eitaa logo
اخلاق و معارف اسلامی
259 دنبال‌کننده
56 عکس
34 ویدیو
567 فایل
مشاهده در ایتا
دانلود
🟣افاضات مرحوم آیت الله خوشوقت (اعلی الله مقامه) 🔷رابطه و ❓س:رابطه ايمان و توكل چيست؟ 🔻ج :ايمان و توكل رابطه متقابل دارند؛ چرا كه توكل زائيده ايمان‏ است بنحوى كه هرچه ايمان انسان زياد شود بيشتر پى به مسبِّب الاسباب‏ بودن خداى متعال و حكومت اراده او بر جهان و فقر محض غير او و ... مى‏برد و خود بخود زائيده چنين ايمانى، توكل و تفويض الامر اليه است‏ پس منشأ توكل، ايمان است ‏ و توكل حقيقى را مؤمنين حقيقى دارند .
🟣افاضات مرحوم آیت الله خوشوقت (اعلی الله مقامه) 🔷تفسیر روایات و ❓سؤال: به چه علتى در اخبار به عزلت امر شده؟ آيا از طريق عزلت بهتر مى‏توان به معنويات رسيد؟ 🔻جواب :حكمت اصلى و علت اصلى ترغيبى كه در اخبار به عزلت‏ شده اين بوده است كه در زمان ائمه عليهم السلام اكثريت از خط ولايت يعنى‏ حقيقت دين، خارج بوده‏ اند و داراى افكار و عقائد انحرافى بوده‏اند ائمه عليهم السلام‏ براى حفظ شيعه و صيانت از عقائد و آرمان آنها دستور مى‏دادند كه در غير موارد ضرورت كمتر در اجتماعات ظاهر شوند تا تحت تاثير جوّ موجود در آن‏ زمان قرار نگيرند و الا بايد توجه داشت كه ميزان در حركت انسان بايد رعايت‏ تقوا باشد انسان بايد بدنبال انجام وظائف شرعى يعنى انجام واجبات‏ و ترك محرمات باشد و بالتبع براى انجام اين وظائف بايد در ميان مردم برود، در جماعات شركت كند، امر به معروف و نهى از منكر كند، حتى تحصيل رزق و روزى‏ براى افراد تحت تكفل وظيفه انسان است و خانه نشينى و عزلت‏ اگر مستلزم ترك وظائف شود، حرام است؛ بله خارج از حيطه وظائف،‏ اگر انسان سعى كند كثرات و مشغولياتش را كم كند عزلت مفيد براى‏ جمع و جور كردن افكار و آمادگى بيشتر براى سير به سوى اهداف‏ الهى است‏؛. 📖فرمایشات مرحوم آیت الله خوشوقت (اعلی الله مقامه) در شرح حدیث معراج 11/1/73. .
🟣افاضات مرحوم آیت الله خوشوقت (اعلی الله مقامه) 🔷تفسیر روایات و ... اما راجع به صمت در اخبار تاکید بر صمت شده است و سرّش اينست كه‏ انسان تربيت نشده ولع عجيبى به تكلم و سخن‏گوئى دارد و با اين حالت نمى‏تواند به وظائف‏ مربوط بزبان عمل كند و اسلام با دستور صمت خواسته‏ است كه قدرت كنترل اين عضو حساس در انسان بوجود آيد، تا تقواى زبان برايش ميسر گردد 📖فرمایشات مرحوم آیت الله خوشوقت (اعلی الله مقامه) در شرح حدیث معراج 11/1/73. .
رزق مقسوم 🟣افاضات مرحوم آیت الله خوشوقت (اعلی الله مقامه) 🔷 مقسوم ❓سؤال:رزق مقسوم چيست؟ 🔻فرمودند: مراد از رزق مقسوم مجموعه و سر جمعِ مصارفى است كه انسان تا آخر عمرش مى‏كند، پروردگار متعال اين سر جمع را مى‏داند و رزق انسانها در نهايت از اين مقدار تخلف ندارد؛ بله ممكن است انسان اموال زيادى را جمع كند، ولى آن مقدارى بدرد او مى‏خورد كه‏ مصرف مى‏كند و سر جمع اين مصرفها مقدارى مى‏شود كه رزق او محسوب مى‏گردد و خداى‏ متعال اين مقدار را براى هركس مشخص كرده و از اين مقدار تخلفى نمى‏شود. 📖فرمایشات مرحوم آیت الله خوشوقت (اعلی الله مقامه) در شرح حدیث معراج .
🟣افاضات مرحوم آیت الله خوشوقت (اعلی الله مقامه) 🔷بهترين اعمال در ماه مبارك‏ ❓س:در ماه مبارك بهترين اعمال چيست؟ 🔻ج :همانطور كه پيامبر اكرم(ص)در جواب امير المؤمنين در خطبه شعبانيه فرمودند: «افضل الاعمال فى هذا الشهر الورع عن محارم الله تعالى» مى باشد چون بدون و ترك و‏ هيچ كار ديگرى مفيد نيست؛ 🔻البته در ماه مبارك چون يك وعده از غذاى انسان حذف مى‏شود و اشتغالات جسمى درونى‏ كمتر است، روح انسان زمينه مناسبى براى پرواز دارد؛ 🔻بنابراين بايد از اين موقعيت‏ استفاده كرد و علاوه بر انجام واجبات كه سبب قوت يقين و ازدياد ايمان و انس‏ بيشتر با خداى متعال و ترك محرمات كه آنهم سبب منسد شدن باب مفاسد و شرور بر انسان ‏مى‏گردد(چراكه هر گناه باعث ضعف يقين و تقليل ايمان و بعد از خداوند مى‏گردد)؛ علاوه بر ايندو سكوت و صمت در اين ماه فوائد بسيارى دارد؛ 🔻اصولا صحبت كردن‏ چون تمام حواس ظاهرى و باطنى انسان را بدنبال خود مى‏كشد و تسخير مى‏كند، مانع‏ جمع شدن انسان و حضور باطنى او مى‏گردد؛ 🔻پس در اين ماه كه اقتضاء نفس براى‏ معنويات بيشتر است(لعلكم تفلحون) موانع را هم بايد برداشت و نطق و تكلم‏ که از بزرگترين این موانع است، با صمت و کم حرفی، زمينه توجه و جمع كردن باطن و حضور قلب‏ و توجه به خداى متعال و حضور او را بيشتر کرد؛ اگر انسان در اين حالت مراقبت‏ بيشترى داشته باشد و به اعمال درونى اهميت دهد، بسيار مى‏تواند از نظر روحى ترقى و تكامل‏ پيدا كند؛ 🔻البته خواندن، دعا كردن و...همه مفيد است و لكن مهم‏ آنست كه اينها همراه با اعمال درونى و توجه درونى و حضور باطنى باشد؛ چراكه اينكه‏ همه و همه مقدمه حضور باطنى است و الا لقلقه زبان آثار كم و محدودى دارد و انسان ساز نيست؛ حتى چه بسا اوقات انسان را از توجه درونى باز مى‏دارد؛ بنابراين بايد متوجه به جنبه مقدميت تمام اين اذكار و اوراد بود و همّ و غمّ‏ خود را روى آن حضور و توجه باطنى و اعمال درونى گذارد، تا با استفاده‏ از اين ضيافت الهى كه طعامش جوع و آثارش معنويات است،‏ كمال استفاده را نمود؛ 🔻مرحوم (طباطبائی) در ماههاى مبارك شبها بيدار مى‏ ماندند و تا به سحر از كارهاى مهم ايشان‏همان صمت و توجه درونى بود و اولياءالله همه به اين مسئله عنايت داشتند در روايات هم بر آن تاكيد وافر شده است . 📖فرمایشات مرحوم آیت الله خوشوقت (اعلی الله مقامه) در شرح حدیث معراج .
🟣افاضات مرحوم آیت الله خوشوقت (اعلی الله مقامه) 🔷اختصاص به معصوم حىّ‏ ❓س:ظاهر قرآن و روايات دلالت بر واحد بودن شب قدر و مشخص بودن آن دارد در حاليكه‏ شب قدر براى افراد به تناسب شهر و كشور و محل از جهت ثبوت‏ اول ماه مبارك مختلف است؛ كما اينكه شب قدر در قسمتى از زمين مصادف‏ با روز قبل يا بعد براى عده ديگرى است، كه در طرف ديگر كره زمين واقعند؛ چگونه مى‏شود اين دو را با هم جمع كرد؟ 🔻ج : شب قدر و مسئله تنزل الملائكة و الروح در آن شب، مربوط به روحى است‏ كه بر او همه چيز نازل مى‏شود و تقدير بدست او فعليت پيدا مى‏كند و اين واقعه مهم شخصى است و مربوط به معصوم حىّ مى‏شود و مسلما اين يك شب خاص‏ است؛ 🔻اما نصیبی که براى ديگران از شب قدر برده مى‏شود، همان دعاها، توجهات،‏ صلوات و... مى‏باشد و مناسبت آن دعاها و... با شب 21 يا 23 براى اشخاص مختلف مى‏شود يعنى هر كسى بر اساس موازين شرعيه در شبى كه آنرا شب‏ 21 يا 23 مى‏داند آن اعمال را انجام دهد از آن نصيبى كه در روايات ذكر شده است‏ مى‏برد. 📖فرمایشات مرحوم آیت الله خوشوقت (اعلی الله مقامه) در شرح حدیث معراج .
🟣افاضات مرحوم آیت الله خوشوقت (اعلی الله مقامه) 🔷ولايت تشريعيه ائمه علیهم السلام 🔷علم ائمه‏ علیهم السلام ❓س:آيا ائمه عليهم السلام ولايت تشريعيه داشته ‏اند؟ 🔻ج:بله ائمه عليهم السلام ولايت تشريعيه داشته‏ اند؛ چرا كه ائمه مؤيد بروح القدس بوده ‏اند؛ اينكه امير المؤمنين (علیه السلام) در يك لحظه از پيامبر اكرم الف الف باب علم‏ اخذ نمود، بواسطه اتصال به همان مقام و روح القدس بوده است و ائمه ما همه، اين مقام‏ را داشته ‏اند و اين طور نبوده است که فقط احكام را از رسول خدا نقل كنند بلكه خود در صورت لزوم مشرِّع نيز بوده‏ اند؛ البته ائمه(ع) براى رسول اكرم احترام خاصى قائل بودند و براى ايشان حريم گذارى خاصى مى‏ كردند؛ كما اينكه على(ع) نسبت به رسول خدا(ص) چنين بوده ‏اند و بقيه ائمه هم نسبت به‏ رسول خدا(ص) و سپس امير المؤمنين همين حالت را داشته ‏اند؛ ولى از نظر مقامات‏ معنوى همانطور كه از رواياتى در اصول كافى برمى ‏آيد علم ائمه و رسول خدا و مقامات معنوى آنها يكى است و همه مؤيد بروح القدس بوده ‏اند .
🟣افاضات مرحوم آیت الله خوشوقت (اعلی الله مقامه) 🔷تاثیر دعا در کمال انسان ❓س:اصل دعا چه تأثيرى در كمال انسان دارد و دعاهاى مأثوره خصوصا دعاهاى وارده در صحيفه سجاديه از چه اهميتى برخوردار است؟ 🔻فرمودند:دعا و تشريع دعا براى ايجاد حالت خضوع در انسان است. انسانى كه در واقع محتاج و فقير الى الله است، تشريعا هم در مقام دعا اين فقر را اظهار مى كند، در اين صورت حال او مطابق واقعش مى گردد؛ اصل دعا و خواست از خداوند متعال واجب است بهمين خاطر به مستنكِف از دعا، وعده عذاب داده شده است؛ بله مازاد بر آن مستحب اكيد است؛ انسانى كه دعا ملكه او شده باشد، علم به قدرت و فعّاليت خداوند، ملكه او مى شود و در نتيجه به توحيد افعالى مى رسد؛ همچنين در دعاهاى ماثوره و خصوصا دعاهاى صحيفه سجاديه انسان در حين دعا، متقین به معارف الهى مى گردد؛ چون در اين دعاها مطالبى آمده است و چيزهايى از خدا خواسته شده است كه به عقل و فكر هيچ بشرى نمى رسد و استمرار بر اين دعاها همت انسان و خواسته هاى انسان را متعالى مى كند؛ در ضمن در اين دعاها به صفات الهى و خصوصيات مدعو اشاره شده است كه اين هم سبب معرفت بيشتر انسان از خداى متعال مى شود و از طرف ديگر چون دعا درخواست است و درخواست از كسى مى شود كه انسان، اعتقاد به قدرت او بر اجابت دارد، ناخودآگاه در انسان داعى و در جان او علم به قدرت الهى ريشه مى كند و جان مى گيرد و اين حالت در تنظيم روحيات و معنويات و رشد كمالات مؤمن بسيار مؤثر است؛ خلاصه اينكه از آثار دعا مى توان معرفت خداوند،معرفت نفس،تنظيم اعتقادات و اصلاح آن، نجات از كثرت حاكم بر روح و جان و واحد شدن همّ و جمع شدن حواس انسان و خلاصه رشد و تعالى انسان و اصلاح رابطه بنده با خالقش را نام برد؛ بله خداوند متعال بخاطر اينكه انسانها نوعا نقدپسندند بعضى از خواسته هاى داعين را بالعيان اجابت مى كند تا آنها بواسطه اين اجابت به دعا علاقه مند و جذب شوند و در نتيجه به آثار معنوى دعا برسند از مجموعه مطالبى كه عرض شد معلوم مى شود كه اصل تشريع دعا از جهت وسيله اى براى رسيدن خواسته ها نيست؛ اگرچه بسيارى از مردم به دعا به اين ديد نگاه مى كنند بلكه دعا آثار و بركات والاترى دارد .
🟣در محضر (اعلی الله مقامه) 🔷تاثیر صحیح در نتیجه اعمال ❓س: دلیل اینکه در اصلاح عمل اخلاص آن می کوشیم اما نتیجه صحیح نمیکیریم و عمل ما نتیجه خود را ظاهر نمی سازد چیست؟ 🔻ج: بدلیل نداشتن مراقبه صحیح در اعمال و غیره است گاهی هم قبض و بسط های الهی موجب آن می‌شود ولی عمده در ما همان نداشتن مراقبه صحیح می‌باشد . 📖ثمرات حیات جلد ۲ جلسه ۸۰ صفحه ۶۱ .
🟣در محضر (اعلی الله مقامه) 🔷ضرورت داشتن 🔻در حدیث معراج آمده است:« یا احمد اجعل همک هما واحدا » 🔻طالب حق سبحانه باید همتش به غیر حق تبارک و تعالی نباشد زیر او یکتا و واحد است 📖ثمرات الحیات جلد ۲ جلسه ۷۵ صفحه ۳۸ .
🟣در محضر (اعلی الله مقامه) 🔷دو راه رسیدن به معرفت 🔻بنده از دو راه به معرفت الهی نیل پیدا می‌کند: اول از راه «» دوم: دست برنداشتن بنده از و کوشش آیه شریفه ذیل به هر دو راه اشاره دارد: «والذین جاهدو فینا لنهدینهم سبلنا و ان الله لمع المحسنین»عنكبوت : 69 📖ثمرات الحیات جلد ۲ جلسه ۷۴ صفحه ۳۶ .
🟣در محضر (اعلی الله مقامه) 🔷عوامل روحی 🔻 ره: مرحوم قاضی (ره) می فرمود: «گاهی خداوند انسان را یک ماه مریض می کند برای اینکه یک «یا الله» بگوید؛ علامه می فرمودند : حالت قبض گاهی برای گناه و معصیت است و گاهی برای توقف نکردن سالک و زیاد شدن همتش . 📖ثمرات الحیات، ج3، ص 202، جلسه 190
🟣مراقبت بر 🔷مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنِ الْعِيصِ بْنِ الْقَاسِمِ قَالَ : 🔻قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع‏ وَ اللَّهِ إِنَّهُ لَيَأْتِي عَلَى الرَّجُلِ خَمْسُونَ سَنَةً وَ مَا قَبِلَ اللَّهُ مِنْهُ صَلَاةً وَاحِدَةً فَأَيُّ شَيْ‏ءٍ أَشَدُّ مِنْ هَذَا وَ اللَّهِ إِنَّكُمْ لَتَعْرِفُونَ مِنْ جِيرَانِكُمْ وَ أَصْحَابِكُمْ مَنْ لَوْ كَانَ يُصَلِّي لِبَعْضِكُمْ مَا قَبِلَهَا مِنْهُ لِاسْتِخْفَافِهِ‏ بِهَا؛ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَا يَقْبَلُ إِلَّا الْحَسَنَ فَكَيْفَ يَقْبَلُ مَا يُسْتَخَفُّ بِهِ. 📖الكافي (ط - الإسلامية) ؛ ج‏3 ؛ ص269، ح9 .
🟣ثواب و عظمت 🔷روزه در بیان امام صادق (علیه آلاف التحیه و الثناء) 🔻وَ إِنَّ الصَّائِمَ‏ مِنْكُمْ لَيَرْتَعُ‏ فِي رِيَاضِ‏ الْجَنَّةِ تَدْعُو لَهُ الْمَلَائِكَةُ حَتَّى يُفْطِرَ 📖الكافي (ط - الإسلامية) ؛ ج‏8 ؛ ص365، ح557 .
🟣مقامات در کلام امام صادق (علیه آلاف التحیه و الثناء) 🔷أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَسَنِ التَّيْمِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَيْلِ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ‏ إِذَا قَالَ: 🔻 الْمُؤْمِنُ لِأَخِيهِ أُفٍّ خَرَجَ مِنْ وَلَايَتِهِ‏ وَ إِذَا قَالَ أَنْتَ عَدُوِّي كَفَرَ أَحَدُهُمَا لِأَنَّهُ لَا يَقْبَلُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ أَحَدٍ عَمَلًا فِي تَثْرِيبٍ عَلَى مُؤْمِنٍ نَصِيحَةً وَ لَا يَقْبَلُ مِنْ مُؤْمِنٍ عَمَلًا وَ هُوَ يُضْمِرُ فِي قَلْبِهِ عَلَى الْمُؤْمِنِ سُوءاً 🔻لَوْ كُشِفَ الْغِطَاءُ عَنِ النَّاسِ فَنَظَرُوا إِلَى وَصْلِ مَا بَيْنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ بَيْنَ الْمُؤْمِنِ خَضَعَتْ لِلْمُؤْمِنِينَ رِقَابُهُمْ وَ تَسَهَّلَتْ لَهُمْ أُمُورُهُمْ وَ لَانَتْ لَهُمْ طَاعَتُهُمْ وَ لَوْ نَظَرُوا إِلَى مَرْدُودِ الْأَعْمَالِ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لَقَالُوا مَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ أَحَدٍ عَمَلًا 🔻وَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ لِرَجُلٍ مِنَ الشِّيعَةِ أَنْتُمُ الطَّيِّبُونَ وَ نِسَاؤُكُمُ الطَّيِّبَاتُ كُلُّ مُؤْمِنَةٍ حَوْرَاءُ عَيْنَاءُ وَ كُلُّ مُؤْمِنٍ صِدِّيقٌ 🔻قَالَ وَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ شِيعَتُنَا أَقْرَبُ الْخَلْقِ مِنْ عَرْشِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ بَعْدَنَا 🔻وَ مَا مِنْ شِيعَتِنَا أَحَدٌ يَقُومُ إِلَى الصَّلَاةِ إِلَّا اكْتَنَفَتْهُ فِيهَا عَدَدَ مَنْ خَالَفَهُ مِنَ الْمَلَائِكَةِ يُصَلُّونَ عَلَيْهِ جَمَاعَةً حَتَّى‏ يَفْرُغَ مِنْ صَلَاتِهِ 🔻وَ إِنَّ الصَّائِمَ‏ مِنْكُمْ لَيَرْتَعُ‏ فِي رِيَاضِ‏ الْجَنَّةِ تَدْعُو لَهُ الْمَلَائِكَةُ حَتَّى يُفْطِرَ 🔻وَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ أَ: نْتُمْ أَهْلُ تَحِيَّةِ اللَّهِ بِسَلَامِهِ وَ أَهْلُ أُثْرَةِ اللَّهِ بِرَحْمَتِهِ‏ وَ أَهْلُ تَوْفِيقِ اللَّهِ بِعِصْمَتِهِ وَ أَهْلُ دَعْوَةِ اللَّهِ بِطَاعَتِهِ لَا حِسَابٌ عَلَيْكُمْ وَ لَا خَوْفٌ وَ لَا حُزْنٌ أَنْتُمْ لِلْجَنَّةِ وَ الْجَنَّةُ لَكُمْ أَسْمَاؤُكُمْ عِنْدَنَا الصَّالِحُونَ وَ الْمُصْلِحُونَ وَ أَنْتُمْ أَهْلُ الرِّضَا عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ بِرِضَاهُ عَنْكُمْ وَ الْمَلَائِكَةُ إِخْوَانُكُمْ فِي الْخَيْرِ فَإِذَا جُهِدْتُمُ‏ ادْعُوا وَ إِذَا غَفَلْتُمُ اجْهَدُوا وَ أَنْتُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ دِيَارُكُمْ لَكُمْ جَنَّةٌ وَ قُبُورُكُمْ لَكُمْ جَنَّةٌ لِلْجَنَّةِ خُلِقْتُمْ وَ فِي الْجَنَّةِ نَعِيمُكُمْ وَ إِلَى الْجَنَّةِ تَصِيرُونَ. 📖الكافي (ط - الإسلامية) ؛ ج‏8 ؛ ص365، ح556-557 .
🟣در محضر (اعلی الله مقامه) 🔷محرومیت انسان از معنویت بواسطه تسویف سؤال: منظور از آیه «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اسْتَجيبُوا لِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذا دَعاكُمْ لِما يُحْييكُمْ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ وَ أَنَّهُ إِلَيْهِ تُحْشَرُون‏»الأنفال : 24 علامه ره: منظوراین است که چون رسول، شما را به حیات ابدی دعوت کند امروز و فردا مکنید و الا خداوند متعال اراده را از شما سلب می کند و میان شما و قلبتان حائل میشود از اینکه بپذیرید این کلام چون : « عَرَفْتُ اللَّهَ سُبْحَانَهُ بِفَسْخِ‏ الْعَزَائِمِ‏ وَ حَلِّ الْعُقُودِ وَ نَقْضِ الْهِمَم‏»{نهج البلاغة، ص511، قصار الحکم 250} ؛ و کنایه از اینست که از مکر الهی ایمن مشوید. 📖ثمرات حیات، ج3، ص 199، ج189:
🟣در محضر (اعلی الله مقامه) 🔷اعمال امت از آنِ رسول الله ص 🔻علامه ره: قطعاً تمام اعمال امت رسول خدا مال اوست زیرا اگر زحمات وی نبود امت کجا ایمان داشت تا عملی داشته باشد مثل اعمال ما مثل باغبانیست که هرچه دارد از صاحب باغ است وی رعیت او می‌باشد و چنانچه گلی از باغ برای صاحب باغ ببرد آنچه از صاحب باغ است برای وی برده و با این کار اخلاص خویش را درباره وی اظهار نموده است طلب رحمت و صلوات برای حضرتش به چنین امری مشیر می‌باشد و عیناً اعمال ما نسبت به حضرت حق سبحانه نیز چنین است چون هرچه داریم از آن اوست و اگر از صاحب عمل به ما عنایتی می‌شود نه برای آن است که عملی داشته باشیم بلکه تنها عنایتی است در برابر اظهار ادبی که در پیشگاهش کرده‌ایم. 📖ثمرات حیات جلد2جلسه78ص54 .
🟣در محضر (اعلی الله مقامه) 🔷مراد از بهتر بودن شب قدر از هزار شب، علامه طباطبائی ره: " لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ" اين جمله به طور اجمال آنچه را كه در جمله" وَ ما أَدْراكَ ما لَيْلَةُ الْقَدْرِ" بدان اشاره شده بود، يعنى عظمت آن شب را بيان مى‏كند، و مى‏ فرمايد: بدين جهت گفتيم آن شب مقامى ارجمند دارد كه از هزار شب بهتر است. و🔻 منظور از بهتر بودنش از هزار شب به طورى كه مفسرين تفسير كرده ‏اند بهتر بودنش از حيث فضيلت عبادت است، و مناسب با غرض قرآن هم همين معنا است، چون همه عنايت قرآن در اين است كه مردم را به سوى خدا نزديك، و به وسيله عبادت زنده كند، و زنده ‏دارى آن شب با عبادت بهتر است از عبادت هزار شب. و ممكن است همين معنا را از آيه سوره دخان نيز استفاده كرد، چون در آنجا شب قدر را پر بركت خوانده، و فرموده:" إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةٍ مُبارَكَةٍ" 📖 ترجمه تفسير الميزان، ج‏20، ص: 563 .
🟣در محضر (اعلی الله مقامه) 🔷 منظور از تنزل ملائكه و روح به اذن پروردگارشان" مِنْ كُلِّ أَمْرٍ" علامه طباطبائی ره: " تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ فِيها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ" كلمه" تنزل" در اصل تتنزل بوده، و ظاهرا مراد از روح آن روحى است كه از عالم امر است و خداى تعالى در باره‏اش فرموده:" قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي"، و اذن در هر چيز به معناى رخصت دادن در آن است، و يا به عبارت ديگر اعلام اين معنا است كه مانعى از اين كار نيست. 🔷و كلمه" من" در جمله" مِنْ كُلِّ أَمْرٍ"مراد از امر، 🔻اگر آن امر الهى باشد كه آيه" إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَيْئاً أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ" تفسيرش كرده، حرف" من" براى ابتدا خواهد بود، و در عين حال سببيت را هم مى‏ رساند، و به آيه چنين معنا مى‏دهد:" ملائكه و روح در شب قدر به اذن پروردگارشان نازل مى‏شوند، در حالى كه نزولشان را ابتدا مى ‏كنند و هر امر الهى را صادر مى‏نمايند". 🔻و اگر منظور از امر مذكور هر امر كونى و حادثه‏اى باشد كه بايد واقع گردد، در اين صورت حرف" من" به معناى لام تعليل خواهد بود، و آيه را چنين معنا مى‏دهد: ملائكه و روح در آن شب به اذن پروردگارشان نازل مى ‏شوند براى خاطر تدبير امرى از امور عالم‏ 📖ترجمه تفسير الميزان، ج‏20، ص: 564 .
🟣در محضر (اعلی الله مقامه) 🔷 منظور از سَلامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ" 🔻علامه طباطبائی ره:" سَلامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ" در مفردات گفته: كلمه" سلام" و" سلامت" به معناى عارى بودن از آفات ظاهرى و باطنى است . پس جمله" سلام هى" اشاره است به اينكه عنايت الهى تعلق گرفته است به اينكه رحمتش شامل همه آن بندگانى بشود كه به سوى او روى مى‏ آورند، و نيز به اينكه در خصوص شب قدر باب نقمتش و عذابش بسته باشد، به اين معنا كه عذابى جديد نفرستد. و لازمه اين معنا آن است كه طبعا در آن شب كيد شيطان‏ها هم مؤثر واقع نشود، هم چنان كه در بعضى از روايات هم به اين معنا اشاره رفته است. ولى بعضى از مفسرين (روح المعانی،ج 30، ص 196) گفته ‏اند: مراد از كلمه" سلام" اين است كه: در آن شب ملائكه از هر مؤمن مشغول به عبادت بگذرند سلام مى ‏دهند. برگشت اين معنا هم به همان معناى اول است و اين دو آيه يعنى آيه" تنزل الملائكة و الروح" تا آخر سوره در معناى تفسيرى است براى آيه قبلى كه مى ‏فرمود" لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ". 📖 ترجمه تفسير الميزان، ج‏20، ص: 564 .