eitaa logo
محمد عرب صالحی
711 دنبال‌کننده
922 عکس
1هزار ویدیو
95 فایل
حجت الاسلام دکتر محمد عرب صالحی ◽️ استاد‌تمام پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ◽️ پژوهشگر، نویسنده ◽️ مدرس سطوح عالی حوزه و دانشگاه 💠کانال معرفی کتب، مقالات، مصاحبه‌ 💢 اينستاگرام: ▶️ instagram.com/arabsalehi_m
مشاهده در ایتا
دانلود
💯🗒 🔰 مقاله تحلیل انتقادی عوامل شکل‌ گیری نظریه تفسیر ادبی امین الخولی ✍️ حجت الاسلام و المسلمین ، سیدمحمود طیب حسینی و فریده پیشوایی 📌 چکیده: 💢 امین‌خولی، نواندیش مصری، قرآن را متنی ادبی و در عین حال وحیانی و مقدس می‌داند که باید همانند متون ادبی انسانی فهم شود. او هدفِ نزول را هدایت و هدفِ تفسیر را فهم ادبی دانسته و آن را مقدم بر تمامی فهم‌ها معرفی می کند. این شیوه موجب شده وی میان قرآن‌پژوهان مصری و ایرانی طرفداران و منتقدانی داشته باشد. نواندیشان، وی را متعصب به سنت می‌دانند و سنتیان وی را به نواندیشی و سنت‌گریزی متهم می‌کنند. 🔸 این چالش موجب شد مقاله حاضر به روش توصیفی- تحلیلی با رویکرد انتقادی، عوامل شکل‌گیری این نظریه را واکاوی کند. حاصل اینکه خولی تحت تأثیر ویژگی‌های شخصیتی، جنبش ادبی مصر و رومانتیسیسم عربی، با الهام از آراء عبده و طه‌حسین، از مطالعات زبان‌شناسی غربی و پژوهش‌های عهدینی بهره گرفته و در طراحی نظریه تفسیر ادبی، با درنظرداشتن آثار جاحظ، جرجانی و شاطبی، ریشه این نظریه را در اندیشه متقدمان نشان داده است. با شناسایی عوامل شکل‌گیری این نظریه و بعضا بیان اشکالات مرتبط با آن، زمینه برای نقد علمی و منصفانه میسر می‌شود. 📩 لینک دریافت فایل مقاله: ➡️ ksiu.nahad.ir/article_1337.html 🆔 @iictchannel
💯🗒 🔰 مقاله منابع استنباط احکام از نظر محمد‌احمد خلف‌الله و نقد آن ✍️ حجت الاسلام و المسلمین و فریده پیشوایی 📌 چکیده: 💢 خلف‌الله نواندیش مصری و شاگرد امین‌خولی، در راستای تحقق هدف تفسیر ادبی و ارائه راهکار برای حل مشکلات اجتماعی، مبتنی بر نص صریح قرآن و بیان توضیحی پیامبر(ص) درباره آن، قواعدی شرعی را استخراج کرده است. او منبعیت قرآن در استنباط احکام را صرفا در مواردی که دلالت قطعی است، روا و ارتباط انسان با خدا را عملی شخصی دانسته که در آن تشخیص هر فرد برای خودش حجت است و قول فقیه الزام‌آور نیست. 🔸 این مقاله به روش تحلیلی، با رویکردی انتقادی منابع این نظریه و نحوه به‌کارگیری آن را ارزیابی می‌کند.اصالت‌بخشی به عقل مصلحت‌اندیش، قرآن‌بسندگی، اعتباربخشی به اجتهاد غیر متخصصان، تفکیک غیر مستدل مسائل دنیایی از عبادات و عقاید و کاستن از گستره احکام شرعی در امور دنیایی،‏ چالش‌های این نظریه اند.... 📩 لینک دریافت فایل مقاله: ➡️ fiqh.urd.ac.ir/article_167298.html 🆔 @iictchannel
📄 🔰 تحلیل انتقادی انواع کاربست «عقل» در تفاسیر ادبی-اجتماعی معاصر با تمرکز بر آرای قرآن‌پژوهان مصری ✍🏻 و فریده پیشوایی 📌 چکیده: ♦️ نقش عقل در فهم متون دینی و میزان کاشفیت و حجیت آن در تولید معرفت از مباحث مطرح بین اندیشمندان بوده است. این مساله به­ صورت خاص در شکل­ گیری تفاسیر ادبی-اجتماعی معاصر تاثیر داشته است. کاربست عقل در این رویکرد که در واکنش به آسیب­های غلبه تفکر سلفی­ گری عقل­ ستیز در جهان عرب بود و تحت تاثیر جریان­ فکری نومعتزله و آشنایی با مطالعات غربیان شکل گرفت، در محورهای متفاوت از تفاسیر عقلی رایج نمایان شد و لوازم خاصی در تفسیر و فهم قرآن و معرفت دینی به دنبال داشت. ♦️ توسل به عقل خودبنیاد، علم­ زدگی، تحلیل­ ادبی-فرهنگی از مفاهیم قرآنی، تمسک به عقل مستقل از روایات در برداشت­ های فقهی، مصادیق کاربست عقل در این­گونه تفاسیر اند که در آراء طه­ حسین، عبده، خولی، بنت­ الشاطی و خلف­ الله مشاهده می­شوند. مهمترین آسیب این کاربست­ ها در مسائل و مباحث فلسفه دین مانند تعاریف و تحلیل­ های شاذ از وحی، نبی و معجزات انبیاء؛ تحلیل بی­ سابقه زبان و قصص قرآن؛ حداقلی­ کردن و عرفی­ سازی فقه و تعصبات قومی-عربی دیده می­شود. ♦️ در این­ میان کمترین آسیب در تفسیر بنت­ الشاطی است، ضمن اینکه وی نیز از سنت روایی تفسیری فاصله گرفته ­است. نتیجه اینکه کاربست عقل در تفاسیر ادبی-اجتماعی معاصر، تابعی از مکتب اومانیسم است که در آن اجتهاد غیر ضابطه­ مند قرآن­ پژوه محوریت دارد. در این رهیافت تفسیری، عقل، امری متعالی، قدسی و متصل به وحی نیست. اساسا نگاه ادبی به متون مقدس، فروکاهش دین به امری فرهنگی-اجتماعی و تعین اصالت عقل انسان را درپی داشته است. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 https://qabasat.iict.ac.ir/article_705057.html 🆔 @arabsalehi_ir
💯🗒 🔰 مقاله علمی- پژوهشی نقد تاریخمندی ذاتی فهم با محوریت آیات قرآن ✍️ و مسلم محمدی 📌 چکیده: 💢 هرمنوتیک فلسفی مدعی است فهم به جهات مختلف زائیده شرایط تاریخی و لزوما متأثر از آن است و با تغییر آن شرایط فهم هم متغیر و متناسب با شرایط جدید شکل می‌گیرد؛ باعتقاد گادامر فهم تابع حیثیت های مختلف تاریخی است، مثل افق معنایی مفسر، پیش‌فرض‌های او، شرایط و سئوالات فعلی او و به گفته هیدگر، تابع پیش‌داشت ها، پیش‌دید‌ها و پیش فهم‌ها است که همه حیث وجودی انسان اند.... 📩 لینک دریافت فایل مقاله: ➡️ zehn.iict.ac.ir/article_706173.html 🆔 @iictchannel
💯🗒 🔰 مقاله علمی- پژوهشی تحلیل مؤلفه های توحید اجتماعی از دیدگاه مفسران فریقین و روایات و نسبت‌سنجی آن با واژه «عبادت» ✍️ و فریده پیشوایی 📌 چکیده: 💢 این تحقیق که با اتکاء بر ظواهر آیات دال بر مباحث توحیدی و با رویکرد تحلیلی سامان یافته، نشان می‌دهد برخی از مفسران به دوسویه بودن حقیقت توحید در قرآن توجه داشته و با تمسک به روایات تفسیری، «عبادت» را به «اطاعت» معنا کرده‌اند. شاهد بر صدق این برداشت قول برخی از لغویان در معنای واژه عبادت است... 📩 لینک دریافت فایل مقاله: ➡️ rjqk.atu.ac.ir/article_16193.html 🆔 @iictchannel
💯🗒 🔰 مقاله علمی- ترویجی کارکرد «توحید اجتماعی» در فلسفه دانش تفسیر ✍️ و فریده پیشوایی 📌 چکیده: 💢 توحید اجتماعی به لحاظ هویت اعتقادی- اجتماعی‌‌‌اش، کارکردهای مهمی در فلسفه‌‌های مضاف به علوم و در نتیجه تحول آنها دارد که فلسفه دانش تفسیر از زمره آنهاست. اهمیت بحث از فلسفه دانش تفسیر، در ضرورت پاسخ‌‌گویی به شبهات نوپدید اجتماعی و نارسایی توحید اعتقادی با مفهوم رایج آن در قبال این شبهات، بسامد آیات اجتماعی و حاکمیت روح توحید بر قرآن است. مقاله حاضر که با هدف تبیین کارکرد توحید اجتماعی بر فلسفه این دانش با رویکرد تحلیلی-استدلالی سامان یافته، نشان می‌‌دهد برآیند خوانش اجتماعی از توحید در شناسایی بهتر خداوند به‌عنوان مصدر قرآن موثر است و با القاء رویکرد اجتماعی به صفات خداوند ازجمله علم، حکمت، خالقیت و ناظر‌بودن او، به تفسیر آیات مرتبط با اسما و صفات خداوند جهت جدید اجتماعی خواهد داد. شناخت درست ساختار جامعه و فضای زمان نزول و فهم صحیح آیات ناظر به آن زمان مانند مفهوم عبادت و تفسیر آیات مرتبط با آن، کارکرد توحید اجتماعی در مبادی دانش تفسیر است. با خوانش اجتماعی از توحید، منطق جدیدی در فهم آیات تولید شده و قلمرو دلالی آیات قرآن توسعه می‌‌یابد و ظرفیت این دانش در مرجعیت علوم انسانی و ضعف تفاسیر صوفیانه یا لیبرال آشکار می‌‌شود. براین اساس می‌‌توان پیشنهاد گرایش تفسیر اجتماعی با محوریت توحید اجتماعی را داد. به صحنه اجتماع آوردن قرآن و تفسیر آن همسو با نیازهای عینی زندگی اجتماعی زمانه و زمینه‌سازی برای گسترش مفهوم متعالی توحید قرآنی در بدنه‌ زندگی و تبدیل قرآن به روش زندگی اجتماعی براساس آیات توحیدی تغییراتی است که در نهایت دانش تفسیر ایجاد می‌‌شود 📌کلیدواژه‌ها توحید اجتماعی- دانش تفسیر - فلسفه دانش تفسیر -کارکرد - قرآن 📩 لینک دریافت فایل مقاله: 💠https://jqss.isca.ac.ir/article_74699.html 🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴 https://eitaa.com/arabsalehi_ir
💯🗒 🔰 مقاله پژوهشی کارکردهای «توحید اجتماعی» در جامعه توحیدی از منظر قرآن ✍️ و فریده پیشوایی 📌 چکیده: 💢 هدف این مقاله تبیین کارکردهای «توحید اجتماعی» در جامعه توحیدی از منظر قرآن است. توحید اجتماعی با رویکردی جدید در فهم اصل اعتقادی توحید، ماهیت ذاتی اجتماعی توحید را که تاکنون از منظر متکلمان مسلمان مغفول مانده، آشکار می‌سازد. این خوانش از توحید، کارکردها و ثمرات مختلفی دارد. نظر به نوپدیدبودن این رویکرد در فهم توحید و ناپیدابودن کارکردهای آن در جامعه و خلاء پژوهشی در این زمینه، مقاله حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی و به روش کتابخانه‌ای و بهره‌گیری از آیات قرآن و تفاسیر اجتماعی، کارکردهای توحید اجتماعی در جامعه را استخراج نموده است. 🏷 یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد توحید اجتماعی در کارکردی بینشی، مبانی انسان‌شناختی و جهان‌شناختیِ حاکمیت نظام توحیدی بر جامعه را تولید می‌کند و از حیث عینی و عملی، کارکردهای خاص اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و تربیتی و روان‌شناختی در جامعه دارد. نتیجه اینکه به دنبال ایجاد، ترویج و غلبه گفتمان توحید اجتماعی، جامعه توحیدی در مسیر تکامل و تعالی قرار خواهد گرفت. 📩 لینک دریافت فایل مقاله: ➡️ ksiu.nahad.ir/article_1527.html 🆔 @iictchannel
💯🗒 🔰 مقاله پژوهشی «کارکردها و لوازم الهیاتی توحید اجتماعی در فلسفه علم اقتصاد با محوریت آیات قرآن» ✍️ و فریده پیشوایی 📌 چکیده: 💢 تبیین کارکردهای دین یا آموزه‌های آن ازجمله «توحید» و لوازم آن از مسائل اثرگذار فلسفه دین است؛ در این راستا مسئله این پژوهش، تبیین کارکردها و لوازم توحید اجتماعی در فلسفه علم اقتصاد با محوریت قرآن بوده و هدف، نشان‌دادن تأثیرات توحید اجتماعی در پیش‌فرض‌های نظری علم اقتصاد، مفاهیم اقتصادی، نوع نگرش به برخی احکام اقتصادی و اهداف علم اقتصاد براساس قرآن است. 🏷 روش تحقیق، اتکاء بر ظهور آیات دالّ بر توحید اجتماعی، آیات دربردارنده مضامین اقتصادی و مراجعه به تفاسیر اجتماعی با رویکرد تحلیلی-استدلالی می‌باشد... 📩 لینک دریافت فایل مقاله: ➡️ jpht.ut.ac.ir/article_94237.html 🆔 @iictchannel
📄 🔰 نقش «توحید اجتماعی» در فلسفه علوم اسلامی با محوریت آیات قرآن مورد مطالعه: علم کلام و عرفان ✍🏻 و فریده پیشوایی 📌 چکیده: ♦️«توحید اجتماعی» که رویکردی نوین در فهم بنیادی‌ترین آموزه اسلام یعنی «توحید» بوده و مبانی نظری تحقق جامعه توحیدی را پشتیبانی می‌کند، کارویژه‌ها و کارکردهای مختلفی دارد که با توجه به اهمیتشان و نیز خلاء پژوهشی در این باره، پرداختن به آنها ضرورت دارد. ♦️ازجمله کارکردهای نظری توحید اجتماعی، تاثیر در علوم اسلامی و فلسفه آن بوده و این نوشتار با نگاه تحلیلی و بهره‌گیری از داده‌های کتابخانه‌ای و تمرکز بر فهم اجتماعی از آیات توحیدمحور عهده‌دار تبیین آن است. یافته‌های این مقاله که براساس رویکرد تحلیلی و روش کتابخانه‌ای سامان یافته، این فرضیه را ثابت می‌کند که غلبه گفتمان توحید اجتماعی بر فضای علمی حوزه و دانشگاه، با اثرگذاری بر موضوعات، غایات و اهدافِ علوم اسلامی مانند کلام و عرفان می‌تواند زمینه‌ساز تحول در این علوم باشد. به برخی از شواهد و مصادیق آن اشاره شده است. ♦️نتیجه اینکه با خوانش اجتماعی از توحید که ریشه در آیات قرآن دارد، علوم اسلامی می‌توانند با رویکرد جدید توحیدی و متناسب با نیازهای جوامع اسلامی معاصر بازنگری شوند. لینک دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://kalam.saminatech.ir/Article/46074 🆔 @arabsalehi_ir
📄 🔰 جریان‌شناسی و مبانی فکری اعتزال‌نو ✍🏻 و سعید متقی‌فر 📌 چکیده: ♦️مقاله حاضر به معرفی جریان اعتزال‌نو و تحلیل مبانی فکری آن می‌پردازد. اعتزال‌نو، که قلمرو جغرافیایی آن جهان عرب از جمله مصر، همچنین شبه قاره و حتی ایران را شامل می‌شود، در یک نگاه کلی به متقدم و متأخر قابل تقسیم است. ♦️ شخصیت‌های برجسته‌ای چون سید‌‌جمال‌الدین اسدآبادی، محمد عبده، ابن‌عاشور، سیدقطب به عنوان مهمترین نمایندگان نومعتزله متقدم، همچنان بر حفظ اصول اسلامی تأکید دارند و به بازنگری در تفسیر متون دینی بر اساس عقل و زمانه پرداخته‌اند و امثال امین الخولی، نصرحامد ابوزید، محمد ارکون، حسن حنفی و عبدالکریم سروش و بسیاری دیگر از روشنفکران دینی، به عنوان برخی از مهمترین شخصیت‌های نومعتزله متأخر، با استفاده از عقل خود‌بنیاد غربی و عقلانیت ابزاری و استمداد از مبانی هرمنوتیک فلسفی و تفسیر ادبی و نتیجه حاصل از آن یعنی نسبی‌گرایی که لازمه ذاتی عقلانیت مدرن و پست‌مدرن غربی است، بسیاری از گزاره‌های دینی را تاریخمند و قابل نقد و تأویل دانسته و در راه حلی که برای مسأله تقابل مدرنیته و سنت دینی ارائه می‌کنند جانب مدرنیته را بر سنت دینی غلبه داده‌ و آموزه‌های دین را به نفع مدرنیته تأویل برده‌ یا تعلیق کرده‌اند. لینک دریافت مقاله 👇🏻 🌐 https://journals.miu.ac.ir/article_10062.html 🆔 @arabsalehi_ir
📄 🔰 کارکرد توحید اجتماعی در فلسفه سیاست اسلام از منظر قرآن با تأکید بر اندیشه‌‌های آیت‌الله خامنه‌‌ای‌‌ ✍🏻 و فریده پیشوایی 📌 چکیده: ♦️هدف پژوهش حاضر بررسی کارکرد توحید اجتماعی در فلسفه سیاست اسلام از منظر قرآن با تأکید بر اندیشه‌‌های آیت‌الله خامنه‌‌ای است. خوانش اجتماعی از توحید، کارکردهای مختلفی دارد که بخشی از آن، در اثرگذاری در فلسفه‌‌های مضاف قابل پیگیری است. ♦️نظر به معادلات سیاسی جدید در سطح بین‌الملل و خلاء مبانی نظری قرآن‌‌بنیان در حوزه‌‌های سیاسی- اجتماعی، پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این سوال است که براساس قرآن و با تأکید بر اندیشه‌‌های آیت‌الله خامنه ای، توحید اجتماعی در سه بخش مبانی، غایات و مسائل امر سیاست، چه کارکردی دارد؟ این مطالعه با روش کتابخانه‌‌ای، و تمرکز بر آیات توحیدمحور و کشف دلالات سیاسی آنها و تحلیل اندیشه‌‌های آیت‌الله خامنه‌‌ای، انجام شده است. ♦️یافته‌‌ها نشان داد در بخش مبانی، توحید اجتماعی منشأ مشروعیت حکومت اسلامی را ثابت می‌‌کند. بر این اساس، روی دیگر انحصار حق تشریعات سیاسی به خداوند، مبارزه با شرک جدید در دنیای معاصر است. در بخش هدف توحید اجتماعی، تلاش جهت ساختن جامعۀ آرمانی توحیدی، تأمین معنویت اجتماعی و رساندن جامعه به کمال را مهم‌ترین اهداف تشکیل حکومت الهی معرفی می‌‌کنند. یکپارچه کردن اطاعت از ولی‌امر، اراده و اقدام جمعی برای مصاف با طاغوت‌‌ها و کانون‌‌های ظلم، دفاع از مظلومان فارغ از مرزهای جغرافیایی و عقیدتی، آزادی ملت‌‌ها و انسان‌‌ها و ارزش‌‌گذاری بر آن و وحدت سیاسی ملت‌‌ها، کارکردهای توحید اجتماعی در مسائل سیاست است. ♦️نتیجه آنکه توحید اجتماعی ظرفیت مناسبی در تحول مسائل پیشینی فلسفه سیاست اسلام دارد و زمینه‌‌های حاکمیّت امر و تدبیر الهی و تأمین عبودیت و معنویت اجتماعی را فراهم می‌‌سازد. لینک دریافت مقاله 👇🏻 🌐 https://sm.psas.ir/article_718908.html 🆔 @arabsalehi_ir
📄 🔰 نقش توحید اجتماعی در صورت‌بندی الهیات مقاومت با تأکید بر قرآن ✍🏻 و فریده پیشوایی 📌 چکیده: ♦️الهیات مقاومت به عنوان پشتوانه عقیدتی نظریه مقاومت، در بستر رخدادهای تاریخی اخیر و بر اساس عدالت‌محوری، با هدف دفاع از مظلومان و نفی سلطه کفار در برابر محور شرارت شکل گرفته است. این مفهوم به دلیل جهانی‌شدن، ریشه‌های قرآنی و نقش تمدن‌سازش در حرکت‌های اجتماعی معاصر، اهمیت پژوهشی بالایی دارد. ♦️این مقاله با فرض تأثیر تام توحید اجتماعی بر الهیات مقاومت، به روش کتابخانه‌ای و رویکرد تحلیلی، نقش توحید اجتماعی را در پایه‌ها، سازکارها، اهداف، عرصه‌ها و دستاوردهای مقاومت بررسی کرده و تمایز آن را از مقاومت مسیحی، سکولار یا امانیستی روشن می‌کند. ♦️یافته‌ها نشان می‌دهد توحید اجتماعی، بنیان الهیات مقاومت است؛ بر این اساس، سازکار قرآنی مقاومت‌ورزی شامل مقابله با بردگی مستکبران، نفی فاصله طبقاتی، استقامت حول ارزش‌های الهی، تاب‌آوری اجتماعی و ممنوعیت دوستی با کفار است. در این چارچوب، هدف نهایی پرستش اجتماعی و تحقق عبودیت کامل خداوند بوده و با نفی سلطه خدایان دروغین و طواغیت، مقاومت تمامی عرصه‌های علمی، اقتصادی و نظامی را در بر می‌گیرد. این رویکرد، دستیابی به بازدارندگی، نزول برکات الهی و زمینه‌سازی برای جامعه توحیدی و ظهور حضرت حجت (عج) را به‌عنوان دستاوردهای اصلی به ارمغان می‌آورد. لینک دریافت مقاله 👇🏻 🌐 https://qabasat.iict.ac.ir/article_725047.html?lang=fa 🆔 @arabsalehi_ir