✤ فهرست کانال
┄┅••؛✿؛••┅┄
✦ موضوعات:
#فیلم
#دوره
#اخبار
#فیش
#نشست
#مصاحبه
#یادداشت
#سخنرانی
#نقل_قول
#بریده_کتاب
#کوتاه_نوشت
#گزارش_سخنرانی
👤 اشخاص:
#امام_خمینی #حضرت_آقا #شهید_مطهری #جوادی_آملی #فلاح #آوینی #پارسانیا #خسروپناه #عین_صاد #حائری_شیرازی #حاج_قاسم #قائمی_نیا #فنایی_اشکوری #نادر_طالب_زاده #حبیب_الله_بابایی #شجاعی_زند #ملکیان
═══.🍃.═════════
@andishe_azadandishi
═════════.🍂.═══
✦ #فیش
👤 #حضرت_آقا
┄┅••؛✿؛••┅┄
🗂 کلمات کلیدی این فیش:
#آزادی_عقیده
#اکراه_و_اجبار_در_دین
#جهاد
#لا_اکراه_فی_الدین
#تحمیل_فکر_و_اندیشه
#رفع_موانع_هدایت
🔗 منبع:کتابچه: ترجمه تفصیلی آیةالکرسی/ سخنرانی آیتالله خامنهای مشهد مقدس ۱۳۵۲ / ص ۳۷
┄┅••؛••┅┄
آیه دوم [از مجموعه سه آیه آیةالکرسی] «لااکراه فی الدّین» (بقره / ۲۵۶) آنچه آیین ماست، با اکراه همراه نیست.
ما به زور فکرمان را نمیخواهیم به جهان تحمیل کنیم. بله، اگر چنانچه دستی بیاید تا جلوی زبان قرآن ما را بگیرد، قطعش میکنیم. اگر مشتی بلند شود تا بر سر خوانندهی قرآن کوبیده شود، مشتش را باز میکنیم. اگر کسی پردهای و حجابی درمقابل آیین اسلام و قرآن بکِشد، ما آن پرده را میدَریم.
مسلمانان صدرِ اول، زبانشان این بود - که از قرآن آموخته بودند - اقدام میکنیم برای اینکه مزاحمانِ هدایت را از بین ببریم؛ اما به اکراه و جبر، فکرمان را به کسی ارائه نمیدهیم. هر کس دید و خواست و پسندید، بردارد؛ اگر هم نپسندید، از نظام ما و از بهرههای جامعهی ما برخوردار باشد؛ اشکالی ندارد. در جامعهی نبوی و علوی و توحیدی، یهود و نصاری هم خوب زندگی میکنند.
یک وقتی این را شاید خوانده باشم برایتان، این قطعه از تاریخ را که حال اشاره فقط میکنم، وقتی که بیتالمقدس را و شهر حُمص را که در حدود شامات است، مسلمانان فتح کردند در سالهای اول بعد از پیغمبر - با اینکه میدانید در آنجا مسئله، مسئلهی امیرالمومنین صلوات الله علیه و رسول اکرم نبود - آنهایی که عامل کار بودند، آنها را ما با رکن کامل نمیبینیم، صدرصد نبودند؛ مردمان ناقص، احیانا بعضی مغرض. در عینِحال همان صورت اسلام که آنجا رفته بود، وقتی که رفتند آنجا از مردم مالیاتی گرفتند و پولی به صندوق بیتالمال داده شد از طرفِ مردم آنجا.
بعد از مدتی امپراتور حمله کرد. بعد از مدت موقتی مسلمانان خواستند شهر را خالی کنند. وقتی خواستند شهر را خالی کنند، مردم را صدا زدند، گفتند که آقایان شما تاکنون به ما پول دادید به عنوان مالیات - مالیات سرانه، اصطلاحا جزیه - بیایید پولهایتان را پس بگیرید.
ایبابا! هرگز دولتی را ما ندیدیم، نشنیدیم که بعداز آنی که مالیت را گرفت، بخواد پس بدهد به مردم. چرا پس میدهید؟
گفتند: ما این مالیات را از شما گرفته بودیم که دفاع کنیم از شما. ما در مقابل قدرت ظالم و غاشم [ستمگر و غاصب] امپراتور، متعهد بودیم از شما دفاع کنیم و این مالیات را هم شما به عنوا کمک به تجهیزات نظامی و غیرذلک به ما دادید؛ حالا که نمیتوانیم دفاع کنیم، این مالیاتتان.
بعد مردم، رو کردند به اینها، گفتند که لَعَدلُکم و وِلایَتُکم احَبُّ الینا مِمّا کُنّا فیه، گفتند این عدالت شما و حکومت شما بر ما، برای ما خیلی محبوبتر است از حکومت امپراتور.
...
اینها اینقدر از عدل اسلام لذت برده بودند که آمدند قسم خوردند بر تورات، سوگند به تورات که ما شما را رها نمیکنیم، امپراتور را بگیریم. اگر امپراتور بیاید، ما هم میآییم کنار شما، با امپراتور میجنگیم. رعایای امپراتور اینطور حرفی زدند. از نظام اسلامی برخوردار بشوند، امّا مجبورشان نمیکنیم که فکر اسلامی را بپذیرند.
آن وقتی شمشیر در کار بود که دستها، پردهها را جلوی چشم گرفته بودند، نمیگذاشتند حرفهای حق به گوش جهانیان برسد؛ اما بعد از آنی که رشد و غَیّ [گمراهی]، هدایت و ضلالت، راه راست و راه چالهچوله و ناهموار از یکدیگر جدا شدند، مردم فهمیدند اسلام چه چیز خوبی است، فهمیدند برکت خداست، فهمیدن که برای زندگی شیرین و لذتبخش است، دیگر اکراه و اجباری در میان نیست. «لا اکراه فی الدّین» در دین اکراه و اجباری نیست، «قد تَبَیَّنَ الرُّشدُ مِنَ الغَیّ» آشکار شده است راه راست از راه گمرهی.
═══.🍃.═════════
@andishe_azadandishi
═════════.🍂.═══
✦ #فیش
┄┅••؛✿؛••┅┄
🗂 کلمات کلیدی این فیش:
#آزاداندیشی_در_غرب
#آزادی_عقیده
#حقیقت_جویی
#آزاداندیشی
🔗 منبع: مقاله مصادر دینی آزادی و عدالت از دکتر علیرضا #شجاعی_زند (+)
┄┅••؛••┅┄
آزاداندیشی: در بررسی تفصیلیتر شاخص اخیر یعنی آزادی چه، میتوان گفت که اسلام به «آزاداندیشی» و «آزادی اندیشه» بیش از «آزادی عقیده» و تبلیغ آن اهتمام دارد و در برابر «آزادی عمل» منبعث از امیال، از احتیاط تا سختگیری، واکنش نشان میدهد. اما در غرب که از دیرباز بستر رشد و رواج لیبرالیسم بوده است، اهتمام به مراتب کمتری به آزاداندیشی وجود دارد و در ازای آن، به دیگر عرصههای آزادی، مثل عقیده و تبلیغ و عمل و امیال، بیمحابا مجال داده میشود. «آزاداندیشی» یعنی، جاریبون روح انصاف و عدالتخواهی و غلبهٔ حقیقتجویی بر منفعتطلبی و بدین اعتبار، حاوی یک بار معنایی مثبت است؛ درحالی که «آزادی»، فینفسه مفهومی خنثی است و میتواند در خدمت اتیان منافع، احقاق حقوق و یا نیل به حقایق قرار گیرد.
═══.🍃.═════════
@andishe_azadandishi
═════════.🍂.═══
✦ #فیش
┄┅••؛✿؛••┅┄
🗂 کلمات کلیدی این فیش:
#آزاداندیشی_در_غرب
#آزادی_عقیده
#حقیقت_جویی
#آزادی_اندیشی
🔗 منبع: مقاله مصادر دینی آزادی و عدالت از دکتر علیرضا #شجاعی_زند (+)
┄┅••؛••┅┄
آزادی اندیشه: آزادی در حیطه ذهن، معطوف به دو سطح «اندیشه» و «عقیده» است.
آزادی فکر و آزادی نقد و نشر افکار، مربوط به سطح نخست و آزادی داشتن عقیده مخالف و اجازه ابراز و تبلیغ و ترویج آن، ناظر به سطح دوم آزادی در عرصه ذهن است.
تمایز اسلام و لیبرالیسم را در این عرصه نیز میتوان یافت.
بدین معنا که اسلام بر آزاداندیشی و آزادی فکر و لوازم آن بیش از آزادی عقاید و تبلیغ آن تأکید دارد؛
درحالیکه موضع لیبرالیسم در این خصوص تا حدی برعکس است.
در تعالیم و جهتگیریهای اسلامی، تفاوت و مرز روشنی میان «آزادی اندیشه» و «آزادی عقیده» وجود دارد. آزادی اندیشه منطقاً مقدم بر آزادی بیان و آزادی عقیده است . آزادی اندیشیدن، بیش از آن که بهعنوان یک حق قابل اخذ و عَطا مطرح باشد، یک امر بدیهی و غیر قابل سلب و تعقیب است و نمیتوان آن را مستقیم و با موانع بیرونی به بند کشید. اما همین اندیشه سیال جوال دربندناشدنی که نمیتوان آزادی آن را توسط عوامل بیرونی و پُرزورترین قدرتها سلب کرد، بهراحتی توسط عوامل درونی، محصور و محدود و منحرف میگردد؛
عواملی نظیر: عواطف و تمایلات، رسوبات ذهنی ناشی از عادات و سننن پیشینیان، اوهام و خرافات، عصبیتهای ناشی از پیشداوری و افکار قالبی، حب و بغضهای ناشی از منافع و وسوسه و تردیدهای ناشی از ضعف نفس میتوانند بیهیچ نمود آشکاری، آزاداندیشی و آزادی اندیشیدن را از انسان سلب نمایند.
درونی قلمدادکردن این عوامل به هیچ وجه، نقش عوامل تأثیرگذار و مساعدتکننده بیرونی را منتفی نمیسازد؛ بلکه تنها بر این نکته ظریف تصریح مینماید که آزادی اندیشه، بیش و پیش از آن که از جانب عوامل بیرونی تهدید گردد، میتواند از طریق خود انسان تحدید شود. البته آنجا که بحث رشد و تعاطی افکار و تبادل اندیشههای آزاد مطرح است، اهمیت عوامل مساعد و یا موانع بازدارنده بیرونی بیشتر میگردد.
═══.🍃.═════════
@andishe_azadandishi
═════════.🍂.═══
✦ #فیش
┄┅••؛✿؛••┅┄
🗂 کلمات کلیدی این فیش:
#آزاداندیشی_در_غرب
#آزادی_عقیده
#حقیقت_جویی
#آزادی_اندیشی
#ارتداد
#اسلام
#ادیان
🔗 منبع: مقاله مصادر دینی آزادی و عدالت از دکتر علیرضا #شجاعی_زند (+)
┄┅••؛••┅┄
آزادی عقیده: آزادی عقیده در اسلام اما، وضع کاملاً متفاوتی با آزادی اندیشه دارد؛ چراکه عقیده، تالی و نتیجه اندیشه است که پس از شکلگیری و منعقدشدن، ممکن است خودْ مانع آزاداندیشی گردد. در قرآن اساساً واژهای به این معنا وجود ندارد و صیغههای مختلف به کاررفته از این واژه نیز تماماً به معانی دیگری مثل گرهزدن، پیمانبستن، سوگندخوردن و قرارداد است. بعضی، لا اکراهَ فی الدین ... (بقره 256) و همچنین لَکُم دینُکُم و لیَ الدین ... (کافرون 6) را حمل بر این معنا، یعنی به رسمیت شناختن عقاید متفاوت در اسلام کردهاند که البته محل بحث و تأمل جدی است.
مهمتر آن که از فرض وجود آزادی عقاید در اسلام هم نمیتوان چیزی در تأیید پلورالیسم معرفتی و نسبیگرایی ارزشی بهدست آورد و منکر مواضع حقیقتطلبانه در این آیین شد. آیه نخست، بیش از آن که بر تکثر اعتقادی و ایدئولوژیک دلالت کند، گواه بر این حقیقت است که ایمان و اعتقاد را نمیتوان با اکراه، تحصیل کرد و یا بر دیگری تحمیل نمود. طرف خطاب آیه دوم نیز کافران یا ناهمکیشان هستند و نمیتوان آن را بهراحتی بهشرایط یک جامعه ملی و پیروان یک آیین واحد تسری داد و از آن، به رسمیتشناسی پلورالیسم اعتقادی در یک اجتماع سیاسی یا دینی را نتیجه گرفت.
لا اکراه فی الدین، بیشتر با ... لستَ عَلیَهم بمُصَیطر (غاشیه 22) انطباق دارد و اتخاذ خط مشی اَخذ جَزیه از غیر مسلمانان در بلاد مفتوح العُنوه نیز، سیاست عملی آن بوده است ؛ درعینحال نافی پلورالیسمی است که به تنازل از موضع حقیقتطلبانه دین میانجامد.
از نظر اسلام، این صاحبان عقاید مختلف هستند که باید مشمول تساهل و مدارا قرار گیرند، نه لزوماً خود عقاید. مدارا، شفقت، گذشت و تحمل، مربوط به حیطه مناسبات انسانی است و به هیچ رو قابل تسری به حوزه معارف و حقایق عالَم نمیباشد.
با این که اسلام، عقیده حق و راه نیل بدان را جز یکی نمیداند؛ به جنگ صاحبان عقاید نرفته و نزاع خونین میان عقیدهمندان را ترویج نکرده است. چنانچه در هیچ یک از آیات جهادیه قرآن، جنگ با صاحبان عقاید به صرف داشتن عقیده مخالف، توصیه نشده است. در همانحال با عوامل شکلگیری عقاید باطل، مثل دروغ و اغوا، جهل و خرافه و سنن غلط و سوءاستفاده از تمایلات و غرایز به شیوههای خاص هرکدام به مبارزه برخاسته است.
به بیان دیگر اسلام برخلاف لیبرالیسم، نسبت به عقاید غیر بیتفاوت نیست؛ لیکن همچون تجربه کلیسای مسیحی نیز به تفتیش عقاید و تعقیب دگراندیشان نمیپردازد.
میزان حساسیت اسلام نسبت به آزادی عقیده و تبلیغ و ترویج آن را میتوان در ذیل بحثهای مربوط به اظهار و ترویج ارتداد، مسئله بدعت و احکام مربوط به کتب ضاله و محدودیتهای اهل ذمه در تبلیغ آیین خویش در بلاد اسلامی مورد بررسی قرار داد و روح آزاداندیش و مشرب باز اسلامی در حوزه فکر و اندیشه را نیز باید در سرگذشت اخذ و اقتباس فرهنگی و مبادلات اندیشهای با تمدنهای پیش از خود جستجو کرد.
اینکه اسلام از چه فرهنگ و تمدنهایی در مسیر برپایی تمدن خویش بهره برده و چه بهرههایی برده است و این اقتباس و فراگیری از تمدنهای یونان و ایران و از سنتهای دینی یهود و مسیحیت، اساساً راهبرد درست و قابل دفاعی بوده یا خیر و تا چه حد باعث قلب ماهیت آن گردیده است؛ جملگی از موضوعات مهم برای تحقیق و مطالعه است. لیکن چیزی که از ورای همه این مسائل و با صَرفنظر از نتایج این مطالعات، شایان توجه است؛ این مسئله است که این همه آمادگی و پذیرش در میان مسلمانان از کجا نشئت گرفته و چگونه به ولع اخذ و اقتباس علمی و فرهنگی در میان آنها دامن زده و آن را تشدید کرده است؟
تعالیم اسلام، خصوصاً در آغاز حرکت چه بوده است که آنها را چنین آماده تعامل مثبت با فرهنگها و تمدنهای دیگر نموده است؟ درحالیکه مسلمانان قرون نخست نیز در داعیه برحقبودن و برتربودن و کاملتربودن عقاید خویش، کوچکترین تردید و تنازلی روا نمیداشتند.
═══.🍃.═════════
@andishe_azadandishi
═════════.🍂.═══