▪️شرایط، وظایف و اختیارات یاران محله (۳)/بخش اول: امام محله 🔸امام محله کیست؟ از منظر غالب متکلمان امامیه، امامت عبارت است از «ریاست عامه در امور دین و دنیا نیابتاً از طرف نبی». این امامت بر اساس نظریۀ وصایت در غدیر خم از امام «نبی» به امام «معصوم» و در آغاز غیبت از امام معصوم به امام «عادل» منتقل می‌شود، یعنی فقهای عالم و عادل به نیابت خاص یا عام، زعامت اجتماع شیعی را بر عهده می‌گیرند. پس از این منظر، ریاست و زعامت شیعیان چه در عصر حضور و ظهور و چه در عصر غیبت «امامت» نام دارد. حکومت شیعه نیز خلافت و امارت و سلطنت و ریاست و غیرهم نامیده نمی‌شود، بلکه «امامت» است و شخص اول آن امام است. بر اساس نظریۀ اتحاد امامت و امارت، امامت در تمام واحدهای اجتماعی از جمله محله و روستا با همین عنوان و طبق همین مبانی امتداد پیدا می‌کند. دقیقاً بر اساس همان ادله‌ای که کشور به عنوان یک اجتماع چند ده میلیونی باید دارای امام فقیه و عادل باشد، محله نیز به‌عنوان اجتماعی چند هزاری باید در اختیار فقیهی از همان جنس، اما تشکیکاً در سطحی پایین‌تر باشد. شبکۀ امامت شبکه‌ای مویرگی است که تا عمق تمام اجتماعات شیعی تسری پیدا می‌کند و اوامر و منویات ولی امر را در سریع‌ترین و مؤثرترین شکل به جریان می‌اندازد. این شبکه بر بستر مساجد جامع گسترده می‌شود و در نهایت به آخرین حلقۀ سلسلۀ خود، یعنی مساجد محله یا روستا منتهی می‌شود. پس طبق همین اسلوب، امامت محله را نیز می‌توان به ریاست عامه محله در امور دین و دنیا تعریف کرد که دارای شئون معنوی از یک سو و شئون دنیوی و مدیریتی از سویی دیگر است. #امامت_محله @madineyefazele

▪️شرایط، وظایف و اختیارات یاران محله (۴)/بخش اول: امام محله 🔸شرایط امام محله چیست؟ اولین و مهم‌ترین وصف یک امام محلۀ شایسته، عالم بودن اوست. منظور از عالم بودن امام، علم به علوم دینی و شرعی و هم‌چنین علم مدیریت و رهبری تشکیلات مدنی و محلی است که طبق روش اصیل حوزوی و مدرسی حاصل شده باشد. پس این علم، از سنخ اجتهاد است و شامل عرصه‌های سه‌گانۀ اعتقادات، اخلاقیات و احکام می‌شود. امام لزوماً باید فقیه و معمم باشد و مدیریت و ولایت خود را هم طبق همان روش اجتهادی و با اتکاء به حجت شرعی اعمال کند. او هر تصمیمی را بر اساس تشخیص مجتهدانه و با پشتوانۀ حجت شرعی می‌گیرد. امام حتی اگر معمم و صاحب سواد فقهی و دینی هم باشد، اگر مدیریت خود را به شکل هماهنگ با علم خود که همان علم شرعی و الهی است تنظیم نکند، ریاست او نامشروع است و صلاحیت قبول منصب امامت را ندارد. او هم‌چنین باید علم‌اندوزی و علم‌آموزی خود را پس از تصدی مقام امامت نیز ادامه دهد که با وجود امکانات فضای مجازی، ممکن، بلکه لازم است. #امامت_محله #محله_فاضله @madineyefazele

▪️شرایط، وظایف و اختیارات یاران محله (۵)/بخش اول: امام محله 🔸شرایط امام محله چیست؟ از دیگر اوصاف مهم امام محله عدالت است. عدالت در معنای فقهی آن به انجام واجبات و ترک محرمات یا عدم ارتکاب کبائر و عدم اصرار بر صغائر معنا شده است. این شرط همان شرط لازم برای امام جماعت است که البته به نحو اولی برای امام محله ضرورت دارد. عدالت اخلاقی مرحله‌ای عمیق‌تر و وسیع‌تر از عدالت شرعی است. این عدالت در شخصی تحقق پیدا می‌کند که توانسته باشد قوای سه‌گانهٔ نفسانی خود، یعنی عقل و غضب و شهوت را به حد اعتدال برساند و حکمت و شجاعت و عفت را در نفس خود به ملکه تبدیل کند. تمام دیگر فضائل و رذائل اخلاقی ذیل حد اعتدال و افراط و تفریطِ همین سه قوه جا می‌گیرند که علماء اخلاق مانند ابن مسکویه، جناب خواجهٔ طوسی و علامتین نراقی طبقه‌بندی جامعی از این فضائل و رذائل و انواع و اجناس آنها ارائه داده‌اند. در مباحث بعدی بیان خواهیم کرد که نظریهٔ اعتدال اخلاقی، نظریهٔ مختار نظام اخلاق در مدینه و محلهٔ فاضله است که امام بر اساس آن هم نفس خود را تدبیر می‌کند و هم تدبیر نفس را به مأمومین و امت خود می‌آموزد. #امامت_محله #عدالت #محله_فاضله @madineyefazele

▪️شرایط، وظایف و اختیارات یاران محله (۶)/بخش اول: امام محله 🔸شرایط امام محله چیست؟ امام باید با اقتداء به سیرهٔ انبیاء، ائمه و علماء سلف، از #جامعیت علمی و عملی برخوردار باشد، یعنی شخصیتی علماً و عملاً ذوفنون و جامع الاطراف داشته باشد. تخصص‌گرایی به معنای جدید و رایج آن در علوم دینی اساساً معنا ندارد. ممکن است یک عالم یا طلبه در یک حوزه یا رشتهٔ خاص «متمرکز» شود، اما پدیدهٔ «دانشمند متخصص» به آن معنا که تمام وقت و توان یک دانشمند در یک رشتهٔ خاص مصروف شده و از دیگر حوزه‌ها به‌کلی بی‌خبر باشد در فرهنگ و سنت ما وجود ندارد و از رهاوردهای دنیای غرب است. در الگوی مدینه و محلهٔ فاضله، مقام مرجعیت اجتماعی و امامت عامه به شخصی تعلق می‌گیرد که بیشترین تسلط و آگاهی را در مسائل اعتقادی داشته باشد، پس از آن تسلط کافی به علوم اخلاقی و عملی و سپس تسلط به احکام شرعی داشته باشد. برای امامی که قرار است در عرصهٔ اجتماعی ولایتی جامع و کامل داشته باشد، لازم است که به حد مورد نیاز در هر کدام از شاخه‌های معارف دینی، یعنی اعتقادات، اخلاقیات و احکام همان‌قدر که بایسته و شایسته است اهتمام ورزد، یعنی بیشترین جد و جهد خود را مصروف در علوم اعتقادی مانند کلام، فلسفه و حکمت و عرفان نظری، و همچنین علوم اخلاقی مانند عرفان عملی و علم الاخلاق کند. اگر بیشتر وقت و تلاش امام محل در فقه و احکام صرف شود فضای فرهنگی غالب جهانی و شبهات روزافزون، تدریجاً او را به سمت انزوا و حذف از مرجعیت اجتماعی و عوام را نیز به سمت بی‌اعتقادی و بی‌اخلاقی سوق خواهد داد. #امامت_محله @madineyefazele

▪️شرایط، وظایف و اختیارات یاران محله (۷)/بخش اول: امام محله 🔸شرایط امام محله چیست؟ امام باید آگاه به مسائل زمان و مکان و جهان باشد، یعنی در این زمینه‌ها از قوم خود جلوتر باشد نه عقب‌تر که البته کاری دشوار است و امروزه جامعۀ شبکه‌ای تحولات را زودتر از آنکه رهبران مطلع شوند به جامعه و جوانها تزریق می‌کند. آگاهی امام به مسائل زمان و مکان سطوح مختلفی دارد، از جمله آگاهی از مسائل محلی، آگاهی از جریانات سیاسی، فکری و فرهنگی ملی و جهانی، آگاهی از عوامل تأثیرگذار و هدایت‌گر فرهنگها، آگاهی اجمالی به تاریخ و گذشتهٔ محله، کشور و جهان، آگاهی به آخرین تغییرات فناورانه تأثیرگذار بر زندگی اجتماعی، آگاهی به محتوای رسانه‌ای، سینمایی، موسیقایی و سرگرمی‎های مورد علاقهٔ نسل جوان و غیره. اطلاع دائمی امام از آنچه در زندگی روزمره مردم و در سیاست و اجتماع جریان دارد از مهم‌ترین مقدمات کارآمدی و تأثیرگذاری اوست. حتی آگاهی از مسائلی در ظاهر غیرضروری نیز می‌تواند کمك‌کار او در امامت باشد. فی المثل اطلاع از سرگرمی‌های مورد علاقهٔ جوانان می‌تواند به امام کمك کند تا هم بتواند با زبان آن قوم با آنها ارتباط بگیرد و هم ریشه‌ها و زمینه‌های انحرافات را بشناسد، زیرا امروزه صنعت سرگرمی و رسانه یکی از قدرتمندترین عوامل فرهنگ‌ساز است و بازی‌ها، فیلم‌ها، اشعار و ترانه‌هایی که هر از گاهی ورد زبان‌ها می‌شود از مهم‌ترین عوامل آسیب‌ها و انحرافات هستند. پس بخشی از آگاهی به زمان و مکان از طریق کسب سواد رسانه‌ای، سینمایی و مجازی یا حداقل داشتن مشاوری آگاه به این امور ایجاد می‌شود. #امامت_محله @madineyefazele

▪️شرایط، وظایف و اختیارات یاران محله (۸)/بخش اول: امام محله 🔸شرایط امام محله چیست؟ فراست، سیاست و ذکاوت باید از خصوصیات هر مؤمنی باشد؛ چنانکه حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود «إتَّقُوا فِرَاسَةَ اَلْمُؤْمِنِ فَإِنَّهُ يَنْظُرُ بِنُورِ اَللَّهِ». و مولا علی علیه السلام فرمود «إتَّقُوا ظُنونَ المؤمنينَ؛ فإنّ اللّهَ تَعالی جَعَلَ الـحَـقَّ عَلى ألسِنَتِهِم». بدیهی است که امام برای برخورداری از این فراست و ذکاوت، باید واجد اوصاف همان مؤمنانی باشد که معصوم از آن سخن می‌گوید. بدون چنین فراست و بصیرتی، امام نمی‌تواند نیات سوء و ناسالم را از نیات خیر و سالم، و افراد خادم و خالص را از افراد مغرض و ناخالص تشخیص دهد. از نگاه قرآن، مؤمن باید متوَسّم باشد: إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِلْمُتَوَسِّمِينَ. توسّم یعنی آدمی دارای ذکاوت و نبوغی باشد که از علائم و نشانه‌هایی که در ظاهر یا قول یا فعل افراد ظاهر می‌شود پی به باطن و نیات آن‌ها ببرد. اگر امام این خصلت را نداشته باشد و در خود نپرورد، از حل تعارضات عاجز می‌شود و نمی‌تواند بسیاری از نزاع‌ها، عمل‌ها و عکس‌العمل‌ها را ریشه‌یابی کند. انسان‌شناسی و شخصیت‌شناسی یکی از مهارت‌های مهم مورد نیاز هر رهبر است که بخشی از آن از طریق مطالعات روان‌شناسانه و بخشی نیز از طریق معاشرت و استفاده از تجربیات افراد دنیادیده حاصل می‌شود. عدم انقطاع نسلی طلاب با روحانیون معمر، اصیل و باتجربه و بهره‌مندی از تجارب آنان و هم‌چنین معاشرت با اصناف مختلف مردم این صفت را در آنها پرورش خواهد داد و آنها را مستعد قبول منصب امامت خواهد کرد. #امامت_محله @madineyefazele

▪️شرایط، وظایف و اختیارات یاران محله (۹)/بخش اول: امام محله 🔸شرایط امام محله چیست؟ مدیریت کردن دارای مقدمات علمی و عملی است که در برخی افراد ندرتاً به شکل ذاتی موجود است، اما اغلب افراد باید دانش‌ها و فنون مرتبط با مدیریت را بیاموزند. این دانش از طریق آگاهی بر مسائل، نظریات و نظامات فقه الاداره حاصل می‌شود. این شعبه از دانش فقه معاصر به استنباط نظرات شرع مقدس در شاخه‌های پانزده‌گانه مدیریت می‌پردازد که عبارت‌اند از: سازماندهی، برنامه‌ریزی، نظارت، هماهنگی، گزینش، توانمندسازی، ارزیابی عملکرد، جبران خدمات، رهبری، ارتباطات، اصلاحات، حل تعارضات، شناخت فرهنگ مطلوب، شناخت فرهنگ موجود و تبدیل فرهنگ موجود به مطلوب. امام به عنوان مدیر کلان ارزشی و ایضاً یاران او به عنوان مدیران اجرایی با تسلط به این فنون و مهارت‌ها و آگاهی از روش پیاده‌سازی نظامات مذکور می‌توانند به عنوان مدیر اسلامی ایفای نقش کنند و چشم‌انداز محلۀ مطلوب را محقق نمایند. #امامت_محله #محله_فاضله #مدیریت_محله #یاران_محله @madineyefazele

▪️شرایط، وظایف و اختیارات یاران محله (۱۱)/بخش اول: امام محله 🔸شرایط امام محله چیست؟ از دیگر شرایط لازم برای امام، سلامت جسم و بدن و اعتدال مزاج است. به تعبیر جناب خواجهٔ طوسی، سلامت بدنی مقدمهٔ سلامت مدنی است. جسم سالم مرکب امام است و بدون آن انجام وظائف خطیر امامت دشوار، بلکه غیرممکن است. لذا امام باید تام الاعضاء و الجوارح، صاحب سلامت بدنی و روانی و اعتدال در امزجه باشد و از مراقبت‌های لازم برای حفظ و صیانت از سلامت جسم کوتاهی نکند. امام باید در متن برنامه‌های ورزشی حاضر و خود مشوق و بلکه مرشد ورزشکاران باشد. ایضاً مراقبت‌های لازم برای حفظ اعتدال مزاج را داشته باشد تا ایجاد اعتدال در قوای نفسانی نیز برای او تسهیل گردد. #امامت_محله @madineyefazele

▪️شرایط، وظایف و اختیارات یاران محله (۲۲)/بخش اول: امام محله 🔸وظایف امام محله چیست؟ ولایت امام بر شوراهای سه‌گانهٔ محله به این معنا نیست که او باید در تمام جزئیات امور دخالت کرده و تمام امور را رأساً و شخصاً تمشیت کند. امامت محله همچون امامت کشور یک رهبری کلان ارزشی است نه مدیریت اجرایی. این سنخ از مدیریت با سه نماد عمده شناخته می‌شود که عبارت‌اند از: ۱. هدایت؛ ۲. حمایت؛ و ۳. نظارت. 🔸وظائف امام در نسبت با مسئولان، کارگزاران و قوای محله ذیل این سه محور دسته‌بندی می‌شود. امام ابتدائاً نسبت به قوای سه‌گانه و همچنین نسبت به اهالی محل وظیفهٔ #هدایت دارد. هدایت به‌معنای ارائهٔ طریق (نشان دادن راه) همراه با فراهم کردن زمینه‌ها و بسترهایی است که در صورت مهیا شدن، به عمل افراد در مسیر مطلوب منتهی میشود. امر هدایت در مکتب اسلام مقرون با اجراء و اقامه است، اما این اجراء همواره به‌معنی دستور و امر و نهی مستقیم یا مجازات و پاداش نیست. اجراء به این معنا است که حاکم اسلامی با استفاده از اختیارات سیاسی، امکانات اقتصادی و مهارت در مدیریت، بسترهای مختلف اقتصادی، علمی و آموزشی، هنری و ... را به نحوی بچیند که در نهایت موانع هدایت به حداقل برسد و اغلب افراد به میل و اختیار خود مسیر حق و حقیقت را انتخاب کنند. محور دوم وظائف امام محله #حمایت است که پشتوانه اصلی یاران محله در اداره امور است. #نظارت نیز پس از هدایت و حمایت می‌آید و دارای ابعاد ایجابی و سلبی است. امام با اعمال نظارت، نقش تنظیم‌گری و پیشگیری از تخلفات و انحرافات را ایفا می‌کند. #امامت_محله @madineyefazele

▪️لزوم پاکسازی بیت امام مدینه برای تدبیر بهینۀ مدینه 🔸تدبیر بیت شامل اخراج و ادخال اهل آن هم می‌شود. مرحله‌ای از مراحل تدبیر بیت، پاکسازی آن است تا بیت، مسلم و مؤمن باشد. 📒خلاصه درس ۶۹ فقه توانمندسازی، استاد آیت الله قوامی #فقه_الاداره #فقه_التمکین #فقه_توانمندسازی #توانمندسازی_کارکنان #عکس_نوشته #مدیریت_بیت #امامت #امامت_محله @madineyefazele

▪️شرایط، وظایف و اختیارات یاران محله (۲۲)/بخش اول: امام محله 🔸وظایف امام محله چیست؟ ولایت امام بر شوراهای سه‌گانهٔ محله به این معنا نیست که او باید در تمام جزئیات امور دخالت کرده و تمام امور را رأساً و شخصاً تمشیت کند. امامت محله همچون امامت کشور یک رهبری کلان ارزشی است نه مدیریت اجرایی. این سنخ از مدیریت با سه نماد عمده شناخته می‌شود که عبارت‌اند از: ۱. هدایت؛ ۲. حمایت؛ و ۳. نظارت. 🔸وظائف امام در نسبت با مسئولان، کارگزاران و قوای محله ذیل این سه محور دسته‌بندی می‌شود. امام ابتدائاً نسبت به قوای سه‌گانه و همچنین نسبت به اهالی محل وظیفهٔ #هدایت دارد. هدایت به‌معنای ارائهٔ طریق (نشان دادن راه) همراه با فراهم کردن زمینه‌ها و بسترهایی است که در صورت مهیا شدن، به عمل افراد در مسیر مطلوب منتهی میشود. امر هدایت در مکتب اسلام مقرون با اجراء و اقامه است، اما این اجراء همواره به‌معنی دستور و امر و نهی مستقیم یا مجازات و پاداش نیست. اجراء به این معنا است که حاکم اسلامی با استفاده از اختیارات سیاسی، امکانات اقتصادی و مهارت در مدیریت، بسترهای مختلف اقتصادی، علمی و آموزشی، هنری و ... را به نحوی بچیند که در نهایت موانع هدایت به حداقل برسد و اغلب افراد به میل و اختیار خود مسیر حق و حقیقت را انتخاب کنند. محور دوم وظائف امام محله #حمایت است که پشتوانه اصلی یاران محله در اداره امور است. #نظارت نیز پس از هدایت و حمایت می‌آید و دارای ابعاد ایجابی و سلبی است. امام با اعمال نظارت، نقش تنظیم‌گری و پیشگیری از تخلفات و انحرافات را ایفا می‌کند. #امامت_محله @madineyefazele

▪️شرایط، وظایف و اختیارات یاران محله (۲۲)/بخش اول: امام محله 🔸وظایف امام محله چیست؟ ولایت امام بر شوراهای سه‌گانهٔ محله به این معنا نیست که او باید در تمام جزئیات امور دخالت کرده و تمام امور را رأساً و شخصاً تمشیت کند. امامت محله همچون امامت کشور یک رهبری کلان ارزشی است نه مدیریت اجرایی. این سنخ از مدیریت با سه نماد عمده شناخته می‌شود که عبارت‌اند از: ۱. هدایت؛ ۲. حمایت؛ و ۳. نظارت. 🔸وظائف امام در نسبت با مسئولان، کارگزاران و قوای محله ذیل این سه محور دسته‌بندی می‌شود. امام ابتدائاً نسبت به قوای سه‌گانه و همچنین نسبت به اهالی محل وظیفهٔ #هدایت دارد. هدایت به‌معنای ارائهٔ طریق (نشان دادن راه) همراه با فراهم کردن زمینه‌ها و بسترهایی است که در صورت مهیا شدن، به عمل افراد در مسیر مطلوب منتهی میشود. امر هدایت در مکتب اسلام مقرون با اجراء و اقامه است، اما این اجراء همواره به‌معنی دستور و امر و نهی مستقیم یا مجازات و پاداش نیست. اجراء به این معنا است که حاکم اسلامی با استفاده از اختیارات سیاسی، امکانات اقتصادی و مهارت در مدیریت، بسترهای مختلف اقتصادی، علمی و آموزشی، هنری و ... را به نحوی بچیند که در نهایت موانع هدایت به حداقل برسد و اغلب افراد به میل و اختیار خود مسیر حق و حقیقت را انتخاب کنند. محور دوم وظائف امام محله #حمایت است که پشتوانه اصلی یاران محله در اداره امور است. #نظارت نیز پس از هدایت و حمایت می‌آید و دارای ابعاد ایجابی و سلبی است. امام با اعمال نظارت، نقش تنظیم‌گری و پیشگیری از تخلفات و انحرافات را ایفا می‌کند. #امامت_محله @madineyefazele