📖 #آشنایی_با_کتاب #الخصائص 📔الخصائص‏ ✍️ابوالفتح #عثمان_بن_جنی 🗒 معرفى اجمالى: « الخصائص » تاليف ابوالفتح عثمان معروف به ابن جنى( متوفى 392 ق) كه در آن اصول علم نحو بر پايه اصول فقه و كلام، اصل و منشأ زبان و آواشناسى مورد بررسى قرار گرفته است. 📊 ساختار: كتاب مشتمل بر مقدمه ‏اى به قلم مولف و 162 باب است. مولف در نگارش كتاب روش حنفيه در اصول فقه را پيش گرفته است. بيشتر ابتكارات و نوآورى ‏هاى او بر پايه قياس استوار است و به همين جهت مدعى است كه بسيارى از مسائل نحوى را بر اساس موازين اصول و كلام بنا نهاده است و خود او مى‏ گويد كه هيچ يك از علماى بصره و كوفه پيش از او به اين امر توجه نكرده ‏اند. 🔖 گزارش محتوا: بى ‏گمان ابن جنى آخرين فرد از سلسله قياس ‏گرايان مكتب بصره است. آن آيين منطقى را كه سيببويه پى ريخته بود، نخست مبرّد و سپس نحويان بزرگى چون زجاج و ابن درستويه و سيرافى در قالب‏هاى معقول ريختند و سپس ابوعلى فارسى و ابن جنى به آن كمال بخشيدند. پس از ابن جنى ديگر كسى نتوانست چيزى بر ساختمان قياس در نحو بيفزايد. او كتاب الخصائص را بر اساس قياس تأليف كرده است و در ابواب مختلف آن: ادله نحو، سماع و روايت و شرايط و موارد اعتماد به آن، قياس و موارد و شرايط اعتماد به آن، تعارض قياس و سماع، تعارض بين روايات، اجماع و شرايط حجيت آن، استحسان و... را با روش هاى معمول در اصول فقه و كلام، مورد بررسى و تحقيق قرار داده و نظريات خود را در هر مورد بيان كرده است. 🔹 ابن جنى در اشتقاق لغت، مبحث جديدى به نام اشتقاق اكبر مطرح كرده است كه نتايج آن تا امروز ادامه دارد و هيچ يك از علماى لغت، توفيقى بزرگ‏تر از اين بدست نياورده ‏اند و غالباً او را مؤسس و مبدع اين مبحث مى ‏دانند. 🔸 ابن جنى نخستين كسى است كه به مبدأ و ريشه زبان نيز توجه كرده است. او مى ‏گويد: گروهى منشأ آن را وحى مى‏ دانند و به رأى استاد خود ابوعلى اشاره مى‏ كند كه با استناد به آيه 31 سوره بقره(وَعَلَّم آدَمَ الاْسْماءَ كُلَّها)،خداوند را منشأ زبان دانسته است. او نظر استاد را توجيه كرده و مى ‏گويد آن رأى، با نظر اكثر اهل فن كه زبان را وضعى و قراردادى مى ‏دانند، منافى نيست، چه در تأويل آيه مى ‏توان گفت كه خداوند آدم را به وضع لغات قادر ساخته است. 🔹 وى آنگاه به پديد آمدن لغات و اسامى اشيا مى‏ پردازد و منشأ اجتماعى و قراردادى و نحوه پيدايى و گسترش آن را در جامعه نشان مى ‏دهد. او پديد آمدن لغات را ناشى از اصوات موجود در طبيعت و محيط، مانند آواى باد و آب و رعد و برق و حيوانات مى ‏داند و معتقد است كه وضع لغات تدريجى بوده است و نه در يك زمان، و گرچه گاهى دقت و زيبايى ‏هاى زبان، او را بر آن مى ‏دارد كه منشأ آن را وحى بداند، ولى بلافاصله برخلاف آن استدلال مى ‏كند و در هر حال و در هر دو صورت، منشأ اجتماعى آن را مى ‏پذيرد. 🔸 او در زمينه آواشناسى و علم اصوات نيز بهتر و گسترده ‏تر از پيشينيان خود بحث كرده است و آنچه را خليل بن احمد در نگارش العين و سيبويه در الكتاب آورده ‏اند در سرالصناعه خود گسترش داده و با توضيحات فراوان بيان كرده است. 🔹 ابن جنى در الخصائص، درباره مسائل مختلفى بحث مى ‏كند؛ از جمله منشأ زبان، معيار درستى سخن، قاعده و قياس در زبان، اصول فرانظرى زبان‏شناسى، لهجه‏ هاى قبل از اسلام، پديده ‏هاى عروضى، ريشه ‏شناسى و اشتقاق كلمه، رابطه صورت و معنا، قواعد واجى، فرايندهاى آوايى، حذف، مجاز، خطاهاى زبانى. 🔸 او مانند استادش ابوعلى پيرو مكتب معتزله بود و در نظريه ‏هاى فلسفى‏ اش پيرامون منشأ زبان، تحت تأثير آموزه‏هاى اين مكتب قرار داشت. او مى ‏گويد قائل شدن اوصاف ظاهرى و فيزيكى براى خداوند( چنان‏كه اهل تشبيه بدان معتقدند)، بر خلاف وحدانيت است. 🔗 ادامه دارد .... 🏫«قرارگاه زبان و ادبیات عربی حوزه علمیه خراسان» 🆔 @arabicliteraturehozehkh

📖 #آشنایی_با_کتاب #الانصاف 📔الانصاف في مسائل الخلاف بين البصريين و الكوفيين ✍️عبدالرحمن بن محمد بن ابى ‏سعيد بن انبارى 🗒 معرفى اجمالى: « الإنصاف في مسائل الخلاف بين البصريين و الكوفيين»، تأليف عبدالرحمن بن محمد بن ابى ‏سعيد بن انبارى، معروف به ابن انبارى، لغوى و نحوى معروف عرب است. اين اثر حاوى مشهورترين مسائل اختلافى بين نحويون بصره و كوفه به ترتيب مسائل اختلافى بين شافعى و ابوحنيفه است. 📊 ساختار: كتاب مشتمل بر 121 مسئله اختلافی است. شيوه ابن انبارى در اين كتاب، بدين ‏گونه است كه ابتدا رأى كوفيون و سپس رأى بصريون را ذكر مى ‏كند، سپس دلايل هركدام را آورده و گروهى را كه حق را به جانب او نمى ‏داند، رد مى ‏كند. كوفيون غالباً گروه مردود هستند و از 121 مسئله تنها در هفت مسئله با آنها موافق است( السامرائى، فاضل، ص 423). 🔖 گزارش محتوا: 🔹 نويسنده، مقدمه ‏اى را بر كتابش نگاشته است كه مى ‏توان از آن نكاتى را به دست آورد؛ از جمله اينكه: كتاب« الإنصاف» مشتمل بر جميع مسائل اختلافى نحو بين بصريين و كوفيين نيست، بلكه شامل معروف‏ترين آنهاست. اين كتاب بنا بر ترتيب مسائل اختلافى در فقه اهل سنت تأليف شده است. ابوسعيد محمد بن يحيى نيشابورى شافعى( متوفى 548 ق) نيز كتابى به نام« الإنصاف في مسائل الخلاف» تأليف كرده است. نويسنده، معتقد است كه اين اولين كتاب عربى است كه با اين ترتيب و اسلوب تأليف شده و در گذشته كسى چنين كتابى تأليف نكرده است، اما كتب تراجم نوشته‏ اند كه ابن نحاس مصرى( متوفى 338 ق)، كتابى در اين موضوع با نام« المقنع في اختلاف البصريين و الكوفيين» تأليف كرده است. چه ‏بسا ابن انبارى اطلاعى از اين كتاب نداشته است و يا اينكه آن كتاب مفقود شده و به دست ما نرسيده است. البته بايد گفت كه اگرچه پيش از آن كتابى با اين موضوع نوشته شده، اما بايد گفت كه كتاب ابن انبارى قديمى ‏ترين كتابى است كه در اين موضوع به دست ما رسيده است( السامرائى، فاضل، ص 416- 415). 🔸ابن انبارى 121 مسئله اختلافى در موضوع نحو و لغت عربى را در اين كتاب ذكر كرده است. « اختلاف در اصل اشتقاق اسم» و« بحث در اينكه« رُبَّ» اسم است يا حرف»، اولين و آخرين مسئله در اين كتاب است( همان، ص 417). 🔹 از بين اين مسائل، در مسئله 108 اشتباهى صورت گرفته است. وى ابتدا مى ‏نويسد كه كوفيين نقل حركت همزه وصل به ساكن قبل از آن را برخلاف بصريون، جايز نمى ‏دانند، سپس ادله ‏اى را ذكر مى ‏كند كه كوفيين كسانى هستند كه قائل به جوازند و بصريين قائل به منع هستند. البته ممكن است كه اين اشتباه از ناسخ باشد( همان، ص 421). 🔸 مسائل كتاب، برخى به اصل كلمه و اشتقاق آن بازمى ‏گردد مانند: اختلاف در اصل اشتقاق اسم و اينكه« سين» مقتطعه از« سوف» است يا خودش اصل است؛ برخى، به طبيعت كلمه بازمى ‏گردد كه اسم يا فعل يا حرف است مانند: اختلاف در نعم و بئس؛ برخى در باره عامل و عمل است مانند: عامل رفع در مبتدا و خبر؛ برخى به اعراب و بنا بازمى‏گردد مانند: اينكه مناداى مفرد معرب است يا مبنى؟ و...( همان، ص 422- 421). 📉 وضعيت كتاب:‏ فهرست مطالب هريك از جلدهاى كتاب در انتهاى آن آمده است. در پاورقى ‏هاى كتاب توضيحات مفصلى در باره اشعار و قائلين آنها آمده است و به منابع مختلف ارجاع شده است. 🗂 منابع مقاله: 1. مقدمه و متن كتاب. 2. السامرائى، فاضل، الإنصاف في مسائل الخلاف بين البصريين و الكوفيين لابن الأنباري، كلية الآداب دانشگاه بغداد، نيسان 1970، العدد 13، ص 423- 415. 🏫«قرارگاه زبان و ادبیات عربی حوزه علمیه خراسان» 🆔 @arabicliteraturehozehkh

#لیست_هشتگ_کانال_های_ادبی_حوزه_علمیه_خراسان 📊لیست مشترک شماره 1️⃣ «هشتگ ها» در دو کانال ادبی «حوزه علمیه خراسان» 💎ساختارها و موضوعات کلی 📅ویراست یکم/ 1399/05/05 ♨️با توجه به بارگذاری تدریجی مطالب و منابع، این لیست به روز رسانی خواهد شد!♨️ #آشنایی_با_کتاب #آشنایی_با_نویسنده #معرفی_منبع #مقاله_فارسی #مقاله_عربی #پایان_نامه_فارسی #پایان_نامه_عربی #کتاب_فارسی #کتاب_عربی #صوتی_فارسی #صوتی_عربی #تصویری_فارسی #تصویری_عربی 📌🔎جستجو از طریق هشتگ، علاوه بر اینکه، منابع مشابه در هر موضوع را به شما معرفی می کند، ♨️⚙️ موتور جستجوگری است که می تواند شما را از آخرین مقالات، پایان نامه ها و کتاب ها، ذیل یک عنوان یا موضوع مطلع ساخته و به مرور شما را با مجموعه منابع تخصصی ذیل هر موضوع آشنا سازد! 🏫«قرارگاه زبان و ادبیات عربی حوزه علمیه خراسان» 🆔 @arabicliteraturehozehkh 🏢«سامانه پاسخگويي و نشر تحقیقات ادبی حوزه علمیه خراسان» 🆔 @sepentaLiterary

#لیست_هشتگ_کانال_های_ادبی_حوزه_علمیه_خراسان 📊لیست مشترک شماره 1️⃣ «هشتگ ها» در دو کانال ادبی «حوزه علمیه خراسان» (به ترتیب حروف الفبا) 💎ساختارها و موضوعات کلی = 19 هشتگ (از 485 هشتگ) 📅ویراست دوم/ 1399/05/25 ♨️با توجه به بارگذاری تدریجی مطالب و منابع، این لیست به روز رسانی خواهد شد!♨️ #اطلاع_رسانی #آشنایی_با_کتاب #آشنایی_با_نویسنده #پاسخ #پایان_نامه_عربی #پایان_نامه_فارسی #پرسش_ادبی #پرسش_قرآنی #تصویری_عربی #تصویری_فارسی #دیوان #صوتی_عربی #صوتی_فارسی #کتاب_عربی #کتاب_فارسی #معاجم_و_موسوعات #معرفی_منبع #مقاله_عربی #مقاله_فارسی 📌🔎جستجو از طریق هشتگ، علاوه بر اینکه، منابع مشابه در هر موضوع را به شما معرفی می کند، ♨️⚙️ موتور جستجوگری است که می تواند شما را از آخرین مقالات، پایان نامه ها و کتاب ها، ذیل یک عنوان یا موضوع مطلع ساخته و به مرور شما را با مجموعه منابع تخصصی ذیل هر موضوع آشنا سازد! 🏫«قرارگاه زبان و ادبیات عربی حوزه علمیه خراسان» 🆔 @arabicliteraturehozehkh 🏢«سامانه پاسخگويي و نشر تحقیقات ادبی حوزه علمیه خراسان» 🆔 @sepentaLiterary

📖 #آشنایی_با_کتاب #المعلقات 📔#المعلقات_السبع #المعلقات_العشر‏ ✍️مجموعة من الشعراء 🗒 معرفى اجمالى 🔹اصل كلمة «المعلقات» المعلّقات لغةً من العِلْق : و هي المال الذي يكرم عليك، تظنّ به، تقول : هذا عِلْقُ مضنَّة و ما عليه علقةٌ إذا لم يكن عليه ثياب فيها خير و العِلْقُ هو النفيس من كلّ شيء و في حديث حذيفة : «فما بال هؤلاء الّذين يسرقون أعلاقنا» أي نفائس أموالنا و العَلَق هو كلّ ما عُلِّق. 🔸«المعلقات» فی الاصطلاح قصائد جاهليّة بلغ عددها السبع أو العشر على قول ـ برزت فيها خصائص الشعر الجاهلي بوضوح، حتّى عدّت أفضل ما بلغنا عن الجاهليّين من آثار أدبية. 🔹الناظر إلى المعنيين اللغوي و الاصطلاحي يجد العلاقة واضحة بينهما، فهي قصائد نفيسة ذات قيمة كبيرة، بلغت الذّروة في اللغة، و في الخيال والفكر و في الموسيقى و في نضج التجربة و أصالة التعبير. لم يصل الشعر العربي إلى ما وصل إليه في عصر المعلّقات من غزل امرئ القيس، وحماس المهلهل، وفخر ابن كلثوم، إلاّ بعد أن مرّ بأدوار ومراحل إعداد وتكوين طويلة. 🔸فالمعلقات هي من أشهر ما كتب العرب في الشعر و سميت معلقات و قد قيل لها معلقات، لأنها مثل العقود النفيسة تعلق بالأذهان و يقال أن هذه القصائد كانت تكتب بماء الذهب و تعلق على أستار الكعبة قبل مجيء الإسلام. 🔹تعدّ هذه القصائد أروع و أنفس ما قيل في الشعر العربي القديم، لذلك اهتم الناس بها و دونوها و كتبوا شروحا لها و هي عادة ما تبدأ بذكر الأطلال و تذكر ديار محبوبة الشاعر و كانت سهلة الحفظ و تكون هذه المعلقات من محبته له شعاره الخاص. 🔸و بعضهم يرى أن «حماد الراوية» المتوفى 155 هـ أو 158 ق هو أول من جمعها من مجموعات الشعر المتاحة لديه و سماها بالمعلقات (السموط) وكان يقول أنها من أعذب ما قال العرب و أن العرب كانوا يسمونها بالسموط (المعلقات). لکن المرجح أن عادة اختيار بعض القصائد من الرصيد الشعرى الكبير المتاح، لتكون بمثابة النماذج الشعرية، ترجع إلى زمن أقدم من زمن حماد الراوية، ذكر عبد القادر البغدادى أن معاوية بن أبى سفيان قال: «قصيدة عمرو بن كلثوم، وقصيدة الحارث بن حلّزة، من مفاخر العرب، كانتا معلقتين بالكعبة دهرًا». [خزانة الأدب (3/ 181)]. 🔹يقول الأستاذ مصطفى صادق الرافعي في «تاريخ آداب العرب»: « وقد رأينا من ينكر أن هذه القصائد صحيحة النسبة إلى قائليها، مرجحًا أنها منحولة وضعها مثل حماد الراوية أو خلف الأحمر و هو رأي فائل؛ لأن الروايات قد تواردت على نسبتها، و تجد أشياء منها في كلام الصدر الأول و إنما تصحح الروايات بالمعارضة بينها؛ فإذا اتفقت فلا سبيل إلى ذلك، غير أنه مما لا شك فيه عندنا أن تلك القصائد لا تخلو من الزيادة و تعارض الألسنة، قل ذلك أو كثر؛ أما أن تكون بجملتها مولدة فدون هذا البناء نقض التاريخ». [3/ 125]. 🔸المعلقات السبع سبع معلقات تضاف إليها ثلاث لتصبح عشر معلقات و السبع هي: 💎الأولى: لامْرِئ القَيْسِ و أولها: قِفا نَبْكِ مِن ذِكرَى حبيبٍ ومنْزلِ *** بسِقْطِ اللِّوَى بَيْنَ الدَّخُولِ فحَوْمَلِ 💎الثانية: لطَرَفةَ بنِ العَبْدِ و أولها: لِخَوْلةَ أَطلالٌ بِبَرْقةَ ثَهْمَدِ *** ظَلِلْتُ بها أبْكِي وأبْكِي إلى الغَدِ 💎الثالثة: للحارَثِ بنِ حِلِّزة اليَشْكُري و أولها: آذَنَتْنا بِبيْنِهَا أسْماءُ *** رُبَّ ثاوٍ يُمَلُّ منه الثَّواءُ 💎الرابعة: لزُهَيْرِ بن أبي سُلْمَى و أولها: أَمِنْ أُمِّ أَوْفَى دِمْنَةٌ لمْ تَكَلَّمِ *** بِحَوْمانةِ الدُّرَّاجِ فالمتَثَلَّمِ 💎الخامسة: لعَمْرو بن كُلثُومٍ و أولها: أَلَا هُبِّي بصَحْنِكِ فَاصبَحِينا *** ولَا تُبْقي خُمورَ الأَنْدَرِينا 💎السادسة: لعنْتَرةَ بنِ شَدَّادٍ و أولها: هَلْ غادَرَ الشُّعَراءُ مِنْ مُترَدَّمِ *** أَمْ هَلْ عَرَفْتَ الدَّارَ بَعْدَ توَهُّمِ 💎السابعة: لِلَبيدِ بنِ رَبِيعَةَ و أولها: عَفَتِ الدِّيارُ مَحَلُّها فمُقامُها *** بِمِنًى تأبَّدَ غَوْلُهَا فرِجامُها 🔹المعلقات العشر ويضاف أيضاً إلى تلك القصائد ثلاثة أخرى، لتسمى جميعها المعلقات العشر و هي: 💎الثامنة: لأعشى ميمون و أولها: وَدِّعْ هُريرةَ إِنَّ الرَّكْبَ مُرْتَحِلٌ *** وَهَلْ تُطِيقُ وَدَاعًا أَيُّهَا الرَّجُلُ 💎التاسعة: لِعَبيدَ بنِ الأَبْرَصِ و أولها: أَقْفَرَ مِنْ أَهْلِهِ مَلْحُوبُ *** فَالقُطْبِيَّاتُ فالذَّنُبُ 💎العاشرة: للنابغة الذُّبياني و أولها: يَا دَارَ ميَّةَ بالعلياءِ فالسَّنَدِ *** أَقْوَتْ وطال عليْها سَالِفُ الأَبَدِ 🔗 ادامه دارد .... 🏫«قرارگاه زبان و ادبیات عربی حوزه علمیه خراسان» 🆔 @arabicliteraturehozehkh

📖 #آشنایی_با_کتاب 📔ادبُ الطّف او شُعَراءُ الحُسین منَ القَرن الاوّل الهجری حتّی القرن الرّابع عَشَر» ✍️جواد شبر 🗒 معرفى اجمالى: «ادبُ الطّف او شُعَراءُ الحُسین منَ القَرن الاوّل الهجری حتّی القرن الرّابع عَشَر» مجموعه‌ای ۱۰ جلدی به زبان عربی است که به بیان اشعار و معرفی شاعران حسینی در طول ۱۴ قرن می‌پردازد. این مجموعه نگاشته جواد شبر از نویسندگان عرب در دوره معاصر است. طف نام سرزمین کربلا و نام کتاب به معنای ادبیات قیام عاشوراست. 🔹به گفته جواد شبر مؤلف این مجموعه، کتاب در واقع بیان کننده ادبیات، احساسات و عقاید شیعه در حادثه عاشوراست که در قالب شعر بروز کرده است. 🔸مؤلف در مقدمه بیان می‌کند که در صدد این نبوده و نمی‌توانسته که همه اشعار حسینی را گردآوری کند، بلکه هدف ارائه نمونه‌هایی از شعر بوده است. 🔹محمد جواد مغنیه بر این کتاب مقدمه‌ای نگاشته و در آن، شعر در رثای امام حسین را، شعر رمزی می‌داند که اشاره به مبارزه با ظلم و ستم در همه زمان‌ها و مکان‌ها دارد. 📊 ساختار: کتاب با دو مقدمه از محمدجواد مغنیه و مؤلف آغاز و مطالب در ده جلد، سامان یافته است. 🔸مؤلف در این مجموعه پس از بیان مختصری از زندگی امام حسین و حادثه عاشورا به ترتیب تاریخی، شاعران و مرثیه‌سرایان قرن اول تا قرن چهاردهم هجری را معرفی و برخی اشعار آن‌ها را بیان کرده است. در آغاز هر قرن نام شعرای آن قرن ذکر شده و در مواردی که شاعر در شعر یا مرثیه خود از افرادی نام برده، مؤلف به شرح حال آن افراد نیز می پردازد. بااینکه پدیدآورنده، نمونه‌هایی از اشعار را ارائه کرده، اما هیچ توضیحی درباره معیار گزینش خود نداده است. 🔖 گزارش محتوا: در مقدمه نخست، به مقام و منزلت امام حسین(ع) اشاره شده و در مقدمه مؤلف، به موضوعات زیر پرداخته شده است: زیارت امام حسین(ع) و فضیلت آن؛ کربلا در روز عاشورا؛ اربعین در کربلا؛ تاریخ شهادت امام حسین(ع) و همسران و اولاد آن حضرت(ع). 🔹پدیدآور در آغاز کتاب گفته است که بنای او بر استقصا و جمع‌آوری همه اشعار نبوده؛ زیرا در این‌باره اشعار فراوانی سروده شده که اگر جمع‌آوری شود، به صدها جلد کتاب می‌رسد. 🔸دامنه تحقیق نویسنده از قرن اول تا چهاردهم هجری است. نخستین شاعر معرفی‌شده، عقبة بن عمرو سهمی است که در اواخر قرن اول، شعری درباره امام حسین و شهیدان کربلا سروده است. آخرین شاعر هم شیخ مهدی حجار است که در سال 1358ق، درگذشت. 🔹جلد اول، شامل شرح حال و نمونه اشعار شاعران قرن اول، دوم و سوم است. جلد دوم، شامل قرن چهارم و پنجم، جلد سوم، شامل قرن ششم، جلد چهارم، شامل قرن هفتم، هشتم و نهم، جلد پنجم، شامل قرن دهم، یازدهم و دوازدهم، جلد ششم و هفتم، شامل قرن سیزدهم و جلد هشتم، نهم و دهم، شامل قرن چهاردهم است. 🔸اسامی بعضی از شاعران عبارت است از: ابوالرمیح خزاعی، ام‌کلثوم، ابوالاسود دئلی، کمیت اسدی، سید حمیری، صاحب بن عباد، شریف رضی، مهیار دیلمی، ابوالعلاء معری، خطیب خوارزمی، ابن ابی‌الحدید، فخرالدین طریحی، احمد بلادی، سید محمدمهدی بحرالعلوم، شیخ احمد احسائی، سید مهدی قزوینی، سید عبدالمطلب حلی، محمدحسین اصفهانی، سید محسن امین، سید عبدالهادی شیرازی و مصطفی جواد. 📉 وضعيت كتاب: این کتاب در سال ۱۴۰۹ ق توسط انتشارات دارالمرتضی در بیروت در 10 جلد منتشر شد. 🏫«قرارگاه زبان و ادبیات عربی حوزه علمیه خراسان» 🆔 @arabicliteraturehozehkh

📖 #آشنایی_با_کتاب #تفسیر_الکشاف 📔الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الاقاویل فی وجوه التاویل ✍️جار الله ابی القاسم محمود بن عمر الزمخشری 🗒 معرفى اجمالى: «الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الاقاویل فی وجوه التاویل»، تأليف ابوالقاسم محمود بن عمر خوارزمی معروف به جارالله زمخشری از بزرگان مذهب حنفی و معتزلی است. 🔹تفسیر کشاف تفسیری است ارزشمند که زیبایی و جمال قرآن را جلوه‌گر ساخته و در روشنگری و کشف بلاغت و سحر بیان آن، بی‌نظیر است؛ زیرا مولف آن در زبان عربی چیره‌دست بوده است؛ بر لغت و اشعار و نیز علوم بلاغت و بیان و نحو و اعراب تسلطی کامل داشته است؛ این برجستگی و نبوغ علمی - ادبی مولف سبب شد تا او بر تفسیر کشاف، جامه‌ای زیبا بپوشاند؛ چنانکه دیده دانشمندان به آن خیره شد و مفسران دلبسته آن گشتند و هم از این روی، بسیاری از بزرگان و فرهیختگان ادب و تفسیر و کلام، زبان به مدح آن گشودند. 🔸ذهبی در التفسیر و المفسرون می‌گوید: ارزش این تفسیر با چشم‌پوشی از گرایش اعتزالی آن، به خاطر وجوه اعجازی است که از قرآن بیان کرده و زیبایی نظم و بلاغت قرآنی که در آن اظهار نموده است. 🔹او می گوید تا به‌حال کسی مانند زمخشری نتوانسته برای ما زیبایی قرآن و سحر بلاغت آن را بازگو کند. زیرا وی در بسیاری از علوم مهارت داشت به‌ویژه در واژه‌شناسی عربی تبحر فوق‌العاده داشته است. اشعار عرب را به خوبی می‌شناخته به علاوه اینکه در احاطه به علوم بلاغی و معانی و بیان و ادبیات عربی ممتاز بود. 🔸این نبوغ علمی و ادبی به بهترین وجه در تفسیر کشاف متبلور شده، به گونه ای که از هنگام تالیف تاکنون مورد توجه دانشمندان بوده و دل‌های مفسران را ربوده است. به عبارت روشن تر، زمخشری تمام ابزار و وسایلی را که مفسر بدان نیاز دارد در این تفسیر گردآوری کرده و آن ‌را در اختیار مردم نهاده است. تفسیر کشاف در موضوع خود یگانه است و در چشم دانشمندان و تفسیرپژوهان همچون کوه استواری است که صعود به قله آن بسیار مشکل به‌نظر می‌آید. 📊ویژگی های تفسیر الکشاف: 1️⃣ زمخشری در پرده‌برداری از بلاغت قرآن و بیان وجوه اعجاز آن و تبیین لطایف و دقایق معنای آن گوی سبقت را از همگان ربوده و پس از وی کسی به مقام وی نرسیده است. 2️⃣ تمام کسانی که وی را بخاطر اعتقاد اعتزالی سرزنش کرده‌اند ولی در مهارت در واژه‌شناسی عربی و فصاحت و بلاغت ستوده‌اند و گفته‌اند وی پیشوای واژه‌شناسی و بلاغت قرآنی است. 3️⃣ هر مفسری در تفسیرش چیزی را بطور غالب بیان می‌کند که در آن مهارت دارد ولی تفسیر کشاف یک ویژگی خاصی دارد که مجموعه‌ای است که بعضی از آن بعض دیگر را تکمیل می‌کند. 4️⃣کشاف در موضوع خود از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و بر سایر تفاسیر پیشی گرفته و باعث شده که یکی از تراث علمی بسیار عالی در تفسیر به‌شمار آید. 5️⃣تفسیر زمخشری آینه تمام نمای تفکر اعتزالی است هم برای دوستداران مذهب معتزلی و هم برای منتقدان آن. یعنی مذهب معتزله را بسیار واضح و شفاف منعکس می‌کند تا کسی که می‌خواهد بین نزاع قدیمی اشاعره و معتزله داوری کند مستندات روشنی داشته باشد. 🔗 ادامه دارد .... 🖨نشر تمامی محتوای این کانال، فقط با اشتراک گذاری پیوند آن مجاز است! 🏫«قرارگاه زبان و ادبیات عربی حوزه علمیه خراسان» 🆔 @arabicliteraturehozehkh

📖 #آشنایی_با_کتاب #مائة_المعانی_و_البیان 📔مائة المعانی و البیان ✍️محب الدین ابن شحنة 🗒 معرفى اجمالى: «مائة المعانی و البیان» ارجوزة نفیسة فی علم البلاغة، لانها اقدم منظومة بلاغیة تامة، و اوجز نظم اختصر مباحث تلخیص المفتاح للقزوینی فی مائة بیت. 🔹فجمعت من ابواب البلاغة ما لم یجتمع فی مثیلاتها و حظیت بما لم تحظ به منظومة بلاغیة اخری من کثرة الشروح فضلاً عن کثرة النسخ الخطیة لها حول العالم. 🔸اقبل علیها المعلّمون و المتعلّمون فی امصار مختلفة حفظاً و درساً و شرحاً، بسبب دقتها و وجازتها و کثیراً ما تشیر کتب التراجم الی ان مما یمتدح به طالب العلم أن یحفظ به طالب العلم أن یحفظ منظومة ابن الشحنة فی البلاغة. لکن شداة البلاغة ما زالوا یشتکون من غیاب شرح واضح یسدّ حاجتهم فی فک عبارة هذه المنظومة و یعینهم علی فهم مطالبها و مباحثها. 📊 ساختار: یشتمل منظومة العلامة محمد بن الشحنة الحلبي وقد تناولت موضوع الفصاحة والبلاغة وتقسيم البلاغة إلى العلوم الثلاثة وتقسيم علم المعاني إلى ثمانية أبواب وختمها بالبديع. 🗂 منبع: مقدمة درر الفوائد المستحسنة 🖨نشر تمامی محتوای این کانال، فقط با اشتراک گذاری پیوند آن مجاز است! 🏫«قرارگاه زبان و ادبیات عربی حوزه علمیه خراسان» 🆔 @arabicliteraturehozehkh

📖 #آشنایی_با_کتاب 📔درآمدی بر دانش لغت عربی ✍️#استاد_محمد_حسن_ربانی_بیرجندی 🗒 معرفى اجمالى: 🔹کتاب «درآمدی بر دانش لغت عربی» یکی از تالیفات استاد عالی حوزه علمیه خراسان، حجت الاسلام محمد حسن ربانی بیرجندی است که در سال 1390 توسط مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی «صلی الله علیه و آله و سلم»، به زیور طبع آراسته گردیده است. 🔸آشنایی با مهمترین کتاب های لغت و بررسی سیر تطور آنها، منهج و شیوه نگارش هر یک از آنها، بیان محاسن و معایب هر یک و .... از جمله مباحثی است که در این کتاب به آن پرداخته شده است. 📊ساختار کتاب: این کتاب در مجموع از 9 فصل تشکیل شده که عناوین هر یک از آنها به شرح زیر است: 1️⃣متن اللغه 2️⃣لغت دانان مشهور 3️⃣اصطلاحات لغویان 4️⃣اصطلاحاتی از کتاب های لغت 5️⃣پدیده اضداد و مترادفات 6️⃣شیوه های تدوین کتاب های لغت 7️⃣روش نقد استدراکی 8️⃣معجم برجسته الطراز 9️⃣نصوص غریب القرآن 🖨نشر تمامی محتوای این کانال، فقط با اشتراک گذاری پیوند آن مجاز است! 🏫«قرارگاه زبان و ادبیات عربی حوزه علمیه خراسان» 🆔 @arabicliteraturehozehkh