♦️دنبال چه هستیم؟ ⚜️حجت الاسلام سید مجتبی امین جواهری ◾️ علوم انسانی معنای عریض و طویلی دارد و قرن هاست که متفکرین مختلف در تمدن مغرب زمین به آن پرداختند. در نگاه اولی علوم انسانی نه در مبادی و نه در روش هیچ نسبتی با آموزه های وحیانی اسلام ندارد. عمده مکاتب فکری موجود در این حوزه، حول محور #اومانیسم (انسان گرایی) و با روش تجربی و #عقلانیت_خودبنیاد تکون یافته. بنابراین وقتی در حوزه معارف اسلامی از آن سخن می گوییم به دنبال چه هستیم؟ ◾️ما معتقدیم که مقام معظم رهبری (دام ظله) به تبع امام خمینی (ره) مسیری را در حوزه علمیه و معارف اسلامی باز کردند که از دریچه آن می توانیم به شبکه مفاهیم پیچیده علوم انسانی وارد شویم. این مسیر چیزی جز انقلاب اسلامی و #جمهوری_اسلامی برآمده از آن نیست. اگر انقلاب اسلامی در سال 57 در ایران پیروز نمی شد، ما امروزه شأنیت کافی برای پرداختن به این مسأله نداشتیم. علوم انسانی در امتداد تمدن ها شکل می گیرد و تحولات اساسی در جامعه ایران در 4 دهه گذشته، استقلال فکری و فرهنگی لازم برای پرداختن به این مسأله را فراهم کرده است. ◾️نظریه #ولایت_فقیه صرفاً یک ساختار سیاسی نیست که از آن ذیل ابواب سیاسی فقه سخن بگوییم بلکه این نظریه، فقاهت را در مصدر مدیریت فردی و اجتماعی انسان قرار داده، بنابراین کارکرد علوم انسانی در توسعه تمدن غرب باید به صورت #بومی برای جامعه اسلامی بازتولید شود تا امکان جریان فقاهت در رگ های جامعه فراهم شود. ◾️از این منظر بسیاری از پیشفرض های موجود در علوم انسانی رنگ باخته و معنای اراده شده از آن، غیر از معنایی است که در ادبیات آکادمیک جهان وجود دارد. ◾️به صورت کلی مواجه ما با علوم انسانی در دو حوزه: #مفاهیم_انتزاعی و #پدیده_های_عینی تصویر می شود. در حوزه مفاهیم انتزاعی، مبانی فلسفی در هستی شناسی و انسان شناسی که روح جمعی ایرانیان را شکل داده، ما را به ظرف #اعتبار انسانی می رساند. #اعتباریات در امتداد حکمت اسلامی همانند سفره ای است که پدیده های عینی با روش فقهی مشخص از آن بهره می برند. پدیده های عینی در این منظر جدید، رویدادهای اجتماعی جمهوری اسلامی ایران است. ◾️مثلاً برای از بین بردن مسأله فقر به عنوان یک پدیده در جامعه فعلی ایران، با بهره گیری از پیشفرض های مفهومی مثل «عدالت»، «آزادی» و «فرهنگ» از دایره مفاهیم انتزاعی اسلام، اصولی با روش فقه جواهری استنباط می گردد و ناظر بر اقتضائات زمانی و مکانی تطبیق داده می شود. نتیجه این فرآیند، استخراج استراتژی های کلی در مدیریت جامعه اسلامی است و نهادی همچون مجلس شورای اسلامی ذیل آن، مصوباتی را برای محرومیت زدایی در نظر می گیرد. همانند #اقتصاد_مقاومتی به عنوان یک استراتژی، برخواسته از مبانی فلسفی و روش فقهی مدون و ناظر بر اقتضائات و شرایط عصر حاضر جمهوری اسلامی ایران است. ◾️ بنابراین نمی توان جمهوری اسلامی ایران را از مدار تولید #علوم_انسانی_اسلامی در این منظر حذف کرد. در کشوری که ساختارهای #سکولار حاکم باشد، متفکران اسلامی هیچ عرصه ای برای رصد، توصیف و بازتولید اصول اجتماعی نخواهند داشت. یکی از دلایل نفوذ سکولاریسم در حوزه های علمیه که گاهی ندای انسداد فکری از آن شنیده می شود و گاهی آن را با سیره عقلاء توجیه و تزیین می کنند، برخواسته از بی توجهی به موقعیتی است که جمهوری اسلامی ایران برای فقه شیعه ایجاد کرده است. ◾️ پس حوزه علمیه از منظر خود به علوم انسانی می نگرد و این منظر در بستر اتفاق تاریخی به نام #انقلاب_اسلامی ایجاد شده است. بنابراین اگر از تعلیم و تربیت سخن می گوییم چون ساختار جمهوری اسلامی متکفل نهادهای آموزشی و پرورشی کشور است و اگر از اقتصاد اسلامی سخن می گوییم چون زمام شوراهای عالی اقتصاد در اختیار جمهوری اسلامی است. ◾️ با توضیحات فوق، جایگاه حوزه علمیه و دانشگاه در فرایند تولید علوم انسانی اسلامی روشن می گردد. حوزه علمیه به صدد بازتولید مفاهیم اساسی علوم انسانی مطابق با موازین میراث فلسفی و فقهی ایران اسلامی است و دانشگاه متکفل توصیف و رصد پدیده های عینی در نظر و عمل است. ✅ امیدواریم در این محفل بتوانیم گوشه هایی از این ظرفیت عظیم را به مخاطبین محترم کانال عرضه کنیم. 🔍محفل علوم انسانی المرسلات 🔥 @ensani_almorsalaat