💠 تمثیل قرآنی 🔹 مَثل را برای چند منظور ذكر می ‌كنند: یكی اینكه افراد متوسّط، دستشان به این دامنه مطلب برسد. #تمثیل برای آن است كه آن مطالب بلند را پایین بیاورند و به حسّ نزدیك ‌تر كنند تا در دسترس اوساط از مستمعان برسد. فایده دیگر آن است كه همین مَثلی كه از بالا به پایین آمده و به عنوان یك #حبل_متین در دسترس دیگران است، به صورت نردبان برای اوحدی از مخاطبان است كه آن اوحدی همین مَثل را بگیرند و بالا بروند؛ اگر گفته شد « وَ اقرَأ وارقَ»[1] ناظر به این بخش است. پس مَثل حداقل دو فایده را به همراه دارد: یكی برای آن است كه دامنه مطلب پایین بیاید تا هم ‌افق دستِ اوساط #مخاطبان قرار بگیرد و آنها بفهمند. فایده دیگر آن است كه همین مَثل پایین‌ آمده، دستاویزی باشد برای اوحدی كه همین را بگیرند و بالا بروند. آن جا كه در #قرآن_كریم فرمود ما این مَثل ها را می ‌زنیم ﴿لَعَلَّهُمْ یتَذَكَّرُونَ﴾،[2] ﴿لَعَلَّهُمْ یتَفَكَّرُونَ﴾[3] این طایفه از آیات برای اوساط از مؤمنان است و اما آنچه در سوره مباركه «عنكبوت» آیه 43 فرمود: ﴿وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ وَمَا یعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ﴾ این ناظر به آن فایده دوم است. 🔹 اولاً باید كسی عالِم باشد؛ عالِم به اصطلاح قرآنی نه عالم حوزوی و دانشگاهی عالم به اصطلاح قرآنی همان است كه ﴿إِنَّمَا یخْشَی اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاء﴾[4] كه #علم_و_عمل با هم آمیخته باشد، وگرنه صِرف آگاهی از مطالب را قرآن عالِم شدن نمی ‌داند. پس كسانی را قرآن عالم می ‌داند كه #اهل_خشیت باشند كه ﴿إِنَّمَا یخْشَی اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاء﴾. اگر كسی عالِم شد و اهل خشیت شد، در فرهنگ قرآن جزء اوساط از مخاطبان است؛ بر خلاف اوساط عمومی كه بنای عقلا و فهم عرف آن را همراهی می ‌كند. آن اوساط كه بحثش در اول اشاره شد دیگرند و این اوساط قرآنی دیگرند. علما جزء متوسّطان از مخاطبان قرآ‌ن هستند! خب اینها كه عالِم ‌هستند، به اصطلاح قرآن كه #اهل_خشیت‌ می باشند اینها این طناب را می‌ گیرند بالا می ‌روند؛ لذا فرمود: ﴿وَمَا یعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ﴾؛ عالِم‌اند كه #عاقل می‌ شوند! علما هستند كه #عقلا می ‌شوند! عقل همان است كه «مَا عُبِدَ بِهِ الرَّحْمَنُ وَ اكْتُسِبَ بِهِ الْجِنَان‏»،[5] عقل آن است كه انسان، مالك بهشت بشود، نه بهشتی! آن كه بهشتی است عالِم است، آن كه مالك بهشت است عاقل است. بنابراین عالِم به اصطلاح قرآنی متوسّط است، عاقل به اصطلاح قرآنی جزء #اوحدی است فرمود: ﴿وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یتَفَكَّرُونَ﴾[6] و بالأخره به #سعادت برسند، اما ﴿وَمَا یعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ﴾.[7] [1] . الكافی (ط ـ الإسلامیة)، ج2، ص606. [2] . سوره ابراهیم، آیه 25؛ سوره زمر، آیه 27. [3] . سوره حشر، آیه 21. [4] . سوره فاطر، آیه 28. [5]. الكافی (ط ـ الإسلامیة)، ج1، ص11. [6] . سوره حشر، آیه 21. [7] . سوره عنكبوت، آیه 43. #حبل_متین #اهل_خشیت #عقلا #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 سوره مبارکه نور ـ جلسه 23 تاریخ: 1390/08/25 🆔 @a_javadiamoli_esra

💠

علم بالغ

🔸 هر عالمی عاقل نیست و هر عاقلی هم اهل خشیت نیست؛ هر علمی به ثمر نمی ‌رسد. علم رسمی و اسمی حوزه و دانشگاه اصلاً در تقسیم نیست، آن علمی كه به عمل بنشیند در تقسیم است که اوّلش #علم_‌الیقین است بعد #عین_‌الیقین است بعد #حق_الیقین؛ این علمِ رسمی و اسمی برای مدرك، اصلاً به حساب نمی ‌آید! 🔸 آنكه به حساب می ‌آید آن است که فرمود: ﴿كَلاَّ لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْیقِینِ ٭ لَتَرَوُنَّ الْجَحِیمَ﴾. علم ‌الیقین مرزش جداست؛ علمِ به ثمرنشسته, علمی كه به عقل عملی آمد و «ما عُبد به الرحمن و اكتسب به الجنان» آن را آبیاری كرده، می ‌شود #علم_‌الیقین. این زمینه است برای اینكه انسان بتواند به #عین_‌الیقین برسد و از آن به بعد به #حق_الیقین بار یابد. بنابراین «فالعلم علی أربعة أقسام»، قسم اوّلش اصلاً بیرون دروازه است، آن سه قسم داخل است. آن قسمی كه بیرون دروازه است، از آن كاری ساخته نیست نظیر «ما أكثر الضجیج و أقلّ الحجیج»؛ آن علمی كه درون دروازه است، با عقل همراه است، وقتی پخته شد به خشیت می ‌رسد و وقتی به خشیت رسید به #مقام_رضوان بار می‌ یابد. 🔸 در سوره مباركه «عنكبوت» فرمود علم یك نردبان است، این نردبان را شما به دست چه كسی می‌ خواهید بدهید؟ فرمود: ﴿وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ وَمَا یعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ﴾ یعنی عالم باید این نردبان را به دست عقل بدهد تا عقل روی دوش علم پا بگذارد و بالا برود. اگر علم شده نردبان و انسان, مصداق ﴿یرْفَعِ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنكُمْ وَالَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ﴾ شد و بالا آمد، می ‌شود عاقل، وقتی عاقل شد، #اهل_خشیت می‌ شود, اهل ناله می‌شود, اهل گریه می ‌شود, آن وقت هم او از خدا راضی است هم خدا از او راضی است. #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی #جام_معرفت 📚 سوره مبارکه فاطر جلسه 14 تاریخ: 1392/09/12 🌐 https://esra.ir 🆔 @a_javadiamoli_esra