💠 مفاتیح الحیات
#شماره62
#كارگری_سیره_انبیا_و_امامان
#مدیریت_در_كار
🔸 امام صادق (علیه السلام) می فرماید: مسلمان را جز سه چیز اصلاح نكند: دین شناسی، شکیبایی در گرفتاری ها و مدیریت نیکو در زندگی؛[1] نیز می فرماید: كارهای بزرگ و مهم را خودت انجام بده و كارهای كوچك را به دیگران بسپار.[2]
[1] . إِنَّهُ لا یصْلِحُ الْمَرْءَ الْمُسْلِمَ إِلاَّ ثَلاَثَةٌ: التَّفَقُّهُ فِى الدِّینِ وَ الصَّبْرُ عَلَی النَّائِبَةِ وَ حُسْنُ التَّقْدِیرِ فِى الْمَعِیشَةِ (الكافى، ج5، ص87).
[2] . بَاشِرْ كِبَارَ أُمُورِكَ بِنَفْسِكَ وَ كِلْ مَا صَغُرَ مِنْهَا إِلَی غَیرِكَ (الفقیه، ج3، ص169).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 98
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 امنیت جامعه
🔹 جامعه را دو چیز اَمن می کند: یکی #علم_صائب؛ یعنی جامعه براساس علمِ صحیح حرکت کند و دوم #عمل_صالح؛ هر کدام از این دو عنصر در جامعه ای نباشد، آنها احساس #امنیت نمی کنند. قرآن کریم روی این دو اصل خیلی تکیه می کند که جامعه با علم حرکت کند، یک؛ و با عمل صالح زندگی کند، دو. یکی از بارزترین مصادیقِ عمل صالح، همان صِدق است؛ #صدق_ در_گفتار، در #رفتار، در #نوشتار و مانند آن.
🔹 یک بیان نورانی از وجود مبارک امام صادق (سلام الله علیه) است که مرحوم کلینی (رضوان الله علیه) آن را نقل کرد که «إِنَّ اللَّهَ (سبحانه و تعالی) «حَصَّنَ[1] أو خَصَّ أو حَضَّ»،[2] با سه نسخه، «عِبَادَهُ بِآیتَینِ مِنْ كِتَابِهِ أَنْ لَا یقُولُوا حَتَّی یعْلَمُوا وَ لَا یرُدُّوا مَا لَمْ یعْلَمُوا»؛[3] فرمود ذات اقدس الهی جامعه را در دو حِصنِ وزین، یا به دو مطلب خاص، یا به دو امر مخصوص ترغیب کرده است، به هر کدام از این سه نسخه که باشد. ایشان در کتاب علم نقل کرده است که خدا «خَصَّ عِبَادَهُ» یا «حَصَّنَ»؛ اینها را در حِصن و در دو قلعه قرار داد: یکی اینکه جز حق #نگویند و دیگر اینکه جز حق را #نپذیرند. به هر حال انسان تصدیقی دارد و تکذیبی؛ بعضی از مسائل را قبول دارد و بعضی از مسائل را نکول، فرمود چه در قبول و چه در نکول، #عالمانه و محققانه حرکت کنید.
🔹 به آیه سوره مبارکه «اسراء» استدلال فرمود که ﴿لاَ تَقْفُ مَا لَیسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ﴾[4] که انسان اگر بخواهد چیزی را بپذیرد، باید تصدیق بکند و باید محققانه باشد. اگر بخواهد تکذیب و ردّ کند، باید محققانه باشد. به این آیه استدلال فرمود: ﴿بَلْ كَذَّبُوا بِمَا لَمْ یحِیطُوا بِعِلْمِهِ وَ لَمَّا یأْتِهِمْ تَأْویلُهُ﴾.[5] به هر حال انسان چیزی را یا می پذیرد یا نمی پذیرد؛ کسی بخواهد در مجلس رأی بدهد، موافق چیزی باشد یا مخالف چیزی باشد، فرمود موافقت شما #عالمانه و #محققانه باشد، مخالفت شما هم عالمانه و محققانه باشد. در کتاب های علمی، کسی می خواهد نظری را بپذیرد یا نظری را ردّ کند، باید #عالمانه و #محققانه باشد. در تمام موارد چه در حوزه ها، چه در دانشگاه ها، چه در مراکز تصمیم گیری یا در کوی و بَرزن و زندگی ساده، فرمود انسان اگر چیزی را می خواهد بگوید آری، باید محققانه باشد، می خواهد بگوید نه، باید محققانه باشد. این اختصاصی به مسائل سیاسی و مسائل کلّی ندارد، در مسائل جزئی هم همین طور است، فرمود: «إِنَّ اللَّهَ سبحانه و تعالیخَصَّ عِبَادَهُ بِآیتَینِ مِنْ كِتَابِهِ»؛ یکی اینکه «أَنْ لَا یقُولُوا حَتَّی یعْلَمُوا»؛ یکی اینکه نپذیرند مگر حق را؛ هم به آیه سوره مبارکه «اسراء» استدلال کرد که در همه موارد استفاده می شود، ﴿لاَ تَقْفُ مَا لَیسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ﴾ اختصاصی به مسائل سیاسی ندارد، همه کارهای جزئی ما را هم در بر می گیرد: ﴿لاَ تَقْفُ مَا لَیسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ الْسَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الفُؤاد كُلُّ أُوْلئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْئُولاً﴾.
🔹 در بخش دیگر هم آیاتی است که عده ای را مذمّت می کند، فرمود: ﴿بَلْ كَذَّبُوا بِمَا لَمْ یحِیطُوا بِعِلْمِهِ﴾؛ چیزی را که نمیدانند تکذیب میکنند! پس اگر چیزی را که نمی دانند تصدیق بکنند یا اگر چیزی را که نمی دانند تکذیب بکنند، هر دو مَنهی است.
[1]. بحار الأنوار(ط ـ بیروت)، ج2، ص186.
[2]. صافی در شرح کافی(مولی خلیل قزوینی)، ج1، ص340.
[3]. الكافی(ط ـ الإسلامیة)، ج1، ص43.
[4]. سوره اسراء، آیه36.
[5]. سوره یونس، آیه39.
#علم_صائب
#عمل_صالح
#قبول_و_نکول
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه حجرات جلسه 7
تاریخ: 1395/07/27
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره63
#كارگری_سیره_انبیا_و_امامان
#مدیریت_در_كار
🔸 نیز [امام صادق (علیه السلام)] می فرماید: باید میزان تلاش تو برای معاش بیشتر از ضایع کنندگان وقت و کمتر از تلاشِ آزمندی باشد كه به دنیایش دلخوش و مطمئن است، پس تلاش خود را در مسیر شخص باانصاف و عفیف قرار ده تا برتر از افراد سست و ناتوان باشی و آنچه را كه شایسته مؤمن است به دست آوری [در عین حال به لطف خدا امیدوار باش] زیرا كسانی كه مالی به آنها داده شود ولی سپاس نگزارند [در حقیقت] مالی ندارند.[1]
[1] . لِیكُنْ طَلَبُكَ الْمَعِیشَةَ فَوْقَ كَسْبِ الْمُضَیعِ وَ دُونَ طَلَبِ الْحَرِیصِ الرَّاضِى بِدُنْیاهُ الْمُطْمَئِنِّ إِلَیهَا وَ لَكِنْ أَنْزِلْ نَفْسَكَ مِنْ ذَلِكَ بِمَنْزِلَةِ النَّصَفِ الْمُتَعَفِّفِ تَرْفَعُ نَفْسَكَ عَنْ مَنْزِلَةِ الْوَاهِنِ الضَّعِیفِ وَ تَكْسِبُ مَا لا بُدَّ لِلْمُؤْمِنِ مِنْهُ، إِنَّ الَّذِینَ أُعْطُوا الْمَالَ ثُمَّ لَمْ یشْكُرُوا لا مَالَ لَهُمْ (تهذیب الاحكام، ج6، ص322).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 98
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 علم دینی
🔹 دین فراگرفتن #علم_نافع را واجب کرده است؛ یعنی تعلیم واجب است، تعلُّم واجب است، عمل به آنها که سودمندند، واجب است و مانند آن؛ اما جوهره علم، گوهر علم، دینی است یا نه؟ این در منظر دوم باید بحث شود.
🔹 در منظر دوم مستحضر هستید یکی از بحث های دامنه دار علم، آن است که #تمایز_علوم به چیست؟ علم یک سلسله مجموعه مسایل متناسخ و متناسبی است که در یک جا جمع آوری می شود. از نظر فلسفی چون وحدتش وحدت اعتباری است نه حقیقی، وجودش وجود اعتباری است، هر گونه بحثی درباره علم می شود، از منظر اعتبار است، چون #وجود_مساوق_با_وحدت است، چیزی که واحد حقیقی نیست، وجود حقیقی ندارد. علم مجموعه مسایل است، اگر هزار مسئله در یک جا جمع شود، این می شود علم خاص. این هزار مسئله است هزار موضوع است، هزار محمول است، هزار ربط است، اینها وجود واحد و جدایی ندارند تا بحث بشود به اینکه این تمایزش به چیست؟ ولی وحدتش وحدت اعتباری است و اعتبارات هم چون به یک سلسله حقایق وابسته اند، سهمی از حقیقت می برند. علم مجموعه مسایل متناسخ و متناسب است.
🔹 #تمایز_علوم به تمایز موضوعات است. اگر علمی موضوع آن خدا، اسم خدا، وصف خدا، فعل خدا، قول خدا، اثر خدا باشد، این علم حتماً دینی است. اگر کسی درباره خود خدا بحث کند، أسمای خدا، اوصاف خدا، افعال خدا، اقوال خدا، آثار خدا بحث کند، این یقیناً دینی است. اگر در #حوزه_ها تفسیر قرآن علم دینی است، برای اینکه از اقوال خدا بحث می شود، اگر در حوزه ها فقه علم دینی است، برای اینکه از احکام خدا بحث می شود، فقیه بحث می کند که خدا چنین حکمی کرد، مفسّر بحث می کند که خدا #چنین_گفته است، یک زمین شناس، یک دریا شناس، یک فضاشناس، یک هواشناس، یک ستاره شناس، یک سپهرشناسی، یک جهان بین می گوید خدا #چنین_کرد. بحث درباره زمین و آسمان، بحث درباره فضا و هوا، بحث درباره انسان و غیر انسان، بحث درباره معدن ها، چشمه ها، زمین ها، کوه ها، همه بحث در #فعل_خداست. بحث در فعل خدا ممکن نیست دینی نباشد.
🔹 #معیار دینی بودن علم، #موضوع آن علم است، نه معلم آن علم، نه متعلِّم آن علم. قبول و نکول معلم، سهمی ندارد. پذیرش و انکار متعلِّم اثری ندارد. موضوع علم اگر #فعل_خدا بود، یقیناً آن علم دینی است. به همان دلیل که اگر موضوع علم #قول_خدا بود، یقیناً آن علم دینی است.
#علم_دینی
#قول_و_فعل_خدا
#معیار_علم_دینی
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 پیام به مراسم تجلیل از دانش آموختگان دانشکده اهل بیت اصفهان
تاریخ: 1396/09/22
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره64
#حفظ_تن_و_حرمت_اضرار_به_نفس
#اهمیت_حفظ_جان_و_سلامت
🔸 رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرماید: ای علی! هر كس شراب را برای غیرخدا[1] ترك كند خدا او را از شراب بهشتی سیراب سازد. علی (علیه السلام) پرسید: برای غیرخدا؟ حضرت فرمود: آری، به خدا سوگند! هر كس آن را برای #حفظ_جانش ترك كند خدا او را بدین سبب سپاس می گزارد.[2]
[1] . در برخی تکالیف شرعی قصد قربت شرط است؛ همانند نماز و روزه و در بسیاری از آنها، قصد قربت شرط نیست (كفایة الاصول، ج1، ص72)؛ همانند امر به معروف و نهی از منکر و ترک محرمات و ترك شراب.
[2] . یا عَلِی! مَنْ تَرَكَ الْخَمْرَ لِغَیرِ اللَّهِ سَقَاهُ اللَّهُ مِنَ الرَّحِیقِ الْمَخْتُومِ، فَقَالَ عَلِی (علیه السلام) لِغَیرِ اللَّهِ؟ قَالَ: نَعَمْ وَ اللَّهِ مَنْ تَرَكَهَا صِیانَةً لِنَفْسِهِ یشْكُرُهُ اللَّهُ عَلَی ذَلِک (الفقیه، ج4، ص353؛ مكارم الاخلاق، ص433).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 100
🆔 @a_javadiamoli_esra