✅بین حضرت امیرالمومنین(ع) و حضرت علی اکبر(ع) اشتراکات و شباهت هایی وجود دارد که در روایات و تاریخ، به برخی از آنان اشاره شده است.
1⃣نام و کُنیه هر دو بزرگوار، به ترتیب «علی» و «ابالحَسن» بود.
2⃣هر دو دارای بینش حق گرایی و بصیرت بودند!
۱)امام علی(ع) در طی روایتی می فرماید :
حضرت رسول اکرم(ص) روزی برای ما خطبهای درباره فضائل ماه مبارک رمضان خواند.
در این حال از جا برخاسته و عرض کردم :
ای پیامبر خدا(ص)! برترین اعمال در این ماه چیست؟
حضرت(ص) فرمودند :
ای ابا الحسن(ع)! برترین اعمال در این ماه پرهیز از محرمات است.
سپس حضرت(ص) گریست.
عرض کردم :
ای پیامبر خدا(ص)! سبب گریه شما چیست؟
📋《یَا عَلِیُّ(ع)! أَبْکِی لِمَا یَسْتَحِلُّ مِنْکَ فِی هَذَا الشَّهْرِ کَأَنِّی بِکَ وَ أَنْتَ تُصَلِّی لِرَبِّکَ وَ قَدِ انْبَعَثَ أَشْقَی الْأَوَّلِینَ (شَقِیقُ عَاقِرِ نَاقَةِ ثَمُودَ) فَضَرَبَکَ ضَرْبَةً عَلَی قَرْنِکَ فَخَضَبَ مِنْهَا لِحْیَتَکَ》
♦️ای علی(ع)! بر این میگریم که حرمت تو را در این ماه میشکنند.
گویا میبینم تو در حال نماز برای پروردگار خویشی، که نگون بختترینِ اوّلین و آخرین، همان که برادر پی کننده ناقه قوم ثمود است، برمی خیزد و بر فرق سرت ضربتی میزند و محاسنت، از خون سرت رنگین میشود.
امیرالمومنین(ع) می فرماید :
من عرض کردم :
📋《یَا رَسُولَ اللَّه(ص)! وَ ذَلِکَ فِی سَلَامَةٍ مِنْ دِینِی؟》
♦️ای پیامبر خدا(ص)! آیا در آن حالت، دینم سالم است؟
📋《فَقَالَ : فِی سَلَامَةٍ مِنْ دِینِکَ!》
♦️حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند :
آری! دینت، سالم است.(۱)
۲)در مورد حضرت علی اکبر(ع) آمده است که؛
وقتی کاروان امام حسین(ع) در راهی که منتهی به کربلا می شد، در منزلگاه بنی مقاتل در حال حرکت بود، امام حسین(ع) سرش را روی زین مرکب گذاشت و اندکی خوابید.
وقتی حضرت(ع) سر از خواب بلند کرد فرمود :
📋《إِنَّا لِله وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ وَ اَلْحَمْدُ لِله رَبِّ الْعالَمِین》
حضرت(ع) سه بار این جمله را تکرار کرد.
حضرت علی اکبر(ع) که خیلی مراقب حال پدر بود، جلو آمد و گفت :
📋《يَا أَبَتِ! جُعِلتُ فِداكَ! مِمَّ حَمِدتَ اللهَ واستَرجَعتَ؟》
♦️پدرجان! فدایت شوم.
چرا کلمه استرجاع را جاری کردید و خدا را حمد فرمودید؟
حضرت(ع) فرمودید :
در این حین که می رفتیم، خوابم برد، و دیدم هاتفی را که ندا می کرد :
📋《القَومُ یَسِیرُونَ وَ المَنایَا تَسِیرُ اِلیَهِم!》
♦️این کاروان میرود، و مرگ هم اینها را بدرقه میکند.
اینجا بود که حضرت علی اکبر(ع) سوال کرد :
📋《يا أبَتِ! ألَسنَا عَلَى الحَقِّ؟!!》
♦️مگر ما بر حق نیستیم؟
حضرت(ع) فرمود :
📋《بَلَی وَاللهِ》
♦️آری به خدا سوگند که ما بر حقّیم!
علی اکبر(ع) عرض کرد :
📋《فَاِنَنَّا اِذَاً مَانُبَالِی اَن نَمُوتَ مُحِقِّینَ!》
♦️اگر مسیر ما مسیر حق است، دیگر باکی از مرگ نداریم!
امام حسین(ع) وقتی این جمله را شنید، فرمود :
📋《جَزَاكَ اللهُ مِن وَلدٍ خَيرَ مَا جَزَى وَلَداً عَن وَالِدِهِ》
♦️خدایت پاداشی نیکو عطا کند، نیکوترین پاداش که باید فرزندی از پدر خویش دریافت کند.(۲)
3⃣هر دو ممسوس در خداوند متعال بودند :
۱)حضرت رسول اکرم(ص) در مورد امام علی(ع) فرمود :
📋《فَإنَّهُ مَمْسُوسٌ فِى ذَاتِ اللهِ》
♦️همانا علی(ع) ممسوس در ذات خداوند است.(۳)
(گوشت و خون او، به عشق الهی آميخته شده است.)
۲)در مورد حضرت علی اکبر(ع) آمده است که هنگامی که در روز عاشورا، ایشان عازم میدان نبرد می شد، امام حسین(ع) خطاب به زنان حرم که اطراف علی اکبر(ع) را گرفته بودند، فرمود :
📋《دَعَنهُ! فَإنَّهُ مَمْسُوسٌ فِى اللهِ وَ مَقتُولٌ فِی سَبِیلِ اللهِ》
♦️رهایش کنید، او ممسوس در ذات خدا و شهید در راه خداست.(۴)
4⃣هنگام شهادت، به سر مبارک هر دو، ضربه سنگینی اصابت نمود!
۱)در مورد شهادت امام علی(ع) آمده است که؛
ابن ملجم لعین در صبح روز نوزدهم سال ۴۰ هجری، در حین نماز، به امام علی(ع) حمله ور شد، و با شمشیر سمّی، ضربتی سنگین بر فرق مبارک حضرت(ع) زد، که تاریخ می نویسد :
📋《فَضَرَبَهُ بِالسَّيْفِ عَلَى أُمِّ رَأْسِهِ》
♦️پس ابن ملجم با شمشیر بر فرق سر مبارک امام علی(ع) فرود آورد.(۵)
📋《ثُمَّ أَخَذَتِ الضَّرْبَةُ إِلَى مَفْرَقِ رَأْسِهِ إِلَى مَوْضِعِ السُّجُودِ》
♦️پس ضربه ی شمشیر آن لعین، سر مبارک امام علی(ع) را تا سجده گاهِ آن حضرت(ع) شکافت.(۶)
۲)در مقاتل در مورد حضرت علی اکبر(ع) آمده است که؛
📋《ثُمَّ ضَرَبَهُ مُرّةُ بنُ مُنقِذِِ عَلَى مَفرَقِ رَأسِهِ ضَربَةً صَرَعَتهُ》
♦️تا اینکه مُرّة بن مُنقِد با شمشیر بر سر على اکبر(ع) کوبید، و سر مبارکش را شکافت.(۷)
@TarikhEslam
ادامه مطالب :👇
5⃣بعد از شهادت هر دو، قاتلینشان مورد نفرین قرار گرفتند!
۱)در فرازی از زیارتنامه ای که در مورد امام علی(ع) وارد شده است، آمده است :
📋《لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَکَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ خَالَفَکَ..》
♦️خداوند لعنت کند آنکه تو را شهید کرد و خدا لعنت کند آنکس که با تو مخالفت نمود.(۸)
۲)در مورد حضرت علی اکبر(ع) نیز آمده است که؛
امام حسین(ع) بعد از شهادت حضرت علی اکبر(ع) فرمود :
📋《یا بُنَیَّ! قَتَلَ اللهُ قَوْماً قَتَلُوکَ ما اَجْرَاَهُمْ عَلَی اللهِ وَ عَلی اِنْتِهاکِ حُرْمَتِ رَسُولِ اللهِ(ص)》
♦️پسرم! خداوند قومی را که تو را کشتند را بکشد، چه جراتی کردند بر خداوند و هتک حرمت رسول خدا(ص)!(۹)
6⃣هر دو مهمان نواز و سخاوتمند بودند!
۱)در مورد امام علی(ع) نقل شده است که؛
يک روز حضرت اميرالمومنین(ع) گريه ميکردند که از ایشان علت را جويا شدند.
حضرت(ع) فرمود :
📋《لَم يَأتِني ضَيفٌ مُنذُ سَبعَةِ أيَّامٍ وَ أخَافُ أن يَكونَ الله ُ تَعالَى قَد أهَانَنِي》
♦️هفت روز است که مهمان بر من وارد نشده است و خوف آن را دارم که خداوند عنايتش را از من سلب کرده باشد!(۱۰)
۲)در مورد حضرت علی اکبر(ع) آمده است که؛ در بین فرزندان بنی هاشم تنها به حضرت علی اکبر(ع) لقب (نَارِئُ القُرَی) داده اند.
و این لقب به کسی گفته می شد که؛
بر بام خانه خود، شعله آتشی را بر می افروخت تا اگر مستمندی یا بیچاره ای و یا مهمانی که پناه ندارد، به سمت شعله های کرامت بیاید و پای سفره اطعام و مهمان نوازی اش بنشیند.
و این شخص، به قدری هیزم میهمان نوازی اش را زیاد می کرد که هر فقیر و درمانده ای از دورترین نقطه آن را می دید و نظرش را جلب می کرد.
نقل است که؛
📋《وَ لَم تُذكَر هَذِهِ المُكَرَّمَةُ مِن نَارِ القُرَى لِوَاحِدِِ مِن أَبنَاءِ الأَئِمَّةِ إِلَّا لِشَبِيَهِ رَسَوُلِ اللهِ(ع) عَلِيَّ الأَكبَرِ(ع)》
♦️این لقب با کرامت نارئ القری به هیچ یک از فرزندان ائمه اطهار(ع) نسبت داده نشده است، مگر به حضرت علی اکبر(ع) که شبیه حضرت رسول اکرم(ص) بود.(۱۱)
حضرت علی اکبر(ع) در بالای پشت بام منزل خود، آتشی می افروختند که در میان عرب، آن آتش به معنای این است که؛ در آن محل میهمانی است و هر فقیر و مسکین و غریبی در آن، راه دارد.
واین نشان از مهمانوازی و سخاوت زیاد حضرت علی اکبر(ع) دارد.
7⃣هر دو بزرگوار به فیض شهادت نائل آمدند!
📚منابع :
۱)امالی شیخ صدوق، ص۲۲۶
۲)الارشاد شیخ مفید، ج۲، ص۸۲
۳)بحارالانوار مجلسی، ج۳۹، ص۳۱۳
۴)موسوعة كربلاء لبيب بيضون، ج۲، ص۱۱۷
۵)اعلام الوری طبرسی، ج۱، ص۳۰۹
۶)بحارالأنوار مجلسی، ج۴۲، ص۲۵۹
۷)بحارالانوار مجلسی، ج۴۵، ص۴۴
۸)بحارالانوار مجلسی، ج۱۰۰، ص۳۱۹
۹)اللهوف ابن طاووس، ص۱۱۴
۱۰)الرسالة القشيريّة قشیری، ص۲۵۳
۱۱)فرسان الهیجاء محلاتی، ج۱، ص۴۱۶
@TarikhEslam
#پرسش_و_پاسخ
سوال9️⃣6️⃣:منظور از «علی بن الحسین(ع)» در فراز پایانی زیارت عاشورا «اَلسَّلامُ عَلَى الْحُسَیْنِ وَ عَلى عَلِىِّ بْنِ الْحُسَیْنِ..» کیست؟!👇
#حضرت_علی_اکبر_علیه_السلام
#امام_سجاد_علیه_السلام
@TarikhEslam
✍پاسخ:
در بین فرزندانی که از امام حسین(ع) در کربلا به شهادت رسیدند، هیچ کس مقامش به اندازه علی اکبر(ع) نیست، برای همین امام سجاد(ع) او را در یک قبر ویژه، پایین پای امام حسین(ع) دفن کرد، ولی بقیه ی شهدای کربلا را در یک قبر دسته جمعی دفن کرد.
شیخ مفید در اینباره می نویسد :
📋《دَفَنُوا اَلْحُسَيْنَ(ع) حَيْثُ قَبْرُهُ اَلْآنَ وَ دَفَنُوا اِبْنَهُ عَلِيَّ بْنَ اَلْحُسَيْنِ اَلْأَصْغَرَ(ع) عِنْدَ رِجْلَيْهِ وَ حَفَرُوا لِلشُّهَدَاءِ مِنْ أَهْلِ بَيْتِهِ وَ أَصْحَابِهِ اَلَّذِينَ صُرِعُوا حَوْلَهُ مِمَّا يَلِي رِجْلَيِ اَلْحُسَيْنِ(ع) وَ جَمَعُوهُمْ وَ دَفَنُوهُمْ جَمِيعاً مَعَاً》
♦️امام حسین(ع) را در جایی که اکنون قبر اوست به خاک سپردند، پسرش علی اکبر(ع) را پایین پای او دفن کردند و برای شهدای دیگر از اهل بیت و یارانش که با او شهید شده بودند، جایی نزدیک پای حضرت(ع) قبر کندند و همه را یکجا به خاک سپردند.(۱)
و این خود امتیازی برای علی اکبر(ع) نسبت به سایر شهدای اهل بیت(ع) در کربلا می باشد.
شخصیتی که در خَلق و خُلق و منطق شبیه حضرت رسول اکرم(ص) بوده است.
و برای تسلّی خاطر امام حسین(ع) دو بار به علی اکبر(ع) سلام داده شده است.
یک بار به صورت خاصه (عَلَی عَلِىِّ بْنِ الْحُسَیْنِ) و یک بار هم به صورت عامه (عَلَى اَوْلَادِ الْحُسَيْنِ)!
اما با وجود اختلاف، منظور از علی بن الحسين(ع) در زيارت عاشورا، با توجه به قرائن، حضرت علی اكبر(ع) است! زيرا؛
1⃣این زیارت در مقام ذکر شهدای کربلا است؛ و از حیث شأن زمانی و مکانی، اشاره به روز عاشورا و سرزمین کربلا و کشته شدگان در آن روز دارد.
لذا امام حسین(ع) دارای سه پسر به نامهای علی بود، که از این اولاد، تنها دو تن در کربلا شهید شدند، اما از آنجایی که در برخی مقاتل از علی اصغر(ع) تعبیر به «عبدالله رضيع» یا «صَبِیّ» یا «وَلَد» یا «طفل» شده است، پس این سلام تنها بر حضرت علی اکبر(ع) صادق است.
2⃣هم چنين، وقتي ابن زياد در دارالاماره، هنگام ورود اسراء به کوفه، چشمش به امام سجاد(ع) افتاد، پرسيد :
تو کیستی؟
امام سجاد(ع) جواب داد :
📋《أَنَا عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ(ع)》
♦️من علی بن حسینم!
ابن زیاد گفت :
آیا خداوند در کربلا علی بن حسین را نکشت؟
امام سجاد(ع) پاسخ داد :
📋《قَدْ كَانَ لِي أَخٌ يُسَمَّى عَلِيّاً قَتَلَهُ النَّاسُ》
♦️من برادری به نام علی داشتم که مردم او را کشتند.(۲)
اين نیز خود قرينه اي است بر اين كه منظور از علي بن الحسين(ع) در زيارت عاشورا، علی اكبر است نه امام سجاد(ع)!
3⃣دلیل دیگر سلامی است که در زیارت عاشورای غیر معروفه و زیارت وارث و زیارت مطلقه امام حسین(ع) به حضرت علی اکبر(ع) داده شده است که در آنجا، منظور از علي بن الحسين(ع)، حضرت علی اکبر(ع) می باشد.
مانند این فراز؛
📋《السَّلامُ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ الشَّهِيدِ، السَّلامُ عَلَى عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ الشَّهِيد، السَّلامُ عَلَى الْعَبَّاسِ بْنِ أَمِيرِالْمُؤْمِنِينَ الشَّهِيدِ》(۳)
در این زیارت، پس از علی بن الحسین(ع) لقب شهید آمده است، و این لقب برای حضرت زینالعابدین(ع) در زیارتنامهها و توسلات و ادعیه ها نیامده است.
مرحوم میرزا ابوالفضل تهرانی در شرح زیارت عاشورا می نویسد :
جمهور مورخین و نسّابین و محدثین فریقین، شهید را علی اکبر(ع) دانسته اند و این قول اصحّ و اسدّ است.(۴)
📚منابع :
۱)الارشاد شیخ مفید، ج۲، ص۱۱۴
۲)الارشاد شیخ مفید، ج۲، ص۱۱۶
۳)زاد المعاد مجلسی، ص۲۴۶
۴)شفاء الصدور تهرانی، ص۵۲۷
@TarikhEslam
📚✍📚✍📚✍📚✍📚✍
4️⃣8️⃣ #معرفی_کتاب :📚
کتاب «بدرقه جان» سیری در تاریخ زندگانی #حضرت_علی_اکبر_علیه_السلام؛ اثر جمعی از نویسندگان✍📚👇
@TarikhEslam
4_5870757510905859940.pdf
895K
📚✍📚✍📚✍📚✍📚
کتاب «بدرقه جان»
@TarikhEslam
تاملی در تاریخ اسلام
0⃣5⃣روز هفتم محرم سال ۶۱ هجری قمری، دستور عبیدالله بن زیاد مبنی بر ممنوعیت آب در کربلا!👇 #روز_شمار_ع
1⃣5⃣روز هشتم محرم سال ۶۱ هجری قمری، #امام_حسین_علیه_السلام خواستار دیدار با عمر بن سعد را دارد!👇
#روز_شمار_عاشورا
#وقایع_ماه_محرم_الحرام
@TarikhEslam
✅در روز هفتم یا هشتم محرم امام حسین(ع) عمر بن سعد را فراخواند و فرمود :
📋《أَنِّي أُرِيدُ أَنْ أَلْقَاكَ》
♦️من می خواهم تو را ببینم و ابن سعد نیز پذیرفت.(۱)
هنگامی که آن دو بین دو سپاه، شبانه رو به رو شدند، ابتدا امام حسین(ع) آغاز سخن کرد و فرمود :
📋《وَیْلَکَ یَابْنَ سَعْد! أَما تَتَّقِی اللّهَ الَّذِی إِلَیْهِ مَعادُکَ؟أَتُقاتِلُنِی وَ أَنَا ابْنُ مَنْ عَلِمْتَ؟ ذَرْ هؤُلاءِ الْقَوْمَ وَ کُنْ مَعی، فَإِنَّهُ أَقْرَبُ لَکَ إِلَى اللّهِ تَعالى》
♦️واى بر تو، اى پسر سعد، آیا از خدایى که بازگشت تو به سوى اوست، هراس ندارى؟
آیا با من مى جنگى در حالى که مى دانى من پسر چه کسى هستم؟
این گروه را رها کن و با ما باش که این موجب نزدیکى تو به خداست.
ابن سعد گفت :
📋《أَخَافُ أَنْ يُهْدَمَ دَارِي!》
♦️اگر از این گروه جدا شوم مى ترسم خانه ام را ویران کنند.
امام(ع) فرمود :
📋《أَنَا أَبْنِیهَا لَکَ!》
♦️من آن را براى تو مى سازم.
ابن سعد گفت :
📋《أَخَافُ أَنْ تُؤْخَذَ ضَيْعَتِي!》
♦️من بیمناکم که اموالم مصادره گردد.
امام(ع) فرمود:
📋《أَنَا أُخْلِفُ عَلَیْکَ خَیْراً مِنْها مِنْ مالِی بِالْحِجَازِ!》
♦️من از مال خودم در حجاز، بهتر از آن را به تو مى دهم.
ابن سعد گفت :
📋《لِي عِيَالٌ وَ أَخَافُ عَلَيْهِمْ!》
♦️من از جان خانواده ام بیمناکم [مى ترسم ابن زیاد بر آنان خشم گیرد و همه را از دم شمشیر بگذراند].
امام(ع) فرمود :
📋《أَنَا أَضمِنُ سَلَامَتَهُم》
♦️من ضامن سلامتی آنها می شوم.
سپس عمر سعد ساکت شد و چیزی نگفت.
امام حسین(ع) هنگامى که مشاهده کرد ابن سعد از تصمیم خود باز نمى گردد، سکوت کرد و پاسخى نداد و از وى رو برگرداند و در حالى که از جا بر مى خاست، خطاب به عمر سعد فرمود :
📋《مالَکَ، ذَبَحَکَ اللّهُ عَلى فِراشِکَ عاجِلا، وَ لا غَفَرَ لَکَ یَوْمَ حَشْرِکَ، فَوَاللّهِ إِنِّی لاَرْجُوا أَلاّ تَأْکُلَ مِنْ بُرِّ الْعِراقِ إِلاّ یَسیراً》
♦️تو را چه مى شود! خداوند به زودى در بسترت جانت را بگیرد و تو را در روز رستاخیز نیامرزد.
به خدا سوگند! من امیدوارم که از گندم عراق، جز مقدار ناچیزى، نخورى!
ابن سعد گستاخانه به استهزا گفت :
📋《وَ فِی الشَّعیرِ کِفایَةٌ عَنِ الْبُرِّ》
♦️جو عراق مرا کافى است!(۲)
در نقلی دیگر آمده است که؛
امام حسین(ع) فرمود :
📋《يا عُمَرُ! أَنْتَ تَقْتُلُنِي؟ تَزْعُمُ أَنْ يُوَلّيكَ الدَّعِىُّ ابْنُ الدَّعِيّ بِلادَ الرِّىِّ وَ جُرْجانِ؟》
♦️ای عُمر! تو مى خواهى مرا به قتل برسانى؟
گمان مى كنى كه آن مرد ناپاك فرزند ناپاك [ابن زياد] حكومت رى و گرگان را به تو مى بخشد؟
امام حسین(ع) فرمود :
📋《وَاللّهِ لا تَتَهَنَّأُ بِذلِكَ أَبَداً، عَهْداً مَعْهُوداً، فَاصْنَعْ ما أَنْتَ صانِع، فَإِنَّكَ لا تَفْرَحُ بَعْدي بِدُنْيا وَ لا آخِرَةَ، وَ لَكَأَنّي بِرَأْسِكَ عَلى قَصَبَة قَدْ نُصِبَ بِالْكُوفَةِ، يَتَراماهُ الصِّبْيانُ وَ يَتَّخِذُونَهُ غَرَضاً بَيْنَهُمْ》
♦️به خدا سوگند كه هرگز طعم خوش آن روز را نخواهى چشيد.
اين پيمانى است [الهى] غير قابل تغيير، هر چه از دستت برآيد انجام ده، كه پس از من نه در دنيا و نه در آخرت شادمان نخواهى شد، گويى مى بينم سرِ تو را در كوفه بر «نى» افراشته و كودكان آن را هدف قرار مى دهند و به آن سنگ مى زنند!(۳)
سپس آن دو با همراهانشان به طرف لشكر خود بازگشتند.
📚منابع :
۱)الارشاد شیخ مفید، ج۲، ص۸۸
۲)بحارالانوار مجلسی، ج۴۴، ص۳۸۸/
مقتل الحسین(ع) خوارزمى، ج۱، صص۲۴۵
۳)مقتل الحسین(ع) خوارزمى، ج۱، صص۸-۶
@TarikhEslam