eitaa logo
کانال دروس آیت الله العظمی جوادی آملی
11هزار دنبال‌کننده
1.3هزار عکس
1.4هزار ویدیو
4.7هزار فایل
آخرین جلسات دروس و مباحث حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی (دام ظله) در قالب تصویر، صدا و متن بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء معاونت رسانه ارتباط با ادمین: @bonyad_esra_admin فهرست: https://eitaa.com/a_javadiamoli_doross/11098
مشاهده در ایتا
دانلود
💠 نور الهی 🔹 ﴿وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ یعَلِّمُكُمُ اللَّه‏﴾،[1] در كتاب‌ های حوزوی و دانشگاهی این اصل پذیرفته است كه «مَن فَقَدَ حسّاً فَقَدْ فَقَدَ علماً»[2] این کار حوزوی و دانشگاهی است؛ یعنی اگر كسی حسّی را از دست داد، علم ناشی از آن حسّ را هم از دست می دهد؛ این حرفی است که حداقل چهار هزار سال در حوزه و دانشگاه هست، از قبل از ارسطو بوده ولی از ارسطو به بعد این دیگر اصل رسمی است؛ «مَن فَقَدَ حسّاً فَقَدْ فَقَدَ علماً». اگر کسی سامعه نداشت از فنّ آهنگ‌ ها محروم است, اگر كسی باصره نداشت از مناظر طبیعی محروم است، «مَن فَقَدَ حسّاً فَقَدْ فَقَدَ علماً». اگر كسی گوش نداشت چگونه می‌تواند عالِم بشود، حرف چه كسی را بشنود؟! اگر كسی چشم نداشت كتاب چه كسی را مطالعه كند؟! این یک چیز معقول و مقبول هم هست، همه ما قبول کردیم و پذیرفتیم. 🔹 اما حرف تازه‌ ای كه انبیا آوردند این است كه «مَن فَقَد تقوی فَقَدْ فقدَ علماً»، اگر كسی تقوا را از دست داد، علم خاصّ از آن ناحیه را هم از دست می ‌دهد؛ این حرف تازه ‌ای است كه انبیا آوردند. فرمود: ﴿وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ یعَلِّمُكُمُ اللَّه‏﴾. در سوره «انفال» فرمود: ﴿إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یجْعَلْ لَكُمْ فُرْقانا﴾،[3] حرف تازه پیغمبران این است كه اگر كسی طهارت و پاكی و امنیت و امانت را از دست داد، برخی از علومی كه از آن راه نصیب بشر می‌ شود را از دست می ‌دهد. شما اگر مشرق یا مغرب بروید این حرف را غیر از انبیا کسی دیگر نیاورد. مشرق یا مغرب بروید این حرف که انسان چشمه ای ازدرون جان خود دارد این را غیر از انبیا کسی نیاورد. همه می‌ گویند انسان باید درس بخواند یاد بگیرد، این یك طرف قضیه است، آن تمام شدنی است؛ یعنی انسان گاهی به جایی می‌ رسد كه اعضا و جوارح خودش را از دست می ‌دهد، نه چشمی دارد كه مطالعه كند و نه گوشی دارد كه حرف بشنود؛ اما دل انسان همیشه با دل‌ آفرین است: سلسله موی دوست حلقه دام بلاست *** هر که در این حلقه نیست فارغ از این ماجراست[4] این یك راه خاصّی است. این آیات بالصّراحه روشن می ‌كند ﴿إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یجْعَلْ لَكُمْ فُرْقانا﴾, ﴿وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ یعَلِّمُكُمُ اللَّه‏﴾. [1]. سوره بقره، آیه282. [2]. تفسیر كنز الدقائق و بحر الغرائب، ج‏7، ص506. [3]. سوره انفال، آیه29. [4]. سعدی، دیوان اشعار، غزل شماره 47. 📚 درس اخلاق تاریخ: 1396/05/05 🆔 eitaa.com/EsraTvEitaa
💠 ضیافت تقوا 🔹 وجود مبارک رسول گرامی (علیه و علی آله آلاف التحیة و الثناء) فرمود شما در این ماه وارد می ‌شوید؛[1] ما در تمام مدت عمر مهمان خداییم! خدا ﴿هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتین﴾[2] همه نعمت ‌ها را او به ما داده است، ما چیزی از خودمان نداریم. همین زمینی که ما روی آن راه می ‌رویم و به حسب ظاهر خاک آن یکی است و آب آن یکی است، هوایی که در این فضا هست یکی است، آفتابی که بر آن می‌ تابد یکی است، در سوره مبارکه «رعد» فرمود: ﴿وَ فِی اْلأَرْضِ قِطَعٌ مُتَجاوِراتٌ﴾[3] در همین یک هکتار زمین شما می ‌بینید انواع و اقسام میوه هست، رنگ‌ ها هست و حتی یک درخت است که میوه‌ آن آدم را مست می ‌کند مثل انگور، یک خوشه ‌ای است که میوه آن خمار می‌ آورد مثل تریاک، فرمود همه اینها را من از همین خاک به شما نشان می ‌دهم! هم آن که خماری می ‌آورد هم اینکه مست می ‌کند، هر دو از همین خاک‌ هستند و هیچ فرقی بین این خاک و بین آب و بین هوا و بین شمس و مانند آن نیست: ﴿وَ فِی اْلأَرْضِ قِطَعٌ مُتَجاوِراتٌ﴾ که ﴿نُفَضِّلُ بَعْضَها عَلی بَعْضٍ فِی اْلأُکلِ﴾ این زمین است. 🔹 ما هستیم در تمام زمان و زمین، لکن در ماه مبارک رمضان که «شهر الضیافه»[4] است یا در حال حج و احرام که وارد سرزمین وحی می‌ شویم مهمان خدا هستیم، چه به ما می ‌دهند؟ معلوم می ‌شود در ماه مبارک رمضان یا در حال احرام چیزی است که در سایر آن یازده ماه نیست، ماه مبارک رمضان این است که انسان بگیرد، از خوردن و آشامیدن و امثال اینها منزّه بشود و قدّوس بشود، سبّوح بشود. مهمان کسی که اهل خوردن نیست نباید بخورد! مهمان کسی که اهل نوشیدن نیست نباید بنوشد! مهمان کسی که اهل خلاف نیست نباید خلاف بکند! ما در قرآن کریم در اوصاف ذات أقدس الهی می‌ خوانیم ﴿هُوَ أَهْلُ التَّقْوی﴾[5] در دعاهای قنوت نماز عید فطر هم می ‌خوانیم، او «أَهْلُ التَّقْوی‏ وَ الْمَغْفِرَة»[6] است، خدا متّقی است هیچ خلاف نمی ‌کند، ما هم مهمان متّقی هستیم. اگر مائده تقوا، مأدبه تقوا، را گسترانیدند و او را به این مهمانی دعوت کردند او هم باید از مدد بگیرد؛ لذا گفتند ماه مبارک رمضان طرزی انسان رفتار کند که همه اعضا و جوارح او صائم باشد. [1]. امالی(شیخ صدوق)، ص93؛ «قَدْ أَقْبَلَ إِلَیكُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَكَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ شَهْرٌ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ أَفْضَلُ الشُّهُورِ وَ أَیامُهُ أَفْضَلُ الْأَیامِ وَ لَیالِیهِ أَفْضَلُ اللَّیالِی وَ سَاعَاتُهُ أَفْضَلُ السَّاعَاتِ هُوَ شَهْرٌ دُعِیتُمْ فِیهِ إِلَى ضِیافَةِ اللَّهِ وَ جُعِلْتُمْ فِیهِ مِنْ أَهْلِ كَرَامَةِ اللَّهِ أَنْفَاسُكُمْ فِیهِ تَسْبِیحٌ و...‏». [2]. سوره ذاریات، آیه58. [3]. سوره رعد، آیه4. [4]. شرح فروع الكافی (للمولى محمد هادی بن محمد صالح المازندرانی)، ج‏4، ص326؛ «و ظاهر جماعة من فحول الأصحاب اعتبار الضیافة طول شهر رمضان‏». [5]. سوره مدثر، آیه56. [6]. تهذیب الأحكام (تحقیق خرسان)، ج‏3، ص139. 📚 درس اخلاق تاریخ: 1389/05/14 🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 تقوای الهی 🔸 «أَسْعَدَ اللَّهُ أَیامنَا وَ أَیامكُم‏»! در همه شئون زندگی اثر خاص خود را دارد. امروز كه روز عید قربان است، در قرآن كریم به عنوان یك اصل مطرح است. وقتی ذات اقدس الهی قربانی فرزندان آدم را مطرح می ‌كند، آن قربانی را مقبول خود می ‌داند كه با تقوا همراه باشد؛ یعنی هم حُسن فعلی و هم حُسن فاعلی، هم مال حلال و هم نیت خالص ﴿إِذْ قَرَّبا قُرْبَانَاً فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِما وَ لَمْ یتَقَبَّلْ مِنَ اْلآخَرِ﴾. حرف آن برادری كه قربانی ‌اش مقبول بود این است ﴿إِنَّمَا یتَقَبَّلُ اللّهُ مِنَ الْمُتَّقینَ﴾.[1] اگر خود آن عمل با تقوا نبود، یعنی مال حلال نبود یا مال حلال بود ولی قربانی كننده با نبود، با ریا و سمعه بود كه اصلاً آن عمل مقبول نیست. اگر خود آن عمل با تقوا بود، یعنی مال حلال بود و قربانی كننده با اخلاص بود لكن در بخش های دیگر بی تقوایی داشت، عمل او مقبول هست لكن به قبول كمال و كمال قبول نمی ‌رسد ﴿إِنَّمَا یتَقَبَّلُ اللّهُ مِنَ الْمُتَّقینَ﴾. 🔸 آنچه كه به حجاج محترم مربوط است و دیگران هم بخواهند این را احیا كنند، [این است] مستحضرید كه در جاهلیت این قربانی رسم بود، گاهی فرزندانشان را برای بت ها قربانی می ‌كردند اگر سخن از ابراهیم خلیل و اسماعیل ذبیح (سلام الله علیهما) بود قربانی برای خدا بود نه برای وثن و صنم! در جاهلیت از سه راه فرزند كشی رواج داشت: یا دخترها را زنده به گور می ‌كردند بر اساس همان تفكر جاهلی یا فرزند اعم از دختر و پسر را می ‌كشتند برای «خَشْیَةَ إِمْلاق»[2] و گرسنگی و فقر یا فرزند را برای بت ها و صنم و وثن قربانی می ‌كردند. و آن قربانی هایی كه مانند گوسفند و گاو قربانی می ‌شد، گوشتش را به دیوار كعبه آویزان می‌ كردند خونش را به دیوار كعبه می ‌مالیدند. قرآن كریم هم آن سه عمل را تقبیح كرد در سه بخش قرآن كه ﴿لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ﴾[3] سفهاً یا ﴿وَ إِذا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِاْلأُنْثی ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدّاً وَ هُوَ كَظیمٌ﴾[4] و آیه سوم و هم این عمل را تقبیح كرد كه قربانی كردن چیز بسیار خوبی است از سنن ابراهیم خلیل (سلام الله علیه) است، اما دیوار كعبه را به گوشت و خون آلوده نكنید ﴿لَنْ ینالَ اللّهَ لُحُومُها وَ لا دِماؤُهَا وَ لكِنْ ینالُهُ التَّقْوی مِنْكُمْ﴾[5] گوشت و خون به خدا نمی‌ رسد به خدا می ‌رسد؛ یعنی اگر مال حلال به بود این با تقواست. آنقدر قربانی در اسلام محترم است كه سخن از نیل است و نه صعود! صعود كجا كه در سوره «فاطر» است و نیل كجا كه در سوره «حج» است. آنجا كه فرمود: ﴿إِلَیهِ یصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّیبُ وَ الْعَمَلُ الصّالِحُ﴾[6] از نیل خبر نداد، فرمود بالا می ‌رود و به سمت او می‌رود، اما می ‌رسد یا نه از آیه صعود بر نمی ‌آید؛ اما از این كریمه بر می ‌آید كه تقوا به خدا می‌ رسد. چون تقوا وصف متقی است، اگر تقوا به خدا رسید یقیناً متقی به خدا می ‌رسد؛ آن‌گاه دعای حسین‌ بن‌ علی ‌بن‌ ابی ‌طالب (صلوات الله و سلامه علیه) كه دیروز خوانده ‌اید ظهور می ‌كند «مَا ذَا وَجَدَ مَنْ‏ فَقَدَكَ‏ وَ مَا الَّذِی فَقَدَ مَنْ وَجَدَكَ»[7] تقوا به او می ‌رسد ﴿وَ لكِنْ ینَالُهُ التَّقْوی مِنْكُمْ﴾ [1] . سوره مائده، آیه72. [2] . سوره اسراء، آیه31. [3] . سوره اسراء، آیه31. [4] . سوره نحل، آیه58. [5] . سوره حج، آیه37. [6] . سوره فاطر، آیه10. [7] . إقبال الأعمال (ط - القدیمة)، ج1، ص349. 📚 خطبه های عید قربان تاریخ: 1385/10/10 🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 چشمه علوم 🔹 ﴿وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ یعَلِّمُكُمُ اللَّه‏﴾.[1] در كتاب ‌های حوزوی و دانشگاهی این اصل پذیرفته است كه «من فقد حسّا فقد فقد علما»[2] این کار دانشگاهی و حوزوی است؛ یعنی اگر كسی حسّی را از دست داد، علم ناشی از آن حسّ را از دست می دهد؛ این حرفی است که حداقل چهار هزار سال هست، از قبل از ارسطو بوده ولی از ارسطو به بعد این دیگر اصل رسمی است؛ «من فقد حسّا فقد فقد علما». اگر کسی سامعه نداشت از فنّ آهنگ ‌ها محروم است, اگر كسی باصره نداشت از مناظر طبیعی محروم است، «من فقد حسّا فقد فقد علما»؛ اگر كسی گوش نداشت چگونه می ‌تواند عالِم بشود، حرف چه كسی را بشنود؟ اگر كسی چشم نداشت كتاب چه كسی را مطالعه كند؟ این یک چیز معقول و مقبول هم هست، همه ما قبول کردیم و پذیرفتیم. 🔹 اما كه انبیا آوردند این است كه «من فقد تقویً فقد فقد علماً»، اگر كسی تقوا را از دست داد، علم خاصّ از آن ناحیه را هم از دست می ‌دهد؛ این حرف تازه ‌ای است كه انبیا آوردند. فرمود: ﴿وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ یعَلِّمُكُمُ اللَّه‏﴾. در سوره «انفال» فرمود: ﴿إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یجْعَلْ لَكُمْ فُرْقانا﴾[3] حرف تازه پیغمبران این است كه اگر كسی و پاكی و امنیت و امانت را از دست داد، برخی از علومی كه از آن راه نصیب بشر می ‌شود را از دست می ‌دهد. شما اگر مشرق یا مغرب بروید این حرف را غیر از انبیا کسی دیگر نیاورد. مشرق یا مغرب بروید این حرف که انسان خود دارد این را غیر از انبیا کسی نیاورد. همه می ‌گویند انسان باید درس بخواند یاد بگیرد، این یك طرف قضیه است، آن تمام شدنی است؛ یعنی انسان گاهی به جایی می ‌رسد كه اعضا و جوارح خودش را از دست می‌دهد نه چشمی دارد كه مطالعه كند نه گوشی دارد كه حرف بشنود؛ اما دل انسان همیشه با است: سلسله موی دوست حلقه دام بلاست *** هر که در این حلقه نیست فارغ از این ماجراست[4] این یك راه خاصّی است. این آیات بالصّراحه روشن می ‌كند ﴿إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یجْعَلْ لَكُمْ فُرْقانا﴾, ﴿وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ یعَلِّمُكُمُ اللَّه‏﴾. [1]. سوره بقره، آیه282. [2]. تفسیر كنز الدقائق و بحر الغرائب، ج‏7، ص506. [3]. سوره انفال، آیه29. [4]. سعدی، دیوان اشعار، غزل شماره 47. 📚 درس اخلاق تاریخ: 1396/04/29 🆔 @a_javadiamoli_esra