📚✍📚✍📚✍📚✍📚✍📚
2️⃣8️⃣ #معرفی_کتاب :📚
کتاب «الإرشاد فی معرفة حُجَج الله علی العباد» کتابی کلامی تاریخی درباره تاریخ حیات اهل بیت(علیهم السلام) ؛اثر مرحوم شیخ مفید✍📚👇
@TarikhEslam
4_710636819120652953.pdf
4.29M
📚✍📚✍📚✍📚✍📚
کتاب «ترجمه الإرشاد»
@TarikhEslam
تاملی در تاریخ اسلام
2⃣3⃣روز بیست و پنجم ماه ذی الحجه سال ۶۰ هجری قمری، کاروان #امام_حسین_علیه_السلام به وادی «بطن العقبة
3⃣3⃣کاروان #امام_حسین_علیه_السلام روز بیستم و ششم ذی الحجه سال ۶۰ هجری قمری به منزلگاه «شراف» رسیدند:👇
✅منزل شراف در هشت میلی احساء و میان واقصه و قرعاء واقع بوده و در آن، سه چاه آب جوشان و نیز چاههای کم عمق بسیاری بوده که آب باران در آنها جمع می شده است و نسبت به سایر منازل از سرسبزی بیشتری بر خوردار بوده است.(۱)
نقل شده است که؛
📋《أَقْبَلَ اَلْحُسَيْنُ(ع) حَتَّى نَزَلَ شَرَافَ! فَلَمَّا كَانَ فِي اَلسَّحَرِ أَمَرَ فِتْيَانَهُ فَاسْتَقَوْا مِنَ اَلْمَاءِ فَأَكْثَرُوا ثُمَّ سَارُوا مِنْهَا》
♦️کاروان امام حسین(ع) پیش از رسیدن به منزل ذوحسم، یک شب در منزل شراف توقف داشتند و در آن به استراحت پرداختند و هنگام صبح از آنجا حرکت کردند.
امام حسین(ع) در این منزل به جوانانش دستور داد آب بسیاری برداشتند و از آنجا حرکت کردند.(۲)
#روز_شمار_عاشورا
📚منابع :
۱)معجم البلدان یاقوت حموی، ج۳، ص۳۳۱
۲)الارشاد شیخ مفید، ج۲، ص۷۶
@TarikhEslam
تاملی در تاریخ اسلام
3⃣3⃣کاروان #امام_حسین_علیه_السلام روز بیستم و ششم ذی الحجه سال ۶۰ هجری قمری به منزلگاه «شراف» رسیدند
4⃣3⃣کاروان #امام_حسین_علیه_السلام روز بیست و هفتم ذی الحجه سال ۶۰ هجری قمری به منزلگاه «ذو حُسَم» رسیدند و با لشگر هزار نفری حر بن یزید ریاحی رو به رو شدند!👇
#روز_شمار_عاشورا
@TarikhEslam
✅در این روز امام حسین(ع) به منزل «ذو حُسَم»، ذو حُسی، ذو خشُب، ذو جشمی رسیدند.
هنگامی که خبر آمدن امام حسين(ع)، در کوفه منتشر شد، حرّ بن يزيد به سِمَت فرماندهی هزار نفر از سربازان، برگزيده شد و عبيدالله به او دستور داد، از ورود امام(ع) به کوفه جلوگيری و او را وادار کند که با يزيد بيعت کند.
وقتی کاروان امام حسین(ع) از منزلگاه «شراف» حرکت کرد، اول روز را با شتاب راه پیمودند تا این که روز به میانه رسیدند.
در این هنگام ناگهان مردی از میان کاروان فریاد زد : «الله اکبر!»
امام حسین(ع) نیز تکبیر گفتند و سپس خطاب به آن مرد فرمودند :
📋《لِمَ كَبَّرْتَ؟》
♦️برای چه تکبیر گفتی؟
آن مرد گفت : درخت خرما میبینم!
برخی اصحاب گفتند :
📋《وَ اَللَّهِ إِنَّ هَذَا اَلْمَكَانَ مَا رَأَيْنَا بِهِ نَخْلَةً قَطُّ》
♦️ما هیچگاه در این جا، حتّی یک نخل هم ندیدهایم.
امام(ع) به آنها فرمود : پس به نظر شما او چه دیده است؟
گفتند : اینها طلایه داران لشکر دشمن و گردنهای اسبان آنهاست.
امام (علیهالسّلام) فرمود :
📋《أَنَا وَ اَللَّهِ أَرَى ذَلِكَ!》
♦️به خدا که نظر من نیز همین است.
پس امام حسین(ع) فرمود : آیا در این منطقه پناهگاهی هست که بدان جا پناه ببریم و آن را پشت سرِ خویش نهیم و با این قوم، از یک سمت، مقابله کنیم؟
گفتند : آری! در ناحیهی چپ، منزلی است به نام «ذو حُسَم»!
پس امام حسین(ع) به سرعت در قسمت چپ جاده به طرف «ذو حُسَم» روان شد، سپاه دشمن نیز به طرف این منزل میتاخت، ولی امام حسین(ع) و همراهانش زودتر به این منزل رسیدند.
هنگامي که امام حسين(ع) به منزل ذی حِسم رسيد، دستور داد در آنجا اتراق کرده و خيمه ها را برافراشتند.(۱)
📚منبع :
۱)الإرشاد شیخ مفید، ج۲، ص۷۶
@TarikhEslam
تاملی در تاریخ اسلام
4⃣3⃣کاروان #امام_حسین_علیه_السلام روز بیست و هفتم ذی الحجه سال ۶۰ هجری قمری به منزلگاه «ذو حُسَم» رس
5⃣3⃣کاروان #امام_حسین_علیه_السلام توسط لشگر هزار نفری حر بن یزید ریاحی محاصره شد!👇
#روز_شمار_عاشورا
#حر_بن_یزید_ریاحی_رحمه_الله
@TarikhEslam
✅ساعتی نگذشت که لشکر حرّ سر رسید و کاروان امام(ع) را محاصره کردند و مقابل حضرت(ع) ایستادند.
از طرفی گرما به شدت آنان را اذیت میکرد.
از آنجایی که امام(ع) در منزلگاه «شراف»، آب بسیار برداشته بودند، امام حسین(ع) رو به یارانش فرمودند :
📋《اِسْقُوا الْقَوْمَ وَ أَرْوُوهُمْ مِنَ الْمَاءِ وَ رَشِّفُوا الْخَيْلَ تَرْشِيفاً》
♦️این قوم را آب دهید، آنان را از آب گوارا سیراب کنید و دهان اسبانشان را نيز تَر كنيد.
📋《فَقَامَ فِتيَانُهُ فَرَشَّفُوا الخَيلَ تَرْشِيفَاً، فَقَامَ فِتيَةُ وَ سَقَوا الْقَوْمَ مِن الْمَاءِ حَتَّى أَرْوُوهُمْ وَ اَقبَلُوا يَملَئُونَ القَصَاعَ وَ الاَتوَارَ وَ الطَّسَاسَ مِن الْمَاءِ ثُمَّ يَدنُونَهَا مِن الفَرَسِ، فَإِذَا عَبَّ فِيهِ ثَلَاثَاً اَو أَربَعَاً اَو خَمسَاً عُزَلَت عَنهُ وَ سَقَوا آَخَرَ حَتَّى سَقَوا الخَيلَ كُلَّهَا!》
♦️پس جوانان برخاستند، و به آنها آب دادند تا اينكه سيرابشان كرده و قدح ها و كاسه ها و طشت ها را پر كردند، و نزد اسبهايشان گذاشتند، وقتى اسب سه يا چهار و يا پنج نفس از آن آب می خورد آن را از پيش او می گرفتند و اسب ديگر را سيراب می كردند تا اينكه همه اسبها سيراب شدند.(۲)
دو لشکر، در این مکان توقف کردند.
هنگامی که وقت نماز ظهر شد، امام حسین(ع) به «حجّاج بن مسروق» فرمود :
📋《أَذِّنْ رَحِمَکَ اللهُ! حَتّى نُصَلِّی》
♦️اذان بگو! خداوند تو را رحمت کند، تا نماز بگزاریم.
حجّاج برخاست و اذان گفت، آنگاه امام(ع) به حرّ فرمود :
📋《یَابْنَ یَزیدَ! أَتُریدُ أَنْ تُصَلِّىَ بِأَصْحابِکَ وَ أُصَلِّی بِأَصْحابِی؟》
♦️آیا تو قصد دارى با یاران خویش نماز بگزارى و من نیز با یاران خود نماز بگزارم؟
حر پاسخ داد : شما با یارانت نماز بگزار، ما نیز به تو اقتدا مى کنیم!
امام حسین(ع) جلو ایستاد و هر دو سپاه به او اقتدا کردند.
امام(ع) پس از نماز از جاى خویش برخاست و به شمشیرش تکیه داد و خطبه خواند و پس از حمد و ثناى الهى چنین فرمود :
📋《أَیُّهَا النّاسُ! إنَّها مَعْذِرَةٌ إِلَى اللّهِ وَ إِلى مَنْ حَضَرَ مِنَ الْمُسْلِمینَ، إِنِّی لَمْ أَقْدِمْ عَلى هذَا الْبَلَدِ حَتّى أَتَتْنِی کُتُبُکُمْ وَ قَدِمَتْ عَلَىَّ رُسُلُکُمْ أَنْ اَقْدِمَ إِلَیْنا إِنَّهُ لَیْسَ عَلَیْنا إِمامٌ، فَلَعَلَّ اللّهُ أَنْ یَجْمَعَنا بِکَ عَلَى الْهُدى، فَإِنْ کُنْتُمْ عَلى ذلِکَ فَقَدْ جِئْتُکُمْ، فَإِنْ تُعْطُونِی ما یَثِقُ بِهِ قَلْبِی مِنْ عُهُودِکُمْ وَ مِنْ مَواثیقِکُمْ دَخَلْتُ مَعَکُمْ إِلى مِصْرِکُمْ، وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ کُنْتُمْ کارِهینَ لِقُدوُمی عَلَیْکُمْ اِنْصَرَفْتُ إِلَى الْمَکانِ الَّذِی أَقْبَلْتُ مِنْهُ إِلَیْکُمْ》
♦️اى مردم! این اتمام حجتى است در پیشگاه خداوند و مسلمانان حاضر، من خود به سوى دیار شما نیامدم مگر آن که نامه هاى شما به دستم رسید و فرستادگانتان به سویم آمدند و گفتند :
به سوى ما بیا چرا که ما پیشوایى نداریم بدان امید که خداوند به وسیله تو ما را در مسیر هدایت گرد آورد.
اگر همچنان بر دعوت خود باقى هستید که اکنون آمدم. بنابراین، اگر با من پیمان و میثاق هاى محکم مى بندید به گونه اى که مایه اطمینان خاطرم گردد، با شما وارد شهرتان مى شوم و اگر چنین نکنید و از آمدنم به این دیار ناخشنودید به مکانى که از آنجا آمده ام باز مى گردم.(۳)
سپس فرمود :
📋《اِنَّهُ قَدْ نَزَلَ مِنَ الاَمْرِ ما قَدْ تَرَوْنَ، وَ إِنَّ الدُّنْیا قَدْ تَغَیَّرَتْ وَ تَنَکَّرَتْ وَ أَدْبَرَ مَعْرُوفُها، وَ اسْتَمَرَّتْ جِدّاً وَ لَمْ یَبْقَ مِنْها إِلاّ صُبابَةً کَصُبابَةِ الاِناءِ، وَ خَسیسِ عَیْش کَالْمَرْعَى الْوَبیلِ، اَلا تَرَوْنَ إِلَى الْحَقِّ لا یُعْمَلُ بِهِ، وَ إِلَى الْباطِلِ لا یُتَناهى عَنْهُ، لِیَرْغَبَ الْمُؤْمِنُ فِی لِقاءِ رَبِّهِ حَقّاً حَقّاً، فَإِنّی لا أَرىَ الْمَوْتَ إِلاّ سَعادَةً، وَ الْحَیاةَ مَعَ الظّالِمینَ إِلاّ بَرَماً》
♦️همه شما مى بینید که چه پیش آمده است، مى بینید اوضاع زمانه دگرگون و نامشخّص شده، خوبى آن روى گردانیده و با شتاب درگذر است، و از آن جز اندکى همانند ته مانده ظرف ها و زندگى پستى همچون چراگاه دشوار و خطرناک، باقى نمانده است.
آیا نمى بینید به حق عمل نمى شود، بر مومن لازم است، شیفته دیدار پروردگارش باشد. به یقین من مرگِ در راه حق را جز سعادت، و زندگى در کنار ستمگران را جز ننگ نمى بینم.(۴)
👤علاّمه مجلسى افزوده است که امام(ع) در ادامه چنین فرمودد:
📋《إِنَّ النّاسَ عَبیدُ الدُّنْیا وَ الدّینُ لَعِقٌ عَلى أَلْسِنَتِهِمْ یَحُوطُونَهُ ما دَرَّتْ مَعائِشُهُمْ فَاِذا مُحِّصُوا بِالْبَلاءِ قَلَّ الدَّیّانوُنَ》
@TarikhEslam
ادامه مطالب :👇
♦️مردم بندگان دنیایند، و دین همانند چیز خوش طمع و لذیذى بر زبانشان است که تا آنگاه که زندگى شان (به وسیله آن) پر رونق است، آن را نگه مى دارند، ولى هنگامى که به بلا (در امر دین) آزموده شوند، تعداد دین داران اندک گردند.(۵)
سپس فرمود :
شما مرا دعوت کردید، اگر حاضر به همکارى نیستید به جایگاه اصلى ام باز مى گردم، در واقع براى اتمام حجّت بر آن گروه پیمان شکن است، زیرا اگر امام(ع) مى خواست بازگردد، بعد از خبرهاى قطعى که از شهادت مسلم و هانى و پیمان شکنى اهل کوفه به او رسیده بود و هیچ مانعى در ظاهر وجود نداشت، باز مى گشت.
او به خوبى مى داند مسیر او به سوى کربلا، میدان جانبازى و شهادت او است، و این خبر از جدّش رسول خدا(ص) به او رسیده بود.
مطابق روایتى حضرت(ص) فرمود :
📋《أَیُهَا النّاسُ! أَنَا ابْنُ بِنْتِ رَسُولِ اللّهِ(ص)!
وَ نَحْنُ أَوْلى بِوِلایَةِ هذِهِ الاُمُورِ عَلَیْکُمْ مِنْ هؤُلاءِ الْمُدَّعینَ ما لَیْسَ لَهُمْ وَ السّائِرینَ فیکُمْ بِالظُّلْمِ وَ الْعُدْوانِ، فَإِنْ تَثِقُوا بِاللّهِ وَ تَعْرِفُوا الْحَقَّ لاَهْلِهِ فَیَکُونُ ذلِکَ لِلّهِ رِضىً، وَ إِنْ کَرِهْتُمُونا وَ جَهِلْتُمْ حَقَّنا وَ کانَ رَأْیُکُمْ عَلى خِلافِ ما جاءَتْ بِهِ کُتُبُکُمْ وَ قَدِمَتْ بِهِ رُسُلُکُمْ اِنْصَرَفْتُ عَنْکُمْ》
♦️اى مردم! من فرزند دختر رسول خدایم، ما به ولایت این امور بر شما (امامت بر مسلمین) از این مدّعیان دروغین که در میانتان به ظلم و ستم و تجاوز رفتار مى کنند سزاوارتریم.
اگر به خدا اعتماد کنید و صاحبان حق را بشناسید، مایه خشنودى خداوند است و اگر ما را ناخوش داشته و حقّ ما را نشناسید و عقیده شما برخلاف آن باشد که در نامه هایتان نوشته اید و فرستادگانتان گفتند، از نزد شما باز مى گردم.
حرّ بن یزید در پاسخ عرض کرد :
اى اباعبدالله(ع)! ما از این نامه ها و فرستادگان بى خبریم!
امام(ع) به یکى از خدمت گزاران به نام عقبة ابن سمعان، رو کرد و فرمود :
📋《یا عُقْبَةُ! هاتِ الْخُرْجَیْنَ اللَّذَیْنِ فِیهِمَا الْکُتُبُ》
♦️اى عقبه! آن دو خورجین نامه ها را بیاور.
عقبه نیز نامه هاى شامیان و کوفیان را حاضر کرد و پیش روى آنان ریخت، آنان پیش آمده، به نامه ها نگاه کرده و مى گذشتند!(۶)
هنگامی که سخنان امام حسین(ع) به پایان رسید، سپاه حر همچنان ساکت بودند و سخنی نمی گفتند چون آنان مأمور بودند به هر قیمتى شده اجازه ندهند که امام حسین(ع) به کوفه نزدیک شود، و اجازه بازگشت به مدینه را هم نداشته باشد، بلکه امام(ع) را در یک منطقه دور از آبادى ها فرود آورند تا لشکریان دیگر فرا رسند و امام(ع) را در محاصره کامل قرار دهند.
پس در این هنگام؛ حرّ بن یزید ریاحی به عنوان فرمانده اعزامی عبیدالله بن زیاد گفت :
ما دستور داريم كه وقتی تو را ديدار كرديم از تو جدا نشويم، تا اینکه تو را در كوفه به عبيدالله تحویل دهیم.
امام حسین(ع) در پاسخ به او فرمود :
📋《الْمَوْتُ أَدْنَى إِلَيْكَ مِنْ ذَلِكَ》
♦️مرگ براى تو نزديك تر از اين آرزو است.
سپس امام(ع) به اصحاب فرمود :
📋《قُومُوا فَارْكَبُوا》
♦️برخیزید و حرکت کنید.
همین که خواستند حرکت کنند، حرّ و لشکریانش راه را بر آنها بستند و مانع حرکت آنان شدند.
امام(ع) در این هنگام خطاب به حرّ فرمود :
📋《ثَكِلَتْكَ أُمُّكَ! مَا تُرِيدُ؟》
♦️مادرت به عزایت بنشیند! چه می خواهی؟
حُرّ جواب داد :
📋《أَمَا لَوْ غَيْرُكَ مِنَ الْعَرَبِ يَقُولُهَا لِي وَ هُوَ عَلَى مِثْلِ الْحَالِ الَّتِي أَنْتَ عَلَيْهَا مَا تَرَكْتُ ذِكْرَ أُمِّهِ بِالثُّكْلِ كَائِناً مَنْ كَانَ وَ لَكِنْ وَ اللَّهِ مَا لِي إِلَى ذِكْرِ أُمِّكَ مِنْ سَبِيلٍ إِلَّا بِأَحْسَنِ مَا يُقْدَرُ عَلَيْه!》
♦️اگر كسى از عرب جز تو در چنين حالى كه تو در آن هستى، اين سخن را به من می گفت، من نيز هر كه بود نام مادرش را به عزا گرفتن مي بردم، ولى به خدا من نمى توانم نام مادر تو را جز به بهترين راهى كه توانائى بر آن دارم، ببرم.(۷)
زهیر بن قین به امام(ع) پیشنهاد جنگ با آنان را داد، اما حضرت(ع) نپذیرفت.
📚منابع :
۲)تاريخ الأمم و الملوك طبری، ج۵، ص۴۰۱
۳)الفتوح ابن اعثم، ج۵، ص۱۳۵
۴)بحارالانوار مجلسی، ج۴۴، ص۱۹۲
۵)بحارالانوار مجلسی، ج۴۴، ص۳۸۱
۶)مقتل الحسین(ع) خوارزمى، ج۱، ص۲۳۷
۷)الإرشاد شیخ مفید، ج۲، ص۷۸
@TarikhEslam