🟢علوم انسانیِ بیگانه با «انسان ایرانی»
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
«علوم انسانی مُقَفَّل»، «علوم انسانی مُعَطّل»، «علوم انسانی مُسَخّر»، «علوم انسانی مُحتضَر»، «مرگ علوم انسانی» از جمله اصطلاحاتی است که مدتهاست، با نگرانی و ناامیدی در بیان و بنان عدهای از دغدغهمندان و متخصصان «علوم انسانی وارداتی» در کشور ما مطرح شده و میشود. دائماً و به هر بهانهای از بیمهری و بیاعتنایی مردم و مدیران به علوم انسانی مینالند. و همین بیمهری و بیتوجهی به دادههای علوم انسانی و به عالمان علوم انسانی را دلیل احتضار و بلکه مرگ علوم انسانی در ایران میدانند!
🔸بنده هرگز چنین نگاهی به «علوم انسانی» ندارم. بلکه اهمیت و ضرورت آنها را برای مدیریت فرهنگی، علمی، اقتصادی و سیاسی کشور به مراتب بیش از علوم طبیعی میدانم. و به تعبیر رهبر فرزانه انقلاب اسلامی، علوم انسانی را «هوای تنفسی» مجموعههای نخبه و «عهدهدار هدایت جامعه» و «نرمافزار» فردسازی، جامعهپردازی و تمدنسازی میدانم. و معتقدم نه مردم و نه مدیران جامعه اسلامی نمیتوانند به علوم انسانی بیاعتنا و بیتوجه باشند. مگر کسی میتواند خود را بینیاز از هوا برای تنفس بداند؟ و مگر جامعه را بدون نرمافزار میتوان اداره کرد؟!
در عین حال، واقعیت این است که هم مردم و هم مسؤولان آگاه در جامعه ما، به حق، به «علوم انسانی موجود» بیاعتماد و درنتیجه بیاعتنایند. و نرمافزار موجود را «نرمافزاری ویروسی» و بلکه یک «بدافزار معرفتی» برای اداره جامعه میدانند.
پیشنهاد بنده به دغدغهمندان این است که به جای گلایه نسبت به این بیمهریها، بهتر است درباره چرایی آن، تحلیل و تحقیقی جامع صورت دهند.
به راستی وقتی مدعیان علوم انسانی به مسائل واقعی مردم و باورها و ارزشهای آنان بیتوجهی میکنند و هیچ ابزار و روش و واژگانی برای توصیف و تفسیر و تبیین و تقویت یا اصلاح آنها در اختیار ندارد، چرا باید مورد توجه مردم و مسئولان (که آنها نیز از جنس همین مردماند و دغدغه مسائل همین مردم را دارند)، قرار گیرند؟
وقتی مدعیان روانشناسی و جامعهشناسی در کشور ما با عینک «فکر غربی» و با «فرهنگ انسان غربی» و با تکیه بر «انسانشناسی داروینیستی و اگوستکنتی» و «نظام ارزشی لیبرالی» به تحلیل کنشهای فردی و اجتماعیِ «انسان ایرانی اسلامی» میپردازند، نه تنها از نگاه مردم، که از نگاه فرهیختگان جامعه اسلامی نیز «همان به که بمیرد.»
وقتی مردم میبییند که با انتشار کوچکترین خبری درباره یک ناهنجاری اخلاقی در گوشهای از کشور، همه باورها و ارزشهای آنان توسط عدهای از مدعیان روانشناسی و جامعهشناسی و مردمشناسی به سخره گرفته میشود، چرا باید آنها را باور کنند؟
وقتی مردم میبینند که بزرگترین و مهمترین عنصر هویتبخش و انسجامبخش اجتماعیشان یعنی «محرم و صفر» هیچ جایگاهی در تحلیلهای اقتصادی و اجتماعی و روانشناختی و سیاسی مدعیان علوم انسانی ندارد، چرا باید به آنها اعتنایی کنند؟
وقتی مردم میبینند که فلان دانشمند بزرگ روانشناسی با برافروختن رگهای گردن و با حالتی عصبانی و دور از منطق علمی و با عینک روانشناسی غربی و لیبرالی علیه حکم الهی #حجاب و علیه فرهنگ چند هزارساله پوشش ایرانیان، موضعگیری میکند، آیا میتوانند باور کنند که چنین نگاهی، از روی علم و تحقیق بیان میشود؟!
#علوم_انسانی
#روانشناسی
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢«از همان جا که رسد درد همان جاست دوا»
✍️احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔻بعضاً میبینیم که برخی از بزرگان و دلسوزان جامعه و معتقدان به ارزشهای اسلامی، بدون آنکه توصیف دقیق و واقعبینانهای از پدیدهی «بیحجابی مدرن» داشته باشند، خیلی قاطع میگویند: «اگر مشکل شغل، مسکن و ازدواج حل شود، معضل بیحجابی برچیده میشود.»!
🔻بیان چنین راهکاری برای حل معضل «بیحجابی» نشان میدهد که این عزیزان علیرغم دغدغههای مبارک و ارزشمندی که دارند، درک درستی از این واقعیت اجتماعی ندارند! به همین دلیل داروی تجویزی آنان، هیچ تأثیری در درمان این بیماری ندارد.
🔹این عزیزان، یا باوری به «مطالعات میدانی» ندارند و یا اطلاعی از آنها ندارند! وگر نه میدانستند که بر اساس آمارهای موجود اغلب بیحجابان در جامعه ما نه مشکل شغل دارند؛ نه مشکل مسکن دارند و نه مشکل ازدواج! بر اساس برخی از آمارها، بیش از هفتاد درصد از بیحجابان متأهلاند!
🔶نکته مهم و کلیدی آن است که:
«توصیف» و «تبیین» و «فهم علل و عوامل» یک پدیده، مقدمه «پیشبینی» و «کنترل» آن است. یعنی بدون داشتن فهمی واقعبینانه از آسیبهای اجتماعی، کنترل آنها و ارائه دستورالعمل برای «تضعیف» یا «زدودن» آنها، خاماندیشی است.
#حجاب
#علوم_انسانی
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴ناتوانی «علوم اجتماعی غربی» از درک «اربعین حسینی»
✍️ احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔻دو روز گذشته فرصتی دست داد تا مروری اجمالی بر نوشتهها و گفتههای روشنفکرنمایان و مدعیان علوم انسانی و اجتماعی متعارف (غربی) داشته باشم.
حتی یک تحلیل مختصر هم درباره «جریان جهانی اربعین»، که دهها میلیون انسان را از گوشه کنار عالم پروانهوار بر گرد شمع حسین به پرواز درآورده است، در گفتار و نوشتار آنان یافت نشد!
بارها گفته و نوشتهایم که علوم اجتماعی غربی حتی از فهم روشمند و ضابطهمند پدیدههای دینی و کنشهای دینداران عاجزند؛ چه رسد به آنکه نسبتی با بنیانها و آموزهها و ارزشهای دینی داشته باشند.
علوم انسانی غربی، «علوم حیوانسازی انسان»اند. این علوم و دلدادگان آنها اساساً نمیتوانند فهمی از حقایق انسانی و ارزشهایی متعالی چون #اربعین و مواکب اربعینی، داشته باشند.
عقلانیت غربزدگان و عقلانیت موجود در علوم انسانی غربی، #عقلانیت موش صحرایی و سگ پاولوفی است. این نوع عقلانیت دنیازده و سگمحور حتی از درک حقیقت یک #موکب کوچکی که توسط کودکان عراقی برپا میشود عاجز است. چه رسد به فهم و درک پدیده مواکب عظیم حسینیان در گوشه گوشه جهان، مواکبی که در طول دو دهه گذشته «مرزهای مکانی» را درنوردیده و با سرعت در حال «همگانی» و «همهزمانی» شدن هستند.
#اربعین
#علوم_انسانی
#روشنفکری
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢اربعین و حرکت تمدنساز «ملت امام حسین»
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
نیازی به توضیح ندارد که پیادهروی #اربعین، علیرغم اراده و میل جبهه استکبار و غرب و علیرغم سکوت مرگبار روشنفکران غربزده وطنی و استادنمایان علوم اجتماعی، به سرعت در حال جهانی شدن و ابطال همه تئوریهای اجتماعی و فرهنگی غربیان است.
اما عجیب است که مدعیان #علوم_اجتماعی در مجامع علمی ما، که درباره کوچکترین مسائل اجتماعی میزگردهای ملی و بینالمللی میگیرند و فضای مجازی را پر از لاطائلات خود میکنند، درباره این حرکت عظیم و بینظیر جهانی سکوتی مرگبار پیشه کردهاند! در عین حال، انتظار دارند که مردم آنان را به عنوان متخصصان مسائل اجتماعی و فرهنگی کشور و جهان اسلام به رسمیت بشناسند! و دولتمردان جامعه اسلامی نیز به نسخههای اجتماعی آنان عمل کنند!
آیا جای این سؤال نیست که عشق و محبت #امام_حسین چگونه توانسته است حتی دلهای مسیحیان و زرتشتیان و هندوان و بودائیان را نیز مجذوب خود کند؟ آیا پدیده موکبهای ارامنه و عاشوریان و زرتشتیان و هندوان و اهل سنت، در مسیر زائران اربعین حسینی، پدیدهای قابل مطالعه نیست؟
آیا گسترش مواکب اربعینی حسین از محدوده نجف و کربلا به سرحدات ایران و پاکستان و ترکیه و هند و چین و آمریکا و اروپا و آفریقا جای مطالعه ندارد؟ آیا پیادهروی اربعین در سوئد و فرانسه و آلمان و ایتالیا و آمریکا و آفریقا جای مطالعه و بررسی ندارد؟
آیا این فتح سنگر به سنگر همه مرزها توسط پرچم اربعین حسینی جای تأمل و تحلیل جامعهشناختی و فرهنگی ندارد؟
ما هرگز از غربزدههای مدعی #روشنفکری که ذهن و زبان و ضمیرشان آلوده فرهنگ لیبرالی و اومانیستی غرب شده است انتظار نداریم که «ابعاد معنوی و ملکوتی» این جریان جهانی را فهم کنند؛ اما این انتظار هست که بر اساس همان دانش سکولار خود و همان روشهای متعارف علوم اجتماعی از کنار این پدیده جهانی و شگفتانگیز به سادگی عبور نکنند و عالمانه و محققانه به تحلیل آن بپردازند.
این انتظار از یک عالم و روشنفکر و اندیشمند اجتماعی، انتظار نابجایی نیست که به این سؤال پاسخ دهد که واقعاً:
این حسین کیست که عالم همه دیوانه اوست؟
واین چه شمعی است که جانها همه پروانه اوست؟
#علوم_انسانی
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢«بیابانِ تمدنسازِ کربلا»
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
دستگاه نظامی و فرهنگی و مدیریتی بنیامیه، با جهت دادن مسیر کاروان اباعبدالله الحسین به «بیابان» کربلا، میخواستند داستان حسین را پیش از ورود به «پایتخت حکومت علوی»، در «بیابان» به پایان برسانند و میپنداشتند که با شهادت حسین و یارانش این «انقلاب مدینهساز» در همان بیابان و بدون سر و صدا دفن میشود! و بعدها نیز برخی از خلفای عباسی همان مسیر را ادامه دادند و با تخریب قبر مطهر و شخم زدن و آب بستن به آن، و مواجهه سخت با زائران حسینی، گمان میکردند که میتوانند نام حسین را از ذهنها و قلبها بزدایند!
اما هیچیک از آن تدابیر شیطانی قدرت مواجهه با نور حسین و «انقلاب تمدنساز حسین» را نداشت. ۱۴۰۰ سال است که آن بیابان، «قبلهگاه» دلدادگان حقیقت، «معراج» همه عاشقان خدا، «الهامبخش» همه آزادیخواهان جهان و در یک جمله، «بیابانی تمدنساز» شده است.
حسینی که در آن بیابان گرم و سوزان کربلا، تشنه و گرسنه به شهادت رسید، بعد از ۱۴۰۰ سال بزرگترین، طولانیترین، کریمانهترین، سخاوتمندانهترین و عاشقانهترین ضیافت را از زائران و عزاداران خود، نه تنها در مسیر نجف به کربلا، بلکه در گوشهگوشه دنیا، و دست کم به مدت دو ماه (محرم و صفر) مدیریت میکند! کاری که بدون شک از عهده هیچ دولت و حکومتی برنمیآید!
حسین(ع) در حال شکلدهی به یک تمدن نوین است! تمدنی از جنس نور و هدایت و انسانیت و فضیلت؛ تمدنی که همه نظامات فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی رایج را به هم ریخته است!
#علوم_انسانی
#امام_حسین
#اربعین
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢توصیهای به متخصصان وطنیِ «علوم اجتماعی غربی»
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بسیاری از متخصصان وطنی علوم اجتماعی غربی دائماً از «احتضار» و «مرگ» علوم انسانی و اجتماعی در کشور ما سخن میگویند.* همواره از بیمهری و بیاعتنایی مردم و مدیران جامعه به علوم اجتماعی مینالند و برای این منظور نشست و میزگرد هم میگیرند!
با فرض پذیرش این نگرانی، سؤال این است که آیا واقعاً علوم انسانی و اجتماعی موجود، علیرغم کارآمدی و توانمندی و گرهگشاییهایی که در حیات اجتماعی انسان ایرانی داشتهاند باز هم مورد بیاعتنایی و بیمهری مردم و مدیران واقع شدهاند؟! یا آنکه اساساً علوم موجود با توجه به مبانی و معیارها و ارزشهای حاکم بر آنها و با توجه به روشهای تحقیقی که در آنها وجود دارد، علومی ناکارآمد بوده و نه تنها توانایی گرهگشایی از مسائل مردم ایران را ندارند که هیچ تناسبی با بنیانهای دینی و اسلامی ما هم ندارند؟
بنده به بخش دوم معتقدم.
و به متخصصان وطنی و ایرانی و مسلمان این علوم توصیه میکنم پیش از هر چیز سعی کنید علمیت و کارآمدی این علوم را برای مسائل ایران اسلامی اثبات کنید.
و معتقدم شرط لازم برای اثبات کارآمدی این علوم برای انسان ایرانی آن است که:
اولاً، دست از تعصب نسبت به دستگاه مفهومی موجود در علوم اجتماعی غربی بردارید و تلاش کنید دستگاهی مفهومی متناسب با کنشهای اجتماعی مردمان موحد و دیندار ایران تولید کنید. زیرا بسیار واضح است که با دستگاه مفهومی وارداتی و اجارهای از جوامع لیبرالی و الحادی، هرگز نمیتوان فهمی درست و واقعبینانه از کنشهای اجتماعی انسان توحیدی و جامعه دینی داشت!
ثانیاً، روشهای صائبی برای دستیابی به توصیفی واقعبینانه، و نه سوگیرانه و مقلدانه، از کنشهای اجتماعی مردم تولید کنید؛
ثالثاً، در اندیشه تولید روشی اطمینانآور برای فهم مرادات و مقاصد کنشگران و راهیابی به حاق معانی و انگیزههای آنان باشید. و البته تولید چنین روشی، نیازمند داشتن فهمی درست از آموزهها و انگیزههای دینی و مفاهیمی چون ایثار و احسان و خیرخواهی و عشق به تعالی و امثال آن است.
رابعاً، در مقام تبیین و کشف چرایی کنشها، کلیشهای برخورد نکنید و خود را از اسارت تبیینهای صرفاً مادی و کمّی و سکولار رها کنید. چرا که با چنان تبیینهایی هرگز نمیتوان کنشها و پدیدههای واقعی انسان مسلمان را فهم کرد.
و خامساً، دستکم همچون برخی از محققان غربی، تلاش کنید با همان روشهای متداول در مکتب تفسیرگرایی، مدتی کوتاه زیست انسانِ ولایی و انقلابی و مسلمان را هم تجربه کنید. بیطرفانه و به هدف فهم حقیقت، در پیادهروی اربعین شرکت کنید. در مناسک دینی و برنامههای هفتگی هیئات مذهبی مشارکت کنید. شور و اشتیاق و نشاط جوانان و نوجوانان را در این مجالس ببینید. و از اسارت تحلیلهای کلیشهای درباب مناسک و مراسم مذهبی خارج شوید.
البته در کنار همه اینها سعی کنید فهم درستی از توحید و هدایت و نجات و رحمت الهی و امثال آن داشته باشید چرا که بدون داشتن چنین درکی هرگز نمیتوانید روشنگری، نجاتبخشی، هدایتگری و رحمت واسعه الهی بودن #امام_حسین و دستگاه حسینی را درک کنید.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
*البته همین معنا را نیز به حکم صفت بارز «حضرت طوطی»، به تبعیت و تقلیدِ برخی از متخصصان غربی درباره علوم اجتماعی میگویند!
در پس آینه طوطی صفتم داشتهاند
آن چه استاد ازل گفت بگو میگویم
#علوم_انسانی
#اربعین
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎤احمدحسین شریفی
🟢موضوع: روش تحقیق کلنگر و جامع در مطالعات علوم انسانی اسلامی
🔷جلسه اول: اهمیت روش و نقد انحصارگرایی روشی در مطالعات علوم انسانی
🔻مکان: تهران؛ دانشگاه علم و صنعت ایران
🔻مخاطب: جمعی از اساتید و اعضای هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران
🔻زمان: ۳/ ۷/ ۱۴۰۲
#روش
#علوم_انسانی
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢علوم اجتماعی غیرانسانی غربی!
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بنده بارها گفته و نوشتهام که تصویر و تفسیر عالمان علوم انسانی غربی از «انسان»، تصویر و تفسیری سراسر مخدوش و مغشوش و نادرست است. برخی از آنان متأثر از انسانشناسی اگوست کنتاند، که در واقع گونهای از «خداانگاری انسان» است و برخی دیگر متأثر از انسانشناسی داروینیستیاند که «حیوانانگاری انسان» است.
هیچ کدام تصویر و تصور درستی از انسان ندارند!
به عنوان مثال، هربرت #اسپنسر (1820-1903)، جامعهشناس مشهور انگليسي، و یکی از خداوندگاران علوم اجتماعی غربی و لیبرالی است.
انسانشناسی داروینیستی وی را میتوان در این جملات غیرانسانی و غیراخلاقی او مشاهده کرد:
«نگهداری از آدمهای بهدردنخور به بهای آدمهای خوب ستمی است بزرگ؛ ایجاد عمدی گرفتاری برای نسلهای آینده است. برای آیندگان ستمی بزرگتر از این نیست که جمعیت رو به افزایشی از آدمهای کودن و تنبل و مجرم را برای آنها بهجا گذاشت. ... تمام هموغم طبیعت خلاص شدن از شر اینچنین آدمهایی و پاک کردن جهان از وجود آنها و جا باز کردن برای بهتران است. اگر آنها برای زنده ماندن بهاندازه کافی کامل نیستند میمیرند و چهبهتر که میمیرند.»
🔻این در حالی است که برخی از جامعهشناسان ما بدون توجه به مبانی فکری و بنیانهای انسانشناختی اسپنسر و امثال او، سخنان اینان را «علم» و به مثابه وحی منزل تلقی کرده و نقدهای جامعهشناسان مسلمان و مدافعان علوم انسانی اسلامی به این سخنان را «نقدهای ایدئولوژیک» میپندارند!
#علوم_انسانی
#غربزدگی
#غرب
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎤احمدحسین شریفی
🔸 سخنرانی در افتتاحیه هفتمین کنگره بینالمللی علوم انسانی اسلامی
مکان: تهران، فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران
زمان: ۲۲ آبان ۱۴۰۲
#علوم_انسانی
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢فرگشتگرایی و اومانيسم تمامعيار
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
یکی از پیامدهای آگاهانه فرضیه «تکامل» یا «فرگشت» که مورد توجه و باور بسیاری از تکاملگرایان قرار گرفته است، #اومانیسم تمامعیار است.
به عنوان مثال، جورج گیلورد سیمپسون، از ديرينهشناسان شهیر قرن بيستم و از بنيانگذاران نئوداروينيسم در کتاب «معنای تکامل» (The Meaning of Evolution) که در سال ۱۹۶۷ منتشر شده است، به صورتی جسورانه این اومانیسم را ابراز کرده است. به این سه جمله دقت کنید:
«انسان در جهان تنها ایستاده، او محصول منحصربهفرد یک فرآیند مادی طولانی و غیرهوشمند است. او آقای خود است و میتواند و باید تصمیم بگیرد و غایت خود را تدبیر کند.»
«انسان نتیجه یکروند بیهدف و طبیعی است که هرگز انسان را در نظر نداشته است.»
«انسان سر برآورده است و نه اینکه از بالا آمده باشد. او میتواند انتخاب کند که توانایی خود را بهعنوان بالاترین حیوان ارتقا بخشد و تلاش کند که حتی بالاتر رود یا اینکه خلاف آن را انتخاب کند. هیچ انگیزهای پشت تکامل وجود ندارد، انسان باید آن را برای خود فراهم کند.»
#علوم_انسانی
#تکامل
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🟢علوم انسانی و موضوعشناسی استنباط حکم اسلامی
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
لزوم گنجاندن #علوم_انسانی در برنامه درسی حوزههای علمیه؛ مطالبهای که بعد از ۳۱ سال هنوز هم به درستی اجابت نشده است! و البته هر چه میگذرد خسارتهای بیتوجهی به آن را در حوزههای علمیه بیشتر حس میکنیم.
رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی، حضرت امام خامنهای، در پیامی که به مناسبت تشکیل شورای سیاستگذاری حوزههای علمیه در تاریخ ۲۴ آبان ۱۳۷۱ صادر کردند از جامعه محترم مدرسین میخواهند که در برنامههای درسی حوزههای علمیه، در کنار توجه ویژهای که به فقه، تفسیر، حدیث، فلسفه، کلام، رجال و امثال آن میکند، لازم است توجهی ویژه نیز به «علوم انسانی» داشته باشند:
«مجموعهاى از علوم انسانى و غيره، كه داراى تأثير در استنباط و تنقيح موضوعات فقهىاند، بايد مورد عنايت قرار گيرند و فقيه اين دوران، با همهى ابزارهاى استنباط صحيح، كه از آن جمله، تشخيص درست موضوعات است، مجهز گردد. بديهى است كه شناخت درست موضوع، در تصحيح شناخت حكم الهى، داراى تأثيرى تمام است.»
#حوزه_علمیه
#اجتهاد
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹