می نویسد : 📋《فَنَاوَلُوُه الصَبِیَّ، فَجَعَلَ يُقَبِّلُهُ》 ♦️فرزندش را نزد امام(ع) آوردند و امام(ع) شروع کرد به بوسیدن طفلش!(۲۰) 📚منابع : ۱)الفتوح ابن اعثم، ج۵، ص۱۱۵ ۲)تاریخ اهل بیت(ع) ابن ابی‌الثلج، ص ۱۰۲ ۳)دلائل الامامة طبری شیعی، ص ۱۸۱ ۴)مقتل الحسین(ع) خوارزمی، ج۲، ص۳۷ ۵)مناقب ابن شهر آشوب، ج۴، ص۱۰۹ ۶)کشف الغمة اربلی، ج۱، ص۵۸۲ ۷)الفصول المهمة ابن صباغ مالکی، ج۲، ص۸۵۱ ۸)الفتوح ابن اعثم، ج۵، ص۱۱۵ ۹)الفصول المهمة ابن صباغ مالکی، ج۲، ص۸۵۱ ۱۰)الاقبال ابن طاووس، ج۳، ص۷۱ ۱۱)الإرشاد شیخ مفید، ج۲، ص۱۰۸ ۱۲)الکامل فی التاریخ ابن اثیر، ج۳، ص۱۸۱ ۱۳)مقاتل الطالبيين اصفهانی، ص۹۴ ۱۴)انیس المؤمنین حموی، ص۱۰۴ ۱۵)بحارالانوار مجلسی، ج۴۵، ص۶۶ ۱۶)تاريخ الامم والملوک طبری، ج۵، ص۴۴۸ ۱۷)تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵ ۱۸)يَنابيع المودة قُندوزی، ج۳، ص۷۹ ۱۹)اللهوف ابن طاووس، ص۱۱۶ ۲۰)بحارالانوار مجلسی، ج۴۵، ص۴۶ @TarikhEslam
2️⃣سن :👇 ✅در هیچ منبع معتبری، درباره سن حضرت علی اصغر(ع) ذکری به میان نیامده است. و تاریخ تولد ایشان مشخص نیست؛ درباره سن او هنگام شهادت در کربلا نیز اختلاف وجود دارد اما بیشتر منابع او را به هنگام شهادت، کوچک و شیرخوار دانسته‌اند، بدون اینکه به سن او اشاره کرده باشند. اما اینکه برخی سن ایشان را شش ماهه می دانند و چنان بر این عقیده اصرار دارند، و طوری این دیدگاه در یکی دو قرن اخیر، تبلیغ شده است که امروزه در منابر و محافل روضه‌‌خوانی، شهرت خاصی پیدا کرده است و حتی طی سال‌‌های اخیر، برخی برای حضرت(ع) جشن ولادت گرفته و تولّد ایشان را با محاسبه برگشت به شش ماه قبل از عاشورای سال ۶۱ قمری، در ده رجب سال ۶۰ می دانند! این امر تا آن‌جا پیش رفته است که این تاریخ، در برخی از تقویم‌‌های مذهبی به عنوان سال‌روز ولادت ایشان ثبت شده است، در حالی‌‌که این گفته مدرک معتبری ندارد! تنها مأخذ و اولین منبعی که در آن، به شش ماهگی حضرت علی اصغر(ع) اشاره کرده است، گزارشی است که در کتاب محرَّف و منسوب به ابومخنف، آمده است. گزارش او چنین است : راوی می گوید : در روز عاشورا؛ 📋《..ثُمَّ اَقبَلَ اُمَّ کُلثُومِ وَ قَالَ لَهَا : یَا اُختَاهُ! اُوصِیکِ بِوَلَدِی الصَّغِیرِ خَیرَاً، فَاِنَّهُ طِفْلٌ صَغِيرٌ وَ لَهُ مِنَ الْعُمْرِ سِتَّةُ أَشْهُرٍ》 ♦️سپس امام حسین(ع) پیش ام کلثوم(س) آمد و به ایشان فرمود : خواهرم! به فرزند خردسالم نيكى كن! او طفل است و از عمر او شش ماه هست که می گذرد.(۱) که این نظر به تدریج به مآخذ معاصران نیز راه یافت. نظیر؛ ۱)اكسير العبادات فاضل دربندى(۲) ۲)ينابيع المودّة قُندوزی(۳) ۳)ناسخ التواريخ ميرزا محمد تقى سپهر(۴) ۴)معالى السبطين مازندرانى حائری(۵) ۵)كبريت احمر بیرجندی(۶) کسانی که امروزه این گونه مراسمات را با مناسبات جعلی این چنینی برگزار می کنند، ابتدا باید سن حضرت علی اصغر(ع) در روز عاشورا به صورت دقیق که به قول خودشان، شش ماه بوده، ثابت کنند، سپس شش ماه عقب تر از آن را، روز ولادت حضرت(ع) معرفی کنند! این در حالی است که در مورد سن ایشان این نقل ها آمده است : 1⃣نقل اول : نخستین گزارش به ترتیب قدمت آنها گزارش محمد بن سعد (متوفی۲۳۰ق) است که از پسری سه ساله برای امام حسین(ع) در کربلا سخن به میان آورده است.(۷) 2⃣نقل دوم : یعقوبی (متوفی۲۹۲ق) بر این باور است که این طفل در روز عاشورا به دنیا آمده است و می نویسد : 📋《قَد وُلِدَ لَه فِی تِلکَ السَّاعَةِ فَاذَّنَ فِی اُذُنِهِ وَ جَعَلَ یُحَنِّکُهُ》 ♦️طفل در آن ساعت به دنیا آمد پس امام(ع) در گوش او اذان گفت و کام او را برداشت.(۸) 3⃣نقل سوم : بلعمی (متوفی ۳۸۳ق) از مورخان قرن چهارم، ذیل گزارش چگونگی شهادت طفل شیرخوار، او را یک ساله دانسته است.(۹) 4⃣نقل چهارم : کسائی مروزی (متوفی ۳۹۰ ق) شاعر قرن چهارم از طفلی پنج ماهه، در بیتی این چنین می نویسد : آن پنج ماهه کودک، باری چه کرد ویحک، کز پای تا به تارک، مجروح شد مفاجا؟(۱۰) 📚منابع : ۱)مقتل الحسین(ع) ابومخنف، ص۱۲۹ ۲)اكسير العبادات فاضل دربندى ج۲، ص۷۶۳ ۳)ينابيع المودّة قندوزی ج۳، ص۷۹ ۴)ناسخ التواريخ محمدتقى سپهر، ج۲، ص۳۶۳ ۵)معالى السبطين مازندرانى، ج۱، ص۴۲۴ ۶)كبريت احمر بیرجندی، ص۱۲۵ ۷)ترجمة الحسین(ع) و مقتله ابن سعد، ص۱۸۲ ۸)تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵ ۹)تاریخ‌ نامه طبری، ج۴، ص۱۷۰ ۱۰)سیری در مرثیه عاشورایی صاحبکاری، ص ۱۶۹ @TarikhEslam
3️⃣نحوه شهادت :👇 ۱)شیخ مفید می نویسد : عبدالله در جلوی خیمه امام(ع) در حالی‌ که در آغوش پدرش بود، هدف تیر یکی از سپاهیان ابن سعد قرار گرفت و به شهادت رسید.(۱) ۲)ابن طاووس می نویسد : هنگامی که امام حسین(ع) برای وداع کنار خیمه‌‏ها آمد، کودکش را از خواهر طلب نمود و او را در آغوش گرفته بود و او را می‏‌بوسید که حرمله بن کاهل اسدی با تیری او را به شهادت رساند.(۲) ۳)ابن جوزی می نویسد : به گزارش ابن جوزی از هشام بن محمد کلبی، امام حسین(ع) در حال سخن گفتن با لشکریان عمر بن سعد بود، یکی از اطفالش را دید که از تشنگی می‌گرید، او را روی دست گرفت و گفت : ای جماعت! اگر به من رحم نمی‌کنید پس به این کودک شیرخوار رحم کنید. در این هنگام؛ مردی از میان سپاه کوفه تیری بر گلویش زد و آن کودک را به شهادت رساند.(۳) ۴)یعقوبی می نویسد : در این حال، حضرت سوار اسب خویش بود که نوزادی را که در همان ساعت برای او تولد یافته بود بدست وی دادند. پس در گوش او اذان گفت و کام او را بر می‌داشت که ناگهان تیری در گلوی کودک نشست و او را سر برید. امام حسین(ع) تیر را از گلوی کودک کشید و او را به خونش آغشته ساخت.(۴) ۵)ابی مخنف می نویسد : در حالی که امام حسین (ع) نشسته بود فرزند کوچکش را نزدش آوردند. نامش عبدالله بن حسین(ع) بود، حضرت(ع) او را در دامن خویش نشاند. در همان حال که در دامنش بود شخصی از بنی اسد به نام حرملة بن کاهل تیری بسویش پرتاب کرده گلویش را برید.(۵) 📚منابع : ۱)الإرشاد شیخ مفید، ج۲، ص۱۰۸ ۲)اللهوف ابن طاووس، ص۱۱۶ ۳)تذکره الخواص ابن جوزی، ص۲۵۲ ۴)تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵ ۵)مقتل الحسین(ع) خوارزمی، ج۲، ص۳۶ @TarikhEslam
4️⃣عکس العمل امام حسین(ع) بعد از شهادت :👇 ✅چهار روایت در مورد حضرت علی اصغر(ع) بعد از شهادت ایشان هست!👇 1⃣ابی‌مخنف(متوفی۱۵۷ق) : 《فَأَعطَاهُ إِلَى أُختِهِ وَ قَالَ: خُذِيهِ إِلَيكِ!》 امام حسین(ع) طفل را به خواهرش سپرد و گفت:آن را بگیر!(۱) 2⃣شیخ مفید(متوفی۴۱۳ق) : 《ثُمَّ حَمَلَهُ حَتَّى وَضَعَهُ مَعَ قَتْلَى أَهْلِهِ》 سپس امام حسین(ع) او را بُرد و کنار کشتگان خاندانش قرار داد.(۲) 3⃣شیخ طبرسی(متوفی۵۴۸ق) : 《حَفَرَ لِلصَبِیِّ بِجَفنِ سَيفِهِ وَ رَمَلَّهُ بِدَمِهِ وَ دَفَنَهُ》 حضرت(ع) با قبضه ی شمشیرش گودالی کند و آن طفل را در حالی که به خون خود آغشته شده بود، در آن دفن کرد.(۳) 4⃣سید بن طاووس(متوفی۶۶۴ق) : 《فَذَبَحَهُ فَقَالَ لِزِينَبَ(س) : خُذِيهِ!》 حرمله تیر را به گلوی او زد و گلویش بریده شد و حضرت(ع) به زینب(س) فرمود : این را بگیر!(۴) ♻️نتیجه : از آنجایی که در منابع دسته اول تا قرن چهارم وپنجم تفاوت‌های زیادی در نقل مطالب است و حتی در مورد نام، سن، و نام مادر و قاتل که در اینجا ذکر نکردیم و طریقه شهادت، و عکس‌العمل سیدالشهداء(ع) بعد از شهادت کودک متفاوت است. و از طرفی در بعضی منابع مانند دلائل الامامة، محمد بن جریر طبری شیعی (متوفی قرن ۴هجری) تعداد پسران سیدالشهداء(ع) را در کربلا چهار نفر ذکر کرده‌اند و علی اصغر(ع) را که کودک است غیر از عبدالله رضیع می‌دانند و نیز تفاوتی که در نام کودک در زیارات وارد شده است. شاید بتوان به ظن غالب گفت، علی اصغر(ع) غیر از عبدالله(ع) شیرخوار است و این دو کودک سیدالشهداء(ع) هر دو در کربلا به درجه رفیع شهادت نازل آمده‌اند. 📚منابع : ۱)مقتل الحسین(ع) ابی مخنف، ص۱۷۳ ۲)الإرشاد شیخ مفید، ج۲، ص۱۰۸ ۳)الاحتجاج شیخ طبرسی، ج۲، ص۳۰۱ ۴)اللهوف ابن طاووس، ص۶۹ @TarikhEslam
✍بررسی تاریخ حیات در چهار مقوله :👇 1⃣اسم حضرت(ع) 2⃣سنّ حضرت(ع) 3⃣نحوه شهادت حضرت(ع) 4⃣عکس العمل امام حسین(ع) بعد از شهادت حضرت(ع) @TarikhEslam
1️⃣اسم :👇 ✅در مورد اسم ایشان در مقاتل آمده است : ۱)«علی» یا «علی اصغر» : از اولین کسانی که با نام «علی» از طفل شهید کربلا یاد نموده‌ اند، می‌توان به؛ 👤ابن‌اعثم کوفی در کتاب «الفتوح»(۱) 👤ابن ابی‌الثلج در کتاب «تاریخ اهل البیت»(۲) 👤طبری در «دلائل الامامة»(۳) اشاره کرد و بعدها در آثار دیگری نیز نمود پیدا کرد. نظیر؛ 👤خوارزمی در «مقتل‌ الحسین(ع)»(۴) 👤ابن شهر آشوب در «مناقب آل ابی طالب»(۵) 👤إربلی در «کشف الغمة فی معرفة الائمة»(۶) 👤ابن‌صباغ مالکی در «الفصول المهمة فی معرفة الائمة(ع)»(۷)  اینان منابعی هستند که هنگام ذکر کیفیت شهادت فرزند خردسال امام حسین(ع) از او با نام《علی》یاد کرده‌اند.  به طور مثال؛ 👤ابن اعثم كوفی می نویسد : 📋《وَ لَهُ ابنُ آخَرُ يُقَالُ لَه عَلَيُّ(ع) في الرِضَاعِ》 ♦️امام حسين(ع) پسر ديگری داشت كه نامش علی بود و شيرخوار بود.(۸) 👤ابن‌ صباغ مالکی می نویسد : 📋《وَ أمَّا عَلِيُّ الأَصغَرُ فَجَاءَهُ سَهمُ وَ هُوَ طِفلُ بِكَربَلاءَ فَقَتَلَهُ》 ♦️در کربلا تیری به علی اصغر(ع) اصابت کرد و او در حالی که طفل بود، به شهادت رسید.(۹) 👤ابن طاووس در الاقبال، در زیارت‌نامه امام حسین(ع) درباره علی اصغر(ع) چنین آورده است : 📋《صَلّی الله عَلَیک وَعَلَیهِمْ وَعَلی وَلَدِک عَلی الاصْغَرِ الّذی‌ فُجِعْتَ بِهِ》 ♦️درود خدا بر تو و بر شهیدان و بر فرزندت علی اصغر(ع) که داغدار او شدی!(۱۰) ۲)عبدالله : در برخی مقاتل نیز از طفل امام حسین(ع) به نام عبدالله نام برده شده است. 👤شیخ مفید نقل می کند : در روز عاشورا وقتی امام حسین(ع) تنها مانده بود و صدای استغاثه امام(ع) طنین انداز شد و کسی جواب حضرت(ع) را نداد، پس به سمت خیمه ها بازگشت. 📋《ثُمَّ جَلَسَ الْحُسَيْنُ(ع) أَمَامَ الْفُسْطَاطِ فَأُتِيَ بِابْنِهِ عَبْدِاللَّهِ بْنِ الْحُسَيْنِ(ع) وَ هُوَ طِفْلٌ فَأَجْلَسَهُ‏ فِي‏ حَجْرِهِ‏》 ♦️سپس جلوی درِ خیمه نشست و فرزندش عبدالله را که خردسال بود خواست و او را آوردند و در دامان پدر گذاشتند.(۱۱) 👤ابن اثیر نیز همین نقل را با قدری تغییر در «الكامل في التاريخ» می آورد و از فرزند امام حسین(ع) با نام عبدالله یاد می کند.(۱۲) 👤ابوالفرج إصفهانی در «مقاتل الطالبيين» نیز از او به نام عبدالله بن حسین بن علی بن ابی طالب(ع) یاد می کند.(۱۳) 👤محمد‌ بن اسحاق حموی نیز که از اندیشمندان شیعی در قرن دهم است، چنین می‌نویسد : عبدالله که در طفولیت در کربلا شهید شد و بعضی از روی غلط او را علی‌اصغر می‌گویند.(۱۴) 👤علامه مجلسی آورده است که؛ در فرازی از زیارت ناحیه مقدسه که منسوب به امام زمان(عج) می باشد، این گونه به شیر خواره امام حسین(ع) سلام داده شده است. 📋《السَّلَامُ عَلَى عَبْدِاللَّهِ بْنِ الْحُسَيْنِ(ع) الطِّفْلِ الرَّضِيعِ》 ♦️سلام بر عبدالله بن الحسين(ع)، كودك شير خواره!(۱۵) ۳)«الطفل الرضیع» یا «ولد» یا «صبیّ» : 👤طبری می نویسد : امام باقر(ع) فرمود : 📋《اُتِیَ الحُسَینُ(ع) بِصَبِیٍّ لَهُ، فَهُوَ فِی حِجرِهِ》 ♦️[در کربلا] کودکی نزد امام حسین(ع) آورده شد و او در دامانش بود.(۱۶) 👤یعقوبی می نویسد : 📋《..فَوَقَعَ فِي حَلقِ الصَّبِي، فَذَبَحَهُ》 ♦️تیر به گلوي اين كودك نشست و حلقش را دريد.(۱۷) 👤قُندوزی می نویسد : در روز عاشورا؛ نزدیک خیمه گاه حضرت ام کلثوم(س) طفل شیر خوار را به دست گرفت و نزد امام حسین(ع) آورد، و عرضه داشت : 📋《يَا أَخِي! إِنَّ وَلَدَكَ مَا ذَاقَ المَاءُ مُنذُ ثَلَاثَةِ أَيَّامِِ》 ♦️برادرم! این طفل تو، سه روز است که آب نخورده است.(۱۸) 👤ابن طاووس می نویسد : امام حسین(ع) به حضرت زینب(س) فرمود : 📋《نَاوِلِينِي وَلَدِيَ الصَّغِيرَ حَتَّى أُوَدِّعَهُ》 ♦️خواهرم! فرزند خردسالم را به من بده تا با او وداع کنم.(۱۹) 👤علامه مجلسی می نویسد : 📋《فَنَاوَلُوُه الصَبِیَّ، فَجَعَلَ يُقَبِّلُهُ》 ♦️فرزندش را نزد امام(ع) آوردند و امام(ع) شروع کرد به بوسیدن طفلش!(۲۰) 📚منابع : ۱)الفتوح ابن اعثم، ج۵، ص۱۱۵ ۲)تاریخ اهل بیت(ع) ابن ابی‌الثلج، ص ۱۰۲ ۳)دلائل الامامة طبری شیعی، ص ۱۸۱ ۴)مقتل الحسین(ع) خوارزمی، ج۲، ص۳۷ ۵)مناقب ابن شهر آشوب، ج۴، ص۱۰۹ ۶)کشف الغمة اربلی، ج۱، ص۵۸۲ ۷)الفصول المهمة ابن صباغ مالکی، ج۲، ص۸۵۱ ۸)الفتوح ابن اعثم، ج۵، ص۱۱۵ ۹)الفصول المهمة ابن صباغ مالکی، ج۲، ص۸۵۱ ۱۰)الاقبال ابن طاووس، ج۳، ص۷۱ ۱۱)الإرشاد شیخ مفید، ج۲، ص۱۰۸ ۱۲)الکامل فی التاریخ ابن اثیر، ج۳، ص۱۸۱ ۱۳)مقاتل الطالبيين اصفهانی، ص۹۴ ۱۴)انیس المؤمنین حموی، ص۱۰۴ ۱۵)بحارالانوار مجلسی، ج۴۵، ص۶۶ ۱۶)تاريخ الامم والملوک طبری، ج۵، ص۴۴۸ ۱۷)تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵ ۱۸)يَنابيع المودة قُندوزی، ج۳، ص۷۹ ۱۹)اللهوف ابن طاووس، ص۱۱۶ ۲۰)بحارالانوار مجلسی، ج۴۵، ص۴۶ @TarikhEslam
2️⃣سن :👇 ✅در هیچ منبع معتبری، درباره سن حضرت علی اصغر(ع) ذکری به میان نیامده است. و تاریخ تولد ایشان مشخص نیست؛ درباره سن او هنگام شهادت در کربلا نیز اختلاف وجود دارد اما بیشتر منابع او را به هنگام شهادت، کوچک و شیرخوار دانسته‌اند، بدون اینکه به سن او اشاره کرده باشند. اما اینکه برخی سن ایشان را شش ماهه می دانند و چنان بر این عقیده اصرار دارند، و طوری این دیدگاه در یکی دو قرن اخیر، تبلیغ شده است که امروزه در منابر و محافل روضه‌‌خوانی، شهرت خاصی پیدا کرده است و حتی طی سال‌‌های اخیر، برخی برای حضرت(ع) جشن ولادت گرفته و تولّد ایشان را با محاسبه برگشت به شش ماه قبل از عاشورای سال ۶۱ قمری، در ده رجب سال ۶۰ می دانند! این امر تا آن‌جا پیش رفته است که این تاریخ، در برخی از تقویم‌‌های مذهبی به عنوان سال‌روز ولادت ایشان ثبت شده است، در حالی‌‌که این گفته مدرک معتبری ندارد! تنها مأخذ و اولین منبعی که در آن، به شش ماهگی حضرت علی اصغر(ع) اشاره کرده است، گزارشی است که در کتاب محرَّف و منسوب به ابومخنف، آمده است. گزارش او چنین است : راوی می گوید : در روز عاشورا؛ 📋《..ثُمَّ اَقبَلَ اُمَّ کُلثُومِ وَ قَالَ لَهَا : یَا اُختَاهُ! اُوصِیکِ بِوَلَدِی الصَّغِیرِ خَیرَاً، فَاِنَّهُ طِفْلٌ صَغِيرٌ وَ لَهُ مِنَ الْعُمْرِ سِتَّةُ أَشْهُرٍ》 ♦️سپس امام حسین(ع) پیش ام کلثوم(س) آمد و به ایشان فرمود : خواهرم! به فرزند خردسالم نيكى كن! او طفل است و از عمر او شش ماه هست که می گذرد.(۱) که این نظر به تدریج به مآخذ معاصران نیز راه یافت. نظیر؛ ۱)اكسير العبادات فاضل دربندى(۲) ۲)ينابيع المودّة قُندوزی(۳) ۳)ناسخ التواريخ ميرزا محمد تقى سپهر(۴) ۴)معالى السبطين مازندرانى حائری(۵) ۵)كبريت احمر بیرجندی(۶) کسانی که امروزه این گونه مراسمات را با مناسبات جعلی این چنینی برگزار می کنند، ابتدا باید سن حضرت علی اصغر(ع) در روز عاشورا به صورت دقیق که به قول خودشان، شش ماه بوده، ثابت کنند، سپس شش ماه عقب تر از آن را، روز ولادت حضرت(ع) معرفی کنند! این در حالی است که در مورد سن ایشان این نقل ها آمده است : 1⃣نقل اول : نخستین گزارش به ترتیب قدمت آنها گزارش محمد بن سعد (متوفی۲۳۰ق) است که از پسری سه ساله برای امام حسین(ع) در کربلا سخن به میان آورده است.(۷) 2⃣نقل دوم : یعقوبی (متوفی۲۹۲ق) بر این باور است که این طفل در روز عاشورا به دنیا آمده است و می نویسد : 📋《قَد وُلِدَ لَه فِی تِلکَ السَّاعَةِ فَاذَّنَ فِی اُذُنِهِ وَ جَعَلَ یُحَنِّکُهُ》 ♦️طفل در آن ساعت به دنیا آمد پس امام(ع) در گوش او اذان گفت و کام او را برداشت.(۸) 3⃣نقل سوم : بلعمی (متوفی ۳۸۳ق) از مورخان قرن چهارم، ذیل گزارش چگونگی شهادت طفل شیرخوار، او را یک ساله دانسته است.(۹) 4⃣نقل چهارم : کسائی مروزی (متوفی ۳۹۰ ق) شاعر قرن چهارم از طفلی پنج ماهه، در بیتی این چنین می نویسد : آن پنج ماهه کودک، باری چه کرد ویحک، کز پای تا به تارک، مجروح شد مفاجا؟(۱۰) 📚منابع : ۱)مقتل الحسین(ع) ابومخنف، ص۱۲۹ ۲)اكسير العبادات فاضل دربندى ج۲، ص۷۶۳ ۳)ينابيع المودّة قندوزی ج۳، ص۷۹ ۴)ناسخ التواريخ محمدتقى سپهر، ج۲، ص۳۶۳ ۵)معالى السبطين مازندرانى، ج۱، ص۴۲۴ ۶)كبريت احمر بیرجندی، ص۱۲۵ ۷)ترجمة الحسین(ع) و مقتله ابن سعد، ص۱۸۲ ۸)تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵ ۹)تاریخ‌ نامه طبری، ج۴، ص۱۷۰ ۱۰)سیری در مرثیه عاشورایی صاحبکاری، ص ۱۶۹ @TarikhEslam
3️⃣نحوه شهادت :👇 ✅در این زمینه نیز اختلافاتی هست : ۱)شیخ مفید می نویسد : عبدالله در جلوی خیمه امام(ع) در حالی‌ که در آغوش پدرش بود، هدف تیر یکی از سپاهیان ابن سعد قرار گرفت و به شهادت رسید.(۱) ۲)ابن طاووس می نویسد : هنگامی که امام حسین(ع) برای وداع کنار خیمه‌‏ها آمد، کودکش را از خواهر طلب نمود و او را در آغوش گرفته بود و او را می‏‌بوسید که حرمله بن کاهل اسدی با تیری او را به شهادت رساند.(۲) ۳)ابن جوزی می نویسد : به گزارش ابن جوزی از هشام بن محمد کلبی، امام حسین(ع) در حال سخن گفتن با لشکریان عمر بن سعد بود، یکی از اطفالش را دید که از تشنگی می‌گرید، او را روی دست گرفت و گفت : ای جماعت! اگر به من رحم نمی‌کنید پس به این کودک شیرخوار رحم کنید. در این هنگام؛ مردی از میان سپاه کوفه تیری بر گلویش زد و آن کودک را به شهادت رساند.(۳) ۴)یعقوبی می نویسد : در این حال، حضرت سوار اسب خویش بود که نوزادی را که در همان ساعت برای او تولد یافته بود بدست وی دادند. پس در گوش او اذان گفت و کام او را بر می‌داشت که ناگهان تیری در گلوی کودک نشست و او را سر برید. امام حسین(ع) تیر را از گلوی کودک کشید و او را به خونش آغشته ساخت.(۴) ۵)ابی مخنف می نویسد : در حالی که امام حسین (ع) نشسته بود فرزند کوچکش را نزدش آوردند. نامش عبدالله بن حسین(ع) بود، حضرت(ع) او را در دامن خویش نشاند. در همان حال که در دامنش بود شخصی از بنی اسد به نام حرملة بن کاهل تیری بسویش پرتاب کرده گلویش را برید.(۵) 📚منابع : ۱)الإرشاد شیخ مفید، ج۲، ص۱۰۸ ۲)اللهوف ابن طاووس، ص۱۱۶ ۳)تذکره الخواص ابن جوزی، ص۲۵۲ ۴)تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵ ۵)مقتل الحسین(ع) خوارزمی، ج۲، ص۳۶ @TarikhEslam
4️⃣عکس العمل امام حسین(ع) بعد از شهادت :👇 ✅چهار روایت در مورد حضرت علی اصغر(ع) بعد از شهادت ایشان هست!👇 1⃣ابی‌مخنف(متوفی۱۵۷ق) : 《فَأَعطَاهُ إِلَى أُختِهِ وَ قَالَ: خُذِيهِ إِلَيكِ!》 امام حسین(ع) طفل را به خواهرش سپرد و گفت:آن را بگیر!(۱) 2⃣شیخ مفید(متوفی۴۱۳ق) : 《ثُمَّ حَمَلَهُ حَتَّى وَضَعَهُ مَعَ قَتْلَى أَهْلِهِ》 سپس امام حسین(ع) او را بُرد و کنار کشتگان خاندانش قرار داد.(۲) 3⃣شیخ طبرسی(متوفی۵۴۸ق) : 《حَفَرَ لِلصَبِیِّ بِجَفنِ سَيفِهِ وَ رَمَلَّهُ بِدَمِهِ وَ دَفَنَهُ》 حضرت(ع) با قبضه ی شمشیرش گودالی کند و آن طفل را در حالی که به خون خود آغشته شده بود، در آن دفن کرد.(۳) 4⃣سید بن طاووس(متوفی۶۶۴ق) : 《فَذَبَحَهُ فَقَالَ لِزِينَبَ(س) : خُذِيهِ!》 حرمله تیر را به گلوی او زد و گلویش بریده شد و حضرت(ع) به زینب(س) فرمود : این را بگیر!(۴) ♻️نتیجه : از آنجایی که در منابع دسته اول تا قرن چهارم وپنجم تفاوت‌های زیادی در نقل مطالب است و حتی در مورد نام، سن، و نام مادر و قاتل که در اینجا ذکر نکردیم و طریقه شهادت، و عکس‌العمل سیدالشهداء(ع) بعد از شهادت کودک متفاوت است. و از طرفی در بعضی منابع مانند دلائل الامامة، محمد بن جریر طبری شیعی (متوفی قرن ۴هجری) تعداد پسران سیدالشهداء(ع) را در کربلا چهار نفر ذکر کرده‌اند و علی اصغر(ع) را که کودک است غیر از عبدالله رضیع می‌دانند و نیز تفاوتی که در نام کودک در زیارات وارد شده است. شاید بتوان به ظن غالب گفت، علی اصغر(ع) غیر از عبدالله(ع) شیرخوار است و این دو کودک سیدالشهداء(ع) هر دو در کربلا به درجه رفیع شهادت نازل آمده‌اند. 📚منابع : ۱)مقتل الحسین(ع) ابی مخنف، ص۱۷۳ ۲)الإرشاد شیخ مفید، ج۲، ص۱۰۸ ۳)الاحتجاج شیخ طبرسی، ج۲، ص۳۰۱ ۴)اللهوف ابن طاووس، ص۶۹ @TarikhEslam
1⃣ :👇 👤ابن اثیر نقل می نویسد : 📋《وَ قُتِلَ أَبُوبَكرِِ بنِ أَخِيِهِ الحَسَنِ(ع) أَيضَاً وَ أُمُّهُ أُمُّ وَلَدِِ قَتَلَهُ حَرمَلَةُ بنُ الكَاهِلِ رَمَاهُ بِسَهمِِ》 ♦️ابوبکر پسر حسن(ع) که برادر زاده امام حسین(ع) بود در روز عاشورا پس از برادرش، قاسم بن حسن(ع) شهید شد، که مادرش ام ولد بود و او توسط تیر حرمله بن کاهل اسدی به شهادت رسید.(۱) 2⃣ :👇 👤قندوزی می نویسد : امام حسین(ع) علی اصغر(ع) را در مقابل لشگر، به روی دست گرفت و بلند کرد، و از آنان برای طفل تقاضای آب کرد. 📋《بَینَمَا هُوَ یُخَاطِبُهُم!》 ♦️هنوز کلام امام(ع) تمام نشده بود.(۲) که؛ 👤به نقل علامه مجلسی : 📋《اِذ رَمَاهُ حَرْمَلَةُ بنُ کاهِل الاَسَدَی بِسَهمٍ فِی حَجرِ الحُسَینِ(ع) فَذَبَحَهُ》 ♦️ناگهان حرمله تیری انداخت و آن طفل را در آغوش پدر ذبح کرد.(۳) 👤یعقوبی نیز می نویسد : 📋《..فَوَقَعَ فِي حَلقِ الصَّبِي، فَذَبَحَهُ، فَنَزَعَ الحُسَينُ(ع) السَّهمَ مِن حَلقِهِ، وَ جَعَلَ يُلَطِّخُهُ بِدَمِهِ》 ♦️تیر به گلوي اين كودك نشست و حلقش را دريد و امام حسين(ع) تير را از گلويش بيرون آورد در حالي كه او به خون خود آغشته شده بود.(۴) 3⃣ :👇 👤بلاذری می نویسد : 📋《قَتَلَ حَرمَلَةُ بْنُ كَاهِلِ الأَسَدِي، العَبَّاسَ بنَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبِِ(ع) مَعَ جَمَاعَةِِ وَ تَعَاوَرُوُهُ》 ♦️حرمله بن کاهل، عباس بن علی(ع) را در حالی که گروهی به صورت پی در پی به او ضربه می زدند، سرانجام او را به شهادت رساندند.(۵) 4⃣ : 👇 👤ابن نمای حلی می نویسد : در همان لحظاتى که امام حسین(ع) در شهادتگاه خود با لب تشنه، در حالی که همچنان خون از او می رفت و ضعیف گشته بود و غرق در خون شده بود، دشمن قدری توقف نمود و سپس همگی به سمت ایشان یورش بردند. در این هنگام؛ عبدالله فرزند امام حسن مجتبی(ع) از سراپرده بانوان بیرون آمد و شتابان خود را به عموى گرانمایه اش حسین(ع) رسانید تا عمو را یارى کند. در این هنگام؛ عمه اش زینب کبری(س) خود را به او رساند تا وى را به خیمه ها بازگرداند، امّا او پایدارى کرد و بازنگشت و فریاد بر آورد که : به خداى سوگند! از عمویم جدا نخواهم شد و او را تنها نخواهم گذاشت! یکى از تجاوزکاران اموى بنام بحر بن کعب به سوى امام حسین(ع) روى آورد، که عبدالله فریاد بر آورد : هان اى پلید زاده! آیا مى خواهى عمویم را به شهادت برسانى؟ آن پلید نیز شمشیرى بر آن کودک فرود آورد و عبدالله دست خود را سپر ساخت که دستش از بدن جدا شد! او در حالى که دستش تنها به پوست آویزان بود، فریاد بر آورد که : عمو جان مرا دریاب! امام حسین(ع) او را در آغوش کشید و بر سینه چسباند. در این هنگام ؛ 📋《فَرَمَاهُ حَرْمَلَةُ [بِسَهمِِ] فَذَبَحَهُ》 ♦️پس آن گاه حرمله گلوى آن کودک محبوب را هدف تیر خود ساخت و سرش را از پیکرش جدا کرد!(۶) 5⃣ :👇 👤ابن طاووس می نویسد : در مورد نحوه شهادت امام حسین(ع) نقل شده است که، در روز عاشورا؛ 📋《فَأَتَاهُ [حَرْمَلَةُ] سَهْمٌ مَسْمُومٌ لَهُ ثَلَاثُ شُعَبٍ فَوَقَعَ عَلَى قَلْبِهِ》 ♦️حرمله بن کاهل، تیرى سه شاخه و زهرآلودی را به قلب امام حسین(ع) نشانه رفت و آن تیر بر قلب مقدس امام حسین(ع) نشست.(۷) 📚منابع : ۱)الکامل ابن اثیر، ج۴، ص۹۲ ۲)يَنابيع المودة قُندوزی، ج۳،ص۷۹ ۳)بحارالانوار مجلسی، ج۴۵، ص۴۶ ۴)تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵ ۵)انساب الاشراف بلاذری، ج۳، ص۲۰۱ ۶)مثیر الأحزان ابن نما حلی، ص ٧٣ ۷)اللهوف ابن طاووس، ص۱۲۰ @TarikhEslam