eitaa logo
البیان
11.2هزار دنبال‌کننده
815 عکس
183 ویدیو
71 فایل
بازتاب اندیشه های استاد آیت الله عبدالکریم فرحانی 📌 تبیین مکتب فقه الخمینی(ره) 📌 روش تحصیل در مسیر اجتهاد 📌 امتداد حکمت و تمدن نوین اسلامی 📌 اخلاق و معنویت ارتباط با ادمین: @admin_albayan
مشاهده در ایتا
دانلود
🖊نقل داستانی از عنایت امام زمان(عج) 📝استاد : 🔹‌آیت‌الله فلسفی(ره) داستانی نقل می‌کند که بسیار پندآموز است و در آن تذکرات عجیبی دارد؛ ایشان می‌فرمود: در یکی از روستاهای شاهرود، عالمی ‌بود که کار دینی و تربیتی می‌کرد و مردم به او ارادت داشتند. 📌او پسرش را برای تحصیل به شهر دیگری فرستاده بود؛ اما این پسر چندان درس نخوانده بود و چیزی در ایام تحصیل جمع نکرده بود. آن عالم که از دنیا رفت، مردم به اعتبار فضل و علم پدر، پسر را به جای او گذاردند. پسر نماز میّت می‌خواند، صیغۀ عقد می‌خواند، صیغۀ طلاق می‌خواند؛ اما همه باطل! 🔸 روزی پسر به فکر افتاد که واقعیت را بازگو کند و بیش از این، آخرتش را خراب نکند. مردم پس از فهمیدن واقعیت او را زده و از روستا بیرون انداختند. خودش نقل می‌کند: از شاهرود که خارج شدم، آقایی مرا به اسم صدا زد و از من پرسید: «چرا ‌‌این‌گونه‌ای؟» گفتم: من اشتباه کردم، گناه کردم و خلاصۀ جریان را تعریف کردم. آن آقا به من گفت: «به تهران و مدرسۀ نصرالدین برو. حجرۀ شماره 16 این مدرسه خالی است. شخصی به اسم آقامیرزا آنجاست. 🖇به او بگو کلید این حجره را به تو بدهد و به او بگو: آقامیرزا! خود شما هم باید درسی برای من بگذاری و مرا تعلیم دهی.» من هم سرم را پایین انداختم و به تهران رفتم. آدرس درست بود. تا به آقامیرزا گفتم، اطاعت کرد. کلید را آورد و به من داد و پیشنهاد تدریس را نیز پذیرفت. 🔺آقامیرزا می‌گوید: دیدم او جوانِ عجیبی است و اطلاعات ویژه‌ای دارد. در طول تدریس، خاصیت‌هایی را در ایشان دیدم. من بیشتر اوقات بدون مطالعه و آمادگی قبلی به او درس می‌گفتم و به عنوان مدیر و متولی حوزه، نظم خاصی نداشتم و چندان به امور طلاب رسیدگی نمی‌کردم؛ یا مثلاً در خانه به خانواده‌ام رسیدگی نمی‌کردم و عیالم کتاب‌هایم را پنهان کرده بود. در واقع، علت اصلی‌ِ پیش‌مطالعه نکردنم، همین بود. در طول تدریس، این شاگرد محل پنهان شدن کتاب‌هایم را به من گفت. ⁉️به او گفتم: آقا این اطلاعات، از کجاست؟ گفت: من رفیقی دارم. همان شخصی که در راه خروج از شاهرود، به سراغم آمد و مرا راهنمایی کرد. این رفیق هر روز برای ناهار یا شام به من سر می‌زند، مرا راهنمایی می‌کند و دستم را می‌گیرد. بسیار شخص بزرگواری است. متولی مدرسه می‌گوید: من فهمیدم این شخص، یوسف فاطمه(ع) است. به او گفتم: آیا می‌توانی از رفیقت اجازه بگیری تا من هم او را ببینم؟ گفت: این آقای من اصلاً اجازه نمی‌خواهد؛ چراکه بسیار انسانِ خوش‌برخورد و دوست‌داشتنی‌ای است. گفتم: نه؛ تو باید برای من اجازه بگیری. او رفت تا اجازه بگیرد. 🔹برگشت و گفت: آقا فرمودند: «به آقامیرزا بگو: تو دَرست را بخوان و وظایفت را انجام بده؛ وقتش که فرا برسد، خودمان به دیدار تو می‌آییم.» 📌بله برادر، عزیز، خواهر بزرگوار! اگر به وظایفمان درست عمل کنیم، امام زمان(ع) به سراغ ما می‌آید. نقل شده است: کفاشی بسیار با آقا مرتبط بود. خود این کفاش می‌گفت: آقا برای کفاشی برایم کفش آورده بود. تا کفش‌ها را دیدم، گفتم: آقا خیلی دوستت دارم؛ اما باید نوبت بگیری. می‌گوید: تا این را گفتم، دیدم آقا مرا بغل کرد. گفت: «برای همین است که تو را دوست دارم.» 📚عصاره خلقت 🌹آغاز امامت حجه بن الحسن (عج) تبریک و تهنیت باد. @albayann
هدایت شده از فقه الخمینی
اعتقاد منطقیون به اصالة الوجود .mp3
736.4K
🔰 🔸 شاهدی بر اعتقاد ناخودآگاه بوعلی و مشهور منطقیین به اصالة الوجود...! 🎙 استاد 🗓 درس خارج اصول ۱۴۰۳/۶/۱۸ •═══ ✧؛❁؛✧ ═══╔ 🌐 شبکه‌های اجـتماعـی ما 🔹 مکتب «فـقـه‌الخــمینی» 🕌 مدرسه‌فقهی‌امیرالمومنین(ع) 🆔 B2n.ir/Eitaa_F_A
هدایت شده از فقه الخمینی
🔰 🔸 جلسۀ هفتگی 📍 به مناسبت ولادت حضرت محمد(ص) و حضرت امام جعفر صادق(ع) 🎙 سخنران: آیت‌الله عبدالکریم فرحانی 🎤 مدیحه‌سرا: حجت الاسلام و المسلمین حائری 🗓 دوشنبه ۲۶ شهریور ⏱ از نماز مغرب و عشاء 🕌 مکان: مدرسه فقهی امیرالمؤمنین(ع) 💢 برادران و خواهران •═══ ✧؛❁؛✧ ═══╔ 🌐 شبکه‌های اجـتماعـی ما 🔹 مکتب «فـقـه‌الخــمینی» 🕌 مدرسه‌فقهی‌امیرالمومنین(ع) 🆔 B2n.ir/Eitaa_F_A
روش تحصیل.mp3
496.8K
🎙 ⁉️حسن السوال نصف العلم 📕در فقه الخمینی مدل بیشتر از محتوا موضوعیت دارد... استاد توضیح میدهند. @albayann
🖊مبنای مباحث فقهی و اصولی در فقه الخمینی(علیه الرحمة) 📝استاد آیت‌الله فرحانی: 🔹 ما در بحثهای علمی، (علیه الرحمة) را مبنای بحث خود قرار داده ایم و برای حفظ این مبنا از درس استاد فاضل(علیه الرحمة) استفاده می کنیم که انصافا در فقه و اصول، در دفاع و معرفی مبانی اصولی و فقهی حضرت امام(علیه الرحمة) ممتاز بودند. 📘کتاب (تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیلة) نوشته استاد فاضل(علیه الرحمة) است که به خوبی توانسته اند از فتاوای حضرت امام(علیه الرحمة) با استناد به ادله اربعه، دفاع کنند و لذا روال ما این است که مبنا را نگاه و مطالب علمی استاد فاضل(علیه الرحمة) قرار بدهیم. البته محدود به ایشان نمی شویم ولی با ایشان سیر را انجام می دهیم و مطالب ایشان را با عبارات حضرت امام(علیه الرحمة) مقایسه می کنیم تا اگر تدارک و اصطلاحی لازم باشد، انجام دهیم 📌 و در اثنای مباحث هم به مبانی اعلامی همچون محقق خوئی یا محقق نائینی یا آخوند و شیخ اعظم(علیهم الرحمة) هم اشاره ای می کنیم چون شیوه علمی حضرت امام و استاد فاضل(علیهما الرحمة) هم چنین بوده است و تا حدی که بتوانیم مطالب علمی مطروحه را بررسی کنیم، مباحث این بزرگان را مطرح و بررسی می کنیم. @albayann
تاثیر ارتباط با استاد در کار علمی.mp3
481K
🎙 🔹روال تدریس درس خارج استاد 🔸اساتید در بیان خود ایشان 🔺ارتباط با استاد موثر در کار علمی است. @albayann
28.82M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎞 🖊بیانات رهبر انقلاب درباره اقتدا به نبی مکرم اسلام (ص) در زندگی فردی و اجتماعی 🌱 و علیهماالسّلام مبارک باد. @albayann
📝استاد : 🔸آنچه پیغمبـر اكـرم در معـراج در جایـی کـه دیگـر جبرئيـل هم اجـازه نزدیـک شـدن نداشـت تلقـی و دریافـت کـرد همین مرتبـه سـوم و عاليـه ی قـرآن یعنـی ام الكتـاب بـود که آنرا به جبرئیل و اعوان و انصارش تحویل داد . در آنجا پیغمبر اکرم استاد و جبرئیل شاگرد بود. 🌹میلاد با سعادت نبی اکرم(ص) و امام صادق (ع) تبریک و تهنیت باد. @albayann
✏️رویه و روش علّامه طباطبایى در دروس‌ 📝علامه طهرانی: 🔹بارى، عظمت و ابّهت و سكینه و وقار در وجود ایشان استقرار یافته، و دریاى علم و دانش چون چشمه جوشان فَوَران مى‌كرد. و پاسخ سؤالها را آرام آرام مى‌دادند؛ و اگر چه بحث و گستاخى ما در بعضى از احیان بحدّ اعلا مى‌رسید، ابداً ابداً ایشان از آن خطّ مشى خود خارج نمى‌شدند؛ و حتّى براى یك دفعه تُنِ صدا از همان صداى معمولى بلندتر نمى‌شد، و آن ادب و متانت و وقار و عظمت پیوسته بجاى خود بود و جام صبر و تحمّل لبریز نمى‌گشت. 📌و گهگاهى از حالات بزرگان و اولیاء خدا و مكتب‌هاى عرفانى براى ما بیاناتى داشتند؛ بالاخصّ از استاد نجف خود در معارف الهیه و اخلاق: مرحوم سید العارفین و سند المتألّهین آیة الله الوحید آقاى‌ حاج میرزا على آقاى قاضى‌ رضوان الله علیه، براى ما بیان مفصّلى داشتند، كه بسیار براى ما دلنشین و دلپسند بود. و مجالس ما با ایشان علاوه بر اوقات دروس رسمى، در شبانه روز گاهى به دو و سه ساعت مى‌رسید. 🔸شیفتگى و عشق و علاقه ما بحضرت ایشان بحدّى رسید كه براى انس و ملاقات بیشتر، و استفاده و استفاضه افزون تر، حجره مدرسه را ترك نموده و در قرب منزل ایشان اطاقى اجاره كردیم و بدانجا منتقل شدیم. و بطور مُدام و مستمرّ، یكى دو ساعت بغروب مانده و بعضى از اوقات تا پاسى از شب گذشته، ایشان براى ما از مواعظ اخلاقى و عرفانى بیاناتى داشتند. 📚مهر تابان صفحه ۱۶ @albayann
هدایت شده از KHAMENEI.IR
🖤 برای کاهش ابعاد این مصیبت هر اقدام لازم را انجام دهید 🖼 بخشی از پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب اسلامی در پی حادثه اندوهبار معدن طبس 📝 به مجموعه‌ی امداد که از سوی مقامات دولتی برای کمک به محل حادثه رفته‌اند تاکید می‌کنم که بیشترین تلاش خود را مصروف نجات آنان کنند و برای کاهش ابعاد این مصیبت هر اقدام لازم را انجام دهند. رسیدگی فوری به وضع مصدومان نیز باید مورد اهتمام قرار گیرد. ۱۴۰۳/۷/۱ 💻 Farsi.Khamenei.ir
🗂 ✏️ منتشر شده توسط انتشارات البیان 🖊ولایت در قرآن https://eitaa.com/albayann/2251 🖊عصاره خلقت https://eitaa.com/albayann/2034 🖊زن در آینه اسلام https://eitaa.com/albayann/1885 🖊 انسان شناسی فلسفی https://eitaa.com/albayann/2184 🖊انسان معاصر و ناگزیری از معنویت https://eitaa.com/albayann/2108 🖊جایگاه ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی https://eitaa.com/albayann/2121 🖊ادب حضور https://eitaa.com/albayann/2023 🖊پیوند معرفتی با سید الشهدا https://eitaa.com/albayann/2058 📘نظام ادبی از منظر علم اصول https://eitaa.com/albayann/2167 📘 «محمولات فلسفی » https://eitaa.com/albayann/1913 📘 «هندسه حکمت» https://eitaa.com/albayann/1824 📘«مسئله ترتب و نظریه خطاب قانونی» https://eitaa.com/albayann/1757 🌐عزیزانی که مایل به دریافت این آثار به صورت تکی یا مجموعه هستند میتوانند از سایت انتشارات البیان به آدرس زیر مراجعه کنند: https://albayan-nashr.ir/product-brand/%da%a9%d8%aa%d8%a8/ @albayann
1.jpg
9.79M
📚 شماره شانزدهم لوح پژوهشی مدرسه فقهی امیرالمؤمنین(علیه السلام) تحت عنوان «فرائد» منتشر شد. 📌این لوح که به صورت ماهیانه منتشر می شود، به دست نوشته های اساتید و طلاب مدرسه فقهی امیرالمومنین(ع) می پردازد. 📘ستون ها و عناوین مختلفی در این لوح مدنظر قرار گرفته است که در شماره شانزدهم خود، مطالبی با سه سر فصل جایگاهشناسیقاعده طهارتو حلیت، ملاک تمایز مسائل علم و پیدایش علم فلسفه ارائه شده است. 📖مطالب لوح شماره شانزدهم به شرح ذیل می باشد: 1⃣ جایگاه شناسی قاعده طهارت و حلیت در نظام اصولی آخوند خراسانی ره برگرفته از درس خارج 📌 به قلم حجةالاسلام مهدی سلامتیان ؛ دانش پژوه مقطع خارج مدرسه فقهی امیرالمومنین علیه السلام 2⃣تطبیق ملاک تمایز مسائل علم بر مسئله اجتماع امرونهی و دلالت نهی بر فساد 📌به قلم مهدی خطیبی؛طلبه پایه ۱۰ مدرسه فقهی امیرالمومنین علیه السلام 3️⃣پیدایش و تولد علم فلسفه و محور مسائل آن 📌به قلم آقای مهدی رسولی؛طلبه پایه ۱۰ مدرسه فقهی امیرالمومنین علیه السلام 👈🏻علاقه مندان می توانند نسخه چاپ شده آن را جهت درج و‌ نصب در مدراس و اماکن علمی مختلف با مراجعه حضوری به معاونت پژوهش مدرسه تهیه نمایند. @albayann
هدایت شده از KHAMENEI.IR
💻 هم‌اکنون؛ KHAMENEI.IR 🌷 رهبر انقلاب در دیدار پیشکسوتان و فعالان دفاع مقدس و مقاومت 👈 مقاومت فلسطین و حزب‌الله تا امروز پیروز نبرد بوده و پیروزی نهایی هم متعلق به آنهاست 👈 حکم قطعی و شرعی و برهمه واجب است تلاش کنند فلسطین و مسجدالاقصی را به صاحبان اصلی آن برگردانند. ۱۴۰۳/۷/۴ 💻 Farsi.Khamenei.ir
🌱به مناسبت سالروز ورود حضرت معصومه سلام‌الله عليها به قم 📝 استاد : 💠 ما مفتخر به نوکري در پيشگاه حضرت معصومه سلام‌الله عليها هستيم. حقيقت اين است که فهم و علم ما به مقامات ایشان نمي‌رسد. زیرا براي شناخت حضرتش بايد عالم و معلوم سنخيتي با هم داشته باشند. انسان نمي‌تواند حقيقت چيزي را که با آن هم‌سنخ نيست، به خوبی درک کند. بين ما و آن بزرگوار آن‌قدر فاصله است که ما حتی نمي‌توانيم احساس سنخيتي بکنيم. ولی یقین داریم که هر چه داریم از تصدق ایشان است. ⁉️ وقتی به زیارت میروم گاهی اوقات با خودم فکر می کنم که اگر توجه و عنایت ایشان نبود من چه می توانستم بکنم؟الآن کجا بودم؟ 🔸 این کشور و این حوزه علمیه ، حساب و کتاب عجیبی با این خانم بزرگوار دارد. @albayann
فَإِنَّ حِزۡبَ ٱللَّهِ هُمُ ٱلۡغَٰلِبُونَ  🖊 رهبر معظم انقلاب: مقاومت فلسطین و حزب‌الله تا امروز پیروز نبرد بوده و پیروزی نهایی هم متعلق به آنهاست @albayann
متن اطلاعیه حزب الله لبنان : بسم الله الرحمن الرحیم «پس کسانی در راه خدا بجنگند که زندگی دنیا را به آخرت مبادله کنند و هر کس در راه خدا بجنگد و کشته شود یا پیروز شود، پاداش بزرگی به او خواهیم داد.» خداوند متعال راست گفته است جناب استاد، سرور مقاومت، بنده صالح، به عنوان شهیدی بزرگ، رهبری شجاع، دلاور، مؤمنی حکیم، بصیر و مؤمن در جوار پروردگار و رضای او حرکت کرده و به قافله جاویدان شهدا پیوسته است. کربلای نورانی در سفر الهی ایمان در رکاب پیامبران و امامان شهید. جناب سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان به شهدای بزرگ و جاویدالاثر خود پیوست که قریب به سی سال در راه آنان بود و در این مدت آنان را از پیروزی تا پیروزی رهبری کرد و جانشین سرور و سالار شهیدان مقاومت اسلامی در سال ۱۳۷۱ شد. آزادی لبنان در سال ۲۰۰۰ و تا پیروزی الهی و پایدار در سال ۲۰۰۶ و سایر نبردهای افتخار و رستگاری تا نبرد حمایت و قهرمانی در حمایت از فلسطین، غزه و مردم مظلوم فلسطین. مصیبت وارده را به صاحب عصر و زمان (رضوان الله تعالی علیه)، ولی امر مسلمین حضرت سید علی خامنه ای (مدظله العالی) سایه اش بلند، مراجع عظام، مجاهدین، مؤمنین، تسلیت عرض می نماییم. به ملت مقاومت، مردم صبور و مجاهد ما، همه ملت اسلام، همه آزادگان و مستضعفان جهان و خانواده محترم و صبور ایشان، به جناب آقای سید حسن نصرالله رضوان، دبیرکل حزب الله لبنان تبریک می گوییم خداوند متعال به او به عنوان شهید راه بیت المقدس و فلسطین تسلیت عرض می نماییم، فرمان امام حسین علیه السلام را برآورده سازد همرزمان شهیدی که در پی یورش خائنانه صهیونیست ها به حومه جنوبی به موکب پاک و مقدس او پیوستند. رهبری حزب الله به بالاترین، مقدس ترین و گرانقدرترین شهید در سفر پر فداکاری و شهید عهد می بندد که به جهاد خود در مقابله با دشمن، حمایت از غزه و فلسطین و دفاع از لبنان و استوار و شریف آن ادامه دهیم. مردم و به مجاهدان سرافراز و دلاوران پیروز و پیروز مقاومت اسلامی و شما امانت شهید عزیز هستید و شما برادران او هستید که سپر تسخیر ناپذیر او و تاج دلاوری و رستگاری رهبر ما بودید استاد همچنان با اندیشه و روح و خط و رویکرد مقدس خود در میان ماست و در عهد وفاداری و پایبندی به مقاومت و فداکاری تا پیروزی هستید. شنبه ۲۸/۹/۲۰۲۴ ۲۴ ربیع الاول ۱۴۴۶ ق 🏴شهادت تسلیت باد. @albayann
هدایت شده از KHAMENEI.IR
هدایت شده از KHAMENEI.IR
📢 پیام حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی به مناسبت شهادت حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسن نصرالله دبیرکل شهید حزب‌الله لبنان 👈 راه و مکتب سید مقاومت ادامه خواهد یافت/ ضربات جبهه‌ی مقاومت بر پیکر فرسوده و رو به زوال رژیم صهیونی کوبنده‌تر خواهد شد 📝 بسم اللّه الرحمن الرحیم انا للّه و انا الیه راجعون ملت عزیز ایران امت بزرگ اسلامی ✏️ مجاهد کبیر، پرچمدار مقاومت در منطقه، عالم بافضیلت دینی، و رهبر مدبر سیاسی، جناب سید حسن نصرالله رضوان‌الله‌علیه، در حوادث دیشب لبنان به فیض شهادت نائل آمد و به ملکوت پرواز کرد. سید عزیز مقاومت پاداش دهها سال جهاد فی سبیل الله و دشواریهای آن را در خلال یک پیکار مقدس دریافت کرد. در حالی شهید شد که سرگرم طرّاحی برای دفاع از مردم بی‌پناه ضاحیه‌ی بیروت و خانه‌های ویران‌شده و عزیزان پرپرشده‌ی آنان بود، همچنانکه دهها سال برای دفاع از مردم ستمدیده‌‌ی فلسطین و شهر و روستای غصب‌شده و خانه‌های تخریب‌شده و عزیزان قتل‌عام‌شده‌‌ی آنان طرّاحی و تدبیر و جهاد کرده بود. فیض شهادت پس از اینهمه مجاهدت حق مسلّم او بود. ✏️ دنیای اسلام، شخصیتی باعظمت را؛ و جبهه‌ی مقاومت پرچمداری برجسته را، و حزب الله لبنان رهبری کم‌نظیر را از دست داد، ولی برکات تدبیر و جهاد چند ده ساله‌ی او هرگز از دست نخواهد رفت. اساسی که او در لبنان پایه‌گذاری کرد و به دیگر مراکز مقاومت، جهت بخشید، با فقدان او نه تنها از میان نخواهد رفت، که به برکت خون او و دیگر شهیدان این حادثه استحکام بیشتر خواهد یافت. ضربات جبهه‌ی مقاومت بر پیکر فرسوده و رو به زوال رژیم صهیونی، بحول و قوه‌ی الهی کوبنده‌تر خواهد شد. ذات پلید رژیم صهیونی در این حادثه، به پیروزی دست نیافته است. ✏️ سیّد مقاومت، یک شخص نبود، یک راه و یک مکتب بود، و این راه همچنان ادامه خواهد یافت. خون شهید سید عباس موسوی بر زمین نماند، خون شهید سید حسن هم بر زمین نخواهد ماند.  ✏️ اینجانب به پدر بزرگوار و همسر گرامیِ سید عزیز که پیش از او فرزندش سید هادی را نیز در راه خدا داده، و به فرزندان گرامیش و به خانواده‌های شهیدان این حادثه و به یکایک افراد حزب الله و به مردم عزیز و مقامات عالیه‌ی لبنان، و به سراسر جبهه‌ی مقاومت، و به مجموع امت اسلامی، شهادت نصرالله بزرگ و یاران شهیدش را تبریک و تسلیت عرض میکنم و در ایران اسلامی پنج روز عزای عمومی اعلام مینمایم. خداوند آنان را با اولیائش محشور فرماید.  ✏️ والسلام علی عبادالله الصالحین سید علی خامنه‌ای ۱۴۰۳/۰۷/۰۷ 🔸 💻 Farsi.Khamenei.ir
البیان
📚 شماره شانزدهم لوح پژوهشی مدرسه فقهی امیرالمؤمنین(علیه السلام) تحت عنوان «فرائد» منتشر شد. 📌این لو
🔰 📝 تولد علم فلسفه و دستیابی به محور مسائل آن 🔹 تتبع در تاریخ فلسفه یونان و توجه به سیر تفکر دانشمندان یونانی، ما را بدین نکته رهنمون می‌کنند که تفکر دانشمندان یونانی، در طی مراحلی بدین نقطه می‌رسد که در بین شناخت‌ها و علوم انسان، یک نوع شناخت‌ متفاوت وجود دارد که محور تجمیع مسائل وگزاره‌هایی خاص می‌باشد؛ این دانشمندان یونانی با تجمیع مسائلی بر محور این نوع از شناخت انسانی، معتقد به علمی خاص به نام «فلسفه اولی» شدند که همان «علم فلسفه» در ألسنۀ دانشمندان کنونی می‌باشد. 🔹 مراحل تولد علم فلسفه و دستیابی به محور مسائل آن به عنوان جنس خاصی از شناخت‌های انسانی، بدین ترتیب است: ✥ سوفسطائیان یونانی به دلایلی که به‌صورت تفصیلی در تاریخ بیان شده است، واقعیت را مورد شک و انکار قرار دادند. ✥ بعضی از دانشمندان یونانی هم با اهداف گوناگونی از جمله حفظ ارزش‌های الهی و انسانی و...، مبارزه با شک و انکار واقعیت را در پیش گرفته و از همین‌رو روش تفکر صحیح را تولید و تبیین کردند تا سلاحی در مقابل تفکر شکاکانه و منکرانه باشد. ✥ بعد از شکست سوفیسطائیان و پیروزی واقع‌گرایی و اعتقاد به امکان شناخت واقع، دانشمندان -که اولین آنها طبق نقل تاریخ، ارسطو است- در ادامه چنین دغدغه‌ای پیدا کردند که اگر واقعیت هست و انسان هم قابلیت شناخت آن را دارد، پس بایستی شناخت‌های انسان را دسته‌بندی کرده تا مشخص گردد که هر کدام از آنها دقیقا چه نوع شناخت و علمی بوده و کمّ و کیف آن چگونه است؛ به‌عبارت‌دیگر مشخص گردد که کاوشگران و دانشمندان علوم، حول چه امری به بحث و بررسی و کاوش می‌پردازد‌؛ از همین‌رو دانشمندان واقع‌گرا و معتقد به امکان شناخت واقع، درصدد ارائه دسته‌بندی و به‌عبارتی طبقه‌بندی و تقسیم شناخت‌ها و علوم انسانی برآمدند که این طبقه‌بندی علوم، مورد قبول دانشمندان قرار گرفت و در میان آنان رواج پیدا کرد. این طبقه‌بندی علوم بعدها توسط «بوعلی» و «فارابی» و سپس «ملاصدرا»، مورد تفصیل و بازبینی قرار گرفته و سبب ایجاد تفاوت‌هایی در ساختار علوم شد؛ اما در کل و با قطع نظر از تغییرات و تطورات آن، اصل این طبقه‌بندی ثابت بوده و تا ملاصدرا هم ادامه داشته است. ✥ در این طبقه‌بندی علوم، شناخت و علم انسانی به دو بخش کلی علوم جدلی (مبتنی بر مسلمات، مشهورات و...) و علوم برهانی (مبتنی بر عقل و برهان) تقسیم می‌شود؛ علوم برهانی نیز به علوم آلی و اصالی، و علوم اصالی نیز به علوم نظری (مربوط به هست و نیست‌ها) و علوم عملی (مربوط به باید و نبایدها) تقسیم می‌شود؛ در ادامه، علوم نظری و عملی نیز تقسیماتی دارند که در جانب علوم نظری، ۳ قسم شکل می‌گیرد؛ زیراکه یک شناخت اصالی و برهانی و نظری، یا از حیث مفهوم و مصداق، مجرد است که این دسته از شناخت‌ها و علوم را الهیات می‌نامند؛ یا از حیث مفهوم، مجرد و از حیث مصداق، مادی است که این دسته را نیز علوم ریاضیات نام‌گذاری می‌کنند؛ یا از حیث مفهوم و مصداق، مادی است که این دسته را نیز در علوم طبیعیات می‌شمارند؛ اما از طرفی شناخت و علمی که از جهت مفهوم، مادی و از جهت مصداق، مجرد باشد را محال دانستند؛ زیرا امری که در خارج به‌صورت مجرد محقق می‌شود، به هیچ وجه ماده‌ای ندارد تا انعکاس تصوری و مفهومی آن در ذهن، مادی باشد (برهان استحاله این قسم از شناخت و به‌عبارتی برهان انحصار علوم نظری در ۳ قسم الهیات، ریاضیات و طبیعیات، در کتب فلسفی به‌صورت تفصیلی بیان شده است). 🔹 با توجه به این دسته‌بندی فوق باید گفت که تولد موضوع فلسفۀ کنونی که محور مسائل خود را به «موجود بما هو موجود» اختصاص داده است، از این طبقه‌بندی شروع شد؛ یعنی بر اساس این طبقه‌بندی، دانشمندان بدین نکته رهنمون شدند که دسته‌ای از علوم و شناخت‌ها در عالم علم و دانش وجود دارد که علم و شناختی با خصوصیت ۱. برهانی، ۲. اصالی، ۳. نظری و ۴. در مورد موجوداتی که در مصداق و مفهوم مجردند، می‌باشد. 🔹 قدما نام این علم را «فلسفه اولی» نامیده و به بسط و بررسی مسائل آن به‌عنوان علمی مستقل و اعلی پرداختند (هر چند که اختلافاتی در تقسیم خود الهیات به عام و خاص نیز وجود دارد که تبیین آن در نوشتار حاضر اهمیتی ندارد)؛ بدین صورت، علم فلسفه متولد شد و دانشمندان به جنس خاص مسائل این علم به‌عنوان محور مسائل آن پی بردند. ✍️ مهدی رسولی | گم‌گشته 🗂 منابع: ۱. مجموعه آثار، مرتضی مطهری ۲. هندسه حکمت، عبدالکریم فرحانی ۳. تدریس فلسفۀ استاد احمد فرحانی @albayann
🖊إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ ۖ @albayann