💠دیلمیان جهرم؛ سربازان سلحشور
به گزارش اخبار جهرم، در لغتنامۀ دهخدا گفته شده قوم «دیلم»، از اقوام کهن ایرانی، قبل از اسلام بودند که هرگز در فرمان شاهان ایران نبودند، بلکه به عنوان سرباز با اُجرت خدمت میکردند. این قوم در دورۀ اسلامی اغلب به سربازی و سلحشوری معروف بودند و به سبب شجاعت، قدرت بدنی و روحیۀ سپاهی، به امور جنگی، نگهبانی و زندانبانی میپرداختند. از همین روست که واژهٔ ديلمي در فارسی بهطور مجازی در معنای جنگجو و نگهبان نیز به كار رفته است.
منطقۀ اصلی سکونت دیلمیان، شمال ایران بود، اما در جریان کوچهای تاریخی، جمعی از ایشان نیز به نواحی مرکزی و جنوبی ایران آمدند. به روایت کارنامۀ اردشیر بابکان، دیلمیان در نبرد اردشیر ساسانی با اردوان پنجم، آخرین شاه اشکانی، در سپاه ساسانیان حضور داشتند. این قوم پس از اسلام نیز در فارس بودهاند، آنگونه که تجاربالامم نوشته، عضدالدولۀ دیلمی، سپاهی نيرومند از آنان را برای جنگ با امرای اطراف به سوي كرانۀ هرمز و نواحی کرمان فرستاد.
دیلمیان در به كار بردن برخي سلاحها چون: ژوبین یا زوبین(نوعی نیزهٔ کوتاه سبک) و سپر مهارت داشتند، به طوری که کاروس، امپراطور روم، در تیسفون به دلیل زوبین یک پیادهنظام دیلمی، کور شد و از پای درآمد.
دیلمیان، قبل و بعد از اسلام در جهرم نیز ساکن بودند و نشانههای مختلفی را دربارهی حضور ایشان در جهرم میتوان دید. مثلاً محتمل است به اعتبار همین نیروی نظامی دیلمیان، جنگجویان کُرد و البته خزاین شاهی در جهرم بوده که بنا به روایات شاهنامه، دارا، آخرین شاه هخامنشی برای تجدید سپاه به جهرم میآید.
از دیگر نشانههای حضور دیلیمیان جهرم، کتب خطی به خط دو تن از خوشنویسان دیلمی به نامهای «جلالالدین دیلمی جهرمی» و «احمد دیلمی جهرمی» است که امروزه در کتابخانههای مجلس و آیتالله مرعشی وجود دارد. جلالالدین میرشهریار جهرمی که از بزرگان جهرم در زمان خانان ذوالقدر بود(و در جریان اغتشاشات دورۀ صفوی، کور شد) نیز از دیلمیان جهرم بوده است.
امروزه نیز برخی خاندانهای کهن، مثلاً در محلات غربی جهرم و گازران، نسب خود را به دیلمیان میرسانند. با توجه به این موضوع، این پرسش به ذهن میآید که آیا نامهای خانوادگی کهن جهرم چون: «بویه»، که نام طایفهای از دیلمیان است، «دیالمه» جمع مکسر واژهی دیلمُ، «چوبین»، «چوبینه» و «ژوبین»، را به این قوم و مهارتهای ایشان میتوان منتسب دانست؟ بهویژه که گفتهشده خاندان بهرام چوبین در زمان ساسانی در فارس از دیلمیان بودند. یکی از ایرانشناسان برجسته به نام مینورسکی، در رسالهی خود دربارۀ دیلمیان، «چوبین»، در بهرام چوبین، را با لفظ دیلمی «ژوپین» یا زُپین، به معنای زوبین مقایسه کردهاست.
از دیگر نشانههای این قوم در جهرم در گویش محلی غرب شهر جهرم است؛ در این منطقه، اصطلاح «گرفتن رَگِ دیلمی»، کنایه از لجاجت، پایفشاری و ایستادن بر خواستهٔ خود است. ضمن اینکه اصطلاح «دِیْلَمی حرفزدن» به نوعی لهجهٔ ویژهٔ جهرمی منسوب به دیلمیان این شهر، اشاره دارد. از ویژگیهای بدنی دیلمیان قدیم در متون کهن به ویژگیهایی چون: موی مجعد، قدرت بدنی، تنومندی، تیرگی پوست و... سخن رفته است که قابلیت تطبیق با منسوبان این قوم در جهرم نیز دارد.
«دکتر فاطمه تسلیم جهرمی»
برگرفته از مقالهٔ «تحلیل جایگاه جهرم در شاهنامة فردوسی در مقایسه با تواریخ اسلامی، فرهنگ و روایات محلی»
منابع:
فارسنامه، تجاربالامم، ایران در زمان ساسانیان، لغتنامه دهخدا، کارنامه اردشیر بابکان، فرمانروایی و قلمرو دیلمیان، حاکمان ذوالقدر ایالت فارس در دوره صفویه، بزرگان جهرم، شاخههای گل(تبارنامه خاندان اشراق).
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۱۸👇
https://chat.whatsapp.com/JjjppCQ3pmNFTWntENxrfF
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
💠خاندان ذوالقدر، حاکمانی با آثار خیر جهرم
به گزارش اخبار جهرم، خاندان ذوالقدر از عصر صفوی تا قاجار در فارس و برخی نیز بر جهرم، فسا، داراب، لار، استهبان و بندرعباس حکومت میکردند. اگرچه قضاوت کردن دربارۀ حاکمان گذشته دشوار است و ای بسا مرتکب ظلم و جنایتهای بسیاری هم شده باشند، اما در عموم کتابهای تاریخی، ادبی و حافظۀ تاریخی مردم جهرم، از اقدامات نیک این خاندان بسیار سخن گفته شده است. در زیر به برخی از حاکمان این خاندان در جهرم و کارهای نیک آنان بر اساس کتیبهها و وقفنامهها و... در جهرم اشاره میشود:
حاج قنبرعلی بیگ ذوالقدر: معاصر صفویه و بانی بازار قیصریۀ لار، نیت تعمیر کاروانسرای(قلعۀ) امامزاده حسین(ع) داشته، اما مرگ به او امان نمیدهد و فرزندش بیگم آقا، این بنا را مرمت کرده است.
حاج محمدمؤمن بیگا: مقارن دورۀ صفوی و حاکم جهرم که سیاحان غربی هنگام عبور از جهرم از وی نام بردهاند. فرزند حاجی محمدباقر بیگ و بانی مدرسۀ زمانیه یا مدرسۀ خان جهرم. وقفنامهٔ حاجی محمدمؤمن بيگ درباره مدرسه زمانيه جهرم، مورخ ۱۱۰۳ق است.
حاجی سلیمانبیگ ذوالقدر اول: معاصر اوایل زندیه. بانی وقف برخی اراضی قطبآباد و تعمیرکنندهی مدرسۀ علمیه و مسجد خان.
حاجی آقا محمد ذوالقدر: بانی بازسازی مدرسۀ زمانیه، تعمیرکنندۀ گنبد، بارگاه و کاروانسرای امامزاده حسین(ع) و مدرس مدرسهٔ خان.
حاجی محمدحسن خان: معاصر محمدشاه قاجار و فرزند حاجی محمد. احداث چهارسوی بازار و کاروانسرا و باغ گلشن، حمام و مسجد بازار (حاجی مسینی)، احداث حصار و دروازه دور پنج محلۀ جهرم، تعمیر کاروانسرای مخک، ساخت برکه و چند باغ و وقف یک دهم زمینهای دیم جهرم(عشر بخوسات). وی کسی است که بیشترین آثار خیر را در جهرم به جا گذاشته است.
حاجی محمدعلی بیگ ذوالقدر: از بزرگان و پسرعموهای حاکمان جهرم در دورۀ قاجار که به امور زراعی، کشاورزی و تجارت در جهرم اشتغال داشته است و به دلیل حسن سلوک مورد اعتماد و احترام مردم و حکومت بوده است.
حاجی آقا رضا ذوالقدر جهرمی: فرزند حاجی محمدعلی بیگ ذوالقدر مقارن حکومت سلیمان بیگ ذوالقدر دوم در جهرم و ناصرالدین شاه. از اعیان محلۀ گازران و بانی آبانبار حاج آقا رضا (محل فعلی: میدان آیتالله حقشناس).
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۱۹👇
https://chat.whatsapp.com/EZhvgViJpDkAl8CxPT9FuM
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
اخبار جهرم
💠روایت شاهدان عینی چهارم آبانماه ۱۳۵۷؛ سالروز اقدام انقلابی شهید فرداسدی در جهرم
به گزارش اخبار جهرم، چهارم آبان سال ۱۳۵۷ یادآور حماسهی شهید حسن فرداسدی در ترور سرهنگ کمال تصاعدی، رییس شهربانی وقت و فرماندار نظامی جهرم است که افتخار اقدام انقلابی را به نام این شهر ثبت کرد، هرچند خود جهرمی نبود.
این ترور در میدان مصلی جهرم رخ داد و فرداسدی از معرکه گریخت و با کمک مردم جهرم پنهان شد. به روایت شاهدان عینی، یکی از شعارهای راهپیمایی مردم بعد از چهارم آبان ۱۳۵۷ این بود:
تصاعدی ترور شد
شاه تو منتظر باش
پس از این ترور، شهید فرداسدی داخل کوچهی دبستان مرصع هنری رفت و در منزل آقای امرالله تشکری پناه گرفت و سلاح ژ۳ خود را زیر پیشهای نخل روی پشتبام پنهان کرد. با غروب خورشید، آقای امرالله تشکری و آقای گرگین وی را با ماشین به باغی در خیابان حرم تا حرم فعلی بردند و او را در اتاقک باغ مخفی کردند.
متأسفانه به صورت اتفاقی، مُخبر جهرمی ساواک متوجه مخفیگاه شهید فرداسدی شد و او را دید و به شهید وعده داد برایت پتو و غذا میآورم، اما ماموران نظامی را برای او آورد.
وقتی که فرداسدی پس از چند روز اختفا، با اطلاع جاسوس ساواک دستگیر شد، مردم خشمگین شدند و با هجو مخبر برای او این شعار تمسخرآمیز را سرودند:
رحمت به شیر اسدی
ب...ی چقدر پول اَسدی؟!
جمعی از رندان جهرمی نیز بعد از این واقعهی تلخ، با استفاده از شعار رژیم ستمشاهی بیتی طعنهآمیز سرودند:
خدا، شاه، میهن
گر بگیرد اولی جان پلید دومی
ملتی آسوده، آزاد گردد سومی!
فرداسدی پس از دستگیری به شیراز و سپس تهران منتقل شد، اما چنان شجاع بود که به روایت بازپرسش، حتی یک ذره و یک لحظه هم از کاری که انجام داده بود، پشیمان نبود.
با پیگیریهای متنفذان جهرمی و با وجود صدور حکم اعدام برای فرداسدی، به دلیل برخورد زمان حکم وی با انقلاب مردم ایران، حکومت شاه مجال اعدام وی را نیافت و فرداسدی از زندان ستمشاهی آزاد شد، در حالی شکنجههای بسیاری را در زندان قصر تهران تحمل کرده بود.
فرداسدی بعد از انقلاب به جهاد سازندگي در كردستان اعزام شد و پس از مدتي به سرپرستي ادارهی كل مخابرات ناحیهی ۹تهران منصوب شد. با شروع جنگ تحميلي راهي جبهه و در عمليات ثامنالائمه(حصر آبادان)، رمضان و والفجر از پيشتازان بود و در يكي از عملياتها از ناحيه کمر مجروح شد.
شهید فرداسدی در عملیات والفجر ۴ مسئول مخابرات گردان عمار بود و در سال ۱۳۶۲ در منطقهی پنجوین در ۲۷ سالگی به شهادت رسید.
خیابانی در جهرم حدفاصل میدان مصلی تا میدان راهنمایی و رانندگی را به نام این شهید قهرمان، نامگذاری کردهاند.
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۲۱👇
https://chat.whatsapp.com/JAk5zXzXE3IG2CHyl4jYK1
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
💠یادی از تاجران قدیم جهرم؛ حاج میرزا ابوالقاسم تاجر جهرمی مشهور به وکیل عجم
در میان اسناد دورۀ قاجار و پهلوی اول به نامهای تاجران بسیاری از جهرم برمیخوریم؛ که از جملۀ ایشان به محمداسماعیل تاجر، میرزا آقا جواد جهرمی، محمدحسن تاجر، میرزاعبدالوهاب جهرمی، حاج زینالعابدین تاجر جهرمی، عبدالغفار تاجر جهرمی، جعفر تاجر جهرمی، میرزاعبدالله تاجر جهرمی فرزند میرزا نصرالله جهرمی، آقارجبعلی تاجر جهرمی، حاج میرزا احمد تاجر جهرمی، حیدرقلیخان جهرمی، محمود جهرمی صدر قدرقدر، میرزامحمدعلی و علیمحمد تاجر جهرمی میتوان یاد کرد که بیشتر به تجارت تنباکوی جهرم میپرداختند. برخی از آنان هم مثل علياكبر جهرمی(شاهنده) مشهور به علیاکبر صاحب در بمبئی هند در سال ۱۳۲۷ق(۱۲۸۷ خورشیدی) به تجارت کتاب و سایر محصولات ایران میپرداختند.
بیشتر اسناد بهجا مانده از تجّار جهرمی، اسناد معاملاتی از قبیل تنباکو، بادبزن، قالی، پوستین و سوخته، کرباس، شکر، عبا و شال، قبض رسید وجه بابت مواجب، دریافت کالا و... هستند.
یکی از این تاجران مشهور و اعیان خوشنام جهرمی در دورۀ قاجار، حاج میرزا ابوالقاسم تاجر جهرمی، بود که به دلیل اعتبار فراوان و تجارتهای گسترده در بندر جده، با عنوان «وکیل عجم» یعنی وکیل مردمان فارسی و ایرانی شناخته میشد. لقب وکیل برای تجّار، بیانگر جایگاه اجتماعی مهم و معتبر و به معنای نمایندگی امور تجاری مردم، بود. چنانکه در همان زمان، لقب سید فرجالله تاجر بیرمی، وکیل الرُعایا بود یا حاج میرزا ابراهیم تاجر جهرمی، فرزند حاجی میرزا جواد تاجر جهرمی، وکیل الرعایای جهرم بود.
حاج میرزا ابوالقاسم ساکن بندر جده در عربستان بود و محصولات ایران از جمله تنباکوی جهرم را به حاشیۀ خلیج فارس، دریای عمان، کشورهای عربی و هند صادر میکرد. در کتاب تاریخ منتظم ناصری از وی به عنوان تاجر متوقف(ساکن) در تهران یاد شده است. در میان اسناد نیز نامههایی دربارۀ تحویل، حوالۀ اجناسی چون آیینه و قبض اشراف و اعیان قاجار به ملاابوالقاسم در پاریس و کشورهای دیگر وجود دارد. سندی هم از میرزا ابوالقاسم تاجر جهرمی با موضوع طلب از محمدحسن تنباکوفروش در آرشیو اسناد ملی موجود است.
حاج میرزا ابوالقاسم پسری به نام میرزاعباسعلی داشت که در بندر حدیده در یمن، وفات یافت و وی پس از آن، تجارتخانه و ثروت خود را از جدّه به جهرم منتقل کرد. وی املاک و باغهای بسیاری را در جهرم خرید و منزلی بزرگ و اعیانی نزدیک امامزاده شاه شاهان(ع) برای خود ساخت. اداره و رسیدگی به امور او در جهرم به دست پیشکارش، آقا میرزاعلینقی جهرمی، انجام میشد. عباسقلیبیگ دشتابی، از خوشنویسان بنام جهرم، نیز مدتها منشی حاج میرزا ابوالقاسم بود.
اعتبار وکیل عجم در خارج ایران، باعث قدرت وی و نزدیکی وی به دربار قاجار و حاکمان فارس از جمله محمدتقی رکنالدوله(پدر عینالملک)، برادر تنی ناصرالدین شاه قاجار، شد. از دیگر سو، اموال فراوان حاج میرزا ابوالقاسم، سلیمانخان دوم ذوالقدر، که از سال ۱۲۵۶ق(۱۲۱۸خورشیدی) بر جهرم حکومت میکرد، به طمع انداخت و از این رو برای تجارت تنباکوی وکیل عجم، مالیاتی معادل ۳۰۰ من به عنوان عشور(یکدهم) تنباکو مقرر داشت. این مقدار مالیات که تقریباً برابر با یک تن تنباکو بود، بر حاجی میرزا ابوالقاسم جهرمی گران آمد و به رکنالدوله، حاکم فارس، شکایت برد.
رکنالدوله که احترام فراوانی برای حاجی ابوالقاسم جهرمی قائل بود با سلیمانخان، حاکم جهرم تندی کرد و گفت: «بیاجازهٔ حاجی حق نداری در جهرم بمانی! فهمیدی!» یکی از دلایل شناخت و ارادت رکنالدوله و عینالملک به حاجی ابوالقاسم، سخاوتمندی وی بود.ن
مثلاً در سفر عینالدوله به جهرم، حاج میرزا ابوالقاسم، غلامی باهوش و بااستعداد به نام بشیر را در جهرم به عینالملک هدیه داد. عینالملک این غلام را بشیرخان نامید و بعدها با ترقی در دستگاه وی، معروف به بشارتخان شد و با رکنالدوله به خراسان رفت. اندکی بعد مردم جهرم بر سلیمانخان شوریدند و او عزل شد، اما در سال ۱۳۰۰ ق برابر با ۱۲۶۱خورشیدی دوباره با میانجیگری، به حکومت جهرم رسید.
منابع:
فارسنامه ناصری، مرکز اسناد ملی ایران، بزرگان جهرم،شاخههای گل(تبارنامۀ خاندان اشراق)، اسناد تاریخی خاندان غفاری، تاریخ منتظم ناصری، رجال فارس در عهد مشروطه، اسناد خاندان حاج سیدعلی تاجر بیرمی در فارس
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۲۳👇
https://chat.whatsapp.com/FqsePQxTtAEHhpOVnYN6Qu
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
💠یادی از تاجران قدیم جهرم؛ حاج میرزا ابوالقاسم تاجر جهرمی مشهور به وکیل عجم
در میان اسناد دورۀ قاجار و پهلوی اول به نامهای تاجران بسیاری از جهرم برمیخوریم؛ که از جملۀ ایشان به محمداسماعیل تاجر، میرزا آقا جواد جهرمی، محمدحسن تاجر، میرزاعبدالوهاب جهرمی، حاج زینالعابدین تاجر جهرمی، عبدالغفار تاجر جهرمی، جعفر تاجر جهرمی، میرزاعبدالله تاجر جهرمی فرزند میرزا نصرالله جهرمی، آقارجبعلی تاجر جهرمی، حاج میرزا احمد تاجر جهرمی، حیدرقلیخان جهرمی، محمود جهرمی صدر قدرقدر، میرزامحمدعلی و علیمحمد تاجر جهرمی میتوان یاد کرد که بیشتر به تجارت تنباکوی جهرم میپرداختند. برخی از آنان هم مثل علياكبر جهرمی(شاهنده) مشهور به علیاکبر صاحب در بمبئی هند در سال ۱۳۲۷ق(۱۲۸۷ خورشیدی) به تجارت کتاب و سایر محصولات ایران میپرداختند.
بیشتر اسناد بهجا مانده از تجّار جهرمی، اسناد معاملاتی از قبیل تنباکو، بادبزن، قالی، پوستین و سوخته، کرباس، شکر، عبا و شال، قبض رسید وجه بابت مواجب، دریافت کالا و... هستند.
یکی از این تاجران مشهور و اعیان خوشنام جهرمی در دورۀ قاجار، حاج میرزا ابوالقاسم تاجر جهرمی، بود که به دلیل اعتبار فراوان و تجارتهای گسترده در بندر جده، با عنوان «وکیل عجم» یعنی وکیل مردمان فارسی و ایرانی شناخته میشد. لقب وکیل برای تجّار، بیانگر جایگاه اجتماعی مهم و معتبر و به معنای نمایندگی امور تجاری مردم، بود. چنانکه در همان زمان، لقب سید فرجالله تاجر بیرمی، وکیل الرُعایا بود یا حاج میرزا ابراهیم تاجر جهرمی، فرزند حاجی میرزا جواد تاجر جهرمی، وکیل الرعایای جهرم بود.
حاج میرزا ابوالقاسم ساکن بندر جده در عربستان بود و محصولات ایران از جمله تنباکوی جهرم را به حاشیۀ خلیج فارس، دریای عمان، کشورهای عربی و هند صادر میکرد. در کتاب تاریخ منتظم ناصری از وی به عنوان تاجر متوقف(ساکن) در تهران یاد شده است. در میان اسناد نیز نامههایی دربارۀ تحویل، حوالۀ اجناسی چون آیینه و قبض اشراف و اعیان قاجار به ملاابوالقاسم در پاریس و کشورهای دیگر وجود دارد. سندی هم از میرزا ابوالقاسم تاجر جهرمی با موضوع طلب از محمدحسن تنباکوفروش در آرشیو اسناد ملی موجود است.
حاج میرزا ابوالقاسم پسری به نام میرزاعباسعلی داشت که در بندر حدیده در یمن، وفات یافت و وی پس از آن، تجارتخانه و ثروت خود را از جدّه به جهرم منتقل کرد. وی املاک و باغهای بسیاری را در جهرم خرید و منزلی بزرگ و اعیانی نزدیک امامزاده شاه شاهان(ع) برای خود ساخت. اداره و رسیدگی به امور او در جهرم به دست پیشکارش، آقا میرزاعلینقی جهرمی، انجام میشد. عباسقلیبیگ دشتابی، از خوشنویسان بنام جهرم، نیز مدتها منشی حاج میرزا ابوالقاسم بود.
اعتبار وکیل عجم در خارج ایران، باعث قدرت وی و نزدیکی وی به دربار قاجار و حاکمان فارس از جمله محمدتقی رکنالدوله(پدر عینالملک)، برادر تنی ناصرالدین شاه قاجار، شد. از دیگر سو، اموال فراوان حاج میرزا ابوالقاسم، سلیمانخان دوم ذوالقدر، که از سال ۱۲۵۶ق(۱۲۱۸خورشیدی) بر جهرم حکومت میکرد، به طمع انداخت و از این رو برای تجارت تنباکوی وکیل عجم، مالیاتی معادل ۳۰۰ من به عنوان عشور(یکدهم) تنباکو مقرر داشت. این مقدار مالیات که تقریباً برابر با یک تن تنباکو بود، بر حاجی میرزا ابوالقاسم جهرمی گران آمد و به رکنالدوله، حاکم فارس، شکایت برد.
رکنالدوله که احترام فراوانی برای حاجی ابوالقاسم جهرمی قائل بود با سلیمانخان، حاکم جهرم تندی کرد و گفت: «بیاجازهٔ حاجی حق نداری در جهرم بمانی! فهمیدی!» یکی از دلایل شناخت و ارادت رکنالدوله و عینالملک به حاجی ابوالقاسم، سخاوتمندی وی بود.ن
مثلاً در سفر عینالدوله به جهرم، حاج میرزا ابوالقاسم، غلامی باهوش و بااستعداد به نام بشیر را در جهرم به عینالملک هدیه داد. عینالملک این غلام را بشیرخان نامید و بعدها با ترقی در دستگاه وی، معروف به بشارتخان شد و با رکنالدوله به خراسان رفت. اندکی بعد مردم جهرم بر سلیمانخان شوریدند و او عزل شد، اما در سال ۱۳۰۰ ق برابر با ۱۲۶۱خورشیدی دوباره با میانجیگری، به حکومت جهرم رسید.
منابع:
فارسنامه ناصری، مرکز اسناد ملی ایران، بزرگان جهرم،شاخههای گل(تبارنامۀ خاندان اشراق)، اسناد تاریخی خاندان غفاری، تاریخ منتظم ناصری، رجال فارس در عهد مشروطه، اسناد خاندان حاج سیدعلی تاجر بیرمی در فارس
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۲۳👇
https://chat.whatsapp.com/FqsePQxTtAEHhpOVnYN6Qu
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
اخبار جهرم
♨️مجسمه کردن یا گچی کردن گور
به گزارش اخبار جهرم، شاید یکی از عجیبترین روشهای اجرای مجازات اعدام محکومان، در دوران قاجار، گچ گرفتن آنها باشد. محکوم را در جایی که معین شده بود، نگه میداشتند؛ بعد اطراف او را با آجر و گچ بالا میآوردند تا مانند یک مجسمه سفید، روی زمین استوار شود. معمولاً مسیری را برای تنفس محکوم، روی مجسمه باز میگذاشتند تا بیشتر زنده بماند و بیشتر رنج ببرد و او، در یک فرایند دردناک و تدریجی، جان میسپرد. عکاسان اروپایی که در دوره قاجار به ایران آمدند، نمونههایی از این نوع مجازات را ثبت و ضبط کردند که تعدادی از آنها مربوط به دورانی است که ژاندارمری ایجاد شده بود و این موضوع، نشان میدهد که روش گچ گرفتن محکومانِ به مرگ، حتی در دورهٔ پس از انقلاب مشروطه و سالهای ۱۲۸۵خورشیدی به بعد نیز، رواج داشته است.
گچ گرفتن در بیشتر مواقع، برای مجرمانی در نظر گرفته میشد که به راهزنی مشغول بودند. پیکرۀ گچی آنها در حاشیه مسیرهایی نصب میشد که محل تاخت و تازشان بود و از این طریق، دیگر راهزنان یا افرادی را که در فکر راهزنی بودند، متنبّه میکردند. با این حال، بسیار پیش میآمد که بیگناهانی که تنها در برابر ستمگری حکام ایستاده بودند هم، به این عقوبت دردناک مبتلا می شدند. به این صورت بود که«گچی کردن گور کسی» در واقع به روش اعدام محکومان به روش زنده به گور و با درد و رنج بسیار اشاره داشت که بعدها به صورت نفرینی در معنای آرزوی مرگ دردناک کردن برای کسی درآمد.
همچنین اعدام به شیوهٔ گچ گرفتن در دوران رضاشاه نیز به دو شکل انجام میشد: در روش اول، گودالی حفر کرده و دزد را سر و ته در آن میگذاشتند و گچ درون گودال میریختند و شخص اعدامی با ورود گچ به مجاری تنفسی خفه میشد.در روش دوم، گودالی حفر کرده و شخص اعدامی را درون آن میگذاشتند و تا نیمتنهاش، گچ میریختند. دزد بدبخت به این شکل زجرآور یکی دو روز میماند تا جان میداد.
در هر دو روش، شخص اعدامی به همین شکل تا مدتها رها میشد تا مایهٔ عبرت دیگران باشد و حتی پس از آنکه جنازه از محل برداشته میشد مردم هر شهر، محل گچ گرفتن را به یکدیگر نشان داده و برای فرزندان خود و اشخاص غایب تعریف میکردند که در این محل فلانی را به این شکل گچ گرفته و اعدام کردهاند.
متأسفانه در جهرم نیز این نوع مجازات سابقه داشت که یکی از معروفترین محل آن، گردنهٔ بزن است که سابقاً اشرار و راهزنان در آنجا مستقر بودند.
گردنهٔ بزن، کنار راه جهرم و لار، میان رزک و منصورآباد واقع است. واندنبرگ در گزارشهای خود هنگام بازدید از فارس در سال ۱۹۵۷ آورده است: «بین منصورآباد و دوبُران، ویرانههای دیوارهای قلعهای از زمان ساسانی به نام گردنهٔ بزن دیده میشود.» سروان رشیدی یکی از افسرانی بود که در همین گردنه در سال۱۳۲۵ خورشیدی به دست اشرار کشته و به همین مناسبت قلعهٔ امامزاده حسین(ع) را به نام وی دژ رشیدی نامیدند.
در گردنهٔ بزن جهرم، بقایای مجازات گچی گرفتن فردی به نام «میر گلو» دیده میشود که سابقهٔ دزدی و شرارت در منطقه جهرم و داراب داشت.
در سال ۱۲۹۳، میرگلو را دستگیر و در همان گردنهٔ بزن برای عبرت سایر اشرار به صورت ایستاده گچ گرفتند و پس از آنکه جسدش متلاشی شد، وی را در همان مکان به خاک سپردند. هنوز پس از گذشت بیش از ۱۰۰ سال، آثار مجازات وی باقی است.
ظاهراً در جنوب ایران و مناطق بندری گچی کردن گور معنای اصطلاحی دیگری نیز دارد. «گور کسی گچیکردن در زبان بندری نفرینی به معنای آرزوی مرگ برای کسی کردن است. در قدیم خانوادههای تهیدست بود که توانایی سنگ مزار گذاشتن نداشتند، پس از مدتی برای اینکه گور متوفا گم نشود، گورش را با گچ اندود میکردند.
#روزی_روزگاری_جهرم
منابع: تاریخ زندان: در عصر قاجار و پهلوی، شهرستان جهرم، شاخههای گل، روزنامه خاطرات ناصرالدینشاه، جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران در عصر قاجار، تاریخ معاصر ایران: از تأسیس تا انقراض سلسله قاجاریه
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۲۴👇
https://chat.whatsapp.com/E9UNs2BWqCLDFKiECGhgTn
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
⛈مراسم کهن طلب باران در جهرم (الله بده بارون):
به گزارش اخبار جهرم، در گذشته نه چندان دور، هر زمان باران دیر میآمد یا بهقول ما جهرمیها پاکشی میکرد، بچهها شبهای زمستان دور هم جمع میشدند و مراسمی بدینگونه برای طلب باران انجام میدادند.
بچهها یکی را که تقریبا سنش از سایر بچهها بیشتر بود بهعنوان سرمرد انتخاب میکردند و بهدر خانههای محله خود و محلههای مجاور میرفتند و سرمرد چنین میخواند:
الله بده بارون، ای کریم بده بارون، این بارون مروارید چکه چکه میباری، نیمنی جوی داشتم بر سر تلی کاشتم اوش ندادم خشک شد، الله بده بارون ای کریم بده بارون
بچههای گروه هم گفتههای سرمرد را تکرار میکردند و از هر خانهای مقدار پچا (خار و خاشاک و هیزم) برای آتش کردن طلب میکردند.
اگر صاحب خانه مقداری پچا به آنها میداد تشکر کرده و به در خانه دیگری میرفتند اما اگر صاحب خانه میگفت پچا در خانه ندارم بچهها دم میگرفتند که: «یاد حسین شیشه تا نسونیم نمیشه»، اگر دوباره میگفت که چیزی ندارم باز بچهها دم میگرفتند «یاد حسین تنباکو حواله بده در دکون»، اگر چیزی گیرشان نمیآمد بهدر خانه دیگری میرفتند.
باز سرمرد میخواند:
ابر سیاه غرون، کشیده برای دوبرون، الله بده بارون، ای کریم بده بارون
بدین ترتیب تمام محله را میگشتند و سپس پچاهای جمع شده را سر دکه (محل اجتماع بچه ها) اتش میزدند. دکه جایی را انتخاب میکردند که زمینی باز باشد تا هنگامی که اتش شعلهور شد به جایی خسارت وارد نشود.
پس از اینکه آتش خورگ (گُر گرفتن) شد، تاوه نانپزی روی آتش میگذاشتند و مقداری ارد جو خمیر میکردند (البته بصورت شل و رقیق) که بهنام «شل شلکو» معروف بود داخل خمیر ریگ کوچکی هم میانداختند و خمیر روی تابه میریختند تا پخته شود در هنگام پختن نان بچهها دور اتش میگشتند و چنین با هم میخواندند:
الله کریم پادشاه، بارون بریز تو بشا، تا ما بیایم تماشا یا بارون نم نم اومد سر ترکا هم اومد
چون نان پخته میشد سرمرد نان را بین بچهها تقسیم میکرد، ریگی که قبلا در خمیر انداخته بودند نصیب هرکس میشد یواشکی پا بهفرار میگذاشت، بچهها متوجه میشدند که ریگ نصیب او شده واو را دنبال میکردند، تا او را میگرفتند شروع به کتک زدن او میکردند البته بهصورت نمادین، در حالی که التماس میکرد من را نزنید باران میآید، کشان کشان او را به سر دکه میبردند زمانی که به سر دکه میرسیدند رهگذری یا افرادی در بین جمع واسطه میشد که او را نزنید خداوند رحمان باران رحمتش نازل میفرماید.
افراد از کتک زدن او دست برمیداشتند و بر این باور بودند که خداوند رحمتش بر سر ما خواهد بارید.
🖋بر گرفته از کتاب فرهنگ و آداب و رسوم شهرستان جهرم، نویسنده: ایرج قزلی جهرمی
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۲۴👇
https://chat.whatsapp.com/E9UNs2BWqCLDFKiECGhgTn
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
💠دیوشناسی جهرمی! / گذری بر موجودات خیالی و ترسناک جهرمی
به گزارش اخبار جهرم، در گذشته در جهرم، والدین برای آنکه کودکان را بخوابانند یا از انجام شیطنت بازدارند، معمولاً آنها را میترساندند که اگر فلان کار را انجام دهند یا نخوابند، یکی از این غولها و موجودات ترسناک خواهد آمد و آنها را با خود خواهد برد.
گاهی هم برخی مکانهای متروکه و خرابه یا زیر درختان کنار به دلیل رخدادهای ترسناک یا عجیب، محل اجنه دانسته میشدند. بدیهی است که کل این موجودات از تخیل سازندگان ساخته شده و تنها کارکرد آنها ترساندن کودکان یا رخدادهایی غیرقابل توضیح بوده است.
نام جهرمی برخی از این غولها، اجنه و شیاطین به شرح زیر بود:
🔹خُوره/ لولوخورخوره: خوره دیوی ترسناک و بسیارخوار است و به دنبال کودکان پرخور و چاق است. عکس آن دیوی جدیدتر به نام لولوخورخوره و بیچهره است که مادران و پدران معمولاً برای کنترل رفتار کودک کوچک، به ویژه برای اطمینان از اینکه کودک غذای خود را بخورد به او تلقین میکنند که در صورت بدرفتاری یا نخوردن غدا، لولو آنها را خواهد خورد.
🔸پاکِشَکک: یا پاکشه که معمولاً در حوض آب یا آبگیرها میزیست و اگر کودکی پا در پاشویهی حوض میگذاشت، پای او را میگرفت و به داخل حوض آب میکشید.
🔹بچهگیر: یا بچهدزد، انسان یا غولی بود که اگر کودکی بدون اجازه در کوچه و خیابان خلوت میرفت او را میدزدید.
🔸ننهی آردی: زنی بود با سر و روی سفید و ترسناک که شبها ظاهر میشد.
🔹حَشَک: نام دیو یا جنی که در کنار درخت کُنار خوابیده بوده و بعد از خوردن آب زندگانی، عمر جاویدان یافته است.
🔸یه سر و دوگوش: در واقع مشخصات انسان است و به استعاره انسان بدکار را نیز شیطان دانستهاند.
🔹دوالپا: موجودی شیطانی که بالاتنهای مانند انسان دارد و پاهایش مانند تسمه دراز و پیچندهاند. او از پاهای منعطف و چرم مانند خود به عنوان بند برای گرفتن انسان استفاده میکند و آنها را به بردگی میگیرد. اسیران مجبور به حمل موجودات میشوند تا زمانی که از خستگی بمیرند.
🔸چادر سیاه: شیطانی که با لباس سیاه میآید.
🔹آل دِلکَن: جنی با گیسوان بلند و معمولاً سرخ که در باور جهرمیها خَچَک یا سُم دارد و جگر یا دل انسانها و به ویژه زنان حامله یا تازه زایمانکرده را میکَند و میبرد.
🔸یه چیش و بیس انگش: دیوی با هیکل مهیب که تداعیگر دجال در آخرالزمان است.
🔹گاهی هم کودکان را از دیوانگان یا افراد تنومند و درشتهیکل میترساندند؛ مثلاً ممقلی که نام شخصی با هیبت بوده یا کسانی دیگر که از نام او برای ترساندن کودکان استفاده میکردهاند.
#جهرم_شناسی
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۲۷👇
https://chat.whatsapp.com/IuJDkv3xo2fInVAxWtUUwj
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
💠یادی از خیّر بزرگ جهرمی؛ مرحوم جعفر پیمان
به گزارش اخبار جهرم، مرحوم جعفر پیمان فرزند خلیل پیمان، متولد ۱۲۹۵ خورشیدی در جهرم از متمولان و سیاستمداران این شهر بود. مهمترین شهرت وی، اهدای ملک وسیع شخصی خود موسوم به پیمانیه در غرب شهر جهرم در منطقهی موسوم به صحرای شهدا برای ساخت بیمارستان است که امروزه به نام بیمارستان پیمانیه شناخته میشود.
مرحوم پیمان در دورهی بیست و سوم مجلس شورای ملی یعنی از ۹شهریور ۱۳۵۰ به مدت چهارسال، نمایندهی مردم جهرم بود.
از دیگر سوابق وی به: هفت دوره ریاست انجمن شهر جهرم، دو دوره ریاست انجمن بهداری و یک دوره ریاست شورای منطقهی آموزش و پرورش جهرم میتوان اشاره کرد.
مرحوم پیمان در آبادانی زمینهای بایر جهرم کوشش فراوان کرد و با درختکاری و پرورش نخل موجب رونق و سرسبزی اطراف جهرم را فراهم کرد و و از این رو نشان درجهی دوم درختکاری در فارس و باری دیگر نشان درجهی اول «درختکاری در ایران» را اخذ کرد. بخشی از باغهای وی در منطقه یرج و مانیان بود.
ساخت باغ و عمارت وی در صحرای شهدای جهرم خود داستانی دارد که نقشه و معماری آن بر اساس منازل انگلیسی در باغی وسیع با درختهای بزرگ نخل، سرو، کاج و استخری بزرگ طراحی شده بود. ساخت این بنا و باغستان در محلی بود که در سابق به آن چهارچاهی یا به تلفظ عامه، چارچِی، گفته میشد. این باغ و عمارت به اندازهای شگرف و زیبا بود که مرحوم حاجی ملاعبدالله اشراق، مشابه آثار تاریخی برای ساخت آن در حدود سال ۱۳۳۶ خورشیدی (برابر با ۱۳۷۶ قمری) شعری سرود:
«جعفرآقا بن خلیلالله نسب، پیمان لقب
مظهر عمران و آبادی به خشک و تر گرفت
غرب جهرم قصر و بستان ساخت «پیمانیه» نام
همچو فردوس برین کو بهجت از کوثر گرفت
سال تاریخ هزار و سیصد و هفتاد و شش
چون بهشت جاودانه، زینت و زیور گرفت»
این مجموعه با عمارت اصلی در سه طبقه بنا شده است و اندرونی و بیرونی، ایوان، عمارت شاهنشین، حوضخانه، بادگیر و مطبخ دارد.
در جلوی عمارت، استخری به نام استخر مرغابی است. از زیباییهای منحصربهفرد این خانه تلفیق گچبریهای دورهی قاجار و پهلوی با معماری اروپایی است که در بدنه و نمای ساختمان دیده میشود. همچنین استفاده از پنجرههای بزرگ و عریض با پوشش کامل از شیشه که نمایانگر معماری مدرن آن زمان است و برای نخستین بار این سبک معماری وارد جهرم میشود. در ایوان شمالی عمارت، نرگسزاری وجود داشته که نخستین نرگسزار شهرستان به شمار میرفته و در حاشیهی استخر مرغابی، گلخانهای قرار داشته که مزرعهی گل محمدی بوده است، اما متأسفانه هیچ آثاری از آنها باقی نمانده است.
این عمارت با ساختار باغ ایرانی و نخستین باغی است که از نخل به عنوان درخت اصلی استفاده شده و تداعیگر چتر سبز جهرم بوده است.
این مجموعهی ۱۳ هکتاری در سال ۱۳۶۹ برای ساخت بیمارستان به سازمان تأمین اجتماعی و سپس به دانشگاه علوم پزشکی جهرم واگذار شد.
از دیگر فعالیتهای خیریهی شادروان پیمان میتوان به کمکهای شایسته و همکاری چشمگیر با عموم مردم و روحانیان جهرم بهویژه آیتالله سیدابراهیم حقشناس در دو زلزلهی لار و زلزلهی قیر و کارزین اشاره کرد. همچنین مرحوم جعفر پیمان، یکی از مشوقان تألیف کتاب «بزرگان جهرم» نوشتهی محمدکریم اشراق بود. زندهیاد پیمان از اعضای مؤسس جمعیت شیر خورشید سرخ و باشگاه لاینز جهرم نیز بود.
خاندان پیمان، نخست در محلهی گازران سکنا داشتند و منزلشان در جوار «حمام حاج حیدر» بود. این خانواده این حمام را تعمیر کردند و از آن پس به نام «حمام پیمان» مشهور شد. متأسفانه خانۀ تاریخی پیمان با دو بادگیر در کوچۀ پیمان(در نزدیکی مسجد و حمام گازران) در محلۀ گازران در سال ۱۳۹۲ تخریب شد. از این رو بجاست که منزل تاریخی جعفر پیمان به عنوان تنها بنای تاریخی باقیمانده از این خاندان به پاس خدمات و کارهای خیر و بزرگداشت وی و الگویی جهت آیندگان نیز مرمت و حفظ شود.
برخی منابع:
بزرگان جهرم و شاخههای گل: محمدکریم اشراق
#روزی_روزگاری_جهرم
#بزرگان_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۲۹👇
https://chat.whatsapp.com/JUW2nQBZCxG5KNyailtCyO
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
اخبار جهرم
💠یادی از «مرحوم علیاصغر ورهرام»، استاد علم و اخلاق جهرمی با سابقهی مدیریت آموزش و پرورش سه استان
به گزارش اخبار جهرم، مرحوم علی اصغر ورهرام، فرزند محمد در ۲۷ بهمن ماه ۱۳۱۴ در محلات غربی جهرم متولد شد. به دوران ابتدایی خود را در جهرم گذراند و در جلسات دروس حوزوی نیز شرکت میکرد. سپس برای ادامهی تحصیل در دورهی متوسطه به شیراز رفت و بعد در دانشسرای عالی تهران در رشتهی دبیری ریاضی پذیرفته شد. استادان وی در این دوره، دکتر محمدباقر هوشیار، دکتر علی صدیق، دکتر جلالی، دکتر متین دفتری(داماد دکتر محمد مصدق)، دکتر علیآبادی و دکتر محسن هشترودی بودند.
مرحوم وهرام به دلیل حسن اخلاق، بلندهمتی، آشنایی با فلسفه و ادبیات فارسی و البته مراودات گسترده با جهرمیها و اهالی فارس در تهران، در این دانشکده با استاد صمد فرزیننیا آشنا شد و پس اخذ کارشناسی، ایشان را برای تدریس به جهرم دعوت کرد. این دو در سال ۱۳۳۶ با هم به جهرم آمدند و در منزل پدری مرحوم ورهرام در لرد خواجه، ساکن شدند. زندهیاد ورهرام هفتهای ۴۰ساعت در دبیرستانهای خواجه نصیر، اسلامی و مدارس دخترانهی جهرم تدریس میکرد.
وی حدود ۶ سال در جهرم تدریس کرد و سپس به شیراز منتقل شد و در آنجا علاوه بر تدریس، مسئول امتحانات دبیرستانهای شیراز بود. زندهیاد ورهرام حدود ۲ سال «رئیس آموزش و پرورش ناحیه ۲ شیراز» بود و سپس به تهران انتقال یافت و به دلیل تجربه و صداقت در امور امتحانات، «معاون فنی امتحانات وزارت آموزش و پرورش» شد.
وی پس از انقلاب به عنوان «مدیر کل آموزش و پرورش استان کردستان» و سپس «مدیر کل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان» خدمت کرد و پس از ۳۰ سال خدمت، بازنشسته شد. پس از بازنشستگی وی در سازمان بازرسی کشور که در آن زمان آیتالله دکتر سید مصطفی محقق داماد ریاست آن را بر عهده داشت، مشغول خدمت شد.
پس از تأسیس دفتر اصلاح و نشر متون اسلامی توسط آیتالله محقق داماد، شادروان ورهرام نیز به عنوان رئیس دفتر ایشان مشغول به خدمت شد و عصرها نیز در کتابخانه ملی کار میکرد و با اینکه روزانه ۱۳ساعت کار میکرد، هرگز ابراز خستگی نمیکرد. به دلیل تبحر مرحوم ورهرام در رشتههایی چون: ریاضی، نجوم، فلسفه، عرفان، معارف اسلامی، جامعهشناسی، روانشناسی، تاریخ و... بسیاری از مراجعان به کتابخانهی ملی برای نگارش پایاننامهی خود از راهنماییهای ارزندهای وی استفاده میکردند.
مرحوم ورهرام در سال ۱۳۳۵ با خانم پروین غفاری ازدواج کرد که حاصل آن، دو دختر (گاهنگان و مهرگان) و شش پسر(محمدمهدی، محمدهادی، هدایتعلی، علی، محمد و محمدحسین) است که پنج تن آنها پزشک متخصص و دو تن، مهندس هستند.
علیاصغر ورهرام در دوم بهمن ماه ۱۳۸۲ به رحمت ایزدی پیوست و در بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد.
📷تصویر: مرحوم علی اصغر ورهرام همراه با فرزندانش
#بزرگان_جهرم
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۲۹👇
https://chat.whatsapp.com/JUW2nQBZCxG5KNyailtCyO
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
💠حکیم ملا حسینعلی صداقت؛ شاعر عشایر
🔹حسینعلی صداقت، از مشاهیر شاعران عشایر فارس در در سال ۱۲۸۰ شمسی، درست ۵ سال قبل از انقلاب مشروطه، در زمان حکومت مظفرالدینشاه قاجار، به دنیا آمد. وی ابتدا دو جزء قرآن را نزد پدرش فراگرفت، سپس به دبستان ملی شیخ محمدحسن مهدوی، از ایل قشقایی، سپرده شد که در آن زمان در دهی از توابع قنقری علیا در آباده بود.
🔸به گفتهی صداقت، تحصیلات وی در حد ششم ابتدایی قدیم داد. همچنین وی حافظ قرآن بود و به زبانهای فارسی، ترکی و عربی شعر سرود که بیشتر آنها در مدح اهل بیت است:
صداقت که گشتش سعادت قرین
به مدح امامان دنیا و دین
وطن ایل خمسه ز ایل عرب
نخوانده بیانات ضَربُ و ضَرَب
به مدرس نکرده است تحصیل علم
نه پی برده در بردباری و حلم
نه ره جسته در فقه و نحو و اصول
چنین شاعری نیست غیر از فضول
به اقبال میمون و فضل خدا
سعادت نموده است یاری مرا
که خوانم در اقصای سطح زمین
حدیث بزرگان دین مبین
بلی خاک ایران ادب پرور است
نه این گفتنیها مرا درخور است
🔹بیشتر اشعار وی ساده و حاکی از تجربههای مختلف وی در زندگی است. ملا حسینعلی در زندگی ساده و متواضعانهی خود، علاوه بر اقامت در نقاط مختلف سردسیر و گرمسیر فارس از آباده تا لار و جهرم، بسیاری از فرزندان طایفهی عرب نقدعلی را تعلیم داد و باسواد کرد و از این رو ملقب به لقب ملا شد. همچنین وی از قلم و طبع شیوای خود برای دفاع از مظلومان و برگرداندن حقوق از دسترفتهی مردم ستمدیده در برابر خوانین و زورگویان زمان استفاده میکرد که نمونههایی از این احقاق حق و دفاع از مظلومان هنوز هم در خاطرههای افراد مسن زنده است.
🔸شاید مرحوم صداقت اولین فردی است که در معرفی ایلات خمسه کتاب نوشت. کتاب وی به نام «آثار خمسهی صداقت» که در سال ۱۳۳۴ به چاپ رسید، هنوز هم برای پژوهشگران ایلات و عشایر فارس منبعی مستند است.
🔹زندهیاد حسینعلی صداقت در ۲۷دی ماه ۱۳۶۲ در سن ۸۱ سالگی رخت از این جهان ناپایدار بر بست و در آخرین محل زندگیاش، یعنی روستای کفدهک خرامه به خاک سپرده شد.
🔸از فرزندان وی از: مرحوم عباس صداقت(ساکن و متوفی در خرامه) و مریم بانو صداقت (ساکن لار) میتوان نام برد.
#روزی_روزگاری_جهرم
#بزرگان_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۲۹👇
https://chat.whatsapp.com/JUW2nQBZCxG5KNyailtCyO
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
💠فضل بن موسی چگونه به جهرم آمد؟
به گزارش اخبار جهرم، کاروانی از اهل بیت همراه با حضرت فاطمه معصومه(س) برای زیارت و دیدار با امام علی بن موسی الرضا(ع) از مدینه عازم ایران شدند که خبر شهادت امام رضا(ع) در نزدیکی شهر قم به ایشان رسید. به دستور حضرت معصومه(س) کاروان راهی شد. طولی نکشید که ایشان بر اثر بیماری در قم درگذشتند و بنا به برخی اقوال بر اثر مسمومیت به شهادت رسیدند و از طرفی دستگاه حاکم دستوری را به والیان شهرهای مختلف صادر کرد تا اهل بیت(ع) را در هر کجا مشاهده کردند فوراً به شهادت برسانند.
به این ترتیب امامزادگانی که همراه با حضرت معصومه(س) به ایران آمده بودند، به ناچار متفرق شدند و هر کدام به منطقهای عزیمت کرده، به صورت ناشناس به زندگی ادامه دادند، امّا تعداد زیادی از آنها شناسایی شدند و به شهادت رسیدند.عدهای از این بزرگواران نیز راهی استان فارس شدند که احمد بن موسی (شاهچراغ)(ع) مشهورترین آنهاست.
پدران ما از پدرانشان و آنان نیز از نسل قبل از خود نقل میکنند که فضل بن موسی(ع) به جهرم آمد و در بیرون از شهر در منطقه خارقان سکنا گزید. منطقهی خارقان(شهرک فاطمیّه) که در گذشته از شهر فاصلهی زیادی داشت، به علت وجود قنات معروف خارقان، زمینهای کشاورزی بسیاری داشت و فضل بن موسی(ع) به نیز صورت ناشناس در آنجا به کشاورزی میپردازد. به مروز زمان مردم به این امامزاده بزرگوار علاقهمند شدند و آوازهی علم و تقوای وى در سراسر شهر پیچید، تا اینکه حاکم شهر نیز از آن باخبر شد و هنگامى که از هویت واقعى وى آگاه شد، گروهى را مأمور به شهادت رساندن ایشان کرد.
سرانجام یکی از مأمورین هنگامی که فضل بن موسی بن جعفر (ع) از شدّت خستگی از کار روزانه در کنار جوی آب به خواب رفته بود، با ضربات بیل ایشان را به شهادت رسانید. فردای آن روز کشاورزان متوجّه پیکر مقدّس او که مظلومانه به خون غلطیده بود، شدند و در همان خارقان به خاک سپردند.
📝مقالهی «فضل بن موسی(ع) در شهر جهرم»: زینالعابدین دستداده، مجله فرهنگ كوثر، خرداد ۱۳۷۷، شماره ۱۵.
#روزی_روزگاری_جهرم
#مفاخر_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۲۹👇
https://chat.whatsapp.com/JUW2nQBZCxG5KNyailtCyO
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
📷جهرم در شصت سال پیش، مردی که با زن پوشی در منازل جهرم کار میکرد، دستگیر شد
به گزارش اخبار جهرم، ۶۰سال پیش، راز مردی که با زن پوشی و کار به عنوان پیشخدمت برای خود کاسبی راه انداخته بود، افشاء شد. روزنامه اطلاعات ۲۷ فروردین ۱۳۴۳ از برملاء شدن نقشه این مردم را منتشر کرد. خبر را بخوانید و عکس مرد زن پوش را تماشا کنید.
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۲۹👇
https://chat.whatsapp.com/JUW2nQBZCxG5KNyailtCyO
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
🖋اولین معلمهای جهرم:
به گزارش اخبار جهرم، ظاهرا تا سال ۱۳۱۵ شهر جهرم امکان آن را نداشته که آموزگاران مورد احتیاج خود را از بین اهالی محل استخدام کند.
از روی ناچار معلمین مورد نیاز خود را از شیراز استخدام میکرد.
البته به جز دو معلم مرد و یک معلم زن به نامهای شادروان محمدحسن وطنخواه (کلاس اول) که مدتها در هندوستان ساکن بود وبه جهرم امده بود و دیگری شادروان فرجالله ایزدی (معلم کلاس دوم) بود.
مرحومه عزتالزمان ابلاغ جهرمی که تنها معلم زن در مدرسه دخترانه بود.
میزان حقوق آموزگاران در ان سالهای اولیه و حتی سالهای بعد بسیار کم بود. به معلمین کلاس اول تا چهارم ماهیانه ۱۵ تومان و به آموزگاران کلاس پنجم و ششم ماهیانه بیست تومان پرداخت میشد.
میزان تحصیلات معلمین دسته اول داشتن گواهینامه ششم ابتدایی و برای کلاسهای پنجم و ششم داشتن سیکل اول (نهم) شرط استخدام بود.
📚کتاب فرهنگ و آداب و رسوم شهرستان جهرم، نویسنده: ایرج قزلی جهرمی
#روزی_روزگاری_جهرم
#روز_معلم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۲👇
https://chat.whatsapp.com/BtfR3rPlrm35Lyoa4yTcem
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
💠به مناسبت ثبت ملی: نگاهی به حمام پیمان
به گزارش اخبار جهرم، حمام پیمان واقع در استان فارس، شهرستان جهرم، شهر جهرم، خیابان پانزده خرداد، كوچه ١٠ در مختصات جغرافیایی ۷۴۹۰۸۸ طول شرقی و ۳۱۵۵۲۷ عرض شمالی در ارتفاع ۱۰۵۱ متر از سطح دریا قرار گرفته است.
این حمام متعلق به دوره قاجاریه و در جهت شمالی جنوبی به مساحت ۲۵۰ مترمربع ساخته شده است. ورودی حمام در ضلع شمالی با دربی فلزی به هشتی کوچکی پایینتر از سطح زمین راه می یابد. این هشتی با راهرویی در سمت چپ به فضای سربینه می رسد. در این راهرو اتاقکی با طاق تیزه دار جهت سلمانی ایجاد شده بوده است.
سربینه حمام پیمان دارای چهار شاه نشین سکو دار با کفش کن و طاق تیزه دار است. بین هر حجره در گوشهها راهرو یا اتاقکی تعبیه شده است که در گوشه شمال غربی چایخانه حمام دربالای سکو قرار داشته است. سقف این ورودیها تیزه دار است.
در گوشه جنوب شرقی سربینه میان درب حمام با سقف عرقچین و طاق نماهایی در چهار طرف ساخته شده است. این راهرو با عرقچین مرکزی و چهار طاق نما دارای یک حوضچه کوچک در گوشه و فضای نظافت و سرویسهای بهداشتی در انتها است. سقف این راهرو در چهار طرف دارای طاق نما و عرقچینی در مرکز است. فضای نظافت و سرویسهای بهداشتی به شکل اتاقکی بلند دو قسمتی با طاق و تویزه کار شده است. دستشویی های برچیده شده و داغی آنها بر دیوارهها قابل مشاهده است.
گرمخانه حمام پیمان بزرگترین فضای حمام دارای سه طاق نما در اضلاع شمالی و شرقی و غربی است که شاه نشینی گرمخانه به واسطه دو ستون با جرز قطور در ضلع جنوبی آن ایجاد شده است. پایههای گنبد بر روی این ستونها استوار است و در پشت فضای اختصاصی گرمخانه است. سقف این شاه نشین دارای دو عرقچین است .سقف اصلی سربینه گنبدی است و در دوره ای تعمیر شده است. تون و آتشخانه حمام نیز در جنوب و در قسمت بیرونی حمام بوده است.
حمام پیمان به طور کامل با ملات سنگ و گچ در سطوح بالا و سنگ و ساروج در قسمتهایی پایین ساخته شده است.دیواره ضلع شرقی تقریبا آسیب دیده است.
حمام پیمان فقط محل استحمام نبوده، بلکه یکی از ارکان مهم شهری است که در زمان انقلاب نیز محلی برای تجمع انقلابیون و همچنین پناهگاه آنها شده بود. در حمام پیمان، مراسم جشن حنابندان برای عروس و داماد برگزار می شد. برای مراسم حنابندان، معمولا حمام را اختصاصی می کردند. جشن حنابندان با رقص و آواز و شعرخوانی همراه بود. داماد حمام می رفت و طی مراسمی دلاک او را شست و شو می داد و در پایان در رختکن، همراه با مراسمی، لباس دامادی بر او می پوشیدند و بعد از مراسم، شعر و ترانه و رقص انجام می شد.
در گذشته، کتیبه ای در بالای سردر ورودی بنا قرار داشته است. هم اکنون آقای ثمین کتیبه را در منزل خویش نگهداری میکند.
🔻متن کتیبه به شرح زیر است:
این دلگشا سرای که حمام نام شد
خوش باشد و خوش آمد هرنکس مقام شد
هفتاد رفته بود از الف تا دویست
که از اول این بنا یشد ولی دوام شد
خلق از برون شد پس نمودند احتراز
چندان که کس در آن نتوان در قسام شد
سیصد و عشرین بعد الف
لطف خدای شامل هر خاص و عام شد
تایید کرد کار و سعادت جاودان
تفویض گشت آنکه در اینره مقام شد
آقا محمد آن گوهر نیک عاقبت
بنهاد پی خیری و بومی مستدام شد
حاجی محمد آنکه کریم الصفات آمد
باب و بیت زانکه یکی از اکرام شد
تعبیر کرد هندسه و طرح او کشید
از هر جهت که حسن بر او ختام شد
آباد شد محله از این سبب
که فرض الانام شد
تاریخ ابجدش به بنای اول زدیم
چون سلسبیل چشمه دارالسلام شد
بر طبق متن کتیبه، در سال ۱۲۷۰ هجری قمری تصمیم ساختن حمام گرفته شد، اما در سال ۱۳۱۰ هجری قمری با همکاری نیروهای غیر بومی ساخته شده است.
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۲👇
https://chat.whatsapp.com/BtfR3rPlrm35Lyoa4yTcem
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
🧑🏿💼👩🏿💼کولوهای جهرم
در جهرم از گذشتههای بسیار دور نژادهای مختلف و اقوام مهاجر بسیاری زندگی میکردند که امروز نام و نشان آنها با اسامی جغرافیایی یا قومیتی در متون تاریخی یا اشعار محلی محفوظ مانده است؛ اقوامی مثل: کردها، دیلمیها، کوهکیها، عربها، ترکها، باصریها و کولوها.
از گذشتههای دور، مردمانی از نژاد سیاهپوستان با منشأ آسیایی با ویژگیهایی چون: موهای مجعد، بینی پهن و لبهای کلفت در مناطقی چون شهرستانهای جهرم، فسا و جنوب فارس زندگی میکردند که به اینان کولو(بر وزن هُلو) میگفتند.
کولوها چنان با مردمان این سرزمینها پیوسته بودند که زنان کولو در امور منازل به زنان کمک میکردند و بعضاً به آنها «دده سیاه» نیز میگفتند. در اشعار عامیانه جهرمی نیز به دلبرانی از نژاد کولو اشاره شده است:
سیاه باشه «کولو» باشه ول من
زده قلف محبت بر دل من
زده قفل محبت تا قیامت
که تَش افتاده بر آب و گل من
کولوها در گذشته نه چندان دور دارای آداب و رسوم و فرهنگ و از جمله رقصی خاص بودند که امروزه کمتر اثری از آن یافت میشود. از مراکز تجمع کولوها در زمانهای گذشته منطقهی جلگاه جهرم و فیروزادمرد فسا بوده و در برخی از روستاها نیز محلاتی را به خود اختصاص داده بودند که به محلههای کلوها مشهور بودند.
از محققان خارجی، دیولافوا با بررسی جمجمههای سیاهپوستان ایرانی این افراد را بازماندگان سیاهپوستان ساکن در نواحی جنوبی ایران دانسته و معتقد است این گروه نژادی در اثر مهاجرت و جنگها به مناطق دیگر کوچانده شدهاند.
شایسته است که محققانی به امر جمعآوری، تدوین و ثبت آداب و رسوم، تاریخچه و فلوکلور این قوم سختکوش اقدام کنند و با انتشار آن گامی ارزشمند به منظور تکمیل مطالعات قومشناسی و انسانشناسی در ایران بردارند.
برخی منابع:
سفرنامه دیولافوا- از پسا تا فسا- شهر باستانی فسا- ترانههای محلی جهرم و...
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۲👇
https://chat.whatsapp.com/BtfR3rPlrm35Lyoa4yTcem
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
▪️حسینیههایی به نام «جهرمیها»
به گزارش اخبار جهرم، اهالی جهرم از قدیم تا کنون به دینداری و تدین شهره و به همین دلیل همیشه و همه جا به شعائر دینی پایبند بودهاند. از ویژگیهای خاص جهرمیها یکی هم این است که هرجا گروهی زیستهاند، چه داخل و چه خارج ایران، مکانهایی برای اجتماعت مذهبی خود ساختهاند که به حسینیۀ جهرمیها موسوم شده است. امروزه موکب هیئتهای مذهبی جهرم در شهرهای مختلف جای این حسینیهها را گرفته، اما معروفترین حسینیۀ جهرمیها داخل و خارج ایران عبارت است از:
🔹حسینیۀ جهرمیهای قطر: این حسینیه به نام دارالحسین(ع) حدود ۶۰سال قبل به همت مرحوم حاج اسماعیل صدوق و جمعی از خیرّان جهرمی در شهر دوحه در کشور قطر بنیان گذاشته شد. محل حسینیه جهرمیها نخست وسط شهر دوحه قرار داشت و به دلیل تعربض خیابانها، دولت قطر در ازای اهدای زمین و پرداخت بخشی از هزینۀ ساخت آن را جابهجا کرد. مرحوم حجتالاسلام سید احمد حقشناس دههی محرم و صفر در آنجا سخنرانی میکرد و به همت جهرمیهای مقیم در آنجا شیعه و سنی اطعام میشدند.
این حسینیه بزرگترین حسینیهٔ جهرمیها در داخل و خارج است. جالب اینجاست که با وجود اینکه حسینیۀ گراشیها و لاریها در قطر تخریب شد، این حسینیه هنوز در نزدیکی مدرسۀ القدس در دوحه پابرجاست.
🔸حسینیه جهرمیها ساکن بحرین: این حسینیه در شهر منامه پایتخت بحرین در خیابانی نزدیک به سازمان تبلیغات اسلامی قرار دارد. مرحوم آیتالله سید ابوالقاسم شفیعی ایامی در سال برای تبلیغ به این حسینیه میآمدند.
🔹حسینیۀ جهرمیهای مقیم شیراز: این حسینیه نیز متعلق به حدود ۵۰ سال قبل و هنوز پابرجاست. مرحوم حجتالاسلام بهاءالدین شفیعی جهرمی مدتها امام جماعت این حسینیه بودهاند. بر خلاف حسینیۀ لاریها، استهباناتیها، فساییها و... که هنوز با همین نامها در شیراز فعالند، ظاهراً نام حسینیۀ جهرمیها در شیراز را تغییر دادهاند! اخیراً با همراهی فرماندهی ارشد نظامی آجا در استانهای فارس و کهگیلویه و بویراحمد، اداره کل راه و شهرسازی استان فارس و نمایندۀ مردم شهرستانهای جهرم و خفر قرار است این حسینیه احیا شود.
🔸حسینیۀ جهرمیها ساکن اهواز: این حسینیه تقریباٌ تا اوایل دهۀ هشتاد پابرجا بود و بعدها با تعمیراتی که در آن انجام شد، نام آن نیز تغییر یافت. این حسینیه در خیابان جهرمی بین ۳۰متری و باغ شیخ اهواز قرار داشت.
🔹حسینیۀ جهرمیها آبادان: قدمت این حسینیه هم به قبل از انقلاب برمیگردد و شبهای محرم مجمع رهروان حضرت زینب آبادان در آنجا هیأت دارد.
🔸حسینیۀ جهرمیهای بندرعباس: این حسینیه در سال ۱۳۵۷ تأسیس شده و هنوز میعادگاه هفتگی جهرمیهای بندرعباس است. این حسینیه در چهارباغ، خیابان سید جمالالدین اسدآبادی قرار دارد.
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۸👇
https://chat.whatsapp.com/Ji9zp0F0UbF4bqTeg2FYHi
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
🌴نخل ماتم جهرم؛ نماد حیات جاویدان شهیدان
به گزارش اخبار جهرم، یکی از شیوههای منحصربهفرد عزاداری امام حسین(ع) در ایران متعلق به جهرم است که حداقل نمونههای چندانی از آن سراغ نداریم و بجاست بخشهای مختلف آن ثبت میراث ناملموس شود.
همیشه وقتی با نام نخل عزا در یزد، کاشان و نواحی مرکزی ایران مواجه میشویم منظور اتاقک و کتلی چوبی است و اثری از نخل واقعی در آن نمیبینیم، اما نخل ماتم جهرم، واقعاً درخت نخل و اثباتکنندهی قدمت این سوگواری آیینی در جهرم و وجه اساطیری آن است.
در ایران باستان از درخت به عنوان نماد زندگی در مراسم تدفین استفاده میشد. این آیین به مرور در مراسم سوگواری تاسوعا و عاشورا بازسازی شد و به شکل نمادین آن یعنی علم و کُتَل، یکی مشابه درخت نخل و دیگری مشابه درخت سرو، درآمد.
از دیگر سو، مفهوم شهادت، مهمترین مضمون اسطورهای به جا مانده از جهان اسطورهای ایران کهن است؛ شهادت به خاطر عشق، عقیده، قیام اجتماعی و... رخ میدهد و به همین دلیل پس از اسلام در روح جمعی ایرانیان به دیگر مضامین اساطیری افزوده شد تا در حد یک تمثیل باقی نماند و به حیات جاودان شهیدان اشاره کند.
برای این کار از درختان توتم قومی مردم مناطق گرمسیری بهره برده شد؛ نخل که نماد ایزد قربانی در اساطیر سرزمینهای عربی و بینالنهرین است.
در گذشته در مراسم سوگواری محرم در جهرم به یاد و نماد امام حسین(ع) و یارانش در ظهر روز عاشورا، نخلی را نذری کرده و میبریدند، و در ادامه درخت بریدهشده، تکهتکه میشد. با تکهتکه شدن نخل در ظهر عاشورا، فریاد «یا حسین یا حسین»(ع) سوگواران، بلند و نخل که با امام حسین(ع) برابرنهاد میشد خود به شهیدی دیگر بدل میشد یا به عبارتی دیگر مظلومیت حسین(ع) در قالب نخل قربانی، تجسمی دیگر مییافت. از اجزای این نخل برای بخشهای مختلف عزا استفاده میشد؛ دو برگ سالم(پیش) آن را به صورت عمودی اول دستههای عزا جلو میبردند، با ساقه و تنهی آن گهواره و کتل و تابوت نمادین میساختند، با خرمای آن حلوای عزای سیدالشهدا میپختند و خرمای تازهی آن را نذر میکردند.
نخل در جهرم جایگاهی بس ارجمند دارد و ای بسا که راه درآمد یک خانواده فقط از نخل بود و قربانی نخل به نوعی بیانگر نثار کردن داروندار فرد برای قیام امام حسین(ع) و یاری وی هم بود.
آخرین سالهای اجرای این آیین به طور کامل دههی شصت بوده است و امروزه فقط بخشی از آن زنده است. فیلم «چتر سبز؛ نخل جهرم» ساختۀ دکتر احمد ضابطی جهرمی دربارۀ همین آیین کهن قربانیکردن نخل در جهرم در روز عاشورا است.
در واقع شیعیان جهرمی رویدادهای نخستین سده اسلامی را ورای قضایای تاریخی دیدند و آنها را با روایتها و نمونههای اسطورهای این سرزمین درآمیختند و قهرمانان مذهبی و تاریخی خود را با رفتار قهرمانان اساطیری جلوهگر ساختند. در فرهنگ ایرانی و اسلامی حضرت امام حسین(ع) قهرمانی است که با نثار خون خود و فرزندان و یارانش، درخت دینداری و خداباوری را اصلاح کرده و رشد داده است.
خودنثاری خدایی در اساطیر به نوعی تکرار عمل کیهانآفرینی و پیدایش و تکوین جهانهاست، در این عمل کیهانی، ایزد-قهرمان معتقد است خون وی رهاییبخش جان است و قربانی کردن جسم، تنها راه این رهایی است. اما شهادت بزرگترین فیض برای انسان فانی است که آرزوی جاودانگی دارد؛ «وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَاتًا بَلْ أَحْيَاءٌ عِندَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ»
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۹👇
https://chat.whatsapp.com/GwtNX4BfbTs3RHHQXaXc1R
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
⚫️سال سیاه؛ مروری بر سال وبایی در جهرم
به گزارش اخبار جهرم، جنگ جهانی اول در سال ۱۳۳۶ قمری برابر با ۱۲۹۶ خورشیدی به پایان رسید. این جنگ برای مردم ایران بدبختیها و محرومیتهای زیادی به وجود آورد. مناطقی وسیع از ایران در شمال جنوب غرب و شرق ایران ویران شد و دهها هزار ایرانی در اثر گرسنگی و قحطی پی در پی و بروز بیماریهای ناشی از جنگ از بین رفتند.
متروک شدن شهرها، روستاها و رکود اقتصادی گستردهای بر فارس و سراسر کشور حاکم بود. وضعیت شهرستانهای فارس از جمله جهرم بدتر از مرکز آن شیراز بود علاوه بر آن ناامنی و شورشهای محلی شیوع بیماریهای گوناگون نیز باعث کاهش شدید جمعیت و بروز تلفات جانی بسیاری شد.
وحید دستگیری، از شعرای برجستهی آن دوران، در اشعار خود با اشاره به اوضاع اسفناک مردم، نامی از جهرم نیز برده است:
وا اسفا پای روس به خاک گیلان رسید
دست بریتانیا به فارس آسان رسید
یکی ز «جهرم» گذشت یکی به تهران رسید
شیون و فریاد رشت تا به خراسان رسید
رخنه چو سیل انگلیس در این کهنخانه کرد
خانهی آباد ما از بن ویرانه کرد
یکی از حوادثی که بلافاصله پس از جنگ جهانی اول اتفاق افتاد و بعدها در فرهنگ عامهی مردم به سال دردی یا وبایی شهرت یافت، شیوع گستردهی آنفولانزا در فارس و بنادر است.
سال دردی یا سال وبایی مشهور، سال ۱۳۳۷ قمری برابر با ۱۲۹۷ خورشیدی است که در زمان حکومت سالار نصرت نوری بر جهرم بود. به موجب سیاههای که همان زمان از متوفیان تنظیم شد، حدود ۶هزار و ۵۵۵ نفر از اهالی جهرم راهی دیار آخرت شدند. این در حالی است که بنا به گزارش ویلسون جمعیت جهرم در سال ۱۲۹۰ خورشیدی، تقریباً ۹ هزار نفر بود و حداکثر در سال ۱۲۹۷ بیشتر از ۱۱ هزار نفر جمعیت نداشت. به عبارت دیگر در سال سیاه وبایی بیش از نیمی از اهالی جهرم به دلیل بیماری و قحطی، جان سپردند.
در سندی که نشاندهندهی وضعیت بد جهرم و دیگر شهرستانهای فارس است، نوشته شده: «در تمامی فارس از شیراز و جهرم و لار و عباسی(بندرعباس) و لنجه(لنگه) و تمامی نقاط، مثل اینکه برگ از درخت میریزد، به سینهدرد مردم میمردند. در لارستان و اطراف آن تماماً قریب ۲۰ هزار نفر تلف شدند. بیشتر آنان را بیغسل و کفن با لباس دفن نمودند. در جهرم و قرای اطراف آن بیش از ۱۰ هزار نفر مردند...»
برخی منابع:
حزب برادران شیراز به روایت اسناد- از صبا تا نیما- قشقاییها و مبارزات مردم جنوب-اسناد و مکاتبات آیتالله حاج سید عبدالحسین لاری- انقلاب اسلامی در جهرم- دیوان اشعار وحید دستگردی
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۹👇
https://chat.whatsapp.com/GwtNX4BfbTs3RHHQXaXc1R
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
♨️جوونای شهر جهرم تکسوارن؛ دربارۀ اهمیت تفنگچیان جهرم در تغییر تاریخ
به گزارش اخبار جهرم، یکی از گروههایی که در گذشته در تأمین امنیت فارس بسیار مهم بودند، تفنگچیان جهرمی بودند. سلاحداران مواجببگیر یا افراد قشون نیروهای محلی با نام تفنگچی شناخته میشدند. آنان برای حفاظت از قافلهها و کاروانهای تجاری با آنان یا به جنوب و بنادر سفر میکردند یا با دستور یکی از امرای ناحیهی خود به قشون یا مدعیان سلطنت میپیوستند. تفنگچیان جهرمی برای بهرهبرداری شخصی یا به صورت نیابتی در دو شکل انفرادی و گروهی در تأمین امنیت فرا منطقهای در تاریخ ایران نقش داشتند.
چنانکه در آشوبهای دورهی زندیه، مثلاً علیمردان خان بختیاری برای سرکوب کانونهای قدرت به فسا رفت تا احمدخان ذوالقدر جهرمی را شکست دهد، ولی خبر حملهی کریم خان زند به خان بختیاری سبب ایستادگی احمدخان و تفنگچیانش شد و خان بختیاری ناگزیر پس از غارت بخشهایی از خفر و کوار به شیراز عقب نشینی کرد.(کلانتر، ۱۳۶۲: ۴۳)
دربارهی نقش تفنگچیان جهرمی در روزنامههای دورۀ قاجار نیز مطالبی دیده میشود. مثلاً روزنامهی حبلالمتین در شوال ۱۳۲۸ قمری [برابر با ۱۲۸۸خورشیدی] مینویسد: «لارستان از همت سید حاجیبابا، مُنظم است. تجّار لاری، ماهی ۱۲۰۰ تومان مواجب برایش مقرر داشتند تا ورود حکومت صحیح که لااقل مأمون باشد. قافله جهرمی دیروز به سلامت وارد شد از قرار معلوم «۳۰۰ نفر تفنگچی بِزَن» دارد و فعلاً اطراف لار منظم است».
در درگیریهای زمان مشروطه، هم تفنگچیان جهرمی در دو بزنگاه تاریخی نهضت تحریم تنباکو و به قدرت رسیدن آیتالله سید عبدالحسین نجفی لاری دخالت داشتند.
با توجه به اینکه یکی از محصولات اصلی جهرم، کشت و صادرات تنباکو بود، در واقعۀ تحریم خرید و فروش تنباکو توسط تاجران جهرمی در حمایت از مرحوم میرزای شیرازی، تفنگچیان جهرمی تأثیر داشتند.
تفنگچیان جهرمی همچنین در قیام جنوب و حکومت اسلامی آیتالله سید عبدالحسین نجفی لاری و همچنین ورود آن سید بزرگوار از قیر به جهرم و همچنین فتح شیراز نیز از ایشان حمایت کردند. نیر شیرازی که خود از مشروطه خواهان مشهور بوده به نقش مردم جهرم در فتح شیراز اشاره میکند و مینویسد: «حاج سید عبدالحسین خواهی نخواهی به شیراز آمده عده تفنگچی لاری و جهرمی در رکابش بودند در منزل حاج علی آقا که قاید جنبش آزادیخواهان بود وارد گردید.»
از دیگر دخالتهای تفنگچیان جهرمی در دوران معاصر یکی هم در زمان احداث حسینیهای در محلهی علیپهلوان که بعدها به حسینیهی آیتاللهی معروف شد، در سال ۱۳۳۶ است. در آن زمان برخی اهالی محل که به حکومت شهر نیز متصل بودند، با احداث حسینیه مخالف بودند. هنگامی که این محل احداث شد در اولین جلسه که مرحوم آیتالله آقای حسین آقا آیتاللهی بر منبر رفت، گروهی از اهالی محله صحرا که تفنگچی قافلهها در آن زمان بودند با اسلحهی کمری به صورت ناشناس در میان جمعیت نشستند تا در صورت اقدام مخالفین بتوانند به آنها پاسخ بدهند.
ریشهی تفنگچیان جهرمی را به شجاعت اهالی و مهارت در شکار و از همه مهمتر، گذشتهی استراتژیک، قدرت نظامی جهرم و ساختار دژشهر آن، باید جستوجو کرد. تا دورهی پهلوی اول هر محله، برج داشت و بر سر آن تفنگچیان نگهبانی میدادند. سرکوب شورشیان و استقرار پادگان نظامی در جهرم از دورهی قاجار نیز مزید بر این امر بود.
احتمالاً به دلیل همین شجاعت تفنگچیان جهرمی بوده که در فرهنگ عامیانه جهرم ضربالمثل «قل هو الله با تفنگچی» یا کنایاتی چون «میرشکال» پیدا شده است.
در بسیاری از اشعار محلی جهرمی از جوانان تکسوار جهرمی، دولول، دهتیر، پیشتو، تفنگ، تفنگچی، تفنگ برنو، قطار تفنگ و قطار پرفشنگ، تفنگ لوله مرواری، جنگ، شکار و مرثیه بر کشته شدن جوان در جنگ و... سخن گفته شده است:
دو گیسویت کنم تسمهی تفنگم
شو و روزا ببندم کول و کَنگُم
بیندازم به کول، کوهها بگردم
زنم فریاد شیر آیه به جنگم
شهرتهای خانوادگی منسوب به تفنگچیان، نظامیان و سپاهیان هنوز در جهرم وجود دارد.
منابع: روزنامه میرزا محمد کلانتر، روزنامه حبلالمتین، تحفهی نیّر، برگی از دفتر آفتاب، مهاجر الی الله، نقش مردم جهرم در انقلاب مشروطیت و حمایت از سید عبدالحسین نجفی لاری، نصایح و مواعظ و...
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۰۱👇
https://chat.whatsapp.com/HjihswW3lga2OpTV0A4Ltc
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
اخبار جهرم
🏭کارخانۀ پنبۀ جهرم؛ بنایی با معماری قاجاری
🔰علی لطفیپور، رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی شهرستان جهرم در گفتوگو با اخبار جهرم:
کارخانه پنبه پاککنی در شهر جهرم پس از تشریفات قانونی لازم در فهرست ملی به شماره ۳۴۱۵۸ به ثبت ملی رسید و شماره ثبتی تا آن نیز ابلاغ شده است. این بنای طاقی از بناهای تاریخی با معماری دوره قاجار است و نشانههای هنر دست استادان بنّای جهرمی در آن آشکار است.
از تاریخ شفاهی مردم جهرم برمیآید که زمین کارخانه پنبهپاککنی در موقوفات شیخالاسلام حاجی میرزا علیمحمد مجتهد جهرمی، از مبارزین معروف جهرم در دورۀ قاجار، قرار دارد که فتحعلی شاه قاجار در ازای خدمتی که وی در بیرون کردن بهائیان از شهر جهرم انجام داده بود این اراضی را به او بخشید و بعدها این زمینها به شرکت جین واگذار میشد. شرکت تعاونی جین متعلق به علیاکبر شاهنده جهرمی از آبادگران و تاجران ایرانی، در سال ۱۳۱۷ در جهرم تأسیس شد. کارخانه پنبهپاککنی یا پنبه جهرم در همان سالها و بعدها شهرداری جهرم در این زمینها ساخته شدند.
در لغتنامهی دهخدا ذیل معرفی جهرم، از پنبه به عنوان یکی از محصولات این شهر نام برده شده و از کارخانه پنبه جهرم نیز یاد شده است. در جهرم از قدیم پنبه کشت میشد و در متون کهنی چون: فارسنامهس ابن بلخی، السامی فی الاسامی میدانی و ظرایف و طرایف، از کشتزارهای بزرگ پنبه در جهرم که نشانگر ضرورت تولید مواد اولیۀ لازم برای بافت محصولاتی از جنس پنبه چون لباس و فرش در جهرم بود، فراوان یاد شده است. این محصولات دستباف جهرمیه نامبده میشدند و در سراسر جهان اسلام تا دوران قاجار مرغوبیت و شهرت فراوانی داشتند. جهرم در زمان پهلوی از قطبهای تولید پنبه در استان فارس بود و یکی ار نخستین کارخانههای پنبه در استان فارس در این شهر تأسیس شد. در کتاب نتایج نخستین سرشماری ایران در سال ۱۳۲۲ دربارهی کارخانه پنبه جهرم آمده است: «اکنون در شهر جهرم یک کارخانه پنبهپاککنی که محصول سالیانه آن ۶۰ تن پنبه پاککرده است با ۱۹ نفر کارگر مشغول کار میباشد.»
این کارخانه در گوشهی شمال شرقی مجموعهی شهرداری به شکل دو طرف ساخته و با پنج ورودی ساخته شده است. آنچه مسلم است تمام فضاها به صورت یکپارچه با هم ارتباط داشتهاند که بعد از کار افتادن کارخانه برای استفادههای بعدی دیوارههای الحاقی آن را به فضاهای مجزا تقسیم کرده است. عرصهی کلی این کارخانه نیز بیشتر از حد فعلی بوده که یک قسمت از ضلع شرقی بنا تخریب شده و فقط دیوار اصلی آن باقی مانده است و در حال حاضر جزء تأسیسات شهرداری است.
مصالح استفاده شده در ساخت این بنا به طور کامل، آجر و ملات است. نماها با گچ اندود شده است و در حال حاضر حیاط این کارخانه با ادارهی شهرداری جهرم یکی است. این بنا با ثبت ملی قرار است با مرمت لازم به موزۀ خط یا موزۀ بلدیهی جهرم تبدیل شود.
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۰۱👇
https://chat.whatsapp.com/HjihswW3lga2OpTV0A4Ltc
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
🌦اعتقاد و هواشناسی عامیانه مردم جهرم
به گزارش اخبار جهرم، کشاورزان جهرمی در قدیم اول میزان (اول ماه مهر) مقداری پنبه در ابتدای شب در هوای آزاد میگذاشتند و صبح همان شب قبل از طلوع آفتاب پنبه را برداشته و آن را لمس میکردند اگر پنبه قدری نم داشت سالی تر و پر باران پیشبینی میکردند.
اگر اول سال زراعی اولین بارندگی با رعد و برق همراه باشد میگویند سال «(ا) کره» میشود یعنی اول سال بارندگی به حد خوب میبارد ولی در اواخر سال بهمن و اسفند باران نمیبارد. (ا کره شدن اسب آبستنی را گویند که یکی دو ماه به زایمان کره اش تلف شود)
در اول ماه پاییز صبحگاهان اگر گوسفندان با جست و خیز از آغول بیرون بیاید نشان از تر سالی میدانند.
اگر در اواخر پاییز که منتهی به زمستان میشود (گچک) شبنم یخ زده صبحها قبل از طلوع خورشید روی زمین بریزد، سالی سرد و یخبندان پیش بینی میکنند.
در زمستان هنگام طلوع آفتاب اگر ابر بسوزد (ابر قرمز شود) میگویند ابر کوتاه نشان از بارندگی است و بر عکس اگر هنگام غروب خورشید ابر بسوزد میگویند ابر بلند است و باران ندارد.
هنگام بارندگی اگر مه از روی کوه بهطرف غرب و قبله برود میگویند ابر نو و کهنه میکند بارندگی ادامه دارد.
در ماه زمستان اگر ماه خرمن (هاله) بیاندازد یعنی ماه بدور خود حلقهای بزند نشان از بارندگی میدانند. در زمستان یکی دو ساعت مانده به غروب آفتاب اگر در سمت چپ خورشید بطرف قبله پرچم بزند (رنگین کمان) میگویند، خورشید مژده زده نشان از بارندگی نزدیک است.
هنگام بارندگی نزدیکیهای ظهر اگر باران ملایم یا قطع شود و پس از اذان ظهر مجددا بارندگی شروع شود بر این باور هستند که ابر خستگی در کرده به همین خاطر بارانی سنگین در پیش است. ابر شب مانده باران دارد اما ابر روز رهگذر است و باران ندارد.
اگر تقریبا از نیمههای زمستان باران شروع به باریدن کند، میگویند سال (گرد) افتاده یعنی زمستان کوتاه ولی سالی با برکت میباشد.
🖊بر گرفته از کتاب فرهنگ و آداب و رسوم شهرستان جهرم، نویسنده: ایرج قزلی جهرمی
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۰۱👇
https://chat.whatsapp.com/HjihswW3lga2OpTV0A4Ltc
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
💠جهرمیه؛ دستبافی زینتبخش کاخهای جهان
به گزارش اخبار جهرم، جهرم در گذشته شهری مأنوس با صنایع دستی و بافندگی بوده است، نمدبافی، بافت عبا و شبکلاه، حصیربافی با برگ نخل یا پیشبافی، ملکیندوزی یا گیوهبافی، بافت رویۀ ملکین و روواربافی، جاجیمبافی، سبدبافی، لودهبافی، قالیبافی، گبه و گلیم از صنایعی است که از جهرم در سینۀ تاریخ مانده است. در کنار همۀ صنایع دستی شهرستان جهرم، به بافتنیهای خاص این شهر میتوان اشاره کرد که منسوب به شهر جهرم، به «جهرمیه» معروف هستند. با توجه به اینکه از دستبافت جهرمیه از قرن دوم در متون یاد شده، به نظر میرسد قدمت آن به پیش از اسلام برگردد. زیرا دو قرن با توجه به محدودیتهای دوران قدیم برای شهرت یک محصول، آن هم با دشواری رفتوآمد و حمل و نقل و... در دنیای کهن، زمان کمی است.
به استناد متون کهن، در جهرم دستبافتههای نفیسی اعم از لباس، پرده و فرش میبافتند که چون در جهرم بافته میشد «جهرمیه» خوانده میشد. جهرمیه در داخل و خارج کشور ایران از شمال طبرستان تا جنوب سیستان و از مصر تا بغداد و کربلا صادر میشد و زینتبخش دربارهای شاهان ایران، کاخهای خلفای عباسی و عتبات عالیات بود. این بافتهها به اندازهای باشکوه و زیبا بودند که زمانی که سفیر خلفای فاطمی در زمان مستعصم عباسی به بغداد آمد، ۱۵هزار خروار از آن برای زینت شهر بغداد استفاده شد.
قرارداشتن جهرم در مسیر جادۀ شاهی در تسهیل و حمل و نقل جهرمیه به خارج از ایران نقش داشت.
متأسفانه امروزه از نوع و طرز بافت آن اطلاعی دقیق نداریم، بسیاری از متون کهن ادبی، تاریخی و جغرافیایی عربی، از آن به نامهایی چون: جَهْرَمی و جَهْرَمیّه نام بردهاند و گاهی هم به جانمازهای جهرمی اشاره کردهاند. زیراندازهای جهرمی گاهی بسیار ستبر و ضخیم و گاهی بسیار خنک و سبک توصیف شدهاند و نشان میدهد فرش جهرمیه انواع مختلفی داشته است.
جنس جهرمیه گاهی از پنبه، کتان، شعر(مو یا پشم حیوان) و گاهی نمد و حصیر توصیف شده است. همچنین به حاشیۀ لباس بسیار ظریف منقوش و رنگین، شبکلاه و سراپردههای شاهی(معمولاً سرخرنگ) که بافت جهرم بود هم جهرمیه میگفتند.
حدسهایی از بافت جهرمیه از ابریشم در گذشته نیز مطرح است، زیرا تعدد کاشت درختانی چون: توت و کنار در جهرم، پیشنیۀ نوغانداری در این شهر، سخن گفتن از پارچههای ابریشمی در ترانههای محلی و البته گذر شاخهای از جادۀ ابریشم به نام جادۀ ادویه از مجاورت جهرم، بافتههای ابریشمی را در جهرم محتمل میسازد.
هنر فرشبافی سنتی و با نقشهای ذهنی در جهرم امروزه هرچند اندک، اما رواج دارد؛ مثلاً بافت قالیهای باصری، عرب و بافت قالی و گلیم و گبه در روستای چدرویه و در بخش سیمکان هنوز رایج است و انواع مرغوب و مشهوری دارد.
🔼برگرفته از مقالۀ « بازشناسی جَهْرَمی و جَهْرَمیّه و انواع آن در متون فارسی و عربی» نوشتۀ دکتر بهرام شعبانی و دکتر فاطمه تسلیم جهرمی، مجلۀ آیینۀ میراث، ش ۷۳، صص۱۹۱-۲۱۸.
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۰۲👇
https://chat.whatsapp.com/HioOu6QhQ3tLv4mbMIvk8R
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
اخبار جهرم
💠روایت شاهدان عینی چهارم آبانماه ۱۳۵۷؛ سالروز اقدام انقلابی شهید فرداسدی در جهرم
به گزارش اخبار جهرم، چهارم آبان سال ۱۳۵۷ یادآور حماسهی شهید حسن فرداسدی در ترور سرهنگ کمال تصاعدی، رییس شهربانی وقت و فرماندار نظامی جهرم است که افتخار اقدام انقلابی را به نام این شهر ثبت کرد، هرچند خود جهرمی نبود.
این ترور در میدان مصلی جهرم رخ داد و فرداسدی از معرکه گریخت و با کمک مردم جهرم پنهان شد. به روایت شاهدان عینی، یکی از شعارهای راهپیمایی مردم بعد از چهارم آبان ۱۳۵۷ این بود:
تصاعدی ترور شد
شاه تو منتظر باش
پس از این ترور، شهید فرداسدی داخل کوچهی دبستان مرصع هنری رفت و در منزل آقای امرالله تشکری پناه گرفت و سلاح ژ۳ خود را زیر پیشهای نخل روی پشتبام پنهان کرد. با غروب خورشید، آقای امرالله تشکری و آقای گرگین وی را با ماشین به باغی در خیابان حرم تا حرم فعلی بردند و او را در اتاقک باغ مخفی کردند.
متأسفانه به صورت اتفاقی، مُخبر جهرمی ساواک متوجه مخفیگاه شهید فرداسدی شد و او را دید و به شهید وعده داد برایت پتو و غذا میآورم، اما ماموران نظامی را برای او آورد.
وقتی که فرداسدی پس از چند روز اختفا، با اطلاع جاسوس ساواک دستگیر شد، مردم خشمگین شدند و با هجو مخبر برای او این شعار تمسخرآمیز را سرودند:
رحمت به شیر اسدی
ب...ی چقدر پول اَسدی؟!
جمعی از رندان جهرمی نیز بعد از این واقعهی تلخ، با استفاده از شعار رژیم ستمشاهی بیتی طعنهآمیز سرودند:
خدا، شاه، میهن
گر بگیرد اولی جان پلید دومی
ملتی آسوده، آزاد گردد سومی!
فرداسدی پس از دستگیری به شیراز و سپس تهران منتقل شد، اما چنان شجاع بود که به روایت بازپرسش، حتی یک ذره و یک لحظه هم از کاری که انجام داده بود، پشیمان نبود.
با پیگیریهای متنفذان جهرمی و با وجود صدور حکم اعدام برای فرداسدی، به دلیل برخورد زمان حکم وی با انقلاب مردم ایران، حکومت شاه مجال اعدام وی را نیافت و فرداسدی از زندان ستمشاهی آزاد شد، در حالی شکنجههای بسیاری را در زندان قصر تهران تحمل کرده بود.
فرداسدی بعد از انقلاب به جهاد سازندگي در كردستان اعزام شد و پس از مدتي به سرپرستي ادارهی كل مخابرات ناحیهی ۹تهران منصوب شد. با شروع جنگ تحميلي راهي جبهه و در عمليات ثامنالائمه(حصر آبادان)، رمضان و والفجر از پيشتازان بود و در يكي از عملياتها از ناحيه کمر مجروح شد.
شهید فرداسدی در عملیات والفجر ۴ مسئول مخابرات گردان عمار بود و در سال ۱۳۶۲ در منطقهی پنجوین در ۲۷ سالگی به شهادت رسید.
خیابانی در جهرم حدفاصل میدان مصلی تا میدان راهنمایی و رانندگی را به نام این شهید قهرمان، نامگذاری کردهاند.
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۰۲👇
https://chat.whatsapp.com/HioOu6QhQ3tLv4mbMIvk8R
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom
💠عبدالوهاب هنر؛ بانی انجمن ادبی هنر جهرم
به گزارش اخبار جهرم، میرزا عبدالوهاب وهابی، متخلص به هنر فرزند ابوالحسن زادهی سال ۱۲۶۴ در جهرم بود. پدر و پدربزرگ و جد وی از شاعران قدیم جهرم بودند و جد وی، ابوالحسن هنر(متوفی ۱۲۲۲ و مدفون در قبرستان شاهحاجات) خود قصیدهی بلند مشهوری در نعت پیامبر اکرم به نام «جام جم» سروده بود.
عبدالوهاب نزد شیخ محمدکاظم و حاج علی اکبر قسوری(معروف به حاجی مدیر) و حیدر خوشنویس در جهرم درس خواند و مدتی نیز شاگرد ملامحمد صادق زاهدانی در مدرسهی هاشمیهی شیراز بود.
وی سپس به جهرم بازگشت و مدتها در سمت ریاست انجمن شهر جهرم و سپس در شیر و خورشید سرخ جهرم خدمت کرد و در وقایع سیاسی شهر جهرم در دههی سی و چهل تأثیرگذار و طی یکی از وقایع مدتی نیز به تهمتی در ارگ کریمخانی شیراز محبوس بود. خانهی هنر در زمان پهلوی اول در املاک موروثی آنان در روستای صادقآباد ساخته شد و امروزه یکی از منازل تاریخی جهرم به شمار میرود.
عبدالوهاب هنر در سال ۱۳۴۲ انجمن ادبی هنر را به پاس مقام ادبی جدش، حکیم شیخ ابوالحسن هنر بنیاد گذاشت. اعضای آن در آغاز شاعران برجستهی جهرم چون: ابوطالب طوفان، ابوالقاسم سالاری(فرماندار وقت جهرم)، آذر صرافپور، حسین حقایق، رباب تمدن، سیمیندخت وحیدی، سید محمد مساوات، غلامعلی مهربان، سید نصرالله موسوی فرد و فخری ناصری بودند.
عبدالوهاب هنر سرانجام در سال ۱۳۵۱ در جهرم درگذشت.
وی در اشعار خویش تخلص هنر را برگزیده بود قطعه شعری به نام شهر جهرم و زیباییهایش در کتابچه یادی از یک دوست بزرگوار آمده است. این کتاب یادبود درگذشت شادروان عبدالوهاب هنر و به کوشش مرحوم محمد عطار تمدن در سال ۱۳۵۱ در تهران است. از خاندان هنر و هنری، آثار خیر دیگری در جهرم چون: مدرسه مرصع هنری و کلینیک تخصصی جلالالدین هنری به جا مانده است.
#مفاخر_جهرم
#روزی_روزگاری_جهرم
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔻اخبار فوری، معتبر و متنوع از جهرم
در پربازدیدترین رسانهی خبری فارس
اینستاگرام👇
instagram.com/akhbarejahrom.ir/
واتساپ اخبار جهرم ۱۰۲👇
https://chat.whatsapp.com/HioOu6QhQ3tLv4mbMIvk8R
تلگرام👇
t.me/akhbarejahrom
سروش👇
https://splus.ir/akhbarejahrom
ایتا👇
https://eitaa.com/akhbarejahrom
گپ👇
https://gap.im/akhbarejahrom