4_5956482670132205360.mp3
2.81M
آموزش استعاره مکنیه
اولین پادکست آموزشی ادبیات فارسی
@arayehha
4_5956482670132205361.mp3
3.61M
آموزش اضافه استعاری
اولین پادکست آموزشی ادبیات فارسی
@arayehha
نکته سی و هفتم: حسن تعلیل
#دکترروحاللههادی
برگرفته از کانال حافظ خوانی و حافظ دانی
🍁🍁
C᭄❁࿇༅══════┅─
@arayehha
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
«سعدی، استثناءِ منقطع، و تأثیرپذیریهای احتمالی»
#دکتراحمدرضابهرامپورعمران
«استثناءِ منقطع» آرایهای است معنایی که بهرغم حضور در متونِ کهن، در سدهٔ اخیر شناسایی و ترفندهای زبانیِ آن در کتبِ بلاغی مطرحشدهاست. در این آرایه مستثنا از جنس مستثنامنه نیست و همین تفاوت در جنس، زیبایی میآفریند. در این بیت حافظ، "صراحیِ می ناب و سفینهی غزل" (مستثنا) از جنس "رفیق" نیست؛ اما شاعر آنها را "تنها" رفیقِ یکدلِ خود دانسته:
در این زمانه رفیق که خالی از خلل است
صراحی می ناب و سفینهی غزل است
ازآنجاکه جایی دیگر به کموکیفِ ادبی و تاریخچهٔ شناساییِ این آرایه پرداختم،* از تکرارِ آن نکات میپرهیزم. و تنها به این اشاره بسندهمیکنم که اگرچه درخشانترین نمونههای این آرایه را در آثارِ سعدی میتوانیافت،:
_ کس از فتنه در پارس دیگر نشان
نبیند مگر قامتِ مهوشان
هرگز حسدنبردم بر منصبی و مالی
الّا بر آنکه دارد با دلبری وصالی
اما این آرایه در آثارِ پیش از سعدی نیز پیشینه داشتهاست. نمونهرا در بیتی از شاهنامه (در وصفِ دخترانِ شاهِ یمن و عروسانِ آیندهٔ فریدون) میخوانیم:
ابا تاج و با گنج نادیدهرنج
مگر زلفشان دیده رنجِ شکنج
هدف از این یادداشت اما، حدس و احتمالی است دربارهٔ سرچشمههای تأثیرپذیریِ سعدی در توجه ویژه به این آرایه. گرچه در شعرِ شاعرانِ پیشاز سعدی نیز بهندرت نمونههایی از این آرایه را میتوانیافت، اما تاآنجاکه جستجوکردهام پیشاز سعدی این آرایه بیش از هر دیوان و دفتری، در دیوانِ انوری و دیوانِ ظهیرالدینِ فاریابی نمونههایی دارد. و جالب آنکه این دو تن از شاعرانِ موردِتوجّه شیخِ شیراز نیز بودهاند. دربارهٔ توجّه سعدی به انوری، بهویژه زبانورزیها و بیانِ سهلِممتنعِ او، بسیار سخنگفتهاند. یادآورمیشوم ظهیر نیز در زمرهٔ کسانی است که پژوهشگران به تأثیرپذیریهای سعدی از او اشارهکردهاند و سیر و تکاملِ غزل عاشقانهٔ پیشاز سعدی را به او، انوری و جمالالدینِ اصفهانی متّکیدانستهاند. ازهمینرو ظهیر را «واسطهٔ بینِ انوری و سعدی» خواندهاند (استاد سیروسِ شمیسا، سیرِ غزل در شعرِ فارسی، انتشاراتِ فردوس، چ چهارم، ۱۳۷۳، ص ۸۱؛ نیز صص ۷۵، ۷۷، ۱۳۲).
نمونههایی از این آرایه در شعرِ انوری:
_ در بزمِ امل ز بخششِ تو
محروم ندیده جز ریا را
(دیوان، بهکوششِ استاد مدرسِ رضوی، انتشاراتِ علمی و فرهنگی، چ پنجم، ۱۳۷۶، ج ۱، ص ۵).
_ ای یافته هرچه جُسته از گیتی
جز مثل که این یکی نمییابی
(همان، ج ۱، ص ۴۵۲).
_ ز شِبه و مثل بعیدی، ازآن نیاریدید
بهجز در آینه أمثال و جز در آب أشباه (همان، ج ۱، ص ۴۰۲).
ابیاتی از دیوانِ ظهیر:
_ تمتّعی که من از فضل در جهان دیدم
همان جفای پدر بود و سیلیِ استاد
(دیوانِ ظهیرالدینِ فاریابی، بهتصحیحِ استاد امیرحسنِ یزدگردی، بهاهتمامِ استاد اصغرِ دادبه، انتشاراتِ قطره، ۱۳۸۱، ص ۵۸).
_ دلی که از تفِ کینِ تو گرم شد روزی
بهجز مفرّحِ تیغت نبود درمانش (همان، ص ۱۱۰).
_ بهجز شماتت و یأسم نداد وعدهٔ تو
ازآنسپس که دو ماهش گذشت از حاله (همان، ص ۲۲۱).
_ ای از تو بلند نامِ شاهنشاهی
بگرفته ز ماه دولتت تا ماهی
با عزمِ تو که آسمان به گَردش نرسد
جز فتح و ظفر کهرا رسد همراهی؟!
(همان، ۳۷۳).
بهویژه بنگرید به این بیتِ ظهیر:
به دَورِ او ز بس آثارِ عدل نتواندید
مگر به زلفِ بتان نسبتِ ستمکاری! (همان، ص ۱۶۵)؛
و بسنجید آن را با این بیتِ مشهور از بوستانِ سعدی:
کس از فتنه در پارس دیگر نشان
نبیند مگر فتنهٔ مهوشان!
* دانشنامهٔ حافظ و حافظپژوهی، به سرویراستاریِ استاد بهاءالدینِ خرمشاهی، انتشاراتِ نخستان، ج ۱، صص ۱۵۲_۱۴۹).
🍁🍁
C᭄❁࿇༅══════┅─
@arayehha
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
هدایت شده از نبض قلم
🔺اطلاعیه فروش کتاب
تا تو هستی غزل هست📚
مجموعه غزلهای بانو صفیه قومنجانی
قیمت۱۲۰۰۰۰تومان
علاقمندان برای تهیه این کتاب می توانند
با کاربری 👇
@amirhoseinkayvani
⏪در تلگرام و ایتا
مراجعه نموده و ثبت سفارش نمایند
🔷🔷🔷
🔰ممنون میشم اگه پیام تبلیغ کتاب
#تاتوهستیغزلهست رو در صفحات شخصی خودتون و کانال و گروه های که عضو هستید منتشر کنید
ارادتمند شما #صفيهقومنجانی
@nabzeghalam
@arayehha
هدایت شده از بشارت بهشت
🔺اطلاعیه فروش کتاب
تا تو هستی غزل هست📚
مجموعه غزلهای بانو صفیه قومنجانی
قیمت۱۲۰۰۰۰تومان
علاقمندان برای تهیه این کتاب می توانند
با کاربری 👇
@amirhoseinkayvani
⏪در تلگرام و ایتا
مراجعه نموده و ثبت سفارش نمایند
🔷🔷🔷
🔰ممنون میشم اگه پیام تبلیغ کتاب
#تاتوهستیغزلهست رو در صفحات شخصی خودتون و کانال و گروه های که عضو هستید منتشر کنید
ارادتمند شما #صفيهقومنجانی
@nabzeghalam
@arayehha
May 11
آرایه های ادبی
۶ آذر زادروز حسین معصومی همدانی
(زاده ۶ آذر ۱۳۲۷ همدان) استاد دانشگاه
او مدرس ادبیات فارسی، تاریخ ریاضیات، تاریخ علم و فلسفه علم در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و دانشگاه صنعتی شریف است.
درجه کارشناسی مهندسی برق را در سال ۱۳۵۱ از دانشگاه صنعتی آریامهر (صنعتی شریف) دریافت کرد و در سال ۱۳۸۵ در رشته تاریخ علم از دانشگاه پاریس ۷ فارغالتحصیل شد. رساله دکتری او درباره ابنهیثم است و استاد راهنمای او رشدی راشد بود.
وی پس از چند سال کار در مرکز نشر دانشگاهی، با آن سازمان «قطع رابطه» کرد. احمد سمیعی، سردبیر فصلنامه نشر دانش (وابسته به مرکز نشر دانشگاهی) معصومی همدانی را «دارای نبوغ در عرصههای متعدد و متنوع علمی و ادبی و فرهنگی» دانستهاست.
وی یکی از ۱۲۵ نفر از استادان دانشگاه صنعتی شریف بود که طی بیانیهای در روز ۵ خرداد ۱۳۸۸ خواستار تبلور عقلانیت در مدیریت کشور و مشارکت فعال در انتخابات شدند. در این بیانیه از خارج کردن تدریجی متخصصان باتجربه از دایره تصمیمگیری، تکیه بر شعارهای عوامپسند، مانند مبارزه با مافیا و مظلومنمایی با وجود در اختیار داشتن تمام ابزار قدرت، تحقیر مردم و سعی در تطمیع آنان بهنام عدالتطلبی از خزانه ملی، شکستن حرمت بزرگان و اندیشمندان و همچنین سوءاستفاده از احساسات پاک دینی و عدالتطلبانه مردم در جهت فعال کردن شکافهای فرهنگی و طبقاتی، با ایجاد تضاد و تفرقه در سطح ملی و… انتقاد شده بود.
آثار:
ترجمه کتاب جزء و کل نوشته ورنر کارل هایزنبرگ
مردم شناسی هنر
ترجمه کتاب فلسفه علوم طبیعی نوشته کارل همپل
زندگینامه علمی دانشمندان اسلامی "ویراستار و سرپرست"
ترجمه کتاب شان علم، نوشته کارل فریدریش فون وایتزکر
خاکستر ناتمام
ایرانیها چه رؤیایی در سر دارند؟ (ترجمه)
ترمودینامیک تعادل (ترجمه)
نسبیت: خاص، عام، کیهانشناختی (ترجمه)
مقالاتی در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
مقالاتی در دانشنامه جهان اسلام
مقالاتی در نشر دانش
مقالاتی در معارف
مقالاتی در تحقیقات اسلامی
مقالاتی در کیهان فرهنگی
تاریخ علم در چهار قرن اخیر در ایران (در مجموعه Aspects of Islamic Civilization از انتشارات یونسکو)
ترجم کتاب نظری کوانتومی نوشت جان پاکینگ هُرن
@arayehha
۶ آذر سالروز درگذشت صادق گوهرین
(زاده سال ۱۲۹۳ -- درگذشته ۶ آذر ۱۳۷۳ تهران) ادیب
او در نوجوانی، به روش سنتی به تحصیل صرف و نحو عربی پرداخت. سپس وارد دورههای ابتدایی و متوسطه شد و در رشتههای ادبیات فارسی و فلسفه از دانشسرای عالی لیسانس گرفت. از آن پس، ضمن تدریس در دبیرستانها، در دوره دکترای ادبیات فارسی به تحصیل ادامه داد و در مقطع دکترا، کتاب «فرهنگ لغات و تعبیرات مثنوی» در ۹ جلد را بهعنوان پایاننامه به نگارش درآورد. وی در این رساله که شاید مهمترین و مفصلترین اثر او بهحساب آید، به ترتیب الفبا، لغات، اصطلاحات، تعبیرات عرفانی، مَجازات، اصطلاحات نجومی، طبی، قرآنی و حدیثی و... را که در مثنوی معنوی مولوی آمدهاند شرح کرده و هر ترکیب را در محل دقیق آن بیان داشته است. وی بیشتر عمرش را صرف تدریس دروس ادبی و عرفان و نیز تربیت دانشجویان این دو مقوله معرفتی کرد و شاگردان فراوانی پرورش داد. برخی دیگر آثار او از این قرارند: پیرچنگی، داستان بهرام گور، شرح اصطلاحات تصوف و شیخ صنعان.
آرامگاه وی در قطعه ۶۶ بهشت زهرا است.
@arayehha