تعامل دین، فیزیک و فلسفه، فرصتی جهانی برای مقابله با خداناباوری
🔹 نگاهی گذرا به مهمترین نکات استاد مهدی گلشنی، برنده جایزه #علم_و_دین بنیاد تمپلتون انگلیس در نشست علمی «احیای دین و فلسفه در جهان غرب در دهههای اخیر»:
1️⃣ ما ایرانیان متأسفانه گرفتار بیماری خودباختگی هستیم و محصولات فکری غرب علیه الهیات و فلسفه را بهسرعت ترجمه کرده ولی نسبت به موج گرایشهای جدید به دین و فلسفه بیتفاوتیم.
2️⃣ در سه حوزه علوم انسانی، فلسفه و دین اتفاقات بسیار خوبی در غرب افتاده و فرصتی را برای خداباوران ایجاد کرده است و باید از این فرصت استفاده کنیم.
3️⃣ یک نمونه از این فرصتها، اعتراف برخی از فیلسوفان علم و اندیشمندان بزرگ نظیر #پوپر به ناتوانی علم در پاسخگویی به برخی پرسشهای بنیادین است. اینکه «ارزشهای اخلاقی از کجا آمدهاند و چرا باید آنها را رعایت کرد؟» یا اینکه «من از کجا آمدهام، آمدنم بهر چه بود؟» عرصههایی برای ورود دوباره فلسفه و الهیات به دنیای اندیشه انسان غربی فراهم کرد.
4️⃣ نمونه دیگری که زمینه را برای ورود فلسفه و الهیات در عصر علم فراهم کرده است، پذیرش اصل #علیت بهعنوان اصلی فراگیر در جهان طبیعت و جهان اتمهاست. با طرح نظریه #کوانتوم توسط #هایزنبرگ، برخی شانس و #تصادف را اصل حاکم در دنیای اتمها دانسته و آن را به جهان مافوق اتم تسری دادند. اینان جهان را بیهدف میدانستند و این امر در کنار نظریه تکامل و پوزیتویسم منطقی، رویگردانی از دین و فلسفه را تشدید میکرد. اما بلافاصله در برابر رویکرد پوچانگاری جهان، بسیاری از دانشمندان مخالفت کرده و اظهار کردند اگر جهان بیهدف است برای چه ما کار علمی میکنیم؟ ایرادها و واکنشهایی از این دست باعث شد برخی طرفداران پوچگرایی، از موضع خود عقبنشینی کرده و به هدفمندی جهان اعتراف کرده و اذعان کردند که هر چه پیشتر میرویم، کشف هدف دنیا دشوارتر میشود.
5️⃣ همچنین طرح نظریه تنظیم دقیق ثابتات فیزیکی جهان، نمونه دیگری است که زمینه برای برای ورود مجدد خداباوری فراهم کرده است. سخن در این است که اساساً پیدایش حیات به وجود تنظیم رابطهی شگفتانگیز و خارقالعادهای میان انرژی هستهای قوی و ضعیف، نیروی جاذبه و الکترومغناطیس وابسته است که اگر این رابطهای ذرهای غیر از آنچه رخ داده است، میبود، جهان شکل نمیگرفت. در اینجا نیز علم ناتوان از توجیه است و خداباوران به کمک علم آمده و به وجود و نقش خداوند در پیدایش جهان تأکید میکنند.
6️⃣ از آنجا که امروزه شبهات #خداناباوران کمتر رنگ و لعاب فلسفی و بیشتر سبقه علمی به خود گرفتهاند، باید در میان طلاب و حوزویان، گروهی در علوم روز متخصص شوند تا بتوانند با سلاح دین، فلسفه و علم به مقابله با علمگرایان برخیزند.
#گزارش
بر گرفته از کانال فلسفه دین اسلامی
🌱اندیشه رضوان
https://eitaa.com/andishehrezvan_offical
📎www.andishehrezvan.ir