#یادداشت 🌀 بحران مدرک و تناقضات حوزوی 📝 عامل فرار مغزهای حوزوی 🖋 سید هادی حسینی اصل 🔹 متاسفانه مسأله مدرک حوزوی و گرایش به مدارک و عناوین دانشگاهی، به یکی از چالش‌های دو دهه اخیر بدل گشته است. یکی از ریشه‌های این موضوع، عدم حل تناقض مباحث ارزشی -یا ارزش انگاشته‌شده- با واقعیات اجرایی است. 🔹 حوزه علمیه از یک سو از اوان طلبگی بر مفاهیمی همچون #اخلاص، درس‌خواندن برای امام زمان(عج) و قبح مدرک و مدرک‌گرایی فراوان تأکید می‌کند؛ در یک کلام، اینگونه القاء می‌شود که فقط مقام ثبوت مهم است و نه اثبات. 🔹 از سوی دیگر در همین حوزه علمیه -و به طریق اولی در دانشگاه و ...- در هنگامه‌‌ی استخدام، واسپاری پژوهش، پروژه و... فقط و فقط با همان مقام اثبات کار دارند. حتی بخشنامه اخیر مرکز مدیریت درباره محدودیت موضوع پایان‌نامه سطح ۴، شاهد همین داستان است. 🔹 لذا غیر از معدودی از اساتید و فضلا که آینده خود را صرفا در نقشهای سنتی حوزه -نظیر تدریس سطح و خارج- تعریف می‌کنند -که البته بعضا دستیابی به کرسی تدریس نیز علاوه بر توانایی های علمی تابع شرایط فراعلمی نیز شده!- و بخش دیگری که ولو بدون جایگاه خاص حوزوی (به دلایلی که ذکر آنها مجال دیگری مطلبد) نمی‌خواهند یا نمی‌توانند از حوزه علمیه بیرون روند، بخش سوم که از قضا عمدتا افراد ارزنده حوزوی نیز هستند گرایش به تحصیل مدارک، مدارج و عناوین دانشگاهی خواهند داشت. و این یعنی مهاجرت بخش قابل توجهی از نخبگان و فرهیختگان حوزوی به بیرون حوزه، یا به تعبیر علامه جوادی آملی #نهال_فروشی! 🔹 به همه اینها روند شکل یافتن #هویت_شغلی و صنفی طلاب در حوزه را نیز باید اضافه نمود که برخلاف مسیر مشخص دیگر صنوف و رشته‌ها، دارای فرایندی طولانی -و در بسیاری مواقع ناتمام- است و همین مسأله می‌تواند از نظر روانشناختی و مباحث اخلاقی و تهذیبی، زمینه‌ساز بحران هویت فردی و حتی دچار شدن به اختلالاتی نظیر افسردگی و مشکلات خانوادگی نیز باشد. رد پای این بحران هویت را می‌توان در ورود طلاب به فعالیت‌های غیرمرتبط با رسالت‌های حوزوی و حتی بعضا مضر به جایگاه روحانیت مشاهده نمود. 🔺 امروز تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیرندگان حوزه از جمله شورای عالی و مرکز مدیریت در برابر فرار مغزهای حوزوی به محیط‌های دیگر نظیر دانشگاه مسؤول هستند. لذا خواهشمندیم قبل از آنکه بیش از این دیر شود، راهی برای علاج و حتی تبدیل این تهدید به فرصت، اندیشیده شود. #شورای_عالی #مرکز_مدیریت #مدرک_حوزوی #حوزه_علمیه #حوزه_انقلابی 🌐مناهج @almorsalaat