❇️متون یکسان و اسناد کاملاً متفاوت 🔹اشاره پیشتر در معرفی اصل همبستگی متن و منبع گذشت که «یکسانی یا شباهت بالای الفاظ دو متن، نشانه اشتراک در مصدر مکتوب است»؛ زیرا انتقال صرفاً شفاهی و کاملاً متکی به ذهن گرچه تا حدی مضامین را حفظ می‌کند، ولی ناگزیر یک‌بارشنیدن جملات عادی، بخش زیادی از الفاظ و جزئیات متعدد را انتقال نمی‌دهد. طبعاً وقتی دو خبری که حتی آخر اسنادشان متفاوت است، یکی دانسته می‌شوند، این تفاوت اسناد نیازمند توضیح است. در فرضی که تنها مضامین مشابه و الگوهای محتوایی ما را به اتحاد دو خبر رهنمون سازد، بسیاری اوقات وجه تفاوت اسناد آن است که از ابتدا کسان مختلفی خبر را در جلسه‌ای شنیده و در نقل به معنا با تفاوت در تعابیر به راویان گونان انتقال داده‌اند. با این همه مکرر دیده می‌شود که متون چندجمله‌ای (که خیلی کوتاه و آهنگین نیستند) با یکسانی بالا در الفاظ از اسناد کاملاً موازی نقل می‌شوند که رجال آن در طبقات متقدم‌تر اشتراکی ندارند. یعنی حتی در یکی دو طبقه نزدیک به صدور جمله، شخصیت مشترکی نمی‌یابیم که انتظار برود او از نویسندگان و ثبت‌کنندگان متن یا حدیث باشد تا شخصیت‌های متفاوت بعدی بتوانند آن متن مکتوب را مانند هم ضبط کنند. و از طرفی نمی‌توان این یکسانی را نتیجه ثبت مشابه در فرایند انتقال شفاهی هرچند در حد یک طبقه دانست. بنابراین، چون متون یکسان متأثر از مکتوب ابتدایی واحدی بوده‌اند، پس باید دنبال روابطی مکتوب میان دو سند به ظاهر بی ارتباط باشیم: 1⃣کتابت یا املاء امام عادتاً روایات نوشته یا املای خود امام نبوده است، و در ثبت اقوال هر معصوم، در نخستین طبقه، قرائن نقل شفاهی به مراتب گسترده‌تر از قرائن کتابت روایت یا املا از سوی معصوم است (مانند تفاوت متون جلسات واحد و نقل به معنا و انتقال نیافتن کتب از بیشتر صحابه). این بخش حداقلی از روایات که از ابتدا مکتوب ثبت شده‌اند، بیشتر در نامه‌های امامان یا املای روایات نبوی و علوی از سوی امامان میانی است (نمونه: بصائر، ص118-120). پس این وجه نمی‌تواند به صورت حداکثری اتحاد الفاظ در روایت اقوال (چندجمله‌ای) امامان را با اسناد کاملاً موازی توضیح دهد. 2⃣ارتباط نزدیک راویان مباشر گرچه عادتاً احادیث از سوی امامان املا نشده‌اند، و بدین خاطر ناگزیر از ابتدا در ثبت احادیث پس از جلسه صدور، در متن راویان باید الفاظ تفاوت داشته باشند، اما گاهی از میان دو راوی حاضر در جلسه، وقتی یکی بعدها خبر را مکتوب کرد، دیگری نیز که با کاتب اولی مرتبط بوده به جای اتکا به حافظه‌اش، به متن راوی اول اعتماد می‌کند، اما چون خودش در جلسه بوده از راوی اول نام نبرده و مستقیم از امام متن مشابه را نقل می‌کند. البته اثبات نمونه‌های این واقعه نیازمند شواهد بسیار است. 3⃣تسامح در ذکر اسناد برای مضامین مشابه محقق شوشتری در موارد متعددی تذکر داده که برخی جوامع روایی در نقل روایات منابع متقدم‌تر پس از نقل یک روایت، در نقل روایت مشابه دیگر، تنها سند را نقل کرده، و به جای متن آن تعبیر «مثله» را به کار برده و بعضاً تفاوت الفاظ را تذکر نداده و گاهی تذکر داده‌اند (نمونه: الأخبار الدخيلة، ج‏۲، ص۱۳۲؛ ج‏۴، ص۷۷). همین اتفاق در منابع متقدم نیز افتاده که پس از نقل چند سند کاملاً مجزا برای مضمونی واحد، به خاطر اختصار به نقل یکی از متون نزدیک اکتفا کرده، و گاهی به تفاوت به تعلق متن به یک سند و تفاوت دیگر متون تصریح کرده و گاه نکرده‌اند (نمونه: عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج‏1، ص138-140؛ 284-285). در طبقات بعدی این تذکرندادن زمینه آن می‌شود که برخی یک متن را عین الفاظ برای چند سند بپندارند. 4⃣تصحیف و تحریفات ناشی از مشکلات نقل در دوران متقدم این رایج‌ترین وجهی است که محقق شوشتری در اتحاد الفاظ متون با اسناد موازی بدان اشاره می‌کند، و بدین صورت است که راویان بعدی در فرایند نقل سند را بد خوانده‌اند یا سبق ذهنی آن‌ها را به اشتباه انداخته و لذا در یکی از دو سند راوی متفاوتی را ثبت کرده‌اند. برای کشف این نمونه‌ها می‌توان از مقایسه الگوهای اسناد، تشابهات کتابت و تحریرهای گوناگون روایات بهره برد. (نمونه‌‌ها: همبستگی متن و منبع روایات در نظر محقق شوشتری) 5⃣ارسال روشن است که ارسال می‌تواند موجب آن شود که بخش مشترک یکی از دو سند مرتبط حذف شده، و عملا ارتباط آن‌دو در ظاهر نمایان نباشد. ولی خود ارسال هم همیشه آشکار نیست. همچنان‌که در طبقات بعدتر عالمان در آثار مختلف عموماً دو روش متفاوت روایتگری مرسل و مسند را دارند، بنا بر شواهد بسیار در یکی دو طبقه پس از امام نیز راویان هر دو نوع نقل مرسل و مسند را داشته‌اند. ادامه در فرسته بعدی 👇👇👇

ادامه از فرسته قبلی 👆👆👆 بنابراین وقتی در این طبقات نخستین که هنوز سندی معنعن شکل نگرفته، صرف تعبیر «عن ابی‌ عبد الله» اعم از این است که نقل مستقیم باشد (همانند تعابیر «سألت اباعبد الله قلت له، کنت عند…، دخلت علی...، و...») یا نقل مرسل باشد. در اینجا البته بسیاری اوقات خاصه برای اصحاب سرشناس‌تر هر امام، شواهد برای حکم به اتصال وجود دارد. به هر حال این ارسال عادی در طبقات بعدی و پس از تشکیل اسناد معنعن، می‌تواند به ارسال خفی تبدیل شده که کشفش منوط به تحقیق طبقات و روابط و گونه‌های روایت‌گری روات است. 6⃣ تدلیس و سرقت هرگاه راوی با ذکر یا حذف کلمات یا نام افرادی در سلسله سند بکوشد که ضعف سند روایت (مانند متصل‌نبودن سند یا ضعف واسطه) را بپوشاند، تدلیس کرده است. منظور از سرقت حدیث این است که راوی حدیث دیگران را که نشنیده، بگیرد و صریحاً ادعای سماع حدیث از مشایخ ایشان بکند (نمونه: جديع، تحرير علوم الحديث، ج1، ص392). گاهی بدون نیاز بدون جعل نام‌هایی در سند، سرقت متن مکتوب حدیث راوی اصلی موجب می‌شود سندی مجزا از راوی اصلی به وجود آید. از آن‌جایی‌که این دو پدیده بیشتر نسبت به غیر از طبقه اول پس از معصوم صورت می‌گیرد، نقش کمتری در شکل‌گیری اسناد کاملاً جدید دارد، ولی بسیاری اوقات چون در تدلیس و سرقت نام جاعل یک سند مخفی می‌شود، به جا افتادن برخی اسناد جعلی کمک می‌کند. 7⃣ تسری سند در کتب قدیم در حین نقل مجموعه روایات یکی از مشایخ، بسیاری اوقات پیش از هر سند او، نام شیخش را نمی‌آورده و معلّق به سند نخست می‌کرده‌اند و گاهی اخبار متعدد پیاپی را با چند طبقه تعلیق در سند می‌آوردند و خاصه در مسندنگاری این کار را برای مجموعه‌های متعدد انجام می‌دادند. گاهی نیز ذکر نشدن بخشی از اسناد نه به خاطر تعلیق، بلکه ارسال بوده است. حال نویسنده‌ای که بعدها از یکی از اسناد ناقص نقل می‌کند، ممکن است در تشخیص اسناد مرسل از معلّق اشتباه کرده، یا محل تعلیق را اشتباه فهمیده، و سند ناقص را با نام‌هایی بی‌ربط تکمیل کند، و اشتباهاً سندی جدید برای اخبار غیر مرتبط بیافریند. (نگر: اکبری و قندهاری، نقش تسرّی اِسناد در انتساب‌های اشتباه منابع متقدّم شیعی) برای نمونه در جامع الأحادیث جعفر بن احمد قمی احادیث اول هر باب مسند و بقیه مرسل است. ولی بحار الأنوار، روایات مرسل را معلق به سند  نخست هر باب تشخیص داده، و اسناد اوایل باب را به کل روایات هر باب تسری داده است. بنا براین، متونی که در دیگر منابع به اسنادی کاملاً متفاوت منسوب‌اند، در گزینش‌های بحارالانوار از جامع الاحادیث به اسناد جدیدی منسوب شده‌اند. 8⃣جعل پدیده قلب اسانید از سوی جاعلان متقدم از مشکلات رایج بوده که موجب انتساب متون یکسان به راویان متعدد می‌شده است و محدثان قدیم و پژوهش‌های جدید نمونه‌های بسیاری از این دست را با کمک ابزارهایی مانند همبستگی متن و اسناد نشان داده‌اند. در موارد بسیاری ابزارهای گسترده دیگری نیز به کمک این قضاوت می‌آیند که اسناد پراکنده احادیث متعددی حذف شده و یک‌جا به سندی دیگر منسوب شده‌اند. 🌐 کانال معرفة الرجال و الآثار https://eitaa.com/alfigh_alosul

#میزگرد_علمی 🔰انجمن مطالعات اجتماعی حوزه با همکاری گروه فقه سیاسی مرکز پژوهشی فقه و اجتهاد فاضل برگزار می‌ گردد. 📚میزگرد علمی: «از نقد تا تخریب» 💢ارائه دهندگان: ▫️حجت الاسلام و المسلمین دکتر مهدی امیدی ▫️حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمدعلی رنجبر ▫️حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد قاسمی ▫️حجت الاسلام و المسلمین محمد متقیان ▪️دبیر علمی: حجت الاسلام و المسلمین حسین حمزه ⏰ زمان: شنبه ۲ تیرماه ساعت ۱۰. 🕌 مکان: خ جمهوری اسلامی، کوچه ۲ ساختمان انجمن های علمی حوزه علمیه 🌐کانال انجمن علمی مطالعات اجتماعی در پیام‌رسان ایتا @motaleate_ejtemai

#میزگرد_علمی گروه فقه سیاسی مرکز پژوهشی فقه و اجتهاد فاضل برگزار می‌کند: 📚میزگرد علمی: فقه و انتخابات در آراء فقیهان معاصر 🔹 ارائه دهندگان: حجت الاسلام و المسلمین محمدمهدی مقیسه حجت الاسلام و المسلمین دکتر مهدی امیدی حجت الاسلام و المسلمین محمد متقیان حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد قاسمی ▪️دبیر علمی: حجت الاسلام و المسلمین حسین حمزه ⏰ زمان: شنبه 6 تیرماه ساعت 13. 🕌 مکان: مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم‌السلام، طبقه دوم، اتاق جلسات ➖➖➖➖➖➖➖➖ #نشست_علمی #فقه_سیاسی #انتخابات 💠 گروه فقه سیاسی؛ مرکز پژوهشی فقه و اجتهاد فاضل https://eitaa.com/joinchat/1690304590Cfccefed4e8

✍غفلت از مبنا و جفای قلم؛ نقد بیانیه مرتضی جوادی آملی | #یادداشت 🔹️جناب آقای مرتضی جوادی آملی، در بیانیه حمایت از یکی از کاندیداهای ریاست جمهوری، نکاتی را نیز در نسبت با «حکومت اسلامی» بیان داشته که، نه تنها خالی از اشکال نبوده، بلکه کاملاً مخالف تفکرات والد ایشان، حضرت آیت الله جوادی آملی (مدظله) می باشد. در دو بخش به بیانیه ایشان پاسخ داده میشود: 🔸️بخش اول: ولایت عامه فقیه، رأی غالب فقها 🔸️بخش دوم: جفای قلم به جمهوری اسلامی 📎مشاهده کامل یادداشت_کلیک نمایید ،،،_____________________،،، 》ما صدای رسای حوزه‌ایم 》#کانال_خبرگزاری_رسا  ✔️👇 🆔 @rasanewsagency   👈

❇️هفته مجاهدت 🔹در هفته پیش روی، چه باید کرد و چه نباید کرد؟ 1️⃣ ارائه تصویر «اخلاق اسلامی» علاوه بر «تفکر اسلامی» یکی از مشخصات مهم جریان انقلابی این است که، به گفتمان انقلاب اسلامی تأکید ورزیده و بر آن اصرار میدارد. آنچه که باید بدان تأکید بیشتر ورزید و خلأ خود را نیز در این چند روز نشان داد، ارائه تصویر «اخلاق اسلامی» علاوه بر «تفکر اسلامی» است. در مواجهه با مردم، بیش از آنکه بر گفتمان و تفکر اصیل انقلابی تمرکز شود باید اخلاق حسنه و روی گشاده و شرح صدر جبهه انقلاب به نمایش گذاشته شود؛ چه در فضای مجازی و چه در فضای حقیقی. گاهی اوقات در معرکه های حساس که احساسات غلبه میکند، معیارها در غبار فرو رفته و عیار رفتارها گم میشود. اینجاست که، رفتارهایی سرمیزند که نه تنها اخلاق اسلامی نیست، بلکه خلاف تقوا و ارتکاب محرمات الهی است. جریان مقابل، تلاش خواهد نمود که، چهره ای مشوّه از انقلابیها نمایش گذارد و آنها را نزد مردم منفور سازد. و انقلابیون نه به عنوان تاکتیک سیاسی، بلکه به حسب وظیفه اسلامی و شرعی خود باید اخلاق نهادینه شده در تفکر انقلابی را نیز عیان ساخته و شیرینی آن را به کام مردم بچشانند. «كُونُوا دُعَاةً إِلَى أَنْفُسِكُمْ بِغَيْرِ أَلْسِنَتِكُمْ وَ كُونُوا زَيْناً وَ لَا تَكُونُوا شَيْنا» 2️⃣ارائه شاخصهایی برای شناخت خط «نفوذ» باید در مقابل خط نفوذ را بدون تطبیق بر افراد، افشاگری نمود. باید آنها را شناساند و برای این شناسایی نیاز به ارائه شاخص است. مثلاً، باید این شاخص را سردست گرفت که، هر بیان و بنانی که میخواهد جبهه انقلاب اسلامی را با هر دغدغه ای به انشقاق بکشاند یا خط نفوذ است یا جاهلی است که در دام نفوذ گرفتار آمده است. وحدت جریان ایمانی و اسلامی یک شاخص مهم و اساسی است و به هیچ وجه استثناء بردار نیست: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ وَ لا تَمُوتُنَّ إِلاَّ وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُون‏* وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَميعاً وَ لا تَفَرَّقُوا» حرکت برخلاف مسیر تقوا، عدم اعتصام به حبل الله تبارک و تعالی و تفرقه، سه نشانه بارزی است که، ماهیت یک جریان و یک رفتار را عیان میسازد. 3️⃣سطوح نقد جریان وابسته به غرب در این رقابت بین دو گفتمان، چاره ای از نقد نیست، اما باید به این نکته توجه داشت که، نباید سطح نقد جریان مقابل، به هتک شخصیت و سیاست بازی فروکاهش یابد، بلکه باید سیاستها و افکار جریان مقابل نقد شده و برای عموم آشکار گردد. و به نظر میرسد از جمله مهمترین نقدها این موارد است: 1. نقد «وابستگی ذهنی و قلبی جریان مقابل به نظام سلطه و هژمونی غرب» 2. نقد «سوءاستفاه از ظرفیتهای قومیتی و مذهبی در راستای جلب رأی» 3. نقد «خط تحریف تفکر اصیل اسلام و امامت» 4. نقد «ایران ستیز بودن و نفی ملیت در اندیشه غرب گرا» 5. نقد «بی برنامگی و خطر بازگشت به عقب» https://eitaa.com/alfigh_alosul

الآن حصحص الحق https://eitaa.com/alfigh_alosul

🔷 توصیۀ معنوی استاد میرباقری برای انتخابات "دعای برای تقویت جبهۀ امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، دعای همیشگی ما باید باشد. در این ایام، ادعیۀ مأثوره برای آن حضرت، همچون دعای يونس‌ بن‌ عبدالرحمن که از امام رضا (علیه‌السلام) نقل شده (أللّهُمَّ ادْفَعْ عَنْ وَلِيِّكَ...)، دعای عهد، دعای عصر غيبت، صلوات ضرّاب و... را بخوانید تا ان‌شاءالله آنچه واقع می‌شود، به‌نفع جبهۀ آن حضرت باشد." ☑️ @mirbaqeri_ir

◼️ به مناسبت ماه محرم الحرام، در دهه اول محرم موضوع بررسی روایات ناهیه از قیام به صورت فایل صوتی در کانال منتشر خواهد شد./ منتظر باشید ◽️ استاد: حجت الاسلام و المسلمین محمد متقیان تبریزی/ عضو گروه پژوهشی فقه سیاسی مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام #محرم #بررسی_روایات_ناهیه_از_قیام ✅دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه‌های علمیه 👇 https://eitaa.com/joinchat/1406075456Cc23175814d