✳️ حفظ اسلام، چهره دین و نظام دینداری، مهم‌ترین دغدغه امام‌خمینی 🎙 استاد سیدضیاء مرتضوی ✂️ برش هایی از متن: ◀️ امام‌خمینی بارها از حفظ اساس اسلام و نظام دینداری و در راستای آن، حفظ کیان جامعه اسلامی به عنوان «بزرگترین» وظیفه شرعی نام برده است. ◀️ امام خمینی حفظ مرزهای اسلامی را نیز در راستای حفظ اسلام معرفی کرده و آن را بالاترین فریضه شمرده و یکی از دغدغه‌های همیشگی ایشان آسیب‌ندیدن چهره اسلام به دلیل رفتار نادرست مسئولان و ماموران حکومت بوده است. ◀️ آنچه باید مورد توجه جدی قرار گیرد یکی تقدم حفظ اسلام بر حفظ نظام به‌ویژه حفظ نظام سیاسی است و دیگر لزوم پرهیز کامل از تخریب چهره و جایگاه اسلام و شریعت در آنچه که برای حاکمیت دین و نیز حفظ و تقویت نظام سیاسی صورت می‌گیرد؛ امری که با تاسف باید خاطرنشان کرد در سال‌های اخیر، مایه نگرانی و دغدغه فراوان دست‌کم بخشی از دینداران و دلسوزان شده است. ◀️ وجوب حفظ نظام سیاسی به‌رغم اهمیت آن، یک «واجب مطلق» و بزرگ‌ترین واجب الهی به شمار نمی‌رود و آنچه «اطلاق» دارد و مهم‌ترین و بزرگترین واجب است، حفظ خود اسلام است که در درجه نخست اهمیت قرار دارد. ◀️ امام‌خمینی اگر در جایی نیز حفظ نظام سیاسی را به عنوان یک واجب عینی و حتی «اهمّ واجبات» یا «اهمّ تکلیف‌های» خداوند دانسته، بی‌درنگ دلیل آن را ضرورت «حفظ اسلام» معرفی کرده است که در نگاه ایشان، بزرگترین وظیفه دینی و شرعی است. ◀️ امام‌خمینی گرچه حفظ نظام را در مواردی «یکی از مهم‌ترین واجبات» و گاه آن را «مهم‌ترین واجب» شمرده، اما خود به صراحت حفظ نظام و کشور را در مقایسه با حفظ اسلام، مسئولیت کوچک و حفظ اسلام را مسئولیت بزرگ دانستهه است. 👇🏻 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/hefz-islam-nezam-daqdaqe-emam-khomeini/ #اسلام #امام_خمینی #دغدغه #دین #دینداری #نظام #سید_ضیاء_مرتضوی 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishema تلگرام: https://t.me/andishemaa

✳️ تأملی در دین داری و دین گریزی فیلسوفان 🎙 استاد عباس ایزدپناه ✂️ برش هایی از متن: 🔹 فلسفه با تمامی شاخه های پایه ای و مضاف خود عهده دار شناخت و کشف حقایق بنیادین یا متافیزیک علوم و امور است. بنابراین، این رشته از دانش نمی تواند از دین بیگانه باشد چنانکه با هیچ دانش یا ارزشی بیگانه نیست، زیرا که مادر دانش ها است یا به تعبیر روشن تر، ریشه های درخت دانش و ارزش و فرهنگ و تمدن را مورد واکاوی عقلی و تحلیلی قرار می دهد. با این همه، گروهی از متفکران دینی و غیر دینی بر این باورند که فلسفه و فیلسوفان آسیب و آفت دین و دین داری باید تلقی شوند، و یا دست کم باید میان دین و فلسفه تفکیک صورت گیرد و هر دو نه یار شاطر یکدیگرند و نه بار خاطر. نظریه افراطی دیگر این است که فیلسوفان همیشه دین دار بودند و دین گریزی در میان آنان هرگز پایه و اساسی نداشته است. 🔹 این مقاله فشرده، درصدد است پرسش اساسی یاد شده را در سه زیر بخش زیر به بررسی بگذارد: 1. نگاهی به جایگاه فلسفه و فیلسوفان در هندسه معرفت و فرهنگ 2. فلسفه های تعامل گرا و تقابل مدار 3. مسئله دین داری و دین گریزی فیلسوفان . 🔹 1. نگاهی به جایگاه فلسفه و فیلسوفان در هندسه معرفت و فرهنگ 🔹 فلسفه به عنوان مادر علوم در قلمرو معرفت شناخته می شود و فیلسوفان به عنوان بنیاد شناسان و مبناکاوان فرهنگ و تمدن بشری. برای درک و فهم نسبتاً دقیق تر این مدعا باید نگاهی به جغرافیای دانش و فرهنگ داشته باشیم و گستره فلسفه و فعالیت فیلسوفان را نیز بهتر بشناسیم تا جایگاه فلسفه و فیلسوفان روشن شود. 🔹 اگر علوم و فرهنگ و تمدن را به دیده کلی تر و ریشه ای مورد واکاوی قرار دهیم خواهیم دید که فلسفه پایه ای ترین دانش ها و فرهنگ انسانی است. پس از آن علم کلام و عرفان قرار دارد که درباره مبانی اعتقادی دینی و خدا و تجلیات او به بحث می پردازد. پس از دو دانش یاد شده علوم تجربی و انسانی قرار دارند که پدیده های طبیعی و انسانی را مورد بررسی قرار می دهند. تکنولوژی و هنر دو محصول علوم و گرایش های متعالی آدمی هستند. حاصل نهایی این فرایند طولی با تمامی شرایط جبری و اختیاری عرضی خود، تحقق فرهنگ و تمدن بشری است. 👇🏻 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/tamoli-dar-din-dari-va-din-gorizi/ #دین #دین_گریزی #دینداری #فیلسوفان #عباس_ایزدپناه 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishema تلگرام: https://t.me/andishemaa

💠 تحلیلی از وضعیت دین‌داری جامعه 🎙 استاد حسین بستان ✂️ برش هایی از متن: 🔹 برای مشخص شدن وضعیت دین‌داری در جامعه، بیان چند محور لازم است: بحث مفهومی، شاخص‌ها، بیان دیدگاه‌های موجود (توصیف وضعیت)، عوامل مؤثر بر وضعیت و اقدامات ممکن. 🔹 بحث مفهومی: در کنار مفهوم «افول دین‌داری»، مفاهیم و اصطلاحات دیگری هم در علوم اجتماعی به کار می‌‌رود که رایج‌ترین آن، «سکولار شدن» یا «عرفی شدن» و مترادف‌های مختلف آنها است. هر یک از این تعابیر، به لحاظ دقت مفهومی با هم تفاوت دارند. اگر کسی از دریچۀ عرفی‌شدن یا سکولارشدن وارد بحث بشود، به‌جز بحث افول دین‌داری ملاحظات دیگری را هم درنظر می‌‌گیرد و ازجمله جایگزین‌های دین در جامعه را هم مورد بحث قرار می‌‌دهد؛ یعنی مسئله جنبۀ سلبی و ایجابی دارد. مفاهیم دیگر هم سطوح مختلف دارند، حتی سطح «دین‌گریزی» و «دین‌ستیزی» متفاوت است؛ ولی در اینجا در مقام بیان این تفاوت‌ها نیستیم و وجه اشتراک آنها مد نظر است. وجه اشتراک حداقلی همۀ این تعبیرها عبارت است از: تضعیف دین و دین‌داری در سطح فردی/ جمعی در جامعه. واقعیتی که با آن مواجهیم و دغدغۀ بسیاری از ما است، مطلوب نبودن سطح دین‌داری و تضعیف آن در جامعه است. 🔹 شاخص‌ها: برای رسیدن به چارچوب مفهومی و فهم دقیق وضعیت، نیاز به یک‌سری شاخص داریم. در بحث‌های روشی، برای سنجش یک مفهوم نظری کلی، باید آن مفهوم را عملیاتی و به شاخص‌هایی تبدیل کنیم که در واقعیت امکان بررسی داشته باشد. گفت‌وگوی کلی دربارۀ مفهوم، منتج به نتیجۀ مطلوب نمی‌شود. بنابراین مهم است که بدانیم با چه شاخص‌هایی قصد داریم وضعیت را بررسی کنیم. در ادبیات علوم اجتماعی که غربی‌ها سالها روی آن کار کرده‌اند، ابعاد دین‌داری در مدل‌های معروفی تفکیک می‌شود. برای مثال دین‌داری پنج بُعد مناسکی، اخلاقی، عاطفی، اعتقادی و کارکردی دارد و نیز با تفکیک نتایج دین‌داری برای هر یک شاخص‌هایی ذکر کرده‌اند. پژوهش‌های تجربی و میدانی هم معمولاً این مدل‌ها را به استخدام می‌گیرند؛ مثلاً در مصاحبه‌ها، یک بُعد، بُعد اعتقادی است که شامل باور به خدا، پیامبر، قیامت و از این دست موضوعات است. بُعد دیگرش بُعد مناسکی است که در آن از انجام مناسک نماز و روزه سؤال می‌شود. بُعد دیگر اخلاقیات دینی مانند راست‌گویی و دروغگویی است. بعد عاطفی و معنوی هم موضوعاتی مانند خوف از خدا، توکل بر او و محبت خدا را شامل می‌شود. در نهایت بُعد کارکردی از اعمالی به‌جز مناسک، در امور زندگی پرسش می‌کند. 🔹 این نکته اهمیت دارد که بدانیم توسعه ابعاد دین‌داری و مدل‌های مختلف آن، کار پایش را دشوارتر می‌سازد و موجب اختلاف‌نظر در نتیجه می‌شود. 🔹 توصیف وضعیت: دربارۀ توصیف وضعیت دین‌داری دیدگاه‌ها یکسان نیستند. پرسش از اینکه «آیا جامعه ما واقعاً سکولار شده یا به سمت سکولارشدن پیش می‌رود یا نه؟» پاسخ قاطع و روشنی از جانب جامعه‌شناسان ندارد و حتی برخی ما را امیدوار می‌کنند. فردی با نگاه خوشبینانه ممکن است از گسترش مراسم عبادی و مناسک گروهی تلقی دیندارترشدن جامعه داشته باشد و فرد دیگری با تکیه بر عوامل و ابعاد دیگر، آمارهایی متضاد ارائه کند. این امر چند علت دارد که یکی از آنها ذوابعادبودن مسئله است که پژوهش را مشکل می‌سازد. کسانی هستند که با وجود اعتقادات خوب، نماز نمی‌خوانند. این پراکندگی ابعاد و شاخص‌ها موجب می‌شود یک جامعه‌شناس با تأکید بر بعدی از دین‌داری وضعیت را چندان ناامیدکننده نداند و جامعه‌شناس دیگر با تأکید بر بعد دیگری، وضعیت را نامطلوب را توصیف کند. بنابراین مسئله، تشخیص اولویت این ابعاد است. به بیان دیگر برای کدام بُعد باید وزن بیشتری قائل شد؟ جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/tahlili-az-vaziiat-dindari-jamee/ #تحلیل #جامعه #دینداری #وضعیت #حسین_بستان 🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما 🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻: ایتا: https://eitaa.com/andishema تلگرام: https://t.me/andishemaa اینستاگرام: https://www.instagram.com/andishemaa/?hl=en