🔴عقلانيت و معنويت در سخن امام رضا(ع) 🖊احمدحسين شريفي 🔸معنويت و عرفان حقيقي، «معنويت و عرفاني عقلاني» است. معنويت بدون عقلانيت، [که شاخصة‌ عرفان‌هاي دروغين و معنويت‌هاي نوپديد است (ر.ک: کتاب درآمدي بر عرفان حقيقي و عرفان‌هاي کاذب از اينجانب)] معنويتي انساني نخواهد بود. همانطور که عقلانيت منهاي معنويت، از انسان، موجودي تک‌ساحتي و خشک و خشن مي‌سازد. در قرآن: حدود سيصد آيه انسان را به تعقل و تفکر دعوت مي‌کنند؛ در مکتب اهل بيت(ع) عقل، در کنار کتاب و سنت، جزء منابع دين است؛ بسياري از کتاب‌هاي روايي شيعه با «کتاب العقل و الجهل» آغاز مي‌شوند. 🔸امام رضا(ع)، عقل را حجت خداوند بر بندگان مي‌داند. زماني که ابن‌سکيت از آن حضرت سؤال کرد، «حجت خداوند بر بندگانش چيست؟» آن حضرت فرمود: «عقل؛ زيرا با عقل است که مي‌توان کساني را که معارف خدا را صادقانه مي‌گويند از کساني که بر خدا دروغ مي‌بندند بازشناخت؛ و دستة ‌اول را تصديق و دستة دوم را تکذيب کرد» (تحف العقول، ص450) آن حضرت در سخني ديگر، معيار عبوديت و عبادت حضرت حق را به جاي کثرت نماز و روزه، کثرت تفکر در کارهاي خداوند دانستند: «لَيْسَتِ الْعِبَادَةُ كَثْرَةَ الصِّيَامِ وَ الصَّلَاةِ وَ إِنَّمَا الْعِبَادَةُ كَثْرَةُ التَّفَكُّرِ فِي أَمْرِ اللَّهِ؛ عبادت به روزه و نماز فراوان نيست؛ بلکه عبادت به کثرت تفکر در امور الهي است.» (تحف العقول، ص442) #امام_رضا #معنويت #عقلانيت 🆔کانال استاد احمدحسین شریفی 🆔https://eitaa.com/joinchat/1153171503C4349780964 🔹ارتباط با ادمین:👇 @mjbayat 🌹‌

🔴معيار عقلانيت در کلام امام رضا(ع) 🖊احمدحسين شريفي 🔸يکي از شاخصه‌هاي مکتب اهل بيت(ع)، تأکيد بر #عقلانيت و #عقل‌گرايي در همة عرصه‌هاي زيست انساني است. 🔸به همين دليل، اکثر علماي شيعه، عقل را در کنار قرآن و سنت، به عنوان منبعي از منابع دين به شمار مي‌آورند و در همه مجامع روايي ما، روايات مربوط به عقل را در بحثي با عنوان «کتاب العقل» گردآوري کرده‌اند. 🔸تأمل در مجموعة روايات ناظر به خردورزي، نشان مي‌دهد که ائمه اطهار(ع) به تأسي از آيات قرآن، بيشتر بر بيان شاخصه‌هاي عيني و زيستي خرد و خردورزي تأکيد داشتند؛ تا تعريف مفهومي و انتزاعي محض. 🔸به تعبير ديگر، در کنار توجه به عقل فلسفي و برهاني، بيشترين تأکيد را بر عقل اجتماعي، آموزشي، اقتصادي، سياسي و اخلاقي داشتند. 🔸#امام_رضا(ع)، به عنوان عالم آل‌محمد(ص)، در حديثي نوراني ده شاخصه براي شناخت انسان‌هاي خردورز در تراز اسلامي و شيعي ذکر کرده‌ است. آن حضرت مي‌فرمايد، عقل انسان مسلمان به کمال نمي‌رسد مگر آنکه ده ويژگي در آن باشد: 1.مردم از او انتظار خير دارند؛ 2.مردم از شر او در امان‌انند؛ 3.کار خير اندک از ديگران را زياد شمارد؛ 4.خيررساني‌هاي زياد خود را، اندک شمارد؛ 5.هر چه حاجت از او خواهند، دلتنگ نمي‌شود؛ 6.در طول عمر خود از طلب دانش خسته نمي‌شود؛ 7.فقر در راه خدا براي او از توانگري محبوب‌تر باشد؛ 8.خوار شدن در راه خدا را از عزت در پيش دشمنان خدا بيشتر دوست دارد؛ 9.گمنامي را از شهرت خوشتر دارد؛ 10.همگان را بهتر و باتقواتر از خود مي‌داند؛ (تحف العقول، ص443) 🔸اکنون مناسب است هرکدام از ما، اولاً، خود را با اين ده‌ شاخصه بسنجيم و ميزان و سطح عقلانيت خود را به دست آوريم و ثانياً، تلاش کنيم بهرة وجودي خود را از اين شاخصه‌ها افزايش دهيم. 🆔 کانال استاد احمدحسین شریفی 🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi 🔷 ارتباط با ادمین:👇 @mjbayat

🔴ناتوانی «علوم اجتماعی غربی» از درک «اربعین حسینی» ✍️ احمدحسین شریفی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔻دو روز گذشته فرصتی دست داد تا مروری اجمالی بر نوشته‌ها و گفته‌های روشنفکرنمایان و مدعیان علوم انسانی و اجتماعی متعارف (غربی) داشته باشم. حتی یک تحلیل مختصر هم درباره «جریان جهانی اربعین»، که ده‌ها میلیون انسان را از گوشه کنار عالم پروانه‌وار بر گرد شمع حسین به پرواز درآورده است، در گفتار و نوشتار آنان یافت نشد! بارها گفته و نوشته‌ایم که علوم اجتماعی غربی حتی از فهم روشمند و ضابطه‌مند پدیده‌های دینی و کنش‌های دینداران عاجزند؛ چه رسد به آنکه نسبتی با بنیان‌ها و آموزه‌ها و ارزش‌های دینی داشته باشند. علوم انسانی غربی، «علوم حیوان‌سازی انسان‌»اند. این علوم و دلدادگان آنها اساساً نمی‌توانند فهمی از حقایق انسانی و ارزش‌هایی متعالی چون #اربعین و مواکب اربعینی، داشته باشند. عقلانیت غربزدگان و عقلانیت موجود در علوم انسانی غربی، #عقلانیت موش صحرایی و سگ‌ پاولوفی است. این نوع عقلانیت دنیازده و سگ‌محور حتی از درک حقیقت یک #موکب کوچکی که توسط کودکان عراقی برپا می‌شود عاجز است. چه رسد به فهم و درک پدیده مواکب عظیم حسینیان در گوشه گوشه جهان، مواکبی که در طول دو دهه گذشته «مرزهای مکانی» را درنوردیده و با سرعت در حال «همگانی» و «همه‌زمانی» شدن هستند. #اربعین #علوم_انسانی #روشنفکری 🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi 🌹

🟢تمایز عقلانیت شیعی و غیرشیعی در تبویب کافی کلینی و صحیح بخاری 🖊احمدحسین شریفی ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ تفاوت #عقلانیت شیعی و غیرشیعی را می‌توان در تفاوت‌هایی که در تبویب جوامع روایی معتبر آنها وجود دارد، مشاهده کرد. به عنوان مثال پنج فصل ابتدایی کتاب صحیح #بخاری را با کتاب کافی #کلینی مقایسه می‌کنیم: کتاب صحیح بخاری １. بدء الوحی ２. الایمان ３. العلم ４. الوضوء ５. الغسل کتاب الکافی １. العقل و الجهل ２. فضل العلم ３. التوحید ４. الحجة ５. الایمان و الکفر مرحوم کلینی مقدمه نسبتاً مفصلی برای کتاب خود و فلسفه گردآوری و دسته‌بندی روایات ذکر می‌کند در حالی که بخاری بدون هیچ مقدمه‌ای و توضیحی درباره فلسفه تبویب و دسته‌بندی خاصی که در کتاب آورده‌ است، بعد از بسم الله، روایات مربوط به «کتاب الوحی» را شروع می‌کند. کلینی در توجیه اینکه چرا کافی را با کتاب العقل و الجهل و فضل علم و عالمان آغاز کرده است، جمله‌ای بسیار بنیادین و کلیدی ذکر می‌کند که نشان دهنده عقلانیت و دین‌شناسی شیعی در سراسر تاریخ آن بوده و هست: «و أوّل ما أبدأ به و أفتتح به كتابي هذا كتاب العقل، و فضائل العلم، و ارتفاع درجة أهله، و علوّ قدرهم، و نقص الجهل، و خساسة أهله، و سقوط منزلتهم، إذ كان العقل هو القطب الّذي عليه المدار و به يحتجّ و له الثواب، و عليه العقاب؛ دلیل آنکه کتاب خودم را با کتاب العقل و فضائل علم، و برتری درجه عالمان، و ارزش بلند آنان، و نقص جهل و پستی جاهلان و سقوط جایگاه‌شان شروع کردم آن است که: عقل قطبی است که مدار و محور [حق و باطل و صحیح و سقیم] است. و به عقل احتجاج می‌شود و ثواب برای عقل است و عقاب هم بر عقل است. #شیعه 🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi 🌹

🟢عقل و ادب 🖊احمدحسین شریفی ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ از ادب پرنور گشته‌ست این فلک وز ادب معصوم و پاک آمد ملک 🔹چهره ظاهری، محسوس و مشاهده‌پذیر «عقلانیت»، «ادب» است. به تعبیر #امیرمؤمنان علیه السلام: «الْأَدَبُ صُورَةُ الْعَقْلِ». به تعبیر دیگر، ادب از محصولات و ثمرات درختی است که ریشه آن عقل است: «الْأَدَبُ فِي الْإِنْسَانِ كَشَجَرَةٍ أَصْلُهَا الْعَقْلُ» به همین دلیل «بی‌ادبی» نشانه «بی‌خردی» دانسته شده است: «لَا عَقْلَ لِمَنْ لَا أَدَبَ لَهُ» از خدا جوییم توفیق ادب بی‌ادب محروم گشت از لطف رب بی‌ادب تنها نه خود را داشت بد بلک آتش در همه آفاق زد 🔻میزان و عمق #عقلانیت را در میزان و عمق #ادب افراد می‌توان یافت. سطح و مستوای «عقلانیت اجتماعی» را با سنجه سطح و مستوای «ادب اجتماعی» می‌توان سنجید. همانطور که مهم‌ترین نشانه و شاخص «عقلانیت دینی» یک فرد را در میزان «ادب دینی» او در برابر خدا و اولیاء خدا و فرمان‌های الهی باید دید. #پیامبر_اکرم(ص) فرمودند: «إِنَّمَا يُدْرَكُ الْخَيْرُ كُلُّهُ بِالْعَقْلِ وَ لَا دِينَ لِمَنْ لَا عَقْلَ لَهُ.» 🔶در عین حال، ادب موجب تقویت و رشد عقلانیت نیز می‌شود. به تعبیر امیرمؤمنان علیه السلام: «كُلُّ شَيْ‏ءٍ يَحْتَاجُ إِلَى الْعَقْلِ وَ الْعَقْلُ يَحْتَاجُ إِلَى الْأَدَبِ» 🔹به همین دلیل عقل و ادب به عنوان نشانه‌های شرافت و بزرگی معرفی شده‌اند: «إِنَّمَا الشَّرَفُ بِالْعَقْلِ وَ الْأَدَبِ» #اخلاق 🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi 🌹

🔷اعتکاف، علوم انسانی و روشنفکری ✍احمدحسین شریفی 🔸تصویری زیبا، امیدزا، بانشاط و نشاط‌آور از پایان یکی از صدها اعتکاف دانش‌آموزی که در نیمه رجب برگزار شد. 🔻فرصتی دست داد تا مروری اجمالی بر نوشته‌ها و گفته‌های روشنفکرنمایان و مدعیان علوم اجتماعی متعارف (غربی) داشته باشم. حتی یک تحلیل مختصر هم درباره «اعتکاف بی‌نظیر صدها هزار جوان و نوجوان»، در گفتار و نوشتار آنان یافت نشد! 🔹بارها گفته و نوشته‌ایم که علوم انسانی غربی و دلدادگان و مقلدان این علوم اساساً نمی‌توانند فهمی از حقایق انسانی و ارزش‌هایی متعالی چون #اعتکاف و #اربعین و ... داشته باشند. عقلانیت غربزدگان و عقلانیت موجود در علوم انسانی غربی، #عقلانیت موش صحرایی و سگ‌ پاولوفی است. این نوع عقلانیت دنیازده و سگ‌محور حتی از درک حقیقت یک عمل معنوی کوچک از یک جوان، عاجز است؛ چه رسد به فهم و درک پدیده اعتکاف عظیم و صدها هزار نفری نوجوانان و جوانان خداجو در گوشه گوشه کشور. اساسا قالب‌های مفهومی و نظری لیبرالیستی و اومانیستی که این مدعیان، مقلدان بی‌مزد و مواجب آنها هستند، ظرفیت فهم چنین پدیده‌ای را ندارند. البته بدنیتی برخی از این مدعیان را هم نباید نادیده گرفت. اینان حاضرند ده‌ها نشست علمی! درباره «سطل ماست شاندیز» بگیرند؛ اما نمی‌توانند یا اجازه ندارند که یک پاراگراف درباره قدرت معنوی انقلاب اسلامی بنویسند! #علوم_انسانی #روشنفکری 🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi 🌹

🟢نقش عقل و دین در کنش‌های اجتماعی در روایتی از امام حسن مجتبی (ع) 🖊احمدحسین شریفی ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔸#امام_حسن مجتبی علیه السلام در دو جمله کوتاه رابطه علیّ و معلولی میان «عقلانیت و ادب» و «دیانت و حیاء» را به زیبایی بیان می‌کند: یک. «لَا أَدَبَ لِمَنْ لَا عَقْلَ لَهُ؛ کسی که عقل نداشته باشد، ادب ندارد.» این سخن بدان معناست که برای سنجش میزان برخورداری افراد و جوامع از #عقلانیت، می‌توان به سنجش میزان #ادب (رفتاری و گفتاری و نوشتاری و ...) آنان پرداخت. به تعبیر دیگر، برای ترویج ادب و اصلاح ادب و آداب اجتماعی باید عقلانیت را تقویت کرد. دو. «وَ لَا حَيَاءَ لِمَنْ لَا دِينَ لَهُ؛ کسی که دین نداشته باشد #حیاء هم ندارد.» این بدان معناست که راه «حیاءگستری» در جامعه، تقویت بنیان‌ها و باورهای دینی مردم است. و به تعبیر دیگر، «رواج بی‌حیایی» در جامعه به معنای «رواج بی‌دینی» در جامعه هم است. 🔻به تعبیر دیگر می‌توان گفت که امام حسن مجتبی علیه السلام در این دو جمله کوتاه، دو راهبرد اصلی برای «ادب‌گستری» و «حیاگستری» را بیان کرده‌اند: «تقویت عقلانیت» و «تحکیم بنیان‌های فکر دینی» 🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi 🌹

🟣بیشه‌ای آمد وجود آدمی ✍ احمدحسین شریفی ✔️«عقلانیت» از مشهورترین معیارهای انسانیت است. ✔️عقلانیت امری تشکیکی و ذومراتب است. ✔️در نتیجه انسانیت نیز امری تشکیکی و ذومراتب است. 🔸 درجه و سطح انسانیت هر فردی را با توجه به نوع مسائلی که او را از حالت عقلانی خارج می‌کنند، (و او را درگیر شهوت یا غضب غیر عقلانی می‌کنند) می‌توان تشخیص داد. در وجود ما هزاران گرگ و خوک صالح و ناصالح و خوب و خشوک حکم آن خو راست کان غالب‌ترست چونک زر بیش از مس آمد آن زرست #انسانیت #عقلانیت @Ahmadhoseinsharifi 🌹