🔴فرصتها و برکات شبهات و نقدها
🔸قسمت دوم: شيخ آقابزرگ تهراني
🖊احمدحسين شريفي
🔸يکي از مهمترين دائرة المعارفهاي بزرگ اَعلام و کُتُب در عالم اسلام، کتاب «کشف الظنون عن اسامي الکتب و الفنون» اثر مصطفي بن عبدالله معروف به «کاتب چلپي» يا «#حاجي_خليفه» (م1069ق) است. حاجي خليفه در اين کتاب، که تدوين آن حدود 20 سال زمان برد، نزدیک به ۱۵۰۰۰ کتاب و رساله و قریب به ۹۵۰۰ مؤلف و نويسنده را معرفي کرد و در باب 300 علم و فن سخن رانده است. وي در جايي از اين کتاب، شيعه را به نداشتن كتابهای سودمند و عالمان برجسته متهم كرده و آنان را طفيلی ديگر مذاهب خوانده است.
🔸 افزون بر او، #جرجي_زيدان (م1914م)، از نويسندگان و اديبان مشهور مسيحي ـ لبناني، در کتابي با عنوان «تاريخ ادبيات زبان عربي»، همين ادعا را با الفاظ و ادبياتي ديگر، تکرار کرد. و کتابهاي #احمد_امين_مصري دربارة اسلام و تمدن اسلامي نيز که به #شيعه، بيمهريهاي فراواني در آن شده بود، مزيد بر علت شد.
🔸در مواجهه با اين شبهات، چند کار بزرگ از سه انديشمند و محقق کمنظير دوران اخير تشيع، انجام گرفت:
1️⃣علامه محمدحسين #کاشف_الغطاء (1294-1373ق)، براي پاسخ به شبهات و تصحيح اشتباهات تاريخي جرجي زيدان کتابهاي «اصل الشيعه و اصولها» و همچنين «المطالعات و المراجعات و النقود و الردود» را نوشت.
2️⃣#سيد_حسن_صدر(1272-1354ق) با نگارش کتاب «تأسيس الشيعه الکرام لعلوم الاسلام»، براي هميشه به اين شبهه پاسخ داد که شيعيان در علوم اسلامي نقشي نداشتهاند. وي در اين کتاب خدمات علمي و جايگاه برجستة عالمان شيعي به عالم علم و جهان اسلام را اثبات کرد.
3️⃣شيخ محمدمحسن منزوي، مشهور به #شيخ_آقابزرگ_تهراني (1255-1348ش) براي آنکه اين شبهه را عالمانه پاسخ دهد، دست به کار نگارش دو کتاب بزرگ زد، که هر کدام يک دائرة المعارف بزرگاند: دائرة المعارف «#الذريعة الي تصانيف الشيعه»، که به معرفي آثار مکتوب عالمان شيعه پرداخت و کتاب دائرة المعارف گونة «طبقات اعلام الشيعه»، که ناظر به شرح احوال و معرفي زندگينامه علمي عالمان بزرگ شيعي است. ايشان در کتاب الذريعه، بيش از 55000 کتاب و رسالهاي که توسط عالمان شيعي نوشته شدهاند را توصيف کرد. [چهاربرابر آثاري که حاجي خليفه از عالمان اهل سنت گردآوري کرده بود] وي 60 سال عمر پژوهشي و علمي خود را صرف تدوين اين اثر کرد. گفتهاند، براي اينکه شبها کمتر بخوابد، بيش از 40 سال شام نميخورد. مهمترين کتابخانههاي جهان اسلام را جستجو کرد.
#شبهه
🆔 https://eitaa.com/joinchat/1153171503C4349780964
🔷 ارتباط با ادمین:👇
@mjbayat
🌹
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔻در کلیپی کوتاه بشنوید توضیحات محققانه استاد محمدحسین افراخته (پژوهشگر تاریخ اسلام) را درباره جایگاه و نفوذ تشیع و پیروان اهل بیت علیهم السلام در ایران پس از اسلام ، با استناد به ضرب سکههای طلا توسط حاکمان از قرن دوم هجری تا عصر صفویه.
🔻علاقمندان به این موضوع برای کسب آگاهی بیشتر در این زمینه میتوانند به مقاله «شعائر شیعی بر سکههای اسلامی تا شکلگیری حکومت صفویان» به آدرس زیر
https://www.farsnews.ir/news/13960531001721
مراجعه کنند.
#تاریخ_تشیع
#شیعه
@Ahmadhiseinsharifi
🌹
🔴معیار شیعگی در سخن فاطمه کبری(س)
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) در تمجید «شیعگی» و جایگاه والای «شیعیان» و مقامات و درجات معنوی و ایمانی آنان سخنان فراوانی بیان کردهاند. به عنوان مثال، در روایت بسیار مشهوری در توصیف شیعیان گفته شده است که در روز قیامت در حالی که سایر مردم در اندوه و وحشت آن روز به سر میبرند، شیعیان بر «منبرهایی از نور» در آرامش و نشاط و بهجت به سر میبرند. و در حالی که همه مردمان پیاده وارد محشر میشوند اینان با ابهت و عظمت و به صورت سواره وارد صحرای محشر میشوند. در بهشت نیز در کنار حوض کوثر در محضر امیر مؤمنان(ع) از نعمتهای بهشتی متنعماند.
این توصیفات موجب شده بود که اصحاب و یاران اهل بیت همواره این دغدغه را داشته باشند که آیا از زمره شیعیان به شمار میروند یا خیر. به همین دلیل به گونههای مختلفی معیار و ملاک شیعگی را از اهل بیت جویا میشدند. و اهل بیت نیز متناسب با شرایط فردی و اجتماعی آن روزگار پاسخهای متنوعی بیان میکردند.
به عنوان نمونه فردی از حضرت #فاطمه زهرا سلام الله علیها همین مسأله را جویا شد و آن حضرت در پاسخ، معیاری عملی برای شیعگی بیان کرده و فرمودند:
إنْ كُنْتَ تَعْمَلُ بِما أمَرْناكَ وَ تَنْتَهي عَمّا زَجَرْناكَ عَنْهُ، فأنْتَ مِنْ شيعَتِنا، وَ إلاّ فَلا؛
اگر آنچه را كه ما ـ اهل بيت(ع)ـ دستور دادهايم عمل كني و از آنچه نهي كردهايم پرهیز نمایی، از شيعيان ما هستي وگرنه، خير.
بر اساس این ملاک، شیعگی را صرفاً نباید در سطح باورهای ذهنی و یا گرایشها و عواطف باطنی و حب و بغضهای درونی منحصر کرد، اینها هست، اما افزون بر آن شیعه بودن یک معیار عملی بسیار مهم دارد و آن اینکه زندگی خود را بر اساس آموزههای دینی و الهی سامان میدهد. به اوامر الهی عمل میکند و از نواهی او دوری میگزیند. خطکش زندگی او شریعت الهی است. مرزبندیهای زندگی او بر اساس مرزبندیهای دینی و الهی است. و به طور کلی سبک زندگی او، در همه عرصههای زیست فردی و اجتماعی، سبکی توحیدی و دینی است.
#شیعه
#حضرت_زهرا
🆔eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢امام باقر(ع) و تبدیل «اقلیتی پیرو» به «فرهیختگانی پیشرو»
🖊احمدحسین شریفی
یکی از مهمترین و بیسابقهترین خدمات #امام_باقر(ع) به جامعه اهل ولایت، این بود که آنان را از «اقلیتی پیرو» به «فرهیختگانی پیشرو» تبدیل کرد.
توضیح آنکه بعد از حادثه #عاشورا، «جامعه شیعه» به طور کامل متلاشی شده بود؛ هیچ انسجام و هویتی نداشت؛ فضای اجتماعی و سیاسی آنقدر سنگین و یک طرفه بود که حتی امام زینالعابدین علیه السلام نمیتوانستند آزادانه به مسجد رفت و آمد کند و برای مردم سخنرانی عمومی داشته باشد. جامعه پیروان نیز در اغلب اوقات، امکان و جرئت رفت و آمد به خانه آن حضرت را نداشت. به همین دلیل، بسیاری از شیعیان حتی مسائل فقهی خود را از علمای اهل سنت میپرسیدند و فیالمثل مناسک حج خود را بر پایه فتاوای آنان به جا میآورند.
این امام باقر علیه السلام بود که در طول حدود 20 سال امامت خود (از سال 95 هجری تا 114)، جامعه پیروان اهل بیت را به یک جامعه فرهیخته، اندیشمند، پیشرو و حرکتآفرین تبدیل کرد. آن امام همام در «حرکتی جهادی» و «انقلابی نرمافزاری» افراد مستعد و توانمندی چون ابانبن تغلب، جابربن یزید جعفی، محمدبن مسلم، زرارهبن اعین، حمرانبن اعین، عبدالله ابی یعفور، سدیر صیرفی، کمیت اسدی و امثال آنان را که هر کدام نابغهای از نوابغ روزگار خود بودند به گرد خود جمع کرد و عمیقترین لایههای معارف اسلامی را به آنان آموزش داد و بنیانهای فقه و شریعت ناب اسلامی را پیریزی کرد.
و بدین ترتیب نه تنها خود به عنوان ملجأ علمی جهان اسلام از حجاز تا عراق و خراسان تبدیل شد؛ بلکه شاگردان او نیز به شهرتی جهانی رسیدند و هر کدام به پایگاهی علمی برای ترویج آموزه های اسلام ناب تبدیل شدند. ابانبن تغلب در مسجد النبی مینشست و عالمانه و محققانه و باتکیه بر قدرت و قوت استنباط خود، احکام مورد نیاز مردم را بیان میکرد. محمدبن مسلم حدود 30 هزار حدیث از امام باقر نقل کرده است و جابربن یزید جعفی قریب به 70 هزار حدیث.
و بدین ترتیب امام باقر(ع) موفق شد، مهمترین و بنیادیترین اقدام برای جامعهپردازی و تمدنسازی را در تاریخ حیات فکری #شیعه انجام دهد.
#نهضت_علمی
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢تمایز عقلانیت شیعی و غیرشیعی در تبویب کافی کلینی و صحیح بخاری
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
تفاوت #عقلانیت شیعی و غیرشیعی را میتوان در تفاوتهایی که در تبویب جوامع روایی معتبر آنها وجود دارد، مشاهده کرد.
به عنوان مثال پنج فصل ابتدایی کتاب صحیح #بخاری را با کتاب کافی #کلینی مقایسه میکنیم:
کتاب صحیح بخاری
1. بدء الوحی
2. الایمان
3. العلم
4. الوضوء
5. الغسل
کتاب الکافی
1. العقل و الجهل
2. فضل العلم
3. التوحید
4. الحجة
5. الایمان و الکفر
مرحوم کلینی مقدمه نسبتاً مفصلی برای کتاب خود و فلسفه گردآوری و دستهبندی روایات ذکر میکند در حالی که بخاری بدون هیچ مقدمهای و توضیحی درباره فلسفه تبویب و دستهبندی خاصی که در کتاب آورده است، بعد از بسم الله، روایات مربوط به «کتاب الوحی» را شروع میکند.
کلینی در توجیه اینکه چرا کافی را با کتاب العقل و الجهل و فضل علم و عالمان آغاز کرده است، جملهای بسیار بنیادین و کلیدی ذکر میکند که نشان دهنده عقلانیت و دینشناسی شیعی در سراسر تاریخ آن بوده و هست:
«و أوّل ما أبدأ به و أفتتح به كتابي هذا كتاب العقل، و فضائل العلم، و ارتفاع درجة أهله، و علوّ قدرهم، و نقص الجهل، و خساسة أهله، و سقوط منزلتهم، إذ كان العقل هو القطب الّذي عليه المدار و به يحتجّ و له الثواب، و عليه العقاب؛
دلیل آنکه کتاب خودم را با کتاب العقل و فضائل علم، و برتری درجه عالمان، و ارزش بلند آنان، و نقص جهل و پستی جاهلان و سقوط جایگاهشان شروع کردم آن است که:
عقل قطبی است که مدار و محور [حق و باطل و صحیح و سقیم] است. و به عقل احتجاج میشود و ثواب برای عقل است و عقاب هم بر عقل است.
#شیعه
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹