✳️ نقد کتاب «قلمرو اجرای شریعت در حکومت دینی
🎙 عباس محمد علی ایازی
✂️ برش هایی از متن:
🔸 به گزارش روابط عمومی سایت اندیشه ما به نقل از ایکنا، جلسه نقد کتاب «قلمرو اجرای شریعت در حکومت دینی» صبح امروز چهاردهم شهریورماه با ارائه آیة الله سیدمحمدعلی ایازی، استاد حوزه علمیه قم و با حضور حجتالاسلام والمسلمین علی شفیعی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و حجتالاسلام و المسلمین سیدموسی صدر، استاد حوزه علمیه به عنوان ناقد در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.
🔸 در ابتدای نشست ایازی به توضیح درباره محتوای کتاب پرداخت و گفت: این کتاب براساس مسئلهای که در دهه ۶۰ مسئله مهمی بود مطرح شد و آن اینکه همه ما که تعلق دینی و مسئولیت دینی داریم، بحث اجرای شریعت و دینی کردن جامعه برایمان مطرح است. وقتی دیندار هستیم دوست داریم جامعه یک جامعه دینی باشد: «الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَلِلَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ؛ همان كسانى كه چون در زمين به آنان توانايى دهيم نماز برپا مىدارند و زكات مىدهند و به كارهاى پسنديده وامىدارند و از كارهاى ناپسند باز مىدارند و فرجام همه كارها از آن خداست».
🔸 چارچوب اجرای شریعت در جامعه
🔸 وقتی انسان میخواهد یک جامعه ارزشی و اخلاقی را شاهد باشد دوست دارد به دستورات دینی عمل شود ولی این سؤال همیشه مطرح است که دینی و معنوی شدن جامعه چگونه و در چه قلمرو و چارچوبی است؟ چگونه میشود این کار را کرد؟ از یاد نبریم دینی شدن باید به گونهای باشد که تابع سنتها و قوانین الهی باشد. خداوند در آیات فراوانی وقتی صحبت از مشیت الهی کرده است، فرموده است: «وَلَوْ شَاءَ رَبُّكَ لَآمَنَ مَنْ فِي الْأَرْضِ كُلُّهُمْ جَمِيعًا أَفَأَنْتَ تُكْرِهُ النَّاسَ حَتَّى يَكُونُوا مُؤْمِنِينَ؛ و اگر پروردگار تو مىخواست قطعا هر كه در زمين است همه آنها يكسر ايمان مىآوردند پس آيا تو مردم را ناگزير مىكنى كه بگروند».
جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/naqd-ketab-qalamro-va-ejraye-shariyat/
#شریعت
#قلمرو
#نقد_کتاب
#حکومت_دینی
#محمد_علی_ایازی
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
🔶 معرفی کتاب: قلمروی اجرای شریعت در حکومت دینی
🎙 استاد سید محمدعلی ایازی
✂️ برش هایی از متن:
عنوان: قلمروی اجرای شریعت در حکومت دینی
مولف آیة الله سید محمد علی ایازی
مر کز نشر: انتشارات سرابی
ویرایش سوم: تاریخ انتشار 1401 ش.
🔸 کتاب قلمروی اجرای شریعت در حکومت دینی با ضمیمه سه مقاله درباره ویژگی های حکومت دینی، بررسی ونقد الزام حجاب در حکومت دینی که به تازگی منتشر شده است. حاصل دغدغه ها وتحقیقات طولانی مدت آیة الله سید محمد علی ایازی از اساتید درس خارج فقه واصول حوزه علمیه قم واز قرآن پژوهان برجسته حوزه ودانشگاه می باشد. مولف محترم درمقدمه ویراست سوم کتاب می نویسد: طرح وبررسی این مباحث از منظر دین وشریعت از دغدغه های دیرین من بوده واین جناب این مباحث را از دهه هفتاد شروع کرده بودم، آزادی درقرآن رابرای روشن کردن بنیاد های دینی درنسبت میان اراده انسان ودین نوشتم ومباحث دیگری را درهمین راستا بیان کردم. درآن سال ها براین فرض که حکومت دینی به دنبال دینی کردن جامعه است، این نظریه را به چالش کشیدم که دخالت فیزیکی حکومت در امر شریعت، اولا مطلوب شارع نیست وثانیا مفید فایده نیست وثالثا موجب منزجر کردن از دین می شود این بحث را در اثار دیگرم نشان داده بودم وگفته بودم که آزادی اراده وانتخاب جزء جدای نا پذیر انسان واساس تعالیم قرآن است وبه همین دلیل درابعاد مختلف به اثبات آن درقرآن برآمده بودم صورت دیگری از بحث را درمقاله ای با عنوان حکومت دینی وویژگی ها وآفات» دنبال کرده بودم درآن نوشته درپی نشان دادن صفت ممیزه حکومت دینی برآمده وتفاوت چنین حکومتی را با حکومت های سکولار ولائیک روشن ساخته بودم.
🔸 اما در این تحقیق پرسش اساسی در این جا کشف قلمرو دخالت حکومت وجامعه دراجرای احکام دینی مراجعه به متون دینی است. این که طبق تحقیقات اجتماعی دینداران چه می گویند وبرای جامعه چه می خواهند، موضوع بحث این تحقیق نیست.
🔸 البته منکر توجه به یافته های میدانی آن نیستم که دربرخی موارد از این پیمایش ها صورت گرفته وآثار این الزام واجبار را نشان داده است مراجعه به یافته های میدانی این نتیجه را به خوبی نشان داده که هرچه این الزام ها بیشتر شده، رونق دینداری واقعی هم کاسته شده است تظاهر و ریارکاری ودوچهره شدن انسان ها درمیان خانه وکار وحوزه خصوصی وعمومی افزایش پیدا کرده است از سویی آثار حقیقی و واقعی دین هم رو به افول گذاشته است.
🔸 اما نگاه درون دینی، کمک می کند که از درون دستگاه دینی دریبابیم که موضع دین برای دینی کردن جامعه چیست؟ از این منظر برای کسی که به ارزش های دینی معتقد ونگران تحقق بخشیدن بدان هاست این پرسش همواره مطرح می شود که منابع دینی چه می گویند؟ وارزش ها از چه راهی باید تحقق پذیرند؟ همچنان که، قلمرو دخالت حکومت وجامعه دراجرای احکام دینی محدوده سخنان را مشخص می سازد که این تکالیف تا چه حد است وباید به چه قیمتی شریعت را اجرا کرد به تعبیر دیگر درک عقلانی کمک می کند تا روشن شود دینی شدن جامعه به چیست واز چه راهایی تحقق پذیر است؟
🔻 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/ketab-ghalamro-din-ejraye-shariyat-hokomat-dini/
#شریعت
#حکومت_دینی
#معرفی_کتاب
#انتشارات_سرابی
#سید_محمد_علی_ایازی
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
❇️ «حکومت دینی و ضرورت صداقتی فراتر از صداقت درحوزه اخلاق فردی»
🎙 هادی سروش
✂️ برش هایی از متن:
🔹 حجت الاسلام والمسلمین هادی سروش در مطلبی با عنوان«حکومت دینی و ضرورت صداقتی فراتر از صداقت درحوزه اخلاق فردی» در روزنامه جمهوری اسلامی 8،ابان،1401 این گونه آورده است:
🔻 چکیده :
نمونه روشن حکومت دینی ؛ حکومت رسول الله (ص) است . عنصر اصلی نبوت ؛ صداقتِ حکومتی است و صداقتِ حکومتی ؛ صداقتی فرا از حوزه فردی است چنانچه پیامبر رحمت (ص) در حوزه صداقت و راستی ؛ فقط دارای یک صداقتِ اخلاقیِ فردی منحصر با امت اش نبود، بلکه صداقت او در پیدایش و پای بندی پیمان هایش با مشرکان و نیز با تبری جوئی از تندروی های خودسرانه ای که پای بر حقوق الناس گذاشته میشود ، ظهور و بروز دارد. امروز چشم های بینا هر گونه بی صداقتی که مبتنی بر دغل و فریب ویا دروغ و ظاهر سازی باشد بخوبی تشخیص میدهد.
🔸 در تبیین شخصیت اخلاقی و سیره حکومتی رسول الله (ص) که مهمترین معیار برای داعیه داران حکومت های دینی است ، باید به “صداقت پیامبرانه” آن حضرت توجه ویژه نمود.
🔸 تردیدی نیست که صداقت از ضروریات پیامبری است که منظومه نبوت جایگاه ویژه ای دارد تا جائیکه در صورت نبود صداقت ، اجازه امکان تحقق پیامبری در یک شخص محال است .
🔸 مهم این است این صدقی که از آن سخن میگوییم یک صدق در قاموس اخلاق فردی نیست تا در شرح آن از صدق در زبان و صداقت با امت بگوییم ، چون صداقت پیامبرانه را نه فقط در زبان ، بلکه باید در روش حکمرانی پیامبر رحمت مشاهده کرد.
🔻 نقطه آغازیین انتخاب در نبوت ؛ صداقت است
🔸 در منظومه نبوت “صداقت” یک عنصر اصلی و حیاتی است که کوچکترین بی صداقتی انسان را با اینکه دارای کمالات دیگری باشد ، از حریم نبوت و امامت و رهبری دور میکند .
در کافی نقل شده امام صادق (ع) فرمود : خداوند عزّوجلّ هیچ پیامبرى را نفرستاد، مگر به راستگویى و برگرداندن امانت به نیکوکار و بدکار . اِنَّ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ لَمْ یَبْعَثْ نَبیّا اِلاّ بِصِدْقِ الْحَدیثِ وَ اَداءِ الاَْمانَهِ اِلَی الْبَرِّ وَ الْفاجِرِ.
🔻 دروغ قبح ذاتی دارد
🔸 از آنجا که اصل اساسی شخصیت اخلاقی و اجتماعی و سیاسی انسان را صداقت شکل میدهد ؛ دروغ و بی صداقتی نمیتواند یک قبیح اعتباری باشد بلکه دارای یک قبیح ذاتی است که حتا در موارد ضروت به دروغ گفتن ، قُبح او باقی است . و این سخن حق ریشه در کلمات شیخ انصاری دارد و در اثار فقهی امام خمینی به خوبی تبیین و تشریح شده .
🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/hokomat-dini-va-sedaghat/
#اخلاق_فردی
#حکومت_دینی
#صداقت
#هادی_سروش
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
❇️ حکومت دینی ، دینداری یا دین ستیزی
🎙 استاد هادی سروش
✂️ برش هایی از متن:
🔸 رسوخ دین در متن جامعه بستگی به “عدالت” دارد و اگر خروجی ورود دین به حاکمیت و حکومت چیزی غیر از “عدالت” باشد ، قطعا به دینداری آسیب فراوانی وارد است ؛
«لقد ارسلنا بالبینات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم الناس بالقسط» (حدید/۲۵)
🔸 آن چیزی که از تشکیل نماز جمعه و جماعت و اعتکاف و دیگر مناسک دینی برای روی اخلاق و باورهای دینی جامعه تاثیر میگذارد مقابله جدی حکومت دینی با فساد و انحراف هایی است که یا به اسم دین تمام میشود و یا از چهره های بظاهر دینی دیده میشود !
اگر در کنار نماز و اعتکاف و احیاء و .. زمینه گرایش مردم را به طرف نیکی و درستی فراهم نماید آن روز است که .....
🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/hokomat-dini-dindari-ya-dinsetizi/
#حکومت_دینی
#دین_ستیزی
#هادی_سروش
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
❇️ ورود در حوزه شخصی افراد به نام دین و یا حکومت دینی !!
🎙 استاد هادی سروش
✂️ برش هایی از متن:
🔹 یکی از بزنگاه هایی که حکومت دینی را در خطر قرار میدهد ، و حتی میتواند باعث "دین گریزی" شود ؛ ورود به "حریم شخصی" شهروندان است.
حکومت حق ورود ندارد و در صورت ورود با استقامت و انکارجامعه مواجه خواهد شد و نتیجه ای جز دین زدائی ندارد.
🔹 این برنامه پیامبر اسلام است که فرموده؛ «إنّی لم اُؤمَر أن أنقب عن قلوب الناس ولا أشقّ بطونهم » من مأمور نیستم که دل های مردم را بکاوم و درونشان را بشکافم.(کنزالعمال ج ۱۱ص۳۱۱)
🔹 یکی از حکومت های دینی حکومت خلیفه دوم است ، ایشان در مدینه در حین شبگردی صدای آواز مردی را از خانه ای شنید. از دیوار خانه بالا رفت و گفت: ای دشمن خدا! خیال کرده ای که خداوند برای تو گنهکار پرده پوشی می کند؟ آن مرد گفت: ای امیرمؤمنان! تند نرو. اگر من یک گناه کردم تو سه گناه مرتکب شدی. خداوند فرموده است: «تجسس نکنید» و تو تجسس کردی! و نیز فرموده است: «و از درها وارد خانه ها بشوید.» و تو از دیوار بالا آمدی و بدون اجازه بر من وارد شدی! در حالی که خداوند متعال فرموده است: «وارد خانه هایی جز خود نشوید، مگر آن که اجازه بگیرید و بر اهل آن ها سلام کنید.» عمر گفت: اگر تو را ببخشم دست از این کارها برمی داری؟ گفت: آری. خلیفه او را بخشید واز منزلش بیرون رفت. (کنزالعمال ج۳ص۸۰۸)
🔹 اسلام به هیچ مسلمان یا کارگزاری اجازه ورود به خانه او را نمی دهد. حتی در موارد در مخاطره قرار گرفتن امنیت ملی -ونه امنیت شخصی یک مسئول- قانون تکلیف هر کس را مشخص و معلوم کرده و نیازی به دخالت های ناروا نیست.
🔹 امامخمینی در پیام هشت ماده ای خود مکتوب فرمودند ؛ "هیچ کس حق ندارد به خانه یا مغازه و یا محل کار شخصیِ کسی بدون اذن صاحب آن ها وارد شود یا کسی را جلب کند یا به نام کشف جرم یا ارتکاب گناه، تعقیب و مراقبت نماید و یا نسبت به فردی اهانت نموده و اعمال غیر انسانی ـ اسلامی مرتکب شود" .
"کراراً گفتم و باز تکرار میکنم، کسی حق ندارد به منزل مردم حمله کند و وارد منزل آنان شود و اگر اطلاع پیدا شد که مجرمی در منزلی است مراقبت از فرار او کنند و به مقامات مسئول اطلاع دهند که با موازین او را دستگیر نمایند. علاقهمندان به نهضت باید از این گونه اعمال اجتناب کنند ... قابل قبول نیست که به اسم انقلاب و انقلابی بودن به کسی ظلم شود".
🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/vorod-hoze-shakhsi-afrad/
#حکومت_دینی
#دین_زدائی
#دین_گریزی
#هادی_سروش
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
❇️ نگاه نو به عناصر حکومت دینی
🎙 استاد مرتضی جوادی آملی
✂️ برش هایی از متن:
🔸 به نظر میرسد که ما از "دین" متأسفانه فقط به ظاهر، "فقه" را گرفتیم و به سایر جهات دینی بیاعتنا بودیم. دینی که از اخلاق، حکمت، کلام و عرفان بهره نگیرد و دینِ سطحی و قشری شکل گیرد، هرگز نمیتواند ارزشها و جان مایهای را که در دین مورد توجه است؛ به صحنه بیاورد و نشان دهد.
قطعاً جامعه اسلامی بر اساس چنین مسائلی چنین تحولات را ایجاد نکرده است. اسرار معرفتی و حِکَمی که در دین وجود دارد، جلوههایی که از اخلاق، عدالت و فضائل نفسانی و الهی در دین وجود دارد، یا جنبههای عرفانی که در دین وجود دارد، جاذبههای اصلی یک حکومت دینی است و اگر .....
🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/negah-no-be-anasor-hokomat-dini/
#حکومت_دینی
#مرتضی_جوادی_آملی
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa
❇️ حکومت دینی، قرائت خاص خودش از دین را میطلبد، قرائتی تمامیتخواهانه و بنیادگرایانه که در صدد است، به تمام حوزههای حیات انسانی ورود پیدا کند
🎙 محمد رجبی مهوار
🔸 در تئوکراسی ( حکومت دینی ) این تنها غیر مومنان و سکولارها نیستند که طرد میگردند، بلکه بخشی از دینداران نیز به سبب آنکه مدل دینداریشان مطابق و متناسب با مذاق حکمرانی دینی نیست، به حاشیه رانده میشوند؛ و از آنان عموماً با عناوینی نظیر منحرف، التقاطی، سستایمان و… یاد میشود.
🔸 حکومت دینی، قرائت خاص خودش از دین را میطلبد، قرائتی تمامیتخواهانه و بنیادگرایانه که در صدد است، به تمام حوزههای حیات انسانی ورود پیدا کند و آنها را در تصرف و تمکین خویش قرار دهد، چنین خوانشی از دین بر همهجانبه انگاشتن دین استوار است، و به فربه کردن فقه و کلام و تضعیف عرفان و اخلاق میانجامد.
🔸 پر بدیهی است، هنگامی که بنیادگرایی دینی هژمونی یابد، خوانشهای بدیل دینداری که عموماً و عمدتاً تکیه بر اریکه اخلاق و عرفان میزنند و گوشه چشمی بر تفاسیر مدرن از نص دارند، تحمل نمیگردند. این خوانشها، رابطه میان دین و حوزههای مختلف حیات اجتماعی را نفی نمی کنند، و یکسره بر فردی و شخصی بودن دین حکم نمیدهند، بلکه با تکیه بر ادله و براهین فلسفی و دینی خویش مخالف سیطره حقوقی دین بر سیاست هستند و از نسبت «حقیقی» میان این دو بعنوان نسبت مطلوب دم میزنند؛ اما بنیادگرایان، دائما تمام مخالفان دینیشان را به تلاش برای برچیدن بساط دین از سپهر سیاست و جامعه و راندن آن به انزوای خانه متهم میکنند.
🔸 دینداری عارفانه، یکی از همین مدلهای دینداری است که همواره از سوی بنیادگرایان به طعن و لعن گرفته شده است؛ قرائت عرفانی از دین، هدف دین را نه در مدلسازی برای سیاست و اقتصاد که در تنزیه و تزکیه روح و بهبود زیست اخلاقی جستجو میکند؛ عارفان، خود را رقیب ایدئولوژی های مدرن نمیپندارند، و بهجای درگیریهای مستمر و بیثمر با مدرنیستها، خاضعانه بر سر خوان آسمانی نشستهاند و از طعام الهی تناول میکنند، عارفان، اگر تواضع خویش را حفظ کنند، میتوانند با اتکا به همین اتصالات معنوی حضور موثری در پهنه زندگی اجتماعی نیز داشته باشند.
🔸 بنیادگرایی دینی همواره جد و جهد عظیمی در جهت تحقیر دینداری عارفانه و حذف قرائتهای رقیب و بدیل از دین میکند، و فهم خویش را از دین، اولی و اصلح میپندارد، اما در عمل حاکمیت بنیادگرایی نه تنها مانع از حضور سالم دین در عرصه های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی میگردد، بلکه با تقویت روزافزون دینگریزی، گرایشات فردگرایانه به دین را نیز تضعیف میکند.
🔸 بنیادگرایی دینی بر خلاف داعیه پر سر و صدایی که دارد، بیش از آنکه یک مشرب دینی اصیل به شمار آید، نوعی واکنش آنی و سراسیمهوار به جهان متجدد است؛ بنیادگرایی نه تنها چشم خویش را بر زیور خرد و تعقل فروبسته بلکه از سنت درازدامن دین نیز بهرهای نمیبرد و در پی آن است که با رجوع به بنیادها و بازگشت به تاریخ صدر دین، به زعم خویش دینی خالص و ناب فراهم آورد؛ خیالی خام و گمانی باطل که پیامدی جز خشونت ندارد.!
🔺 جهت مطالعه این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/hokomat-dini-ghraat-khas-khodash-ra-za-din-mitalabad/
#حکومت_دینی
#حیات_انسانی
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa