آیه بامداد چهارشنبه : #قرآن . سوره غافر : وَ قالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِينَ «60» و پروردگارتان گفت: «مرا بخوانيد تا براى شما #اجابت كنم. همانا كسانى كه از #عبادت من سر باز زده و تكبّر مى ورزند ، به زودى با سرافكندگى به جهنّم وارد مى‏شوند». نكته ‏ها: سؤال: با اين كه خداوند وعده‏ى استجابت داده است، «ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ» چرا برخى دعاهاى ما مستجاب نمى‏شود؟ پاسخ: الف) بعضى اعمال نظير گناه و ظلم و خوردن لقمه‏ى حرام و عفو نكردنِ كسانى كه از ما عذرخواهى مى‏كنند، مانع استجابت دعا مى‏شود. ب) گاهى آن دعا مستجاب نمى‏شود، ولى مشابه آن مستجاب مى‏شود. ج) گاهى اثر دعا در آينده‏ى خود انسان يا خانواده و نسل او يا در قيامت نتيجه مى‏دهد و فورى مستجاب نمى‏شود. هر دعايى كه مستجاب نشود در حقيقت دعا نيست، چون دعا به معناى طلب خير است و بسيارى از خواسته‏ هاى ما شرّ است نه خير. پيام‏ها: 1- #گفتگو با خداوند، كليد رشد و تربيت انسان است. «قالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي» 2- ميان دعاى انسان و ربوبيّت خداوند، رابطه ‏اى تنگاتنگ است. (اكثر دعاهاى قرآن همراه‏ «رَبَّنا»* آمده است). «رَبُّكُمُ ادْعُونِي» 3- خداوند، از ما خواسته كه به درگاه او #دعا كنيم. «قالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي» 4- در دعا فقط خدا را بخوانيم، نه خدا و ديگران را در كنار هم. «ادْعُونِي» 5- خداوند نيازهاى ما را مى‏داند، ولى دستور دعا نشانه‏ى آن است كه درخواست ما آثارى دارد. «ادْعُونِي» 6- بين دعا و استجابت هيچ فاصله ‏اى نيست. «ادْعُونِي أَسْتَجِبْ» (حتّى حرف «فاء» يا «ثم» نيامده است. اگر مى‏ فرمود: «فاستجب» يعنى بعد از مدّت كمى مستجاب مى‏كنم و اگر مى‏فرمود: «ثم استجب» يعنى بعد از مدّت طولانى.) 7- در دعا و اجابت واسطه ‏اى در كار نيست. «ادْعُونِي أَسْتَجِبْ» 8- استجابت دعا #وعده الهى است. «ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ» 9- اگر دعايى مستجاب نشد لابد به سود ما نبوده است، چون فرمود: «أَسْتَجِبْ لَكُمْ» آنچه را به #نفع شما باشد مستجاب مى‏كنم. 10- دعا نكردن، نشانه‏ى تكبّر است. «يَسْتَكْبِرُونَ» 11- دعا، درمان تكبّر است. «يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِي» 12- دعا، خود عبادت است. «يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِي» 13- دعا عبادتى مخصوص و الهى است. «عِبادَتِي» 14- مجازات خداوند عادلانه و متناسب با نوع رفتار و كردار آدمى است. استكبار امروز، سرافكندگى فردا را به دنبال دارد. «يَسْتَكْبِرُونَ‏- داخِرِينَ»

آیه بامداد پنجشنبه : #قرآن . سوره شورى : ذلِكَ الَّذِي يُبَشِّرُ اللَّهُ عِبادَهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى‏ وَ مَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِيها حُسْناً إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ «23» . اين (فضل بزرگ) چيزى است كه خداوند به بندگانش، آنان كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده‏اند بشارت مى‏دهد. (اى پيامبر! به مردم) بگو: من از شما بر اين (رسالت خود) هيچ #مزدى جز #مودت نزديكانم را نمى‏ خواهم و هركس كار نيكى انجام دهد، براى او در نيكويى آن مى ‏افزاييم. همانا خداوند بسيار آمرزنده و قدردان است. نكته ‏ها: در آيه قبل خوانديم كه پاداش مؤمنان نيكوكار، باغ‏هاى بهشتى و رسيدن به تمام خواسته ‏ها و فضل بزرگ پروردگار است. در اين آيه سخن از پاداش كسى است كه با #هدايت خود ، صدها ميليون نفر را به اين باغ‏ها و خواسته ‏ها رسانده است، يعنى پيامبر اسلام. . اگر هديه يك شاخه گل تشكّر و پاداش لازم دارد، نجات بشريّت چه پاداشى خواهد داشت. با نگاهى به قرآن مى‏بينيم كه شعار تمام انبيا اين بود كه ما جز از پروردگارمان پاداشى نمى‏خواهيم. در سوره شعراء از آيه 109 تا آيه 127، سخن حضرت نوح، هود، صالح، لوط و شعيب عليهم السلام و در سوره سبأ آيه 47، سخن پيامبر اسلام چنين است: مزد و پاداش من تنها بر خداوند است. «إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى اللَّهِ»* البتّه شكى نيست كه مراد انبيا اين بود كه ما #پاداش مادى نمى‏خواهيم، ولى اطاعت كردن و هدايت شدن شما را مى‏خواهيم، زيرا همه آنان پس از آنكه در سوره شعراء درخواست مزد را منتفى دانستند، به مردم سفارش تقوا و اطاعت از خداوند مى‏كردند. «فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُونِ»* . پس انبيا پاداش مادى نمى‏خواهند، ولى مزد معنوى و هدايت مردم را خواهانند كه اين مزد در واقع به #نفع خود مردم است، نظير اينكه استادى به شاگردش بگويد: من از تو مزدى نمى‏خواهم و پاداش من تنها يك چيز است و آن اينكه تو درس بخوانى كه در واقع اين پاداش براى شاگرد است. . #مزد رسالت پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله چيست؟ پيامبر اسلام نيز از مردم درخواست مزد مادى نداشت، ولى چندين مرتبه از طرف #خداوند با كلمه‏ «قُلْ» مأمور شد تا مزد معنوى را كه به نفع خود مردم است، از مردم تقاضا كند. «قُلْ ما سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ» اين مزد معنوى نيز در دو تعبير آمده است. يك بار مى‏فرمايد: من هيچ مزدى نمى‏خواهم جز آنكه هر كه خواست راه خدا را انتخاب كند، «إِلَّا مَنْ شاءَ أَنْ يَتَّخِذَ إِلى‏ رَبِّهِ سَبِيلًا» و يك بار در آيه مورد بحث كه مى‏فرمايد: «لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى‏» بنابراين مزد رسالت دو چيز است: يكى انتخاب راه خدا و ديگرى مودّت قربى‏. جالب آنكه در هر دو تعبير كلمه‏ «إِلَّا» مطرح شده است، يعنى مزد من تنها همين مورد است. با كمى تأمل مى‏فهميم كه بايد راه خدا و مودّت #اهل_بيت يكى باشد، زيرا اگر دو تا باشد، تناقض است، يعنى نمى‏توان گفت: من فقط تابستان‏ها مطالعه مى‏كنم و بار ديگر گفت: من فقط زمستان‏ها مطالعه مى‏كنم. زيرا محصور بايد يك چيز باشد..... . پيام‏ها: 1- بشارت خداوند بس بزرگ و عظيم است. «رَوْضاتِ الْجَنَّاتِ‏- ما يَشاؤُنَ‏- الْفَضْلُ الْكَبِيرُ- ذلِكَ الَّذِي يُبَشِّرُ اللَّهُ عِبادَهُ» 2- نشانه بنده خدا ايمان و عمل صالح است. «عِبادَهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ» 3- رمز دريافت آن همه نعمت و بشارت، بندگى خدا و ايمان و نيكوكارى است. عِبادَهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا ... 4- مودت قربى مصداق روشن ايمان و عمل صالح است. يُبَشِّرُ اللَّهُ عِبادَهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ‏ ... إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى‏ 5- درخواست مزد از زبان خود سنگين است، لذا پيامبر مأمور مى‏شود از طرف‏ خداوند مزد خود را به مردم اعلام كند. قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ‏ ... 6- مودّت بدون #معرفت امكان ندارد. (پس مزد رسالت قبل از هر چيز شناخت اهل بيت پيامبر است سپس مودّت آنان) «إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى‏» 7- مودّت بدون #اطاعت، ريا و تملّق است. (پس مودّت قربى يعنى اطاعت از آنان) «إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى‏» 8- قربى معصومند. زيرا مودّت گناهكار نمى‏تواند مزد رسالت قرار گيرد. «إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى‏» 9- مودّتى كه قهراً همراه با معرفت و اطاعت است تنها در اهل‏بيت مستقر است. (كلمه «فى» رمز آن است كه جايگاه مودّت تنها اهل‏بيت است.) «فِي الْقُرْبى‏» 10- مودّت فى القربى، راهى براى كسب خوبى‏ هاست. «إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى‏ وَ مَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً» 11- مودّت اهل بيت عليهم السلام، برجسته‏ ترين حسنه است. «الْمَوَدَّةَ فِي

آیه بامداد یکشنبه : #قرآن . سوره جاثيه‏ : مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ أَساءَ فَعَلَيْها ثُمَّ إِلى‏ رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ «15» . هر كس كار شايسته ‏اى انجام دهد، پس به سود خود اوست و هر كس #عمل بدى مرتكب شود، پس به زيان خود اوست، سپس به سوى پروردگارتان #بازگشت داده مى‏شويد. نكته‏ها: قرآن بارها با بيانات گوناگون به اين اصل اشاره فرموده است كه نتيجه عمل به خود انسان بر مى‏گردد، چنانكه مى‏فرمايد: «وَ مَنْ يَشْكُرْ فَإِنَّما يَشْكُرُ لِنَفْسِهِ وَ مَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ» هر كس شكر كند، پس براى خويش شكر كرده و هر كس كفران ورزد به #زيان خويش است. «فَمَنِ اهْتَدى‏ فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ ضَلَّ فَإِنَّما يَضِلُّ عَلَيْها» هر كس هدايت پذيرفت، به #نفع خود اوست و هر كس گمراه شد، به ضرر خود اوست. . پيام‏ها: 1- نظام كيفر و پاداش الهى عادلانه و بر اساس #عملكرد نيك و بد خود انسان است. مَنْ عَمِلَ صالِحاً ... وَ مَنْ أَساءَ 2- خداوند، به كار خير انسان نيازى ندارد. «عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ» 3- انسان‏ها در برابر قانون الهى مساوى هستند. (انسان، هر كه باشد و عمل، هر چه باشد، مورد كيفر وپاداش قرار مى‏گيرد.) مَنْ عَمِلَ صالِحاً ... وَ مَنْ أَساءَ فَعَلَيْها 4- خدا انسان را آزاد آفريده است. مَنْ عَمِلَ صالِحاً ... مَنْ أَساءَ 5- دليل معاد، #عدل الهى است. مَنْ عَمِلَ صالِحاً ... مَنْ أَساءَ ... إِلى‏ رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ‏ 6- #معاد، اميدى به صالحان و هشدارى به خلافكاران است. «إِلى‏ رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ» 7- قيامت قهرى است و به اختيار انسان نيست. «تُرْجَعُونَ» 8- پاداش و كيفر الهى، اقتضاى ربوبيّت اوست. «إِلى‏ رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ»