🔺 مظلومیت مبانی فکری و دین شناختی امام خمینی (ره) در حوزه های علمیه #فایل_های_تصویری #امام_خمینی #حوزه_های_علمیه ✅ https://eitaa.com/alhaydari

◾️ رحلت جانسوز امام خمینی (ره)، عارف، فیلسوف، فقیه و سیاست مدار بزرگ اسلام، تسلیت باد. ناگاه با عروج تو چون روبرو شدیم در انزوای تلخ غریبی فرو شدیم دنبال تو تمام زمان را ورق زدیم با دستهای خالی خود روبرو شدیم ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 دیدگاه آیت الله حیدری درباره مواضع سیاسی ائمه (علیهم السلام) 〽️ روش امام حسین (ع) فقط یکی از روش های سیاسی ائمه (ع) بود. سایر امامان (ع) نیز بسته به شرایط مختلف، مواضع سیاسی متفاوتی اخذ نموده اند. 👈 علاوه بر شیوه سیاسی امام حسین (ع)، روش سیاسی متفاوت سایر امامان را نیز - که حجت است - به مردم معرفی کنیم! #فایل_های_تصویری #نظریه_زمان_و_مکان سایت | یوتیوب | آپارت ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺ورود روایات اسرائلیات در منابع شیعه، از منابع اهل سنّت! 〽️ هدف از طرح این بحث، تنبّه به ضرورتِ اصل قرار دادن "قرآن" و "عقل" به عنوان دو منبع اساسی شناخت اسلام، و لزوم پالایش منابع روایی جهت جلوگیری از ورود روایات جعلی و نامعتبر، در فرایند دین‌شناسی است. ویدیو | یوتیوب | آپارت #فایل_های_تصویری #اسلام_قرآن_محور_و_اسلام_حدیث_محور #اسرائیلیات ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 معنای عرضۀ روایات به قرآن #فایل_های_تصویری #اسلام_قرآن_محور_و_اسلام_حدیث_محور ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 ضرورت روایت‌شناسی به نحو اجتهادی و غیرتقلیدی! 🔵 روش روایت شناسی بنده با شیوه مرحوم کلینی متفاوت است ➖ کسانی که به روش حدیثیِ کلینی اطمینان دارند، مختارند مقلّد او باشند، اما من مقلّد کلینی نیستم! ➖ تقدم اعتبارسنجی "کتاب" حدیثی، بر ارزیابی "سَنَدی" روایت #فایل_های_تصویری #رجال_و_حدیث #کلینی #کافی ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 معنای عرضۀ روایات به قرآن #فایل_های_تصویری #اسلام_قرآن_محور_و_اسلام_حدیث_محور ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 تفاوت "نگرش تاریخی" به مصادیق قرآن، با "نگرش مثالی" 〽️ با چه روشی قرآن زنده و به روز می شود؟! 🔹 از راه: ثبات مفاهیم و تغیّر مصادیق آن، به حسب شرایط و اقتضائات زمانی و مکانی 〽️〽️ جمود درباره یک مصداق خاص از مفاهیم قرآنی، قرآن را از جاودانگی، روزآمدی و پویایی باز می دارد! سایت | یوتیوب | آپارات #فایل_های_تصویری #نظریه_وحدة_المفهوم_و_تعدد_المصداق #تفسیر_و_علوم_قرآنی ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 آیا عمومات قرآنی را می توان با "خبر واحد" تخصیص زد؟! 〽️ بر خلاف مبنای مشهور فقهای متاخر، از دیدگاه بنده نمی توان عمومات قرآنی را که کلام‌الله و نقل به الفاظ است، با اخبار آحاد مجرّد از قرائن قطعیّه - که نقل به معنا و ظنّی‌الصدور است - تخصیص زد! سایت | یوتیوب | آپارت #فایل_های_تصویری #فقه_و_اصول #تمایز_بین_سنت_واقعیه_و_سنت_محکیه ✅ https://eitaa.com/alhaydari

⬛️ يا أَبا عَبْدِ اللّٰهِ ، يَا جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ ، أَيُّهَا الصَّادِقُ ، يَا ابْنَ رَسُولِ اللّٰهِ ، يَا حُجَّةَ اللّٰهِ عَلىٰ خَلْقِهِ ، يَا سَيِّدَنا وَمَوْلانَا إِنَّا تَوَجَّهْنا وَاسْتَشْفَعْنا وَتَوَسَّلْنا بِكَ إِلَى اللّٰهِ وَقَدَمْناكَ بَيْنَ يَدَيْ حاجاتِنا ، يَا وَجِيهاً عِنْدَ اللّٰهِ اشْفَعْ لَنا عِنْدَ اللّٰهِ. ⚫️ 25 شوال، سالروز شهادت صادق آل محمد حضرت امام جعفر صادق (علیه السلام) بر عموم مسلمانان تسلیت باد. ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 جایگاه قرآن و روایات، در فرایند اجتهاد در اعتقادات 🔹 برای دستیابی به یک حکم اعتقادی دینی صحیح، هم از قرآن باید بهره گرفت و هم از روایات باید استفاده کرد. 1️⃣ نقش قرآن: بیان خطوط کلّی معارف در روش اجتهادِ اعتقادیِ ما، ابتدا اصول و قواعد کلّی قرآنی در بحث مورد نظر از دل آیات قرآن استنباط و استخراج می شود، و سپس در گام دوّم به روایات رجوع می شود تا مصداق اصول کلّی قرآنی مشخص شود و همچنین معلوم گردد که آیا آن مصادیق، با مبانیِ کلّیِ به دست آمده از قرآن، قابل جمع اند یا نه؟ به بیان دیگر، در مرحلۀ اوّل ما فقط یک بحث خالص قرآنی انجام می دهیم، بدون اینکه حتّی یک روایت را در فرایند علمی و استنباطی خود وارد کنیم. بنابراین، نقش آیات قرآنی در این مرحله، بیان چارچوب ها و اصول کلّی بحث است. 2️⃣ نقش روایات: بیان مصادیق و جزئیات قرآنی وقتی کلّیات و مبانی مسأله از منظر قرآن به دست آمد، در مرحلۀ دوّم روایات را بررسی می کنیم تا از جزئیات و مصادیقِ مباحثِ کلّی قرآنی آگاه شویم. در همین جاست که نقش احادیث در شناخت دین و فهم قرآن ظاهر می شود؛ یعنی نقش و کارکرد روایات در مقام بیان مصادیق و جزئیات آیات کلّی قرآن. علّت این امر هم آن است که قرآن کریم در اغلب موارد، قواعد عام و خطوط کلّی معارف دینی را مطرح نموده، و نه هۀ جزئیات و تفاصیل و مصادیق را؛ از همین رو خداوند وظیفۀ بیان مصادیق را بر عهدۀ پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (علیهم السلام) قرار داده است. ✔️ بر این اساس می توان گفت در اجتهاد فقهی یا عقیدتی، هم از قرآن بهره گرفته می شود و هم از روایات، با این تفاوت که آیات قرآنی در فرایند استنباط، نقش اصلی و کلّی را ایفا می کنند اما اخبار، نقش فرعی و جزئی را. 📚 برگرفته از مبحث «مطارحات فی الفکر والعقیدة: نظرية سهو النبي في المورث الروائي (2)». ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 «فهم» قرآن، غیر از «تفسیر» آن است! 🔹 آنچه که غالباً در اذهان اهل علم و عموم مردم شکل گرفته «تفسیر» قرآن است، در حالی که بنده معتقدم علاوه بر تفسیر، ما باید روی «فهم» قرآن هم کار کنیم؛ چرا که اساساً فهم قرآن غیر از تفسیر آن است! ممکن است کسی یک آیۀ قرآن را تفسیر کند اما معنای آن را درست نفهمیده باشد؛ چرا که فهم متن، اصول و قواعد مختصّ به خودش را دارد. مثلاً وقتی دو مفسّر از یک آیۀ خاص، دو تفسیر کاملاً مخالف ارائه می دهند، مشخص می شود که فهم یکی از آنها اشتباه بوده در عین اینکه به زعم خودش آیه را تفسیر کرده است؛ چرا که در عالم واقع، فقط یکی از آن دو رأی می تواند صحیح باشد. پس هیچ ملازمه ای نیست بین تفسیر متن و فهم صحیح آن! ممکن است کسی آیه ای را تفسیر کند و معنای آن را به گمان خود روشن کند، اما مراد اصلی گوینده را درست نفهمیده باشد. به عنوان نمونه، همۀ مفسرین آیة الکرسی و آیۀ نور را که از مشکل ترین آیات تفسیری محسوب می شوند تفسیر نموده و توضیح داده اند، اما آیا لزوماً همۀ آنها به فهم صحیحِ وسعت کرسیِ خداوند نسبت به آسمان ها و زمین و همچنین نور بودن خداوند نائل شده اند؟! ✔️ کتاب هایی که تا کنون در طول تاریخ اسلام دربارۀ قرآن نوشته شده، بیشتر ناظر به تفسیر قرآن بوده است و نه لزوماً مربوط به روش و قواعد فهم آن. 🔺🔺 ضرورت تأسیس علم «اصول تفسیر» یکی دیگر از کاستی ها و خلل های علمی ما، فقدان دانش مهمّی به نام «اصول تفسیر» است. ما در حوزه های علمیه «اصول فقه» داریم؛ یعنی ابتدا مبانی خودمان را در چارچوب این علم، محقَّق و منقّح می کنیم و سپس به وسیلۀ فرایند استباط و اجتهاد، از نتایج آن در دانش فقه بهره می بریم. همان طور که ما دربارۀ فقه به دانشی نیاز داریم تا بتوانیم مباحث مبنایی و ریشه ای خود را در آن به شکل استدلالی و تفصیلی طرح و بررسی کنیم، به علم مستقل دیگری نیاز داریم تا بتوانیم اصول و قواعد تفسیری را به صورت کاملاً علمی و مستدل مورد بحث و تدقیق قرار دهیم، بر خلاف وضعیت فعلی که این مباحث به طور پراکنده و غیرروشمند در لابه لای مباحث تفسیریِ آیات آمده است. ❇️ گفتنی است آیت الله حیدری، هم در موضوع «فهم قرآن» و هم در موضوع «اصول تفسیر»، کتاب تالیف نموده اند: «منطق فهم القرآن» در سه جلد، و «اصول التفسیر والتأویل» در دو جلد. این دو کتاب به زبان فارسی ترجمه شده اند. خلاصۀ اثر اوّل با عنوان «درآمدی بر سامانۀ معرفتی فهم قرآن» توسط انتشارات سخن، و ترجمۀ کامل کتاب دوم از طریق انتشارات دانشگاه امام صادق (علیه السلام) به چاپ رسیده است. ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺هلال ماه ذی القعده سال ۱۴۴۱ قمری ➖ به اطلاع مخاطبان گرامی می رسانیم بنابر اعلام دفتر آیت الله حیدری، روز سه شنبه ۱۳۹۹/۴/۳ اولین روز از ماه ذی القعده سال ۱۴۴۱ قمری، خواهد بود. ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 فصل ممیّز تشیّع از دیدگاه آیت الله حیدری #فایل_های_تصویری ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 فصل ممیّز مکتب تشیع از دیدگاه آیت الله حیدری 🔹 ملاک حداقلی تشیع: اطاعت انحصاری از اهل بیت (علیهم السلام) ⁉️ یکی از مهمترین سؤالاتی که دربارۀ تشیّع مطرح است این می باشد که اساساً «ملاک شیعه بودن» چیست؟ به بیان دیگر، چه کسی را می توان شیعه دانست و چه کسی را باید خارج از مکتب تشیّع به شمار آورد؟! در پاسخ به مسألۀ فوق، ما معتقدیم حدّ أدنی و معیار حداقلیِ شیعه بودن فقط یک چیز است و آن اینکه کسی اعتقاد داشته باشد بعد از پیامبر اکرم (ص) باید دین خود را از امام علی (ع) بگیرد. سایر ملاک هایی که گفته می شود اگرچه در جای خود مهم اند، اما از نظر ما «شرط صحّت» تشیع نیستند، بلکه صرفاً «شرط کمال» تشیع اند. به عنوان مثال اگر کسی این مبنا را پذیرفته باشد که پس از رحلت پیامبر (ص)، در میان صحابۀ ایشان مرجع انحصاری تبیین دین و تفسیر قرآن امام علی (ع) و اولاد طاهرینش (ع) است، چنین شخصی قطعاً شیعه محسوب می شود، اگر چه حتّی پس از سال ها مطالعه و تحقیق، سایر معیارها از قبیل علم غیب، عصمت، ولایت تکوینی، وساطت فیض و غیره نیز برایش ثابت نشده باشد. 🔷 نظری و اجتهادی بودن مسألۀ عصمت بنده خودم شخصاً قائل به عصمت اهل بیت (ع) - آن هم در بالاترین مراتبش - هستم و در این زمینه چند کتاب هم به چاپ رسانده ام [1]، اما با استدلال و از طریق بحث علمی، اجتهادی و نظری به این مطلب و عقیده رسیده ام، نه اینکه مسألۀ عصمت یک امر بدیهی و اظهر من الشمس بوده باشد که به راحتی برای همۀ مذاهب اسلامی قابل فهم و اثبات باشد. از نظر ما خود مسألۀ عصمت یک امر نظری و اجتهادی – و نه واضح و بی نیاز از استدلال - می باشد که ممکن است کسی به آن برسد و بتواند ادلّه اش را بپذیرد، و ممکن است کسی واقعاً پس از بحث و بررسی علمی – بدون اینکه تعصّب و عناد داشته باشد – این مسأله برایش اثبات نشود. به دیگر سخن، اگر کسی اهل بیت (ع) را «مفترض الطاعه» بداند و همۀ دین خود را از ایشان بگیرد شیعه محسوب می شود؛ حتی اگر به عصمت این ذوات مقدّسه قائل نباشد؛ زیرا - همان طور که گفتیم – عصمت «شرط تشیع» نیست، بلکه این اطاعت از اهل بیت (ع) است که معیار شیعه بودن است. البته این را هم باید بیافزاییم که بله، اگر کسی علاوه بر اطاعت انحصاری از عترت پیامبر (ع)، به عصمت ایشان هم معتقد باشد - چنانچه ما قویاً قائل هستیم – بهتر است و در واقع، علاوه بر «شرط صحت تشیع»، از «شرط کمال تشیع» هم برخوردار است. ✔️ بنابراین ما در عین اینکه به عصمت مطلق اهل بیت (ع) اعتقاد عقلی و قلبی داریم، نه تنها عصمت را بلکه هیچ قید و معیار دیگری را جز «شرط اطاعت» از ایشان و ترجیحشان بر جمیع صحابۀ پیامبر (ص)، ملاک تشیع نمی دانیم [2]. 🔹 ثمرۀ عملی بحث: جذب حداکثری دیگران به مکتب اهل بیت (علیهم السلام) فایده و ثمرۀ عملی این مبنا هم آن است که باب گرایش دیگران به مکتب نورانی اهل بیت (ع) را بازتر و فراخ تر می کند تا اینکه عدۀ بیشتری از انسان ها بتوانند بدان بگروند و از آن بهره ببرند؛ زیرا اساساً هر موضوعی که از قیودات بیشتری برخوردار شود، به همان میزان از مصادیق و موارد آن کاسته می شود: «کلّما زادت القیود، قلّت المصادیق». بر این اساس، اگر ما برای شیعه شدنِ دیگران مثلاً ده قید در نظر بگیریم، مصادیق آن بسیار کمتر خواهد بود در مقایسه با زمانی که برای آن فقط یک قید قرار دهیم که در این صورت دارای مصادیق فراوانی خواهد بود. به عنوان مثال اگر کسی بگوید به من یک کتاب بدهید که علمی باشد، هزاران کتاب را می توان به او داد، اما اگر کسی گفت به من یک کتاب بدهید که اوّلاً علمی باشد، دوّماً فلسفی باشد، سوّماً مربوط به فلسفۀ اسلامی باشد، چهارماً متعلّق به مکتب ملاصدرا باشد، پنجماً هزار صفحه باشد، ششماً رنگش سیاه باشد، هفتماً فقط چاپ اوّل باشد و غیره، در این فرض شاید مصادیق یک چنین کتابی با این همه قید و شرط، به کمتر از انگشتان یک دست هم نرسد! ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔹تقابل جدّی بین دو مبنای متفاوت در دعوت دیگران به تشیع لازم به ذکر است که این مبنا درست در نقطۀ مقابل تفکری قرار دارد که نه تنها دیگران، بلکه بسیاری از شیعیان را نیز به کوچکترین بهانه و به صِرف اینکه برداشت آنها از نصوص دینی غیر از تلقّی ایشان است، از دایرۀ تشیّع - و حتی اسلام - خارج می داند! یک مبنا تلاش می کند تا - از طریق تفکیک بین «شرط صحت تشیع» و «شرط کمال تشیع» - بستر را برای جذب حداکثری و دفع حداقلی دیگران نسبت به مکتب اهل بیت (ع) آماده کند، و مبنای دیگر می کوشد تا حتّی قائلان به این مکتب را نیز به دلیل اختلاف عقیده و تفاوت برداشت، از تشیع براند و بیرون کند. ✅ https://eitaa.com/alhaydari

⬛️ پی نوشت ها: 1️⃣ برخی از این کتاب ها عبارت اند از: 1) العصمة؛ بحث تحلیلی فی ضوء المنهج القرآنی 2) علم الإمام؛ بحوث فی حقیقیة و مراتب علم الأئمة المعصومین (علیهم السلام) 33) عصمة الأنبیاء فی القرآن 4) دروس فی علم الإمام 5) مقامات ومسؤولیات أئمة أهل البیت (علیهم السلام) 6) الراسخون فی العلم؛ مدخل لدارسة ماهیة علم المعصوم وحدوده ومنابع إلهامه 2️⃣ علاقه مندان می توانند تفصیل این بحث را در کتاب «فقه العقیده»، المحور الرابع، الفصل الأوّل دنبال کنند. ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🌹 السَّلامُ عَلَیْکِ یَا بِنْتَ وَلِیِّ اللَّهِ السَّلامُ عَلَیْکِ یَا أُخْتَ وَلِیِّ اللَّهِ السَّلامُ عَلَیْکِ یَا عَمَّةَ وَلِیِّ اللَّهِ السَّلامُ عَلَیْکِ یَا بِنْتَ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ. 🔶 یا فَاطِمَةُ اشْفَعِی لِی فِی الْجَنَّةِ فَإِنَّ لَکِ عِنْدَ اللَّهِ شَأْنا مِنَ الشَّأْنِ. ➖ سالروز ولادت با سعادت کریمۀ اهل بیت (ع) حضرت معصومه (س) مبارک باد. ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 برکات حضرت معصومه (سلام الله علیها) برای جهان تشیع سایت | یوتیوب | آپارات #حضرت_معصومه ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 راه اندازی بخش انگلیسی سایت رسمی ➖ به اطلاع مخاطبان و علاقه مندان به آثار و نظرات آیت الله حیدری می رساند، به یاری خداوند متعال و به میمنت سالروز ولادت کریمۀ اهل بیت حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها)، فعالیت بخش انگلیسی سایت رسمی ایشان آغاز گردید. ورود به سایت انگلیسی ✅ https://eitaa.com/alhaydari

پرسش و پاسخ 🌀 موضوع: احکام فقهی/ حکم قتل فرزند توسط پدر 📌 سوال سلام علیکم ببخشید همان طور که می دانید، فتوای مشهور فقها این است که اگر پدری، فرزندش را عمداً به قتل برساند، قصاص و اعدام نمی شود و پس از اتمام مدت حبس، باز آزاد می شود و به عنوان یک فرد قاتل و جنایتکار به جامعه و میان مردم باز می گردد و هیچ تضمینی هم وجود ندارد که یکچنین شخصی که قبح آدم‌کشی برای او از بین رفته، دوباره دست به قتل عمدیِ سایر فرزندان خود یا حتی دیگران نزند! آیا فتوای آیت الله حیدری هم همین است یا متفاوت می باشد؟ ➖➖➖➖➖➖➖➖ 📌 پاسخ با سلام و احترام فتوای آیت الله حیدری این است که به حکم اوّلی و در درجه اول، هر کس انسانی را از روی عمد بکشد، حکمش قتل و قصاص (اعدام) است؛ و تفاوتی نمی کند که قاتل، با مقتول رابطه پدری و فرزندی داشته باشد یا نداشته باشد! 🔸 طبق مبنای ایشان در اصول فقه، تخصیص عمومات قرآنی توسط اخبار آحادِ مجرّد از قرائن قطعی، جایز نیست! لازم به ذکر است که مشهور فقهای متأخر و معاصر، تخصیص کتاب به خبر واحد را جایز می دانند، اما فقهای متقدم شیعه از جمله سید مرتضی، شیخ طوسی و محقّق حلّی تخصیص را جایز نمی دانند. بر همین اساس، آیات عامّی از قبیل "وکتبنا علیهم فیها ان النفس بالنفس" (و بر آنان مقرر كرديم كه جان در مقابل جان [باید قصاص شود])؛ مائده، ۴۵؛ و نیز آیه "ولکم فی القصاص حیاة یا اولی الالباب لعلکم تتقون" (و اى خردمندان، شما را در قصاص زندگانى است، باشد كه تقوا پیشه کنید)؛ بقره، ۱۷۹؛ بر عمومیت و فراگیری خود باقی مانده و روایات معارض، طرد می شوند. ... ✅ باید افزود از دیدگاه آیت الله حیدری در عین اینکه حکم اوّلیه قتلِ فرزند توسط پدر قصاص است، اما با این وجود طبق قانون هر کشور و از سوی نهادهای حقوقیِ دارای صلاحیت، باید هر قتلی به طور خاص و جداگانه، مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد تا مشخص شود که قاتل در قتل عمدِ خود، از توجیه قابل قبول و عقلایی برخوردار بوده است یا خیر، که در اکثر موارد، قتل های عمد فاقد توجیه معقول بوده و قاتل - حتّی اگر پدر باشد -، محکوم به قصاص و اعدام است، الا در موارد بسیار نادر که ممکن است قانونگذار، به جهت مُحقّ بودن قاتل، حکم به عدم قصاص وی بدهد. 🔹 به بیان دیگر، طبق روش اجتهادی و فقاهتی آیت الله حیدری، پیش از صدور هر حکمی باید اِطلاق اَفرادی و اَزمانی آن بررسی و اثبات شود؛ یعنی باید دید آیا فلان حکم در همه موارد و درباره همه افراد و همه زمان ها و شرایط مختلف، یکسان است یا متفاوت می باشد. حکم و فتوا دادن به طور کلی و مطلق، بدون لحاظ شرایط و اقتضائات گوناگون، نشانه ضعف و نقص نگرش اجتهادی یک فقیه محسوب می شود. ➖ تفصیل این مبنای آیت الله حیدری و سایر استدلال ها و ابعاد حکم مذکور را، باید در کتب فقهی و اصولی به ویژه دروس خارج فقه و اصول معظم له که مجموعاً بالغ بر چندین هزار درس است، جستجو نمود. #استفتائات #قصاص ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 عصمت در آیه تطهیر، دلیل بر خارج بودن نساء النبی (ص) سایت | یوتیوب | آپارت #فایل_های_تصویری #عصمت #آیه_تطهیر ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔵 روش علامه حیدری در تصحیح روایات 1️⃣ اصل اوّل: توجّه به مبنای جمع قرائن اولین اصلی که ما در مواجهه با روایات و آگاهی از صحّت صدور آنها از معصومین (علیهم السلام) بدان قائلیم، مبنا قرار دادن نظریۀ جمع قرائن است. توضیح آنکه در تصحیح روایات، به طور کلّی دو روش وجود دارد: روش وثاقت سندی و روش وثاقت صدوری. در منهج سندی، ملاک صحت یا ضعف روایات، در درجۀ اوّل، سند آن است؛ یعنی اگر سند یک حدیث قوی بود، اخذ می شود و چنانچه سندش ضعیف بود، طرد می شود. اما در روش صدوری یا همان جمع قرائن، مجموعه ای از قرائن و شواهد دست به دست هم می دهند تا در نهایت، وثاقت و صحّت یک روایت را تأیید کنند و خودِ سند نیز در این میان، یکی از قرائن است، نه ملاک نهایی در تصحیح یا تضعیف روایات! چه بسا روایتی که سند آن ضعیف باشد، اما به دلیل وجود قرائن دیگر – که حاکی از صحّت صدور آنند - مورد قبول واقع شود، و از آن طرف چه بسیار روایاتی که ممکن است سند آنها صحیح یا حسن باشد، اما به دلیل فقدان سایر شروط و قرائن لازم، طرد شوند. برخی از این قرائن عبارت اند از: وثاقت راوی، متن حدیث، سند، کتابی که یک روایت در آن نقل شده است، زمان نصّ، عمل علمای عصر صدور به یک روایت و غیره. مثلاً روایتی را مرحوم کلینی در قرن سوّم و چهارم در کافی نقل می کند، اما یک حدیث را علامه مجلسی در قرن یازدهم در بحار نقل می کند و مبنعی هم برای آن ذکر نمی کند! در این میان، مشخص است که روایت کافی از وثاقت و اعتبار بیشتری برخوردار است. در روش جمع قرائن، برای هر یک از این قرائن و شواهد، مرتبه ای از امتیاز و اعتبار در نظر گرفته می شود. نهایتاً برای قبول یا ردّ یک روایات، برایند مجموع این قرائن، ملاک قرار می گیرند. 2️⃣ اصل دوّم: توجّه به مبنای تفقیر النصّ اصل دوّم در قبول روایت این است که ما بیاییم یک حدیث را فقره فقره کنیم و هر فراز آن را به طور جداگانه بررسی کنیم و ببینیم آیا شواهدی برای آن قطعۀ خاص از روایت پیدا می کنیم یا نه؟ به عبارت دیگر، ما نباید بر همۀ فرازها و فقرات یک روایت، به طور واحد و یکسان حکم کنیم. به عنوان مثال، ممکن است یک فراز از روایتِ مدّ نظر ما، با توجه به سایر شواهد و قرائن، صحیح و قابل قبول باشد، اما فرازهای قبل و بعد آن غیر قابل قبول باشند. به این مبنا، «تبعیض الروایة» یا «تقطیع الروایة» و یا «تفقیر الروایة» هم گفته می شود. 3️⃣ اصل سوّم: کثرت نقل روایت در این اصل ما تلاش می کنیم تا متوجه شویم که آیا روایت مورد بحث ما، در واقع یک روایت است یا دو روایت؟! فرضاً اگر دو یا چند روایت بوده، این چند روایت با یک سند صادر شده اند یا دو سند؟ همچین این چند روایت، از یک امام (علیه السلام) صادر شده اند یا از چند امام؟ در صورتی که از چند امام صادر شده بودند، از طریق یک راوی نقل شده اند یا چند راوی؟ همۀ این ملاک ها، در تصمیم و حکم نهایی ما در اخذ یا طرد روایت مذکور مؤثر است. به عنوان نمونه، در یک فرض، اگر چند روایت باشد که فقط توسط زراره - آن هم از یک امام - نقل شده باشد، اما در صورت دیگر، اگر چند روایات باشد که از طریق چند روای - آن هم از چند امام - نقل شده باشد، ارزش این روایات بسیار بیشتر از روایات فرض اوّل است؛ زیرا احتمال خطا و اشتباه یک نفر، بیشتر از خطای چند نفر است. 🔺 نکتۀ مهمّ: اوّلین و مهمترین ملاک در قبول یا ردّ روایات، فقط قرآن کریم است! اگرچه توجّه به این اصول در مواجهه با روایات بسیار مهم است، اما مبنای ما این است که ملاک اوّلی و اصلی برای قبول یا ردّ روایات را قرآن کریم می دانیم، و از سایر معیارها در طول قرآن و در مرتبۀ بعد از آن بهره می بریم، نه اینکه بدون توجه به هماهنگی و انطباق یک روایت، به صرف اینکه سندش قوی باشد آن را قبول کنیم، یا به مجرّد اینکه سندش ضعیف باشد آن را رد کنیم! ما از این اصول حدیثی و رجالی، به عنوان شاهدی برای تقویت یا تضعیف فهم خود از آیات قرآنی بهره می گیریم. 🔸 اصل این مباحث به طور تفصیلی و مستند، در کتاب «میزان تصحیح الموروث الروایی» آمده است. ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 اقسام و روش های فهم دین 🔹 مسألۀ این است که برای فهم دین اساساً چه روش ها و شیوه هایی وجود دارد؟ به عبارت دیگر، آیا همه باید دین را با یک روش واحد بفهمند، یا اینکه شیوه ها و مناهج متعدّدی برای شناخت دین وجود دارد؟! در پاسخ به این سؤال باید عرض کنیم از دیدگاه ما در مجموع سه روش مختلف برای فهم آموزه های دینی به وجود آمده است که در ادامه به توضیح اجمالی آنها می پردازیم. 1️⃣ روش اول: روش بیانی (ظاهرگرایی) اولین روش، «روش بیانی» است. این شیوه صرفاً به دنبال فهم منظومۀ لفظی آیات و روایات است؛ یعنی نه حکم عقل را در فرایند فهم دین دخالت می دهد و نه مقاصد و روح شریعت – به تعبیر شهید صدر - را در نظر می گیرد. در این مِتُد فقط ظاهر الفاظ، مفردات عبارات و ترکیب جمله ها مورد بررسی قرار می گیرند. می توان گفت این روش، شبیه روش اخباری ها – در میان شیعیان – و حنبلی ها و سلفیه – در بین اهل سنت – است. قائلان به «روش بیانی»، دین را فقط از راه ظواهر ادلّه فهم می کنند، اما اینکه آیا فلان مطلبی که بر اساس این منهج فهمیده شده، با قواعد قطعیِ عقلی منطبق است یا نه، اصلاً محلّ اعتنا نیست. اعتقاد به تجسیم و تشبیه هم، از نتایج همین شیوۀ بیانی در دین شناسی است. 2️⃣ روش دوم: روش عقلی معتقدان به «روش عقلی» بر این باورند که «عقل قطعی» باید بر متون نقلی حاکم باشد، تفاوتی هم نمی کند که این آیات و روایات، مربوط به اصول دین باشند یا مرتبط با فروع دین. به دیگر سخن، در این شیوه، عقل در تکوّن و شکل دهی معرفت دینی مدخلیّت بسزا دارد، بر خلاف روش قبل که برای عقل در فرایند دین فهمی هیچ سهمی قائل نبود! 3️⃣ روش سوم: روش مقاصدی این روش، همان روشی است که شاطبی در کتاب پنج جلدی خودش به نام «الموافقات» طرح و تبیین کرده است. حرف شاطبی این است که ما اول باید ببینیم روح و مقاصد شریعت چیست و سپس بر اساس آن، آموزه های دینی را بفهمیم. برخی از مطالب شهید مطهری هم بر اساس همین مبنا مطرح شده است. اگر خاطرتان باشد مباحث اقتصادی ایشان که در آن زمان نوشته شد و برخی مناقشات و اعتراض هایی را هم به دنبال داشت - و حتی از چاپ آن نوشته جات ممانعت به عمل آمد - بر پایۀ همین تئوریِ مقاصدی بیان شده بود. مرحوم شهید صدر هم تلاش می کند در مواردی از همین مبنای مقاصدی استفاده کند اما فقط اسم آن را عوض کرده تا اینکه از نظر روانی ایجاد حسّاسیت و تنش نکند و برخی نگویند که ایشان از اهل سنت تقلید نموده؛ لذا از این مبنا به روح و باطن شریعت تعبیر کرده است. ✔️ بنده الان در صدد این نیستم که تفصیلاً موضع خودم را دربارۀ سه روش فوق مشخص کنم، فقط اجمالاً باید این مطلب را متذکّر شوم که معتقدم این روش ها با یکدیگر مانعة الجمع نیستند؛ یعنی نمی توانیم به نحو قضیۀ منفصلۀ حقیقیه بگوییم یا این درست است یا آن؛ زیرا هر کدام از این سه نوع منطق فهم دین - در جای خودش - می تواند صحیح و مفید باشد.🍃🍃🍃 ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 "دین" و "فکر دینی" یکی هستند یا متفاوت اند؟! ➖ فهم عالمان دین، لزوماً عین دین نیست؛ بلکه ممکن است مطابق با واقع باشد، و امکان دارد مخالف واقع باشد! ➖ بین صحت یک اعتقاد در مقام اثبات (عالَم ذهن و استدلال)، و تحقّق آن در مقام ثبوت (عالَم خارج و نفس الامر) ملازمه عقلی وجود ندارد! ➖ هیچ عالِمی نمی تواند ادعا کند برداشت و قرائتش از دین، فهمِ معیار و قرائتِ انحصاری است! سایت | یوتیوب | آپارات #فایل_های_تصویری #نظریه_مشروعیت_تعدد_قرائت_ها_از_دین ✅ https://eitaa.com/alhaydari