📌ضرورت تعیین سلسله مراتب #دانایی و #اندیشه_ورزی علی ابراهیم‌پور - قسمت دوم از سه 🌼 2.«شناخت درست مصادیق مفاهیم مشکک»: ضرورت تدقیق در سلسله‌مراتب، در مفاهیم تشکیکی، مضاعف است. تا مراتب مفاهیم مشکک، معین نشوند، در عمل با چنین مفهوم مشککی همچون مفاهیم متواطی معامله خواهد شد. بدون سلسله‌مراتب، سطوح مختلف مفهوم تشکیکی، با یکدیگر خلط می‌شوند و این چیزی جز تحویلی‌نگری و ساده‌اندیشی نسبت به پدیده و واقعیت موردمطالعه نیست. علم و تفکر نیز از مفاهیم مشکک‌اند و سطوح مختلفی برای آن‌ها تصویر می‌شود که همگی در اصل علم‌داشتن مشترک‌اند. بنابراین با روشن‌نبودن این مراتب، همگی آن‌ها در یک سطح فهمیده می‌شوند. ☘️ #برای_نمونه، امروزه در حوزه‌های علمیه، هر طلبه‌ی ملبس «حجت‌الاسلام و المسلمین» و هر طلبه‌ی ملبس صاحب لحیه‌ی سفیدی که سن‌وسالی از او گذشته باشد، «#آیت‌الله» نامیده می‌شود؛ درحالی که طلاب ملبس تخصص‌های متفاوت از سخنرانی و تبلیغ‌های مدرن گرفته تا کلام و فلسفه و ادبیات و فقه‌واصول داشته باشند و قطعا همگی را نمی‌توان به حکم اشتراک در «حجت‌الاسلام و المسلمین»بودن، در یک سطح دانست. 🌼 3.«برنامه‌ریزی و مدیریت»: عدم مرتبه بندی، علاوه بر اینکه مانع شناخت درست مصادیق است، سبب می شود تا نتوانیم به درستی درباره اشیا برنامه‌ریزی کنیم. علوم مختلف، موضوعات خود را از حیث‌های مختلف دسته‌بندی می‌کنند تا بتوانند احکام و ضوابط بخصوص هر دسته را بیان کنند. بدون دسته‌بندی، نمی‌توان برای اشیاء متناسب به سطح خود برنامه‌ریزی کرد. نمونه‌ای از چنین دسته‌بندی‌هایی، دهک‌بندی جامعه از حیث اقتصادی است. بدون دهک‌بندی، سیاست‌گذاران، نمی‌توانند برای جامعه خط‌مشی‌گذاری کنند و نتیجه‌ی خط‌مشی‌ها را رصد نمایند و ببینند آیا رفاه عمومی افزایش پیدا کرده است یا خیر. در حوزه تفکر و علم نیز چنین است. تا زمانی که دسته‌بندی دقیقی با ملاک‌های روشنی وجود نداشته باشد، نمی‌توان از افراد مختلف در سطوح متفاوت، ثمر و استفاده‌ی متناسب با خودشان را دریافت کرد. در واقع، سلسله‌مراتب به سطوح مختلف، «رسمیت» می‌دهد. هرچیزی که رسمی می‌شود، دیده می‌شود و در نتیجه، سیاست‌گذار و مدیر نمی‌تواند نسبت به آن بی‌تفاوت باشد. ☘️ #به‌عنوان_مثال، امروزه در حوزه علمیه توقعات جامعه و حوزه از طلاب مختلف روشن نیست. به‌عبارتی، کدام طلبه باید چه کاری انجام دهد؟ آیا همگی باید مجتهد در فقه‌واصول باشند؟ نبود سلسله‌مراتب روشن باعث شده همه‌ی طلاب، آینده‌ی ناب حوزوی را در اجتهاد فقه‌واصول ببینند و حوزه به صورت نانوشته از همه طلبه‌ها چنین توقعی دارد. 🌼 4.«رشد»: اگر در مفهوم «رشد» را بکاویم، در آن مفهوم قابلیت و فعلیت و مسیر طولی را می‌یابیم. در واقع هنگامی می‌توانیم از مفهوم رشد حرفی به میان آوریم که اولا نقطه‌ی مطلوبی وجود داشته باشد و ثانیا در چیزی، قابلیت رسیدن به آن نقطه وجود داشته باشد که هنوز به آن نرسیده و مسیری روشن برای رسیدن به آن نقطه مطلوب تصویر شود. بدون این سه ضلع، حرفی از رشد نمی‌توان زد. تدقیق سلسله‌مراتب دانش‌افروزی، در دل خود نوعی تجویز نیز به همراه دارد. سلسله مراتب دانایی، زیربنای برنامه‌ی رشد علمی است و نشان می‌دهد که نقاط مطلوب در عرضه اندیشه‌ورزی کجاست. ☘️ #به‌عنوان_نمونه، به دلیل ابهام در نظام سلسله‌مراتب دانش حوزوی، طلاب در بهترین حالت در جریان عمومی تحصیل، بعد از چهارسال درس خارج، عملا به مقصد رسیده‌اند و جای رشدی در سیستم ندارند! از نظر سیستم فعلی، فرقی بین طلبه‌ی صاحب تالیف کتاب و مقاله با طلبه‌ی مبلغ، وجود ندارد. //ادامه در پست بعدی// [نگارش: 98.05.06 – انتشار در رسا: 98.05.11] 🌐 @aliebrahimpour_ir