🌺 تفسیر آیات 🔟و 1⃣1⃣ و 2⃣1⃣سوره #القلم از تفسير شریف المیزان 🔰و لا تطع كل حلاف مهين... 🔟 الی 2⃣1⃣ 🔸كلمه #حلاف به معناى كسى است كه بسيار سوگند مى خورد، و لازمه بسيار سوگند خوردن در هر امر مهم و غير مهم و هر حق و باطل، اين است كه سوگند خورنده احترامى براى صـاحـب سـوگـنـد قـائل نـبـاشـد، و چـون سـوگندها به نام خدا بوده، پس معلوم مى شود سوگند خورنده، عظمتى براى خداى عزوجل قائل نيست، و همين بس است براى رذلى او، و رذالت اين صفت. و كـلمه #مهين از مصدر مهانت يعنى حقارت است، و منظور از آن، حقارت راى و كوتاهى فـكـر اسـت. ولى بـعضى گفته اند: به معناى كسى است كه بسيار شرارت كند. بعضى ديگر گفته اند: به معناى كذاب است. و كـلمـه #هـمـاز صـيـغـه مبالغه از ماده #همز  است، و اين ماده به معناى عيب جويى و طـعـنه زنى است، پس هماز يعنى بسيار عيب جو و طعنه زن. و بعضى گفته اند: #همز به معناى خصوص طعنه زدن با اشاره چشم است. بـعـضـى ديـگـر گـفـتـه انـد: به معناى غيبت كردن است. و جمله #مشاء بنميم به معناى سـعـايـت و دو بـه هـم زنـى اسـت، و مـشـاء بـه مـعـنـاى نـقـل كـنـنـده سـخنان مردمى به سوى مردمى ديگر، به منظور ايجاد فساد و تيرگى آن دو اسـت، و مـناع خير به معناى كسى است كه منع خيرش بسيار باشد، يا از همه مردم منع خير مى كند، و يا نسبت به اهلش چنين است و نمى گذارد چيزى به آنان برسد. و كلمه #معتدى اسم فاعل از اعتداء است، كه به معناى از حد گذراندن ظلم و بيداد است. و كـلمـه #اثـيـم بـه مـعـنـاى كـسى است كه اثم و گناه بسيار كند، به حدى كه كار هـمـيـشـگـى و دائمـيـش شـود و از آن دسـت بـرنـدارد. و كـلمـه #اثـم بـه مـعـنـاى عـمـل زشـتـى اسـت كـه بـاعـث شـود آن چـيـزى كه قرار است برسد ديرتر برسد. 🔸و كلمه #عـتـل - بـا ضـمـه عـين و ضمه تاء و تشديد لام - به معناى اشتلم فارسى است، يـعـنـى سـخـن خـشن و درشت، ولى در آيه مورد بحث به شخص بد اخلاق و جفا كار تفسير شده، كسى كه در راه باطل به سختى خصومت مى كند، نـيـز بـه كـسـى تـفـسـير شده كه خود بسيار مى خورد، و از خوردن ديگران جلوگيرى مى نـمـايـد، و نـيـز بـه كـسـى تـفسير شده كه مردم را با بهانه گيريهاى خود به زندان و شكنجه مى كشاند. و كـلمـه #زنـيـم بـه كـسـى گـفـتـه مـى شـود كـه اصل و نسبى نداشته باشد. بعضى گفته اند به معناى كسى است كه از زنا متولد شده، و خـود را بـه قـومـى ملحق كرده باشد، و در واقع از آن قوم و دودمان نباشد. بعضى ديگر گـفـتـه اند: زنيم كسى است كه به لئامت و پستى مشهور باشد. بعضى ديگر گفته اند: كـسـى اسـت كـه در شـرارت علامتى داشته باشد، كه با آن شناخته شود، و چون در محفلى سـخـن از شرارت رود، او قبل از هر شرورى ديگر به ذهن در آيد، و اين چند معنا همه به هم نزديكند. پـس ايـن نـه صـفـت رذيـله، اوصـافـى است كه خداى تعالى بعضى از دشمنان دين را كه پـيـامبر صلى اللّه عليه و آله و سلم را به اطاعت خود و مداهنه دعوت مى كردند توصيف كرده، و در حقيقت جامع همه رذائل است. ___________ 🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇 https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a

🌺 تفسیر آیه8⃣ سوره #المجادله از تفسير شریف المیزان 🔰أَ لَمْ تَرَ إِلى الَّذِينَ نهُوا عَنِ النَّجْوَى ثمَّ يَعُودُونَ لِمَا نهُوا عَنْهُ ...8⃣ 🔸سياق آيات دلالت دارد بر اين كه در بين جمعى از منافقين و بيماردلان از مؤمنين نجوى كردن عليه رسول خدا ص و مؤمنين حقيقى شايع شده بوده، و سخنان بيخ گوشيشان پيرامون گناه و دشمنى و نافرمانى از آن جناب بوده تا به اين وسيله مؤمنين واقعى را آزار دهند، و آنها را محزون كنند، و گويا بر اين عمل اصرار هم مى ورزيدند، حتى از نهى خدا هم منتهى نشدند، لذا اين آيات نازل شد. بنابراين ، آيه مورد بحث مذمت و توبيخ غيابى از ايشان است، و در آن روى سخن را متوجه رسول خدا صلى اللّه عليه و آله وسلم كرد، و مستقيما با خود آنان سخن نگفت، تا بيشتر تحقيرشان كرده باشد و بفهماند اهل نجوى لياقت آن را ندارند كه به شرف همكلاسى و خطاب خدا مشرف شوند، و امرشان هم آنقدر اهميت ندارد كه خداى تعالى خاطر آن روى سخن با ايشان كند. 🔸و معناى آيه اين است كه: آيا نديدى چگونه آنها كه از نجوى نهى شدند دوباره عمل نكوهيده خود را تكرار كردند، و همچنان مؤمنين را محزون مى كنند. و در اين كه فرمود: #يعودون - برمى گردند و به صيغه مضارع تعبير آورد براى اين است كه استم رار را برساند، و اگر با اين ممكن بود بفرمايد (يعودون اليها) دوباره از نجوى تعبير به موصول و صله آورد، براى اين است كه به علّت مذمت و توبيخ خود اشاره كرده باشد، و بفهماند اگر ايشان را مذمت مى كنم به خاطر اين است كه عملى را تكرار مى كننداز آن نهى شده بودند. 🔰يتناجون بالاثم و العدوان و معصيت الرسول 🔸 مقابله اى كه در اين آيه شريفه بين اثم و عدوان و معصيت رسول واقع شده مى فهماند كه منظور از #اثم آن قسم اعمالى است كه اثر سوء دارد، ولى اثر سوئش از مرتكب آن به ديگران تجاوز نمى كند، نظير ميگسارى و قمار و بى نمازى كه صرفا مربوط به حق الله است. و منظور از كلمه #عدوان آن اعمال زشتى است كه ضررش دامن گير ديگران مى شود و گناهان مربوط به حق الناس است كه مردم از آن متضرر و متاذى مى شوند. و اين دو قسم هر دو از موارد معصيت اللّه است. و سومى كه معصيت الرسول باشد عبارت است از اعمالى كه مخالفت با خدا نيست، اعمالى كه از نظر شرع جائز است، و رسول خدا صلى اللّه عليه و آله وسلم از طرف خداى تعالى درباره آنها نه امرى فرموده و نه نهيى كرده، ليكن از طرف خودش و به منظور تأمين مصالح امت دستورى صادر فرموده، مانند نجوايى مشتمل بر معصيت خدا نيست، ليكن رسول خدا صلى اللّه عليه و آله وسلم ولى امت است، و از خود امت اختياراتش در امور مربوط به امت بيشتر است، دستور داده كه از آن اجتناب ورزند. بنابراين، نجوى دو قسم مى تواند باشد، يكى اصل اين عمل، صرف نظر از اين كه معصيت خدا باشد يا نباشد، كه آيه شريفه (الذين نهوا عن النجوى ثم يعودون لما نهوا عنه) مرتكبين آن را مذمت و توبيخ مى كرد، و مى فرمود كه مسلمين از اين عمل نهى شده اند. و دوم آن نجوايى كه مشتمل بر انواعى از گناهان باشد كه آيه مورد بحث از آن نهى و مرتكبين آن را مذمت و توبيخ مى كند، و اين مرتكبين عبارتند از منافقين و بيماردلان از مؤمنين كه بسيار نجوى مى كردند، و با اين عمل خود مؤمنين را ناراحت و اندوهگين مى ساختند. 🔸بعضى از مفسرين گفته اند: منافقين با يهوديان نجوى و رازگويى مى كردند، و با اين عمل خود مؤمنين را اندوهگين، و ايجاد دلهره و فزع مى نمودند، و در تصميم هاى آنان وهن و سستى ايجاد مى كردند. اما به نظر ما اين نظريه درست نيست، براى اين ظاهر آيه (الذين نهوا عن النجوى ...)، اين است كه منظور مسلمين هستند، كه از نجوى نهى شده اند. 🔰و اذا جاوك حيوك بما لم يحيك به اللّه 🔸 يعنى و چون نزد تو مى آيند درودى به تو مى فرستند كه خدا آنطور درودى به تو نفرستاده، چون درود و تحيت خدا سلام است، كه تحيتى است مبارك و طيب، ولى آنها #يهوديان سلام نمى كردند، وقتى نزد رسول خدا صلى اللّه عليه و آله وسلم مى آمدند مى گفتند (السام عليك ) و كلمه (سام ) به معناى مرگ است، و طورى وانمود مى كردند كه گفته اند: (السلام عليك) - اين نظريه جمعى از مفسرين است. ولى با ظاهر آيه خيلى سازگار نيست، براى اين ضمير #اذا جاوك و #حيوك به موصولى برمى گردد كه در جمله (الذين نهوا عن النجوى ) است، و خواننده توجه فرمود كه اين جمله به روشنى نمى تواند شامل يهود باشد.

🌺 تفسیر آیه9⃣ سوره #المجادله از تفسير شریف المیزان 🔰يَأَيهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا إِذَا تَنَجَيْتُمْ فَلا تَتَنَجَوْا بِالاثْمِ وَ الْعُدْوَنِ وَ مَعْصِيَتِ الرَّسولِ ...9⃣ 🔸سياق آيات خالى از اين دلالت نيست كه آيه شريفه در مقام تخفيف و رخصت نازل شده، و در آن خطاب را متوجه مؤمنين واقعى كرده، مى فرمايد: شما مى توانيد نجوى كنيد، به شرطى كه نجوايتان توام با اثم و عدوان و معصيت رسول نباشد، بلكه تناجى به بر و تقوا باشد. منظور از بر تمامى كارهاى خير است كه در مقابل كلمه #عدوان قرار گرفته، و منظور از #تقوى آن عملى است كه #اثم نباشد. آنگاه مطلب را با امر به مطلق تقوا و تهديد از قيامت نموده، مى فرمايد: (و اتقوا الله الذى اليه تحشرون ). _____________ 🌷شادی روح علامه طباطبایی ره صلوات👇 https://eitaa.com/joinchat/3198156911C12d6d8964a