#ترجمه #تفسیر هر چند امروزه ترجمه‌ها و تفاسیر قرآن کریم، نسبت به گذشته دقیق‌تر شده‌اند،1️⃣ اما همچنان نیازمند و موظفیم که سطح ترجمه و تفسیر قرآن کریم را ارتقا دهیم. برای این هدف باید ابتدا مفهوم‌شناسی دقیقی از آنها داشته باشیم. اینجا بر اساس مقایسۀ آن دو، معناشناسی می‌کنم. سه تفاوت بین ترجمه و تفسیر:2️⃣ 1. ترجمه مختص به قرائن متصل لفظی (یعنی سیاق) است، ولی تفسیر شامل همۀ انواع قرائن (لفظی و غیر لفظی، متصل و منفصل) می‌شود. 2. ترجمه فقط پاسخ به «چه گفت؟» است، ولی تفسیر علاوه بر آن، پاسخ به انواع سؤالات دیگر هم می‌شود، مانند: چرا گفت؟ چگونه گفت؟ کجا گفت؟ کی گفت؟ نتیجۀ این سخن چه شد؟ چرا مطلب دیگری را نگفت؟ چرا به گونۀ دیگری نگفت؟ 3. غالب ترجمه‌های مدوّن، فقط حاصل معنا را دارند، ولی غالب تفاسیر مکتوب، علاوه بر حاصل معنا، فرآیند کشف آن را هم در بر می‌گیرند. حتی برخی از تفاسیر، پس از ذکر فرآیند، از بیان مستقل حاصل معنا (یعنی ترجمۀ تفسیری) می‌گذرند. ———— پی‌نوشت: 1️⃣ از جمله ترجمه‌های خوب، ترجمۀ استاد بزرگوار حجت الاسلام سید محمدرضا صفوی است (ترجمۀ قرآن بر اساس تفسیر المیزان). ترجمۀ آقای علی ملکی (ترجمۀ خواندنی قرآن) و ترجمۀ حجت الاسلام حسین انصاریان هم نقاط قوت خوبی دارند. 2️⃣ تفاوت اول و دوم، ناظر به فعالیت مترجم و مفسر است، اما تفاوت سوم، میان کتب تألیف شدۀ ترجمه و تفسیر. تلگرام و ایتا: @anbaz1360