🔖 با عرض سلام و ادای احترام ▫️این کانال، مجالی است برای انتشار مطالبی در خصوص #عقلانیت_انقلاب_اسلامی 🔹انقلاب اسلامی اگر می خواهد حرکت بالنده‌ی خویش را استمرار بخشد، بی‌تردید نیازمند یافتن عقلی متناسب با ارزش‌های الهی و در وزان آرمان‌های تمدنی خود است. 🔹البته عقلانیت انقلاب اسلامی، سابقه‌ای به موازات امتداد تاریخی خود انقلاب اسلامی از صدر اسلام تا کنون دارد. 🔹برای دولت‌سازی و جامعه‌سازی به مثابه آینده‌ی انقلاب اسلامی، راهی جز تلاش برای تفصیلی کردن این عقل نیست؛ عقلی که گذشته و حال و آینده انقلاب اسلامی را به وحدت می‌رساند و به صورت خودآگاه، تکامل انقلاب اسلامی و پیشرفت جامعه دینی را در ذیل سنت‌ها و وعده‌های حقه خدای متعال به مؤمنین قرار می‌دهد.

💡بخش اول ۱. علامۀ شهید سید محمدباقر صدر(ره)؛ ۲. آیت الله صانعی و کلیشۀ بدعت‌گذار نواندیش! ۳. در رسای شهید سلیمانی؛ ۴. آیت الله مصباح(ره) و سه‌گانۀ دفاع از دین، محذوریت اخلاقی و حریت انقلابی؛ ۵. سید شهیدان اهل قلم؛ ۶. شهید علی لندی، یک قاعده یا یک استثناء؟! ۷. شهید آوینی و چالش تقدس هنرمندانِ صرفا هنری؛ ۸. مرحوم طالب زاده، نماد انقلابی‌گری و عدالت‌خواهی؛ ۹. مرحوم استاد شریعتی؛ ۱۰. مرحوم آیت الله صافی مثال نقضی بر مسئله‌ی تعارض منافع!

🔰دیدگاه علامه مصباح یزدی دربارۀ طب اسلامی آیت الله مصباح یزدی در زمینه طب اسلامی چنین می نویسد: 🔸 آيا پيغمبر اكرم و ائمه اطهار(ع) در زمينه «طب»؛ مطلب جديدي آورده‌اند يا آنچه نقل شده[مثلاً در کتاب‌های طب النبی و طب الرضا]، كم و بيش در كتاب‏هاي پيشينيان و هم دوره‏هاي آنان هست؟ 🔸آيا آنها [منقولات از پیامبر اکرم و اهل بیت]همان دستوراتي است كه در طب‏هاي قديم باستاني نظير طب يوناني، طب ايراني، هندي و چيني مطرح بوده است،...به هر حال نخستين پرسش در اين باب اين است كه بين آنچه در روايات اهل بيت(ع) راجع به مسايل طبي آمده، با آنچه در كتب يوناني يا كتب ايراني يا ساير تمدن‏هاي كهن وجود داشته، چه تفاوتي است؟ 🔸اگر قرار است به مسأله طب اسلامي بها دهيم، و آن را بكاويم و بررسي كنيم كه در اين ميراث ديني، چه چيزهايي وجود دارد كه مي‏توان از آن استفاده كرد، بايد طرح تحقيقي عالمانه‏اي براي اين كار طراحي كنيم. 🔸صرف قرائت چند آيه و روايت و نقل يك داستان، مشكل ما را در تحقيق طب اسلامي يا طب نبوي حل نمي‏كند. روايات در دسترس است، كتاب‏هايي هم نوشته شده و شرح‏هايي نيز براي آن، نگاشته‏اند، اين‏ها اگر كارآيي داشت، تا به حال از آن استفاده مي‏كردند. 🔸 آيا تعريف از طب بوعلي و محمدبن زكريا رازي، مفهوم طب النبي را شرح مي‏كند؟ آيا طب النبي همان است كه آنها گفته‏اند؟! درحالي كه : 🔸بيشتر مطالب آنان[طب بوعلی و رازی] از يونانيان گرفته شده و براساس نظر و روش آنها پيش رفته و تحقيق شده است. مباني طب بوعلي همان اصول موضوع يونانيان است. مطالبي از قبيل: عناصر اربعه و اخلاط اربعه كه در بدن موجود است مثل: خون، صفرا، بلغم و سودا در طب يوناني و طب باستاني وجود دارد. 🔸پس نمي‏توان مطالب ذكر شده را طب اسلامي ناميد؛ چرا كه در آن‏ها نه از اسلام اثري پيداست، نه وحي در آن مطالب نازل شده و نه بر تحقيقاتي كه ديگران كرده‌اند مطلب خاصي اضافه شده است. گاهي مفاهيم براي ما خلط مي‏شود. 🔸اگر گفتيم طب اسلامي همان طب يوناني است ــ يا چيزي شبيه آن يا با يكي از طب‏هاي باستاني شباهت دارد ـ تحقيق درباره طب اسلامي (به عنوان اسلامي) ديگر جايگاهي نخواهد داشت، و اگر بخواهيم تحقيق كنيم بايد در همان طب سنتي تحقيق كنيم. 🔸وقتي مي‏توانيم طب اسلامي را به عنوان يك موضوع ويژه تحقيق كنيم كه، بر اين باور باشيم اسلام موارد خاصي را در اين زمينه آورده است و اين مي‏تواند پيش‏فرض تحقيق باشد، يعني بدانيم كه اسلام مطلب جديدي را در اين زمينه آورده كه بايد آن را كشف كرد. براي مثال صرف اين كه روايتي را پيدا كنيم كه مسأله‏اي را مورد تأكيد قرار داده كه هم در قانون بوعلي، هم در كتاب جالينوس، هم در كتاب بقراط و... نشانه‏اي از اشاره به آن مسأله ديده مي‏شود نمي‏توان اظهار داشت كه آن را اسلام آورده است. 🔸مرتبه و شأن پيغمبر(ص) هيچ وقت بيان مطالب طبي يا مطالب فيزيكي نبوده، بلكه شأن او هدايت است. دليلي كه ما براي نبوت اقامه مي‏كنيم اين نيست كه نيازهاي مادي بشر را رفع كند. بشر با تحقيقات علمي خود و به همراه انگيزه‏هايي كه در نهان دارد، مي‏تواند راه زندگي دنيايي و راه تأمين سلامتي خود را كسب كند. 🔸اگر پيغمبر اكرم و ائمه اطهار مطالبي را در اين زمينه‏ها فرموده‏اند، براي اين نبوده كه وظيفه نبوت و رسالت آنان اقتضاء مي‏كرده است؛ بلكه آن مسايل مصالحي بوده از روي تفضل و كمك به مردم، عنايت مي‏فرمودند، بيان و راهنمايي مي‏كردند. وظيفه‏ي اسلام اين نيست كه مطالب طبي بيان كند. 🔸در حقيقت، ما اگر طبي به عنوان طب اسلامي نداشته باشيم، هيچ نقصي در دين اسلام يا در انجام وظيفه پيغمبري نيست. اگر در اين زمينه مي‏خواهيم تحقيقي كنيم، براي دانستن اين مهم است كه بدانيم پيامبر و امامان علاوه بر وظيفه نبوت و رسالت چه كمك‏هايي به انسانيت كردند و چه مواريث علمي و گرانبهايي براي ما جهت بهره‏گيري برجا گذاشتند. پس اولين اصلي كه ما بايد به عنوان يك اصل و پيش‏فرض تحقيق دربارة طب اسلامي يا طب النبي بپذيريم اين است كه پيغمبر مطالب جديدي آورده باشد. منبع: استاد محمد تقی مصباح یزدی، پيش‌فرض‌هاي طب اسلامي: ‌پرسش‌‌هايي براي پژوهش، همايش طب‌النبي(ص) _ سالن همايش‌هاي رازي دانشگاه علوم پزشكي تهران _85/12/10

🔰 چهار انگاره در معنای علم دینی، بخش اول به نظر حقیر، لااقل چهار انگاره کلان نسبت به علم دینی به طور عام، و علوم انسانی به طور خاص وجود دارد که این چهار انگاره در موارد زیادی حتی توسط صاحبان اندیشه و بزرگان خلط می شود. 🔹 انگاره اول، انگاره ای است که علم دینی را علم کاشف از حقیقت می داند و اساساً مناط علم بودن و دینی بودن را واحد می داند. لذا علمی بودن، مساوق است (وحدت حیثیت دارد) با دینی بودن. 🔹انگاره دوم، این انگاره است که علم دینی، علمی است که میزان اخبار و مستندات شرعی در خصوص موضوع آن چه لحاظ تعداد اسناد و چه از لحاظ دلالت، به حدی باشد که بتوان بر اساس آن مدعی شد که علم جدیدی به غیر از علوم رقیب و مسبوق به آن، پدید می آید. در این تلقی، ما می توانیم ادعای فقه اسلامی کنیم، چرا که تعداد اخبار مستند و همچنین استحکام دلالتهای آیات و روایات فقهی به حدی است که می توان مدعی شد که علم فقه موجود در غیاب آنها، اساساً به این صورت و محتوا شکل نمی گرفت. باید دقت بسیار کرد که قائلین به این جریان وقتی درباره اقتصاد اسلامی یا جامعه شناسی دینی یا روان شناسی دینی هم صحبت می کنند، به پشت‌گرمی تراکم دلیلیت و دلالت آیات و روایات، به خصوص در بخش تجویزی و هنجاری چنین حرفی میزنند و معمولاً در خصوص بخش مشاهداتی ـ توصیفی علوم انسانی موجود یا اساساً تصوری ندارند و یا بزرگواری مانند شهید صدر به صراحت بخش توصیفی اقتصاد را (علم اقتصاد) را از دایره اتصاف به اسلامیت و عدم اسلامیت خارج می کند. (فعلا وارد دعوای صغروی این مسئله نمی خواهم بشوم که آیا شهید صدر علم اقتصاد را هم تقسیم به اسلامی و غیر اسلامی کرده یا نه که سرجای خودش باید بررسی دقیق شود.) این انگاره، به دینی بودن یک علم، نگاه گزاره ای دارد و پرطرفدار ترین تقریر از علم دینی در میان فقهای ماست. 🔹انگاره سوم: کسانی است که اتصاف یک علم به اسلامیت را نه از طریق اول و نه از طریق دوم، بلکه از طریق اسلامی بودن مبانی و بنیان‌های یک علم دنبال می کنند و معتقدند که اگر بنیان انسان شناسی علوم انسانی مادی است که هست، ما نمی توانیم علوم انسانی مدرن را اسلامی بدانیم. این نگاه، با تمام تقریرهای متعددی که می تواند داشته باشد، از ابتدا علم را به بخش توصیف و تجویز تقسیم نمی کند، بلکه این نکته را گوشزد می کند که مشاهده گر در مقام توصیف مشاهده خودش هم که هست، بر بستر امکانی ایستاده است که بنیانهای نظری و متافیزیکی او برایش فراهم کرده است. لذا در این نگاه هرچند ممکن است بین هست ها و بایدها، رابطه توالدی و منطقی نباشد، ولی هست ها و بایدها در یک و همچنین سطوح مختلف هست از بنیانهای نظری گرفته تا مشاهدات جزیی در هم حضور دارند و به هم متقوم هستند. (البته اینجا کسانی که تلقی به هم پیوسته تری از رابطه علم و جامعه دارند و علاوه بر تقوم حیطه های مختلف علم، علم و جامعه را نیز به هم متقوم می دانند، مانند دکتر داوری، قدری مسئله بغرنج تر می شود.) بر اساس این انگاره اگر نگاه کنیم، مسئله لزوم اسلامی سازی علوم از علوم انسانی فراتر می رود و به علوم پزشکی، زیستی و حتی طبیعی هم به راحتی کشیده می شود. لذا در این نگاه لازم نیست برای اینکه «طب اسلامی» داشته باشیم، حتما روایات فراوانی بیابیم، گاهی یک یا دو یا چند آیه و روایت که ناظر به بنیانهای تکوین یک موضوع پرداخته است، می تواند سرنوشت تفسیر و توضیح هزاران مشاهده تجربی را تغییر دهد. بخش دوم ⬇️

🔰 چهار انگاره در معنای علم دینی، بخش دوم 🔹انگاره چهارم، انگاره توجه به اسلامیت فرایند تکون یک شناخت در مواجهه با یک موضوع است. این انگاره که به نظر حقیر که تکامل یافته انگاره سوم است، تلاش می کند تا آنچه را که از ضرورت جریان مبنا در مفاهیم پایین دست تری مانند تبیین مشاهده در انگاره سوم گفته شده است، در قالب یک «الگوی مفهومی» و «هندسه و طبقه بندی علوم» توضیح دهد. قائلین به این انگاره، تلاش می کنند تا در یک ساخت‌واره مفهومی، نه تنها علوم عقلی، نقلی، تجربی را از هم تفکیک و تمیز دهند، بلکه «نسبت میان آنها» و «نحوه تأثیر و تأثر آنها» را توضیح دهند. این انگاره که امروزه بسیاری از صاحب نظران علم دینی بدان قائل هستند، دقیقاً نقطه مقابل «جدا انگاری و لزوم عدم تداخل حیطه های علوم عقلی، نقلی و تجربی» است که مرحوم علامه طباطبایی در مقدمه المیزان و هم چنین در ذیل آیه 13 و 14 سوره مائده و آیت الله جوادی آملی در کتاب منزلت عقل در هندسه معرفت دینی بیان می کند. این انگاره بر آن نیست، که علوم عقلی، نقلی و تجربی با یکدیگر مرز ندارند و باید هر یک در همه جا دخالت مستقیم داشته باشد، بلکه معتقد است که هر یک از علوم مختلف، حیطه و محدوده مشخصی دارند ولی این حیطه ها از هم انفصال و گسستگی مطلق ندارند و بر فیلسوف است که بر اساس طرحی که از هستی و معرفت دارد، محدوده هریک از این حیطه ها و نحوه داد و ستد آنها را مشخص کند. امروزه اساتیدی مانند پارسانیا، میرباقری، خسروپناه، واسطی، هادوی و ...به دنبال دست یابی به این الگوی مفهومی که مبنای طبقه بندی جدیدی در علوم است، می باشند. بر اساس این انگاره نیز ما حتماً «طب اسلامی» خواهیم داشت، ولی نه به معنای اینکه هر آنچه که مطمئن شویم علم طب امروز به واقع رسیده را اسلامی بنامیم (انگاره اول) و نه به معنای اینکه قائل شویم که آنقدر آیه و روایت طبی داریم که یک علم طب جدید تأسیس کنیم (انگاره دوم)، بلکه به معنای ایجاد یک نظام جامع تحقیقات نظری، کتابخانه ای، تاریخی، میدانی و اجرایی که می تواند بستر جریان مفاهیم بنیادین و ارزشی دین، تا لایه مشاهداتی و تجویزی خُرد باشد. 🔸پی‌نوشت: باید توجه داشت که انگاره دوم خودش عرض عریضی دارد. مرحوم شهید صدر از این لحاظ که در خود بخش مذهب که آن را متصف به اسلامیت می داند، از گزاره ها فراتر می رود و از روبنا به سمت زیربنا و پرسش های بنیادین سیر می کند و هم از لحاظ اینکه از طریق نقش مفاهیم، تلاش می کند که توصیفات این عناوین مندرج در قرآن و روایات را نیز از خود کتاب و سنت استخراج کند، به انگاره سوم نزدیک است. ولی ایشان در پذیرش انفصال روش کشف مکتب از روش علم که اولی تجویزی است و دومی توصیفی، در همان انگاره دوم جای می گیرد. درباره اتصاف علم به اسلامیت، ایشان به معنای اینکه «علم اقتصاد» در جامعه دینی از «واقعیت دینی» صحبت می کند و به تعبیر دیگر، موضوعش اسلامی است، این اتصاف را درست می داند، ولی آنچه که بنده تاکنون از مباحث ایشان برایم حاصل آمده، این است که ایشان فرقی بین «روش توصیف علم اقتصاد» در جامعه دینی و غیردینی قائل نیست. البته فیش‌هایی در تأیید و نقض این مطلب هست که ان شاء الله با کمک دوستان خوبم به زودی همه را گرد می‌آوریم و جمع بندی می‌کنیم . در هر صورت اگر ارتباط و به هم پیوستگی این بخش مذهب و علم را در مباحث مرحوم شهید صدر اثبات کردیم، ایشان در انگاره سوم و حتی انگاره چهارم جای می گیرند... https://eitaa.com/joinchat/3967942701C3d57d3b16b

🔰 مسیر فرهنگستان با دو راهبرد، بخش اول 🔹اشاره: آنچه عرض می کنم نه از باب این است که بخواهم گذشته ای را از درون مجموعه ای مانند فرهنگستان بیان کنم که اگر چنین بود، احتمالاً اهمیت ویژه‌ای نمی یافت. آنچه عرض می کنم صورت مسئله‌هایی است که احتمالاً به نحوی در مقابل همه جریان‌های فکری انقلاب اسلامی قرار دارد. توجه به مجموعه این مسائل و پاسخ‌های علی‌المبنایی که با آن داده می‌شود، می تواند تا حدود «تئوری نهاد علم» و «مدل سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی علمی» را برای هر جریان فکری مشخص نماید. عدم توجه به مسئله «نهادعلم» و «مدل سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی برای سازمان تحقیقات» به نظر حقیر یکی از ریشه های عدم موفقیت کامل جریان فکری انقلاب اسلامی در خدمت رسانی حداکثری به نظام مقدس جمهوری اسلامی است. 🔹کدام راهبرد برای پیش‌برد مباحث فرهنگستان؟ ➖در تلقی بنیانهای فکری فرهنگستان جناب آقای میرباقری و جناب مرحوم صدوق تفاوت چندانی نداشتند. هم جناب آقای میرباقری و هم مرحوم صدوق، در پذیرش مبنای فلسفه نظام ولایت و هم لزوم طراحی منطقهای سه گانه‌ی «روش تفقه»، «روش معادله سازی» و «مدل برنامه ریزی» و لزوم هماهنگی آنها بر بنیاد فلسفه نظام ولایت، متفق بودند. ➖عمده اختلاف بر سر شیوه پیگیری مباحث فرهنگستان برای تثبیت اجتماعی آن بود. ▪️اختلاف اول: مرحوم صدوق، با توجه به تفاوت منطقی فرهنگستان با ارتکازات متداول حوزه و دانشگاه، نقطه عزیمت را فعل «تطبیق» می دانست و معتقد بود که تا مباحث فرهنگستان، ترجمه منطقی نشود، کار تفاهم به سامان نخواهد رسید. ایشان در این کار تلاش می کرد که تا در مواجهه با علوم حوزوی مانند منطق، اصول، فلسفه و تفسیر و ... این ترجمه را انجام دهد. از طرفی جناب آقای میرباقری علی رغم اینکه ضرورت «تطبیق» مباحث فرهنگستان را می پذیرفت و طریق انتقال مطالب فرهنگستان به جامعه نخبگانی را فقط از طریق «تطبیق» ممکن می دانست، ولی معتقد بود برای اینکار باید ابتداء زیرساخت‌های آن از جمله «آموزش منابع انسانی» و «تدوین مباحث مرحوم حسینی» را انجام داد. لذا ایشان راهبرد «آموزش» و «تدوین» را از باب مقدمیّت، دارای اولویت ( و به تعبیری اولیّت) می دانستند و بیان میداشتند که نبود این دو زیرساخت، موجب بالا رفتن ضریب خطای تطبیق و در نتیجه افزایش سوءتفاهم با دلسوزان و نخبگان انقلاب اسلامی خواهد شد. این در حالی بود که جناب مرحوم صدوق، معتقد بود که ما نباید «فعل اصلی» را تعطیل کنیم و باید با هرچه بضاعت داریم کار را شروع کنیم و منتظر عِدّه و عُدّه نباشیم؛ خدای متعال در صورت صلاحدید خودش نصرت و امداد خواهد کرد. بخش دوم ⬇️

🔰 مسیر فرهنگستان با دو راهبرد، بخش دوم ▪️اختلاف دوم: مرحوم صدوق به نحوی قائل به اولویت کار با ساختارهای حکومتی برای ارائه نظریات کارشناسی بود و معتقد بود که تا فرهنگستان نتواند در عرصه کارشناسی اداره کشور، برتری خود را در برابر نظرات کارشناسی موجود اثبات نکند، نهادهای علم مانند دانشگاه و حوزه، عزم جدی برای خواندن و نقادی فرهنگستان پیدا نخواهند کرد. به تعبیر دیگر ایشان، نشان دادن قدرت و ظرفیت دستگاه فکری فرهنگستان در نسبت با «عینیت و اداره انقلاب اسلامی»، زمینه توجه جامعه انقلابی ـ نخبگانی؛ اعم از حوزوی و دانشگاهی را به آثار و از این طریق به عمق و بنیاد مباحث فرهنگستان فراهم آورد. از اینرو بخشی زیادی از تمرکز علمی ایشان بر مباحث ناظر به «عقلانیت اداره کشور» و در نقد و نقض عقلانیت توسعه صرف می شد که دو کتاب «انقلاب اسلامی» و «سبک زندگی» که آثار بسیار خواندنی ایشان است. جناب آقای میرباقری هرچند با ورود به مسئله عقلانیت انقلاب اسلامی مخالف نبود و آن را ضروری هم می‌دانست، ولی لااقل دو موضوع را مقدم بر آن می دانست؛ یکی موضوع «کلام عمومی یا الهیات اجتماعی» و دوم، «تفاهم با حوزه علمیه به خصوص جریان فقاهت و مرجعیت». از اینرو مشی جناب آقای میرباقری حضور در منابر و هیأت‌ها برای ارتقاء الهیات اجتماعی بر توضیح جایگاه ولایت تاریخی معصومین علیهم السلام بود. استدلال ایشان هم این بود که اگر ما صرفا به کار نخبگانی بپردازیم و نتوانیم احساسات و عقلانیت فطری و تاریخی ای را که در عموم مردم در نسبت با معصومین علیهم السلام به خصوص حضرت سیدالشهداء علیه السلام وجود دارد، برانگیخته‌تر کنیم و این حب و بغض تاریخی را تا «اکنونِ درگیری جبهه حق و باطل»؛ یعنی تقابل همه جانبه انقلاب اسلامی با تمدن مدرن امتداد ندهیم، جامعه، سرمایه‌ی روانی و فکری ای برای عبور از بت پرستی مدرن نخواهد داشت و در برابر هیبت تمدن غربی زمینگیر خواهد شد. همچنین ایشان تفاهم با حوزه علمیه را نه صرفا به صورت علمی، بلکه بیش از هر چیز از طریق همراهی با هنجارها و ارزشهای عمومی آن می دانستند که توسط بزرگان و مرجعیت حفاظت می شود؛ لذا لازمه تفاهم با حوزه را برخورداری از زیست حوزویِ به‌هنجار می دانست. ♦️این اختلافات و شاید موارد دیگر، موجب شکل گیری دو منهج برای پیگیری مباحث مرحوم سیدمنیرالدین حسینی الهاشمی شد. البته اگر دقت شود این اختلافات به این دو منهج خلاصه نمی‌شود و اختلافاتی دیگر نیز در سایر اعضای فرهنگستان دیده می شود؛ اختلافاتی راهبردی که در شاگردان مرحوم علامه طباطبایی و مرحوم شهید صدر هم به وضوح قابل مشاهده است. به نظرم صورت‌بندی این اختلافات، می تواند سرمایه‌ای عظیم فراروی نسل جوان‌تر جبهه فکری انقلاب اسلامی و عمل پخته‌تر آنها فراهم آورد. https://eitaa.com/joinchat/3967942701C3d57d3b16b

🔰 اختلاف حضرت امام(ره) و آیت الله منتظری از منظر فقه حکومتی به مناسبت سالروز تنظیم نامه عزل از قائم مقامی در 1368/1/6 🔹در خصوص اختلاف حضرت امام ره و آیت الله منتظری، یکی از مباحث مهمی که پرداخته نشده است، ریشه اختلاف نظر این دو نفر است. اساساً ما برای این اتفاقات تاریخی، هزینه زیادی می دهیم ولی متأسفانه نمی توانیم آن را تبدیل به یک درک تفصیلی و تجربه ماندگار کنیم و صرفاً با تحلیلهای سیاسی در سالگرد این حادثه ها، زخمهای کهنه را تازه می‌کنیم، بدون اینکه بر «عقل جامعه» بیفزاییم. 🔹همین ماجرا برای اختلافات فی مابین مقام معظم رهبری و آقای هاشمی رفسنجانی نیز تکرار شد و ما نتوانستیم، درکی تفصیلی و صورتی مفهومی به این اختلاف بدهیم. و لذا این می شود که هرسال در سالگرد وفات ایشان، یک عده فحش‌نامه می نویسند و جریان دیگر نکوداشت و بزرگداشت برگزار می کند! 🔹در خصوص اختلاف حضرت امام ره و آیت الله منتظری، عمدتاً ما حزب اللهی‌ها وقتی خواسته ایم این اختلاف را ریشه یابی کنیم، آن را به ساده لوحی شخصیتیِ آیت الله منتظری و در برخی مواقع هم به حب نفس و شهوت عملیه‌ی ایشان ارجاع داده‌ایم. 🔹در مقابل جریان نزدیک به آیت الله منتظری در یک دهه گذشته تلاش کرده این اختلاف را در صورت‌بندی علمی و جدیدی تحلیل کند که در نهایت، ماجرا به نفع آیت الله منتظری خواهد بود. در این صورت بندی، «روش اجتهاد» حضرت امام ره، روش نوپدیدی در فقه شیعه توصیف می شود که در آن قرار نیست که فقیه در استنباط حکم شرعی به نصوص و خطابات پای‌بندباشد، بلکه فقیه در صورت «به مصلحت ندیدن اجرای حکمی واجب» از آن رفع ید میکند و یا فقیه در صورت «به مصلحت دیدن انجام حکمی حرام» آن را تجویز می کند؛ به تعبیر دیگر روش اجتهاد حضرت امام ره روشی «مصلحت محور» معرفی می شود که اتفاقاً با فقه اهل تسنن قرابت زیادی پیدا میکند، در مقابل روش اجتهاد آیت الله منتظری، روش «نص محور» که متعارف و متداول فقه شیعه است، معرفی می شود. شاید بهترین منابع برای دیدن این پروژه نزدیکان آیت الله منتظری را بتوان در مصاحبه آقای احمد منتظری فرزند آیت الله منتظری، با مجله عصر جدید و جناب فضلی نژاد و یادداشت آقای سیدمصطفی محقق داماد در همان شماره مجله عصر جدید مشاهده کرد. 🔹این در حالی است که مروری بر مواضع حضرت امام ره در خصوص آیت الله منتظری و همچنین دیدگاه های حضرت امام ره درباره تحول فقاهت، گواه این است که ریشه اختلافات حضرت امام ره و آیت الله منتظری، در روش «حکم شناسی» که اساساً در «موضوع‌شناسی» است. توضیح اجمالی اینکه حضرت امام ره در خصوص موضوع شناسی چندین مدعای مهم دارند که هر یک سر جای خودش باید بررسی شود. ➖یکی معرفی «عرف دقّی» به عنوان مرجع تشخیص مفاهیم و مصادیق ➖دوم عدم نیاز به تنفیذ فقیه در تطبیق عناوین ثانویه حتی در مصادیق کلان کشوری توسط نمایندگان مجلس ➖سوم تمام نبودن اجتهاد در مسائل اجتماعی و حکومتی به وسیله اجتهاد مصطلح و معهود حوزه های علمیه و نیازمندی فقیه به شناخت موضوعی از جامعه و حکومت به نظر حقیر، ریشه اختلاف حضرت امام ره و آیت الله منتظری به همین محور سوم برمیگردد. آیت الله منتظری به هر دلیل که می تواند ساده لوحی ایشان یا چیز دیگری باشد، شناخت درستی از «جامعه» و «حکومت» ندارد و همین ریشه اختلاف دیدگاه های ایشان با حضرت امام ره است. حضرت امام ره در نامه مهم منشور برادری می نویسد: « ولى مهم #شناخت_درست_حكومت_و_جامعه است كه بر اساس آن نظام اسلامى بتواند به #نفع_مسلمانان برنامه‏ريزى كند كه #وحدت_رويّه_و_عمل ضرورى است و همين جا است كه #اجتهاد_مصطلح در حوزه‏ها كافى نمى‏باشد بلكه يك فرد اگر #اعلم در علوم معهود حوزه‏ها هم باشد ولى نتواند #مصلحت_جامعه را تشخيص دهد و يا نتواند #افراد_صالح_و_مفيد را از #افراد_ناصالح تشخيص دهد و به طور كلى در زمينه اجتماعى و سياسى فاقد #بينش_صحيح و #قدرت_تصميم‏گيرى باشد، اين فرد در مسائل اجتماعى و حكومتى #مجتهد_نيست و #نمی‌تواند_زمام_جامعه را به دست گيرد. https://eitaa.com/joinchat/3967942701C3d57d3b16b

🔰19 فروردین؛ سالگرد شهادت مظلومانه شهید سید محمدباقر صدر 🔹شهید آیت الله سیدمحمدباقر صدر، حقیقتاً از علمایی است که رایحه ایثار و مجاهدتِ انبیاء، از اخلاق و منش‌اش به مشام می‌رسد و انس با حیات سراسر وقف لله‌اش، دریچه‌ای از حیات معنوی و اجتماعی اولیای الهی ، در برابر انسان می گشاید.. 🔹سالهاست با سرگذشت و آثارش گره خورده‌ام و هرچه می‌گذرد داغ فقدانش برایم بیشتر می‌شود؛ نابغه‌ی مجاهدی که انصافاً تمام‌نشدنی است و در هر عرصه‌ای از فلسفه و اخلاق و تفسیر و منطق و اصول فقه و فقه نظام سازی و .... ورود پیدا کرده ، اثری در خور توجه و ممتاز به یادگار گذاشته است. 🔹اگر دست خائن و خبیث صدام، این عالم وارسته و کم‌نظیر را از جهان اسلام نمی‌گرفت و چراغ حیات دنیایی و ظاهری ایشان را در 46 سالگی خاموش نمی‌کرد، امروز ما می توانستیم شاهد پیوندی متفاوتی میان «حکومت» و «حوزه علمیه» باشیم؛ همانطور که حضرت امام ره، فصل جدیدی در «حکمرانی دینی» در مقابل دیدگاه بشریت امروز ایجاد نمود، ایشان نیز می توانست فصل جدیدی در «مرجعیت انقلابی» برای امروز ما به ارمغان بیاورد؛ ارمغانی که ثمره‌ی مبارکش، #پیوندی_تمدنی میان #نهاد_سیاست_و_دین_و_علم بود. 🔹ایشان برای پاسخگویی به نیازهای انقلاب اسلامی، درس خارج خود را تعطیل کرد و برای آماده کردن دلها و افکار مردم مسلمان برای پیوستن به انقلاب اسلامی، به ارائه مفاهیم شورانگیز، حماسی و اجتماعی قرآنی روی آورد که متأسفانه بیش از 14 جلسه ادامه نیافت و با محاصره شش ماه و بعد شهادت مظلومانه ایشان، این مسیر ناتمام ماند. 🔹حضرت امام خمینی ره، دردمندانه در پیامی به مناسبت شهادت ایشان و خواهر مکرمه‌شان بنت‌الهدی صدر در 2 اردیبهشت 1359، نوشت: "شهادت ارثى است كه امثال اين شخصيتهاى عزيز از مواليان خود برده‌اند؛ و جنايت و ستمكارى نيز ارثى است كه امثال اين جنايتكاران تاريخ از اسلاف ستم پيشه خود می‌برند. شهادت اين بزرگواران كه عمرى را به مجاهدت در راه اهداف اسلام گذرانده‌اند به دست اشخاص جنايتكارى كه عمرى به خونخوارى و ستم‏پيشگى گذرانده‌اند عجيب نيست؛ عجب آن است كه مجاهدان راه حق در بستر بميرند و ستمگران جنايت پيشه، دست خبيث خود را به خون آنان آغشته نكنند. عجب نيست كه مرحوم صدر و همشيره مظلومه‌اش به شهادت نايل شدند؛ عجب آن است كه ملتهاى اسلامى و خصوصاً ملت شريف عراق و عشاير دجله و فرات و جوانان غيور دانشگاهها و ساير جوانان عزيز عراق از كنار اين مصايب بزرگ كه به اسلام و اهل بيت رسول اللَّه ـ صلى اللَّه عليه و آله ـ وارد مى‏شود بى‌تفاوت بگذرند." ▪️خدای متعال بر علو درجات ایشان و خواهر شهیده‌شان بیت الهدی صدر بیفزاید و میهمان دائمی خوانِ عالَم‌گسترِ سیدالشهداء علیه‌السلام قرارشان دهد. 🔹خواندن کتاب «الاسلام یقود الحیاه» (با ترجمه اسلام، راهبر زندگی) و همیچنین کتاب «المدرسة القرآنیة» (با ترجمه پژوهش‌های قرآنی) را به همه دوستان انقلابی پیشنهاد می‌کنم. علی محمدی ـ 19 فروردین 1399 https://eitaa.com/joinchat/3967942701C3d57d3b16b https://www.instagram.com/ali.mohammadi89/

💢جای خالی سید💢 🔹سلام سیدجان ➖می نویسم برایت نه برای بزرگداشتت، که کسی را که خدا عزیز بدارد، چه حاجب بدان. ➖یادت را زنده نگه بدارم؛ نه! چگونه چنین کنم که نسل ما بخشی از حیات عاشورایی و انقلابی اش را از #فتح_خون و #روایت_فتح‌ تو به یادگار دارد. ➖چقدر جایت خالی است سید! دلمان چقدر تنگ شده برای کسی که از ما بر ما بخواند و حالمان را بهتر کند. ➖ کسی که بگوید که هستیم و چه نیستیم، از کدام قبیله و تباریم و از چه دور دست‌هایی با کاروان حسین علیه‌السلام در تاریخ رهسپاریم. ➖از قله‌های سربه فلک کشیده‌ی سر راه‌مان بگوید، و از لزوم گرم کردن آفاق وسیع دل، با آفتاب بی‌غروب توکل. ➖ خیالمان را راحت کند که راه حق، محفوف به بلایا و دشواری‌هاست، و کربلا را به همین دلیل، کربلا نامیده‌اند. ➖ تکلیفمان را با اجبار و اختیار روشن کند که این مسیر پای اختیار می خواهد و سرهای بریده، و به اسرارش جز از این طریق، راهی نیست. 🔹سید جان! ➖ راستش را بخواهی، ما جنگ و رزمنده هاش را و انقلاب و سربازانش را در آینه‌ی تو دیده‌ایم، و مگر غیر از این توقع است که «المؤمنُ مراة المؤمن». ➖ شاید در این ایام بیماری و قرنطینه و به هم ریختن تمامی معادلاتِ بشرِ پرادعایِ خاکی، و تجلی میدان‌داری روح‌های بزرگ و برخوردار از حیات ولایی و معنوی، کسی را می خواستیم که اسرار فاش کند و به ما یادآور شود که انس حضور، اَجر آوارگی برای حق است و تا کسی از شهر ـ که مهبط عادات است ـ ، کوچ نکند، بدان نائل نیاید.... 🔹سید عزیز من! ➖ خیالت راحت باشد که انقلاب از هر زمانی بالنده‌تر است، و سربازان خمینی و خامنه‌ای، در این ایام بیماری نشان دادند که از همیشه سر زنده‌تر و پا به رکاب‌تر اند. 🔹ولی سیدجان جایت خیلی خالی است، ما کسی را می خواهیم که از ما بر ما بگوید و حالمان را بهتر کند. چقدر جایت خالی است؛ سید شهیدان اهل قلم!🥀🥀 20 فروردین 1399 ـ سالروز شهادت سیدمرتضی آوینی https://eitaa.com/joinchat/3967942701C3d57d3b16b https://www.instagram.com/ali.mohammadi89/

💢عصر ظهور؛ نقطه غَلَیانِ همه فعالیت‌های مسلمین در طول تاریخ💢 《از بیانات شهید بهشتی به مناسبت نیمه شعبان یک هفته قبل از شهادت》 🔹مبارک باد بر همۀ شما ميلاد فرخندۀ ولی عصر و امام زمان سلام الله عليه و توفيق خداوندى يارتان باد كه بتوانيد از كسانى باشيد كه به حق، او امام شان است! 🔹يك آموزش مستمر لطيف و زيبا و پُركِشش در عصر غيبت ولی عصر سلام الله عليه وجود دارد و آن اين که ما هميشه خودمان را با امامى و رهبرى و پيشوا و الگو و اسو هاى مقايسه می كنيم كه معلوم است و هميشه چشم به زمان امامت و رهبرى معصومى می دوزيم كه قرار است بر همۀ موانعِ تحققِ انسانيت و عدالت پيروز شود. قرار نيست ديگر با موانع سر و كله بزند. پيغمبرْ معصوم است، على عليه السلام معصوم است، امامان ديگر معصوم اند، اما همۀ آن ها با موانع سر و كله می زنند. پيغمبر مجبور بود اوضاع و احوال را قدرى رعايت بكند، على عليه السلام مجبور بود اوضاع و احوال را رعايت بكند، ائمۀ ديگر مجبور بودند اوضاع و احوال را رعايت بكنند. او در زمان ظهورش، كوبندۀ همۀ موانع است. می آيد تا همۀ موانع تحقق جامعۀ نمونه را از بين ببرد؛ در زمانى كه مردم و شرايط اجتماعى اين آمادگى را به‌ وجود آورده اند. 🔹بنابراين، درست همان جلوۀ والاى الهى كه وقتى انسان به خودِ خدا معتقد است و دل بسته است و عشق می ورزد به آن كمال مطلق، به آن قدرت مطلق، به آن علم مطلق عشق می ورزد، به آن خير مطلق، به آن عدل مطلق قلباً معتقد است و عشق می ورزد، چه طور او براى انسان جاذبه دارد كه منِ انسان آغازگرِ راه را آن عشق می تواند پيش ببرد؟ همين طور توجه به رهبرى و الگو و اسوه بودنِ امامى كه خودش پاك و كامل و معصوم و انسان ساخته شده بر فراز اسلام است و حتى حكومتش عالی ترين درجۀ تحقق حكومت است، يعنى حكومتى كه موانع را از سر راه برداشته است البته نه برداشتن يك روزه، بلكه برداشتنى كه نظير به جوش آمدن آب است و پس از مدتى گرم كردن آب يعنى در نقطۀ غلیان ایجاد می شود نقطۀ غلَيان همۀ كارهایی است كه مسلمانها در طول تاريخ خواهند كرد. به همين دليل، حركت همۀ ما می تواند جزو عوامل تعجيل و تسريع در آن نقطۀ غليان باشد، ان شاءالله. 🔹بر همگان اين روز و اين ايمان و اين اميد و اين انتظار مبارك باد! منبع : #شهیدبهشتی، کتاب حزب جمهوري اسلامي گفتارها، گفتگوها، نوشتارها صفحات 225 و 226 نقل شده (به جز تیتر)، از کنال «از بهشتی برای امروز» در پیام‌رسان بله به آدرس زیر @shahiddoctorbeheshti #عصر_ظهور #تمدن_نوین_اسلامی #عقلانیت_انقلابی #توسعه_تفاهم_اجتماعی #هم‌اندیشی_ها #شهید_بهشتی 21 فروردین 1399 ـ نیمه شعبان مبارک باد 🌺 https://eitaa.com/joinchat/3967942701C3d57d3b16b https://www.instagram.com/ali.mohammadi89/

🔰 سابقه و انواع تبعیت مسلمانان از الگوهای پیشرفت اروپایی در اندیشه شهید صدر 🔹با دوستان دفتر مطالعات تمدن و پیشرفتِ مؤسسه معنا، بعد از اتمام جزوه «تنظیم دیدگاه حوزویان در خصوص سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت»، به لطف الهی، پروژه‌ای را در خصوص ➖صورت‌بندیِ #مسائل_اساسیِ_پیشرفت_کشور ➖و همچنین صورت‌بندیِ #نظریه‌های_اصلی_پیشرفت_اسلامی_ایرانی آغاز کرده‌ایم. 🔹در اولین گام اقدام به همکاری با برخی از پژوهشگران این عرصه، برای تقریر استاندارد از دیدگاه صاحب‌نظران اسلامی شده است. همه مقالاتی که سفارش داده شده، قرار است ـ ان شاء الله ـ نظریه پیشرفت اجتماعی صاحب‌نظران را در سه بخش ➖«ضرورت دستیابی به پیشرفت اسلامی»، ➖«چیستی و ماهیت پیشرفت اسلامی ایرانی» و ➖«در نهایت، چگونگی و مراحل نائل آمدن به پیشرفت اسلامی ایرانی» تقریر و تنظیم کند. 🔹امشب ارزیابی اولین مقاله از این مقالات که مربوط به «نظریه پیشرفت در اندیشه آیت‌الله شهید سید محمدباقر صدر» که توسط برادران عزیزم جناب دکتر علی سعیدی و جناب آقای محمدجواد رفیعی نگارش گردیده، تمام گردید. در بخش ضرورت این مقاله اشاره‌ای شده به مراحل و نحوه های وابستگی مسلمین به تمدن جدید اروپایی که در ذیل تقدیم می‌شود:⬇️ ◀️ شهید صدر در مقدمه چاپ دوم اقتصادنا معتقد است پیروی‌های جوامع مسلمان از انسان اروپایی به سه شکل صورت پذیرفته است: 1️⃣ اولین شکل، تبعیت سیاسی بود (صدر، ۱۳۹۳ب، ج۱، ۱۵)؛ به معنی اینکه حکومتِ ملت‌های مسلمان به دست اروپایی‌ها افتاد و استعمارگران عمدتاً انگلیسی و فرانسوی، رسماً قیمومیت برخی از کشورهای اسلامی را در اختیار گرفتند و در برخی دیگر از کشورها، به‌طور غیرمستقیم و با اعمال نفوذ در حاکمان،‌ سلطه‌ی خود را بر مسلمانان تحمیل کردند. 2️⃣دومین شکل تبعیت، تبعیت اقتصادی بود (صدر، ۱۳۹۳ب، ج۱، ۱۵). در این شیوه، حکومت از نظر سیاسی در دست خود مسلمانان بود اما صحنه‌گردان اقتصادی این کشورها اروپاییان بودند که نتیجه‌ی آن غارت مواد اولیه و منابع حیاتی و سرمایه‌گذاری در خلأهایشان بود. 3️⃣سومین شکل تبعیت، تبعیت در شیوه بود (صدر، ۱۳۹۳ب، ج۱، ۱۵). کشورهای اسلامی پس از شکست دو تجربه‌ی پیشین، کوشیدند تا با استقلال سیاسی و اقتصادی از سیطره‌ی اروپاییان آزاد شوند و با تکیه بر ظرفیت درونی خود، پیشرفت اقتصادی ایجاد کرده و عقب‌ماندگی خود را جبران کنند. اما در این راه نتوانستند از نظام فکری اروپاییان خارج شوند و همان شیوه‌ی انسان اروپایی را برای پیشرفت خود در پیش گرفتند. اگر هم اختلاف نظری در بین صاحب‌نظران شکل می‌گرفت درباره‌ی این بود که کدام یک از الگوهای پیشرفت اروپایی انتخاب شود: الگوی سرمایه‌داری یا سوسیالیسم؟ به بیان شهیدصدر، تجارب نوین برای ساختن بنای اقتصادی در جهان اسلام، به طور طبیعی با دو نوع تجربه‌ی اقتصادی در تمدن جدید غربی روبرو شد که عبارتند از اقتصاد آزاد مبتنی بر سرمایه‌داری و اقتصاد برنامه‌ریزی‌شده بر پایه سوسیالیسم»(صدر، ۱۳۹۳ب، ج۱، ۱۶). از لحاظ زمانی اقتصاد سرمایه‌داری بر سوسیالیسم پیشی گرفت اما به دلیل کشمکش‌های سیاسی با استعمار، این شیوه موفق نشد کشورهای اسلامی را به پیشرفت و توسعه مطلوب برساند. در نتیجه، برخی از کشورهای اسلامی به سراغ راه‌حل دیگر یعنی سوسیالیسم رفتند. اما تجربه‌ی‌ الگوی سوسیالیسم هم در جهان اسلام موفق از آب در نیامد و کشورهای مسلمان همچنان در عقب‌ماندگی باقی ماندند. ـ 1399/1/23 https://eitaa.com/joinchat/3967942701C3d57d3b16b https://www.instagram.com/ali.mohammadi89/

💢علی علیزاده؛ حزب‌اللهی یا نفوذی؟!💢 🔹در خصوص مواضع اخیر آقای علی علیزاده در خصوص ولایت فقیه و جمهوری اسلامی، به نظر حقیر مشکل اینجاست که ما نمی‌خواهیم هرکسی را با مختصات خودش قبول کنیم. 🔹ما در یک دوگانه عجیبی هستیم؛ وقتی یک نفر با هزاران اختلاف به نفع ما موضع می گیرد، خیلی زود، بسیار خوشحال می‌شویم و احساس می‌کنیم که در حال نزدیک شدن به ماست، ولی هر چه بیشتر موضع‌گیری‌هایش به ما نزدیک می‌شود، به همان نسبت، آن اختلاف‌هایش برای‌مان بزرگتر می شود. لذا از یک مقداری که نزدیک‌تر می‌شود دیگر رقیبی که به ما نزدیک و تبدیل به #دوست شده، قلمداد نمی‌شود، بلکه عنوان #نفوذی را بر آن منطبق می‌کنیم و #کروز تشخیصش می‌دهیم...😄✊ این #مطلق‌انگاری در «دوست‌یابی» و «دشمن‌شناسی»، علاوه بر اینکه موجب #ضیق_شدن_دایره‌ی_دوستانمان می‌شود، اتفاقاً زمینه مناسبی برای #نفوذ_دیگرانی در ماست. همین اتفاق هم با شهاب حسینی، پرویز پرستویی، مجید مجیدی، مریلا زارعی، حاتمی‌کیا، ابوالفضل پور عرب و امید دانا و غیره، افتاده و خواهد افتاد ...🌺 ـ 1399/1/24 https://eitaa.com/joinchat/3967942701C3d57d3b16b https://www.instagram.com/ali.mohammadi89/

🔰فرآیند توسعه مدرن، در جوامع اسلامی امکان وقوعی ندارد 🔹در خصوص #ضرورت_الگوی_اسلامی_ایرانی_پیشرفت، استدلالهای زیادی گفته شده که بخش زیادی از آن از ناحیه مباحث #کلامی و یا #اشکال_به_بنیان‌های_غیردینی_توسعه_مدرن است. علاوه بر مسیر فوق، یکی از مسیرهای اثبات ضرورت الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، بیان این مطلب است که «تحقق توسعه مدرن در جوامع اسلامی، فارغ از اشکالات نظری به مبانی و غایات مادی این نوع توسعه، اساساً #امکان_وقوعی ندارد». مقدمات این استدلال این است که فرآیند توسعه و پیشرفت اجتماعی یک فرآیند اجتماعی است که بدون مشارکت عموم مردم ممکن نیست و لذا متغیر اصلی محقق شدن یک فرآیند توسعه اجتماعی، تناسب فرآیند پیشنهادی با بافت فرهنگی، ارزشی و انگیزشی یک جامعه است. 🔹شهید صدر یکی از متفکرینی است که در مقدمه چاپ دوم اقتصادنا به این مطلب مهم به خوبی توجه کرده و قائل است که اساساً توسعه مدرن در جوامع اسلامی امکان وقوعی ندارد. این نوع استدلال در صورت تنقیح، قدرت تفاهم بسیاری بالایی با کارشناسان علوم انسانی و حتی عموم مردم خواهد داشت: ➖ علاوه‌براین، فرایند پیشرفت فقط به انتخاب دولت و وضع قانون نیست، بلکه همه‌ی امت باید در این مسیر شریک شوند تا به نتیجه دلخواه برسد. بنابراین هر نظریه‌ی پیشرفتی که امت اسلامی احساس کند میان چارچوب پیشنهادی آن برای پیشرفت و عقاید و دیدگاه‌های آن امت در زندگی تناقض وجود دارد، آنگاه به میزان وابستگی خود به آن عقیده، از همکاری با فرایند پیشرفت و قرارگرفتن در چارچوب مدنظر آن، خودداری خواهد کرد (صدر، ۱۳۹۳ب، ج۱، ۲۴). ➖از منظر شهید‌صدر، اسلام که خود نمایانگر امت و تاریخ و افتخارات انسان مسلمان است، عامل مهم مبارزه بر ضد عقب ماندگی به شمار می‌رود. به همین جهت رشد بر مبنای اسلامی تکیه‌گاهی بزرگ و کمک‌کننده رشد در مسلمانان خواهد بود. این تکیه‌گاه تنها به دلیل وجود عقاید مسلمانان نیست، بلکه در صورت از بین رفتن عقاید دینی، باز هم اثرات بیش از 14 قرن وجود اسلام در فکر و عقیده امت مسلمان همچنان وجود دارد. ➖ شهیدصدر به نمونه‌هایی از خلق‌وخوهای اروپایی اشاره می‌کند که با نظریات پیشرفت اروپایی سازگاری دارد اما با خلق‌وخوی تعین‌یافته در جوامع اسلامی کاملاً در تعارض است. انسان اروپایی تنها به زمین می نگرد و نگاهی به آسمان ندارد و مسیحیت نیز نتوانست انسان اروپایی را به آسمان متوجه کند. تمامی کوشش‌های علمی در اروپا نیز برای آوردن خدا به زمین بوده است. در نتیجه‌ی این نگاه، در روح انسان اروپایی نسبت به ماده و ثروت ارزش‌هایی ایجاد شد که با نگرش او هماهنگی داشت و این ارزش‌ها توانست خود را در مکتب‌های «اصالت لذت» و «اصالت منفعت» به نمایش بگذارد. این نگاه به زمین باعث شد که هرگونه سرپرستی و محدودیت بیرونی را از ذهن خود دور کرده و مالامال از احساس استقلال و فردیت شود و سپس این مطلب را به زبان فلسفی درآورد؛ به همین جهت آزادی از جایگاه ویژه‌ای در انسان اروپایی برخوردار شد. آزادی کلیدی بود که مفهوم مبارزه و تغییر اوضاع را بر روی انسان اروپایی گشود، زیرا در تفکر اروپایی آزادی هر انسان تنها با آزادی فرد دیگر محدود می شود به این ترتیب، اندیشه مبارزه در ذهن انسان اروپایی شکل گرفت و در افکار علمی و فلسفی به صورت «تنازع بقا» به عنوان یک قانون طبیعی در میان طبقات جامعه مستحکم شد (صدر،‌ ۱۳۹۳ب، ج۱، ۲۵ تا ۲۸). ➖این نوع تفکر و خلق و خو با امت‌های درون جهان اسلام که در مسیر تربیتی اسلام قرار داشتند کاملاً متفاوت است؛ زیرا این امت ابتدا به آسمان می نگرند و قبل از عالم ماده و محسوسات تحت تاثیر عالم غیب است. به همین جهت نیروی فریبندگی ماده بر روی انسان مسلمان اثر کمتری خواهد داشت و این انسان آن گونه که آزادی و فردیت بر روی انسان اروپایی اثر گذاشته، اثر نمی‌پذیرد. این در حالی است که آموزه‌های اسلام خوی جامعه‌گرایی را در مسلمانان ایجاد کرده است و اگر این ویژگی در برنامه اقتصادی آورده شود می‌تواند به صورت نیرویی برانگیزاننده باشد. انسان مسلمان به دلیل نگاهی که به غیب دارد و همچنین با وجود مفاهیمی از زهد و قناعت که در آموزه‌های اسلامی بوده است، هیچ گاه ماده و ثروت نمی‌تواند در او جنبش ایجاد کند اما اگر همین ماده و ثروت در چهارچوب نگاه به آسمان دیده شود و کار بر روی طبیعت واجب شده و عبادت محسوب شود می‌تواند قدرتی برانگیزاننده در درون انسان مسلمان ایجاد کند (صدر، ۱۳۹۳ب، ج۱، ۲۸ تا ۳۱). (به نقل از مقاله «نظریه پیشرفت در اندیشه شهید صدر»، نوشته دکتر علی سعیدی و محمدجواد رفیعی) ـ 1399/1/24 https://eitaa.com/joinchat/3967942701C3d57d3b16b https://www.instagram.com/ali.mohammadi89/

💡بخش دوم ۱. چهار انگاره در معنای علم دینی؛ ۲. دیدگاه علامه مصباح(ره) دربارۀ طب اسلامی؛ ۳. اختلاف حضرت امام(ره) و آیت الله منتظری از منظر فقه حکومتی؛ ۴. سابقه و انواع تبعیت مسلمانان از الگوهای پیشرفتِ اروپایی در اندیشه شهید صدر(ره)؛ ۵. فرایند توسعۀ مدرن در جوامع اسلامی امکان وقوعی ندارد! ۶. انقلاب اسلامی و دستاوردهای تمدن غرب؛ رابطۀ تغذیه و هضم؛ ۷. از منظر شهید مطهری، چرا تغذیه یک تمدن از تمدن دیگر ضرورتا باعث التقاط آن نمی‌شود؟! ۸. اضلاع مأموریت تمدنی حوزه‌های علمیه؛ ۹. آخرین پیام حضرت امام(ره) به حوزه‌های علمیه؛ ۱۰. منشور برادری یکی از نامه‌های مهم حضرت امام(ره) در باب فقه حکومتی؛ ۱۱. عدم نظام در اصطلاح فقه نظام ۱۲. ده یاداشت دربارۀ اندیشۀ فلسفی و اجتماعی شهید مطهری(ره)؛ ۱۳. با تفکر سنتی نمی‌توان ماهیت دنیای جدید را شناخت! ۱۴. سیزده گفتار از اندیشمندان دربارۀ امکان اقتصادی اسلامی؛ ۱۵. مسیر فرهنگستان با دو راهبرد؛

#نقد_وارده 1 از 2 دکتر محمدرضا قائمی نیک: ◀️پیشرفت، مستلزم تحول مطلوب نفوس انسانی و هنجارها و سازوکارهای اجتماعی است و لذا امری تدریجی و طولانی و وابسته به ایمان و عزم و تلاش ملی و صبر و مداومت همگانی و از همه برتر، تفضلات الهی است که به حول و قوه کبریایی‌اش ان‌شاءالله در تداوم انقلاب اسلامی به این ملت عنایت خواهد فرمود. من می خواستم نقدی به طرح مسئلۀ آقای دکتر سعیدی و آقای محمدی عزیز مطرح کنم. به دلایل متعددی که عرض می کنم، استدلال مطرح توسط آقای سعیدی، آنهم دربارۀ «جوامع اسلامی» می تواند مورد نقد قرار گیرد، الا با افزودن یک قید که البته در متنی که حضرتعالی ارسال فرمودید قیدش نیامده. 1️⃣ اولین دلیل فرمایش خود رهبری است که ایشان پیشرفت را صریحاً «وابسته به...» چیزهایی مثل ایمان و عزم و تلاش و ... کرده اند. به علاوه در بیانات مختلف شان هم فرموده اند که مثلاً ان تنصر الله ینصرکم. این جملات، جملات شرطی اند. مجموع این عوامل نشان می دهد که حداقل در نگاه رهبری، دست یابی به پیشرفت در معنای اسلامی اش، قضیه ای شرطی و وابسته به اختیارِ چیزهایی مثل ایمان و عزم و تلاش توسط ملت است و به تبع، در فقدان چنین انتخاب و اکتسابی، پیشرفت هم محقق نخواهد شد. لذا تحقق پیشرفت اسلامی می تواند و ممکن است در جوامع اسلامی محقق نشود و ما چون در مواجهه با جهان توسعه یافته هستیم، در فقدان تحقق چنین پیشرفت اسلامی ای یا در فقدان انتخاب پیشرفت اسلامی و تلاش و عزم و ایمان برای تحقق آن، طبیعتاً در بهترین حالت کشور در حال توسعه [غربی] تلقی خواهیم شد. 2️⃣ شاهد دوم، گفتگوهای علامه با کربن است که چون موضوع یکی از آن گفتگوها، صریحاً با عنوان «حلول و ترقی» آمده به آن ارجاع می دهم. ایدۀ ترقی، بن مایۀ توسعه سرمایه داری غربی است و مطابق شواهد فراوانی در آراء نظریه پردازان مدرن، می توان همانطور که کربن صریحاً می گوید، ایدۀ ترقی را برآمده از ایدۀ حلول مسیحی دانست. تا اینجا محل نزاع در نگرفته است. آنچه در آن گفتگوها جالب است پاسخ علامه به پرسش کربن از امکان حضور ایده ای شبیه ایدۀ حلول در جهان اسلامی است که پاسخ علامه مثبت است. به نظر علامه در جریان سقیفه و مابعد آن (که طبیعتاً بخشی از تحولات تاریخ جوامع اسلامی محسوب می شود) شکلی از حلول گرایی در جهان اسلام متولد شد. بنابراین چنین امکانی در میان جوامع اسلامی مخصوصاً اهل سنت، وجود دارد. لذا اگر قید جوامع اسلامی را مطرح می کنیم، باید توجه داشته باشیم که در جوامع اسلامی، حوادثی نظیر عاشورا هم اتفاق افتاده و ملت مسلمان، به سنتِ نبوی اختیاراً پشت کرده و رو بر گردانده اند. 3️⃣ دلیل دیگر هم شواهد متعدد تاریخی حتی در همین ایران خودمان است. مگر ما در همۀ ادوار تاریخی خودمان در ذیل الگوی دینی زندگی کرده ایم. حتی اگر از دورۀ ائمه یا ادوار مشهور به تمدن اسلامی هم چشم بپوشیم، مگر در همین دورۀ مواجهه با تمدن مدرن ما اقبال های متعددی حتی از جانب «امت مسلمان» به تجدد، الگوی توسعۀ غربی و نظایر آنها نداشته ایم؟ ماجرای مشروطه چگونه رقم خورد؟ ماجرای نهضت ملی شدن صنعت نفت چطور محقق شد؟ یا حتی از ان عجیب تر، ماجرای تحقق و اجراء برنامه های توسعه سرمایه داری [با قدری روپوش اسلامی] در دهۀ هفتاد یعنی دهۀ بعد از جنگ تحمیلی، چگونه رقم خورد؟ حتی اگر همۀ تقصیرها را در جریان مشروطه و صنعت نفت و انقلاب شاه و مردم 1340 بر گُردۀ منورالفکران دورۀ مشروطه و محمدمصدق و محمدرضا پهلوی ملعون بگذاریم، رایِ قابل توجه ۹۴٫۵۱ درصدی امت اسلامی به سردار سازندگی در 1368 و رای حدوداً 70 درصدی به ایشان در 1372 و رای قابل توجه همین امت به دولت اصلاحات در دو انتخابات بعد از آن و حتی رای همین امت به دولت یازدهم و دوازدهم، آنهم بعد از آن تجربۀ گذشته را تا چه اندازه می توان بر گردۀ این و آن نهاد؟ آیا خود امت در اینجا مختار نبوده و چنین انتخاب هایی نکرده است؟ اما شاید اگر شما یا دکتر سعیدی به آن قیدی که عرض کردم اشاره می کردید، مطلب تان قابل پذیرش تر بود و آن اینکه الگوی توسعۀ غربی امکان وقوعی در جوامع اسلامی ندارد، الا به اینکه جامعۀ اسلامی گرفتار فراموشی و غفلت شود. یا این قید را می افزودید که جوامع اسلامی، هرچند در مواقعی از ایمان به غیب غفلت ورزیده (و حوادث ناگواری در تاریخ اسلام رقم خورده)، اما در مجموع در حرکت تاریخی اش، ایمان به غیب و رعایت زهد و قناعت را در پیش گرفته.⬇️

ادامه از #نقد_وارده ⬆️ 2 از 2 غرض اینکه پیشرفت اسلامی، بایستی حداقل یکی از مزایایش نسبت به توسعۀ سرمایه داری این باشد که ایدۀ اختیار و آزادی را به نحوی مطرح کند که قلمرو گسترش آن، بر قلمرو آزادی و اختیار سرمایه داری غربی بچربد و در "عمل" نشان دهد که آزادی و اختیاری که در الگوی توسعۀ غربی مطرح است، چیزی جز تحمیل جبر بر انسان نخواهد بود. چیزی که متاسفانه در سند الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت حقیقتاً کمرنگ بود و انسان احساس نمی کرد که در اینجا، به آزادی و اختیاری حقیقی دست می یابد.

◀️در پاسخ به مطلب برادر عزیزم جناب دکتر محمدرضا قائمی نیک سلام آقای قائمی نیک 🔹به بحث مهمی اشاره داشتید. پیشرفت اجتماعی، مستلزم «ایمان»، «عزم»، «تلاش ملی»، «صبر»، «مداومت همگانی» و از همه برتر، «تفضلات الهی» است. بنده هم تمام این عوامل را قبول دارم. 🔹ولی نکته متن قبلی که اشاره ای به استدلال شهید صدر در عدم امکان وقوع توسعه غربی در جوامع اسلامی داشت، نفی این نکات نبود، بلکه توجه دادن به عامل بسیار مهم «لزوم تناسب برنامه های توسعه، با بافت فرهنگی و اجتماعی یک جامعه» بود. به تعبیر دیگر، نکته اصلی استدلال شهید صدر، توجه به #شاکله_و_شخصیت_اجتماعی_یک_ملت است که در عین حالی که بزرگترین سرمایه و ظرفیت حرکت اجتماعی او را تشکیل می دهد، محدودیت‌های او را نیز معین می کند. به عنوان مثال اگر بپذیریم که اساس ساز و کار اجتماعی سرمایه داری مدرن، «تحریک و تحریص عمومی به دنیا» به عنوان #پیشران_روانی_جامعه و «ارضای طبقانی و ناعادلانه آن» به عنوان #اساسِ_ساختار_مدیریت_اجتماعی است، چنین ساز و کاری با توجه به شاکله و شخصیت اجتماعی جوامع دینی و به خصوص شیعی امکان وقوع ندارد، مگر اینکه همانطور که اشاره داشتید، در اثر اعراض این جوامع از مسیر گذشته خود و استمرار بر این اعراض، به تدریج این شاکله تغییر کند. 🔹ساز و کار توسعه مدرن، با هیچ جامعه‌ای سازگاری تام ندارد و حتی در جوامع غربی، به علت تعارض با گرایشات فطری و اخلاقی و محرومیت و استضعافی که بر عموم جامعه تحمیل می‌کند، آنها را به ستوه آورده است. این تعارض در جوامع اسلامی، به علت نهادینه شدن لایه‌هایی از توحید و عدالت، شدیدتر و مقاومت‌ها بیشتر است. 🔹این ناسازگاری در جامعه شیعی به مراتب افزون‌تر است. نهادینه بودنِ دو خصوصیت #عدالت‌طلبی_علوی و #عزت_حسینی در شاکله جامعه شیعی ایرانی، موجب شده است که ولو این که این جوامع را بتوان به صورت گسترده به سمت دنیا تحریک و تحریص کرد، ولی نه می‌توان با «ارضای طبقاتی» آنها را راضی کرد و نه می توان با «قانون» جلوی اعتراض آنها را گرفت؛ چرا که اولی با «عدالت علوی» سازگار نیست و دومی با «عزت حسینی». لذا می‌بینید که کارگران و اقشار کم‌درآمدتر در این جوامع، به هیچ وجه پایین‌تر بودن امکانات و اعتبارات اجتماعی خود به نسبت یک مهندس و یا مدیر را نمی‌پذیرند و خود را مستحق چنین وضعیتی نمی‌دانند و وقتی که کارد به استخوانش می‌رسد، با قانون و بگیر و ببند هم نمی توان کنترلشان کرد و به تعبیر یکی از اساتید، #تهور_انقلابی‌شان ـ که اصل آن، برآمده از نهادینه شدن عزت حسینی است ـ ، موجب شوریدن و قیام‌شان در مقابل ساختارها خواهد شد. ◀️ این موانع فرهنگی، مهمترین مانع تحقق توسعه مدرن در جامع شیعی است که به این راحتی‌ها هم عوض نمی‌شود؛ هر چند که از لحاظ فلسفی، امر محالی نیست...

🔹درباره فیلم جدید اکران شده‌ی #ابراهیم_حاتمی‌کیا می‌توان هر نقدی داشت، ولی انصافاً نام‌گذاری فیلم ـ که ناظر به موضوع اصلی فیلم است ـ معرکه است؛ #خروج ✅ 🔹اصطلاحی در کشاکش دو پسوند؛ #خروج_علیه_ظلم و #خروج_علیه_نظم. 🔹چالشی چهل ساله و پاسخ‌نایافته در برابر #مدل‌های_عدالت‌طلبی و البته #نظام_سیاسی. 🔹مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم، چاره‌ی این دوگانه را #نظام_انقلابی دانسته است؛ نظامی که در عین نظم‌بخشی و رویه‌سازی، روحیه‌ی ظلم‌ستیزی و جوشش انقلابی مردم را اخته نکند ... 🔹راه زیاد و البته پربهجتی در پیش است.... #تمدن_نوین_اسلامی #عقلانیت_انقلاب_اسلامی #توسعه_تفاهم_اجتماعی #نظام‌_انقلابی #هم‌اندیشی‌ها #خروج #حاتمی‌کیا ـ 1399/1/28 https://eitaa.com/joinchat/3967942701C3d57d3b16b https://www.instagram.com/ali.mohammadi89/

#مطلب_وارده "سیاست در اندیشه اسلامی" حجت‌الاسلام دکتر امیر آقاجانلو آیت الله مصباح می فرمودند: بیشترین مغالطاتی که در فضای اندیشه رخ می‌دهد مغالطه اشتراک لفظ است. ما هم در بسیاری موارد دچار چنین مغالطه ای می شویم. مثلاً سیاست را که بخشی از حکمت عملی است، همان سیاستی میدانیم که امروزه از آن صحبت می شود و یا اگر از علوم انسانی صحبت شده آن را حمل بر علوم انسانی ای مانند جامعه شناسی و روانشناسی می‌کنیم که امروزه متداول است در صورتی که اینها دو معنای کاملاً متفاوت هستند و فقط به نحو اشتراک لفظ شباهت دارند. بله امروز باید حکمت عملی را تقویت کرد که شاید بتوانیم برای امور اجتماعی مان از آن بهره مند شویم اما این‌ها سیاست نیست. آنچه در گذشته با عنوان سیاست نامه ها و نصیحت الملوک ها ارائه می شد چیزی شبیه به اخلاق و یا علوم تربیتی امروزی است و نسبت زیادی با علوم انسانی یا دانش سیاست ندارد. این دو( سیاست مدرن و سیاست حکمت عملی) از جنبه های بسیاری با هم تفاوت دارند. و تفاوت اصلی در موضوع آنهاست و نیاز به ذکر نیست که تمایز علوم به موضوع آن است. موضوع نصیحة الملوک و سیاست نامه ها، فضیلت و عدالت است آن هم عموما از جنس نصیحت اما موضوع سیاست، قدرت است قدرتی که باید ماهیت، نحوه توزیع و کنترل آن مشخص شود. چنین پرسشی در ظرف تحقق سوژه و جامعه‌ی مدرن قابل طرح است. یعنی جامعه‌ای که society باشد و دولتی که state است. بنابراین دانش سیاست و امر سیاسی در جامعه مدرن محقق می شود.سیاست در اندیشمندان یونان هم از این معنای سیاست فاصله دارد و فاصله ما از این فضای مدرن حتی از یونان هم بیشتر است. در فضای ما آنچه جاری و قابل فهم است ولایت است. ولایت سه مقوله اصلی برای پرسش دارد. 1. نسبت ولایت با تکوین که در فلسفه اسلامی، بحث شده. 2.مشروعیت آن که در علم کلام مورد بحث است. 3. جَرَیان ولایت و امتثال که در فقه از آن گفتگو شده. سوال دیگری در فضای سیاسی در این فرهنگ قابل طرح نیست که انتظار پاسخی به آن داشته باشیم. امروز هم اگر این فرهنگ را ملاحظه کنیم، می بینیم به نحو عمومی حتی غیر متدینین هم در عرصه سیاست غیر از ولایت مقوله دیگری نمی فهمند. دعواهای سیاسی اغلب دعوای اندیشه ای و بنیادی نیست بلکه نهایتاً این است که "از او بگیر و به من بده" در این فضا چه جای بحث از امر سیاسی و دانش سیاست؟ البته اگر کسی معتقد باشد که این مشاهده صحیح نیست و مقوله ولایت در فرهنگ ما آن نقش بنیادین را ندارد و امر دیگری جایگزین آن شده آنگاه است که می‌توان از سیاستی دیگر و فلسفه‌ ای دیگر و اندیشه‌ای دیگر سخن گفت. با روشن شدن اینها معلوم می شود اگر کسی مثلاً از فلسفه صدرا درباره نظریه سیاسی بپرسد. باید گفت سوال صحیحی منعقد نشده و یا به بیان دیگر این سوال و جوابهایِ آن برای سوال کننده رضایت بخش نخواهد بود. امروز اگر کسی حتی نظریه سیاسی خلافت را صورتبندی کند، یک امر مدرن را ارائه کرده است چراکه امروز وقتی از نظریه خلافت سوال می شود گوینده و شنونده منتظر پاسخی هستند که به مسئله قدرت پرداخته باشد و تعیین روابط و حدود و ماهیت آن کند. و صرف بیان نصایحی به حاکم و تبیین شقوق عدالت برای آنها قانع کننده نیست. در آنچه که به عنوان خلافت در تاریخ رخ داده هرگز قدرت، مسئله نبوده و نمی تواند باشد چرا که مسئله قدرت( اگر این تعبیر درست باشد) کاملاً تعیین تکلیف شده و سوالی از آن قابل تصور نیست.

💢در میانه انفعال و تحجر💢 1 از 2 ◀️ یکی از دوستان خوبم یادداشتی نوشته‌اند تحت عنوان #سیاست_در_اندیشه_اسلامی و در آن مدعی شده‌اند که پرسش از مسئله‌های قدرت تحت عنوان سیاست، پرسشی مدرن است که سنت ما هیچ گاه چنین مسئله‌ای نداشته است و اگر مسئله ای به نام "سیاست" در سنت ما مطرح شده، در ذیل حکمت عملی می‌باشد و ربطی به علوم انسانی مدرن ندارد. "سیاست‌نامه‌ها" و "نصیحت‌الملوک‌ها" هم چیزی شبیه اخلاق و علوم تربیتی امروزی است؛ نه قدرت. در عرصه حکومت نیز مفهوم "ولایت" مسئله‌ی ما بوده که سه مقوله اصلی برای پرسش دارد. 1. نسبت ولایت با تکوین که در فلسفه اسلامی بحث شده است. 2.مشروعیت آن که در علم کلام مورد بحث است و 3. جَرَیان ولایت و امتثال که در فقه از آن گفتگو شده است. بر این اساس ایشان به صراحت می‌نویسد: "سوال دیگری در فضای سیاسی در این فرهنگ قابل طرح نیست که انتظار پاسخی به آن داشته باشیم." ▪️اصل یادداشت «سیاست در اندیشه اسلامی» را در کانال زیر بخوانید: https://eitaa.com/joinchat/3967942701C3d57d3b16b ◀️ در جواب فرمایشات ایشان متن زیر را نوشتم: ⬇️ 🔹اصل دغدغه، دغدغه بسیار مبارکی است و همواره باید این نهیب را در جبهه فکری انقلاب اسلامی به هم بزنیم که نکند که دلمشغولی‌ها و صورت مسئله‌های ما نتیجه انفعال ما از جریان غرب و دنیا مدرن است؛ صورت مسئله‌هایی بسیار پیچیده و ناپیدا که تشخیص آنها نیازمند سالها تخلیه روحی و ریاضت ذهنی و ممارست عملی است. خدای متعال در سوره مبارکه اعراف، آیه شریفه 138 چنین انفعالی را از بنی اسرائیل گزارش می دهد: وَ جاوَزْنا بِبَني‏ إِسْرائيلَ الْبَحْرَ فَأَتَوْا عَلى‏ قَوْمٍ يَعْكُفُونَ عَلى‏ أَصْنامٍ لَهُمْ قالُوا يا مُوسَى اجْعَلْ لَنا إِلهاً كَما لَهُمْ آلِهَةٌ قالَ إِنَّكُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ (138) و بنى‏اسرائيل را از دريا [يى كه فرعونيان را در آن غرق كرديم‏] عبور داديم پس به گروهى گذر كردند كه همواره بر پرستش بت‏هاى خود ملازمت داشتند، گفتند: اى موسى! همان گونه كه براى آنان معبودانى است، تو هم براى ما معبودى قرار بده!! موسى گفت: قطعاً شما گروهى هستيد كه جهالت و نادانى مى‏ورزيد. (138) سپس به باطل بودن این کار تذکر می دهد و تذکر موسی علیه السلام را روایت می کند: إِنَّ هؤُلاءِ مُتَبَّرٌ ما هُمْ فيهِ وَ باطِلٌ ما كانُوا يَعْمَلُونَ (139) قالَ أَ غَيْرَ اللَّهِ أَبْغيكُمْ إِلهاً وَ هُوَ فَضَّلَكُمْ عَلَى الْعالَمينَ (140) بى‏ترديد آنچه اينان در آن قرار دارند نابود شده و فاسد است، و آنچه همواره انجام مى‏دهند، باطل و بيهوده است. (139) موسى گفت: آيا غير خدا را [كه هيچ‏گونه شايستگى پرستش ندارد] به عنوان معبود برايتان طلب كنم؟ در حالى كه اوست كه شما را بر جهانيان [روزگارتان‏] برترى داد. (140)⬇️

#ادامه از «در میانه انفعال و تحجر» 2 از 2 ⬆️ 🔹اما این تحلیل که نباید سنت اندیشه‌ای خود را در برابر پرسش‌هایی قرار دهیم که دغدغه پاسخ به آنها را نداشته است، دارای ضعف مهمی از ناحیه دیگر است. آن ضعف، #اصالت_دادن به تعین عقلانیت دوران انعزال و انزوای شیعه، در دوران «استقرار جامعه شیعه در مسند حکومت دینی» است. این تحلیل با اصالت دادن به وضعیت و تعین فعلی فلسفه، کلام و فقه، عملا گشایش ساحتی که با انقلاب اسلامی برای تشیع و دینداری فراهم آمده، نادیده می گیرد. بنده هم معتقدم که هر طرح جدیدی در افق انقلاب اسلامی باید در نسبت با عقلانیت مستقر تشیع در دوران گذشته باشد، تا دچار اعوجاج و گسست تاریخی نشویم، ولی این در نسبت بودن، به معنای پذیرفتن وضعیت فعلی آنها نیست. نتیجه اصالت دادن به اندیشه در مسیر تحولات تاریخی، چیزی جز «تحجر» نخواهد بود که در کنار «انفعال»، سالهاست عملاً انقلاب اسلامی را به زیر می کشند... 🔹 انقلاب اسلامی و حرکت تمدنی آن، گشایشی در مقابل حیات اجتماعی و تاریخی تشیع ایجاد کرده است که انصراف آن به صورت مسئله های عقلانیت مدرن، همانقدر غلط است، که تقلیل آن به صورت مسئله های عقلانیت مستقر تشیع در شرایط انعزال از منصب حکومت دینی. 🔹ما نه می توانیم از غرب بریده باشیم، به خاطر اینکه به آنها #مبتلاء هستیم نه می توانیم از گذشته بریده باشیم، به خاطر این که هویت و خویشتن ماست. در عین حال نه می بایست از غرب منفعل شویم و نه می بایست در گذشته متوقف شویم. 🔹فلسفه و کلام و فقه، باید خود را در مصاف مسئله های انقلاب اسلامی محک بزنند و با آن مواجه شوند. این مواجهه هم فلسفه و کلام و فقه را زنده می کند و از رکود خارج می کند و هم انقلاب اسلامی را مستظهر به عقلانیتی ـ دینی ـ کاربردی خواهد کرد. 🔹این مسئله ها بیش از هرچیز در بیان رهبران انقلاب اسلامی و یا دقت در عمق استراتژیک و تمدنی انقلاب اسلامی و تمدن غرب و یا با رجوع دوباره به سنن و قواعد درگیری اولیای حق و باطل در طول تاریخ قابل اصطیاد است. این مسئله ها هستند که وقتی مبانی نظری و بنیانهای اندیشه با آن مواجهه می شوند، #ساختار_و_شاکله‌ی_علوم_انقلاب_اسلامی را چه در #فقه-حکومتی، #علوم_انسانی_اسلامی و چه #الگوی_اسلامی_ایرانی_پیشرفت را رقم خواهند زند. ـ 1399/1/30 https://eitaa.com/joinchat/3967942701C3d57d3b16b https://www.instagram.com/ali.mohammadi89/

💢انقلاب اسلامی و دستاوردهای تمدن غرب، رابطه تغذیه و هضم💢 🔹یکی از سؤالات همیشگی ما در قبال تمدن غرب، این است که رابطه ما با دستاوردهای آن، چه نسبت و رابطه ای باید باشد؟ نکته‌ای که این سؤال را جدی‌تر می‌کند این است که در اثر مواجهه و تلاقی ما با تمدن غرب در 200 سال گذشته از جنگهای ایران و روس تاکنون، برخی مؤلفه‌های تمدن غرب به نحوی در ما حاضر است که امکان انسلاخ و انفکاک آنها ممکن به نظر نمی‌رسد. 🔹#شهید_مطهری از متفکرینی است که در توضیح نحوه پیدایش تمدن اسلامی پیشین، قائل است هر تمدنی که می‌خواهد به ظهور برسد، چاره‌ای ندارد مگر اینکه از دستاوردها و فرآورده‌های تمدن‌های دیگراستفاده کند، ولی ایشان این توجه را می‌دهند که این استفاده نمی‌تواند به صورت خام صورت گیرد و هیچ تمدنی نمی‌تواند بدون #فرآیند_تغذیه_و_هضم (جذب و دفع)، فرآورده تمدنی دیگر را به مصرف برساند. لذا ایشان اگر می‌خواستند به انقلاب اسلامی راهبردی در مواجهه با تمدن غرب ارائه دهند، نه #کنار_گیری_و_انعزال از تمدن مدرن را سفارش می‌کردند و نه #گزینش_و_اخذ_خام_و_بسیط از دستاوردهای تمدن غرب را: ◀️" بديهى است كه براى اثبات اصالت يك فرهنگ و يك تمدن، ضرورتى ندارد كه آن فرهنگ از فرهنگ‌ها و تمدن‌هاى ديگر بهره نگرفته باشد، بلكه چنين چيزى ممكن نيست. هيچ فرهنگى در جهان نداريم كه از فرهنگ‌ها و تمدن‌هاى ديگر بهره نگرفته باشد، ولى سخن در كيفيت بهره‏گيرى و استفاده است. يك نوع بهره‏گيرى آن است كه فرهنگ و تمدن‏ ديگر را بدون هيچ تصرفى در قلمرو خودش قرار دهد. اما نوع ديگر اين است كه از فرهنگ و تمدن ديگر تغذى‏ كند؛ يعنى مانند يك موجود زنده آنها را در خود جذب و هضم كند و موجودى تازه به وجود آورد. فرهنگ اسلامى از نوع دوم است، مانند يك سلّول زنده رشد كرد و فرهنگ‌هاى ديگر را از يونانى و هندى و ايرانى و غيره در خود جذب كرد و به صورت موجودى جديد با چهره و سيمايى مخصوص به خود ظهور و بروز كرد و به اعتراف محققان تاريخ فرهنگ و تمدن، تمدن اسلامى در رديف بزرگ‏ترين فرهنگ‌ها و تمدن‌هاى بشرى است." مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (كليات علوم اسلامى، ج 1)، ج‏5، ص: 39 ⏹ ولی اینکه این مدعا، با ادعای دیگر مرحوم شهید مطهری در خصوص #حقیقی_و_اصیل_بودن_جامعه چه نسبتی دارد، در یادداشت بعدی بدان خواهم پرداخت. ـ إن شاء الله ـ 🌺 #یادداشت_اول_شهید_مطهری #تمدن_نوین_اسلامی #عقلانیت_انقلاب_اسلامی #توسعه_تفاهم_اجتماعی #هم‌اندیشی‌ها #تمدن_غرب #شهید_مرتضی_مطهری ❇️تاریخ نگارش: 1399/1/31 https://eitaa.com/joinchat/3967942701C3d57d3b16b https://www.instagram.com/ali.mohammadi89/

💢در دیدگاه شهید مطهری، چرا تغذیه یک تمدن از تمدن دیگر، ضرورتاً باعث التقاط آن نمی گردد؟💢 🔹شهید مطهری برای پاسخ به پرسش، از مبنای خود در خصوص حقیقی بودن شخصیت و اصیل بودن روح یک فرهنگ و تمدن بهره گرفته است. 🔹توضیح این که شهید مطهری از اندیشمندانی است که به صراحت قائل به اصالت داشتن جامعه و برخورداری آن از وحدتی حقیقی است. ایشان در ابتدا چهار ایده زیر را رد می کند: 1ـ #اعتباری_بودن_جامعه، 2ـ #مرکب_حقیقی_بودن_جامعه به مثابه #مرکب_طبیعی مانند آب به نسبت هیدروژن و اکسیژن، 3ـ #مرکب_حقیقی_بودن_جامعه به مثابه #مرکب_صناعی مانند ماشین به نسبت اجزاء و قطعات، 4ـ #مرکب_اتحادی_و_انضمامی_بودن_جامعه و یا به عبارت دیگر اصالت الاجتماعی بودن محض و اعتباری دانستن افراد، و سپس ایشان در نهایت نظریه #مرکب_حقیقی_بودن_جامعه به معنای «تركيب روحها و انديشه‏ها و عاطفه‏ها و خواستها و اراده‏ها» را می پذیرد و برای جامعه، وحدتی حقیقی از جنس #فرهنگی قائل می شود. (ر.ک مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (جامعه و تاريخ)، ج‏2، ص: 337) ◀️ ایشان به مانند #مرحوم_علامه_طباطبایی و همچنین #مرحوم_شهید_سیدمحمدباقر_صدر، این نظریه را #نظریه_قرآن نیز معرفی می کند و آیات زیر را دال بر آن برمی شمرد: ✔️ ندْعُوا كُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ‏ (إسرا/71) ✔️فقاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْر (توبه/12) ✔️فإِذا جاءَ أَجَلُهُمْ لا يَسْتَأْخِرُونَ ساعَةً وَ لا يَسْتَقْدِمُونَ‏ (اعراف، آيه 34) ✔️كلُّ أُمَّةٍ تُدْعى‏ إِلى‏ كِتابِهَا (جاثيه، آيه 28) ✔️زيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ‏ (انعام، آيه 108) ✔️منْهُمْ أُمَّةٌ مُقْتَصِدَةٌ (سوره مائده/ 66) ✔️ أمَّةٌ قائِمَةٌ يَتْلُونَ آياتِ اللَّهِ آناءَ اللَّيْلِ‏ (آل عمران/113) ✔️و هَمَّتْ كُلُّ أُمَّةٍ بِرَسُولِهِمْ لِيَأْخُذُوهُ وَ جادَلُوا بِالْباطِلِ لِيُدْحِضُوا بِهِ الْحَقَّ فَأَخَذْتُهُمْ فَكَيْفَ كانَ عِقابِ‏ (غافر/5) ✔️و لِكُلِّ أُمَّةٍ رَسُولٌ فَإِذا جاءَ رَسُولُهُمْ قُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ (یونس/47) (مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (فلسفه تاريخ(1 - 4))، ج‏15، ص: 775) 🔹نکته مهم این است که ایشان این اصیل بودن شخصیت و فرهنگ یک جامعه را #رمز این نکته می‌داند که یک جامعه یا تمدن می تواند در عین تغذیه از تمدنی دیگر، دچار التقاط نشود و مانند هر #موجودی_زنده، امکان هضم و تغذی (جذب و دفع) از دیگران را داشته باشد، بدون اینکه این تغذی، موجب از دست رفتن #وحدت آن شود؛ به عبارت دیگر، اصالت داشتن جامعه این #امکان را فراهم می کند که یک جامعه و تمدن بتواند بدون اینکه دچار التقاط و آسیب شود، بتواند از تمدنی دیگر تغذیه کند: ◀️ "ملاك اينكه ما يك تمدن‏ را التقاطى بدانيم- يعنى ماهيت جداگانه برايش قائل نباشيم- يا اصيل بدانيم چيست؟ هيچ تمدنى نيست كه از تمدنهاى ديگر استفاده نكرده باشد ولى استفاده كردن‏ها دو جور است. يك تمدن‏ كه استفاده مى‏كند مثل بعضى از طلبه‏هاست كه همه معلوماتش محفوظاتى است كه از اين و آن گرفته است، ولى يك تمدن ديگر خودش مثل يك موجود زنده‏اى است كه از مواد موجود تغذيه‏ مى‏كند، ممكن است از هزار ماده تغذيه‏ كند ولى بالاخره خودش حيات مستقل دارد و از مواد بيرونى به عنوان ماده غذايى استفاده مى‏كند؛ نه اينكه مجموع آنها را كنار هم گذاشته و اسمش شده تمدن؛ و اين اختلاف در كيفيت استفاده، بستگى دارد به روح تمدنها." (مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى ؛ ج‏13 ؛ ص804) #یادداشت_دوم_شهید_مطهری #تمدن_نوین_اسلامی #عقلانیت_انقلاب_اسلامی #توسعه_تفاهم_اجتماعی #هم‌اندیشی‌ها #تمدن_غرب #شهید_مرتضی_مطهری ❇️تاریخ نگارش: 1399/2/1 https://eitaa.com/joinchat/3967942701C3d57d3b16b https://www.instagram.com/ali.mohammadi89/