وسایل ارتباط جمعی و #از_خود_بیگانگی در تمدن امروز
آیت الله #شهید_مطهری
🔹یكی از مواهب برای انسان این است كه شرایط برایش فراهم باشد ولی هیچ چیز برای او تحمیلی نباشد. گاهی فكر هم برای انسان تحمیلی است، ذوق هم تحمیلی است، عاطفه هم تحمیلی است و این مصیبت #تمدن جدید است.
🔹شما ببینید امروز این #وسایل_ارتباط_جمعی- و به قول اینها #رسانه_های_عمومی - دارد انسانها را مسخ می كند، یعنی انسانها را آن طور می سازند كه دل خودشان بخواهد نه آن طور كه مصلحت واقعی آنهاست یا مطابق آنچه كه انسانها خودشان برای خودشان انتخاب كرده اند. وقتی چیزی را بخواهند، دائماً به گوش آدم می خوانند، جلو چشم او می آورند، آنقدر می آورند كه اصلاً روح انسان را مسخ می كنند و انسان نمی تواند غیر از آن فكر كند.
🔹این مسئله ی مسخ انسان كه در تمدن امروز وجود دارد هیچ زمانی مشابهش وجود نداشته. الآن به شكلی است كه هیچ كس در انتخاب هیچ چیزی نمی تواند #آزادی داشته باشد، با اینكه انسان امروز در یك حد بالاتری از #دانش و #معرفت قرار دارد. مثلاً انسان می خواهد یك لباس انتخاب كند، هزار و یك لِم و كلك و فن است كه آن لباسی را كه فلان كارخانه تولید كرده به تن او بپوشانند.
🔹آنقدر #تبلیغات می كنند، آنقدر #تلویزیون نشان می دهد كه وقتی شخص از كنار خیابان رد می شود و یك #مانكن با هزاران طنّازی در یك فروشگاه است، این بدبخت بی جهت به آنجا كشیده می شود. نمی خواهد آن لباس را بخرد ولی روی این جهت اغفال می شود. می رود به خیال خودش دو سه كلمه با او حرف بزند، ده دقیقه حرف می زند. یك وقت به خود می آید می بیند كه چند تكه لباس هم زیر بغلش است و دارد خارج می شود. مجبور است آن را بپوشد. این امر به او تحمیل می شود. تازه اینها تحمیل های خیلی ساده است والاّ همه جور #فكر و ذوق و سلیقه و عاطفه و همه چیز به مردم به زور تحمیل می شود.
🔹این چه كمالی است برای انسان؟ ! همان چیزی است كه خودشان آن را «از خود بیگانگی» نامیده اند. نهایت از خود بیگانگی در تمدن امروز وجود دارد؛ یعنی در عین اینكه انسان به طور كلی از اسارت #طبیعت آزاد شده است ولی همین امر سبب اسارت انسان برای انسان شده به شكل دیگری و به نوعی #بردگی منجر شده است به شكل دیگری.
مجموعه آثار شهید مطهری . ج15، ص 222-223
#سواد_رسانه
@andisheengelabi
🖌تحلیلی بر بیانات دیدار دانشجویی حضرت آقا:
🔎سه گانه تمدن ساز در یک دیدار راهبردی
🔸بحران بهداشتی جهانی خودساخته یا #غافلانه_موذیانه غرب باعث شد که نقاط ضعفِ معرفتی، مدیریتی و اجتماعی غرب، رو شده و ضعف الهیاتی برای تولیدمعنای برتر و کارآمد و امیدبخش زندگی و #بن_بست_فلسفه_اجتماعی جهت انسجام و انظباط بخشی به جامعه، علنی شده و به اثبات بین الاذهانی برسد.
🔸در چنین فضایی و در شرایطی که دنیا در حال تغییر وضعیت تمدنی است و جهان بشریت #انتظار یک جهش و شیفت فکری_معرفتی را در زمینه مدیریت و تحولات پارادایمی دارد، رهبرانقلاب با همان درایت و آرامش و تیزبینی همیشگی، قرار سالانه اش با جوانان تحصیلکرده و بدنه علمی_انرژیک جامعه را تعطیل نمی کند و به مقولات بسیار جدی و جریان ساز تاکید و اشاره می نماید.
🔸در این نشست صمیمی که با وجود چاشنی مجازی بودن، چیزی از ارزش های معرفتی و معنوی و تشکیلاتی آن کم نمی شود، به موضوعات متعددی اشاره می شود که اگر بخواهیم در سه مقوله بسیارمهم خلاصه کنیم، ۱.تقویت فرد و خانواده، ۲.چابک سازی و پاسخگوبودن ساختارها و ۳.مساله گفتمان سازی، بعنوان سه عنصر برجسته در یک تحلیل اجتماعی و ساخت تمدنی قابل فهم و اشاره است.
◽️مستحضرید که هرساختاری برای حفظ پویایی و فرار از خستگی و ناکارآمدی، بایستی پاسخگو بوده و از نیروهای تازه نفس و خوش فکر برای #بروزرسانی خود بهره مند شود. بنظر می رسد که رهبرانقلاب با درک درست این نکته که جریان #بروکراتیزه_شدن_ساختارها نیازمند کنترل و بازتعریف و ایجاد پویایی است، مساله #مطالبه_گری جدی را در صحبت هایشان پررنگ تر از همیشه مطرح نمودند.
◽️در همین راستا و درجهت چابک سازی و شکوفایی ساختارها، #تقویت_فرد و عامل را بعنوان راه حل کارآمدسازی و کاستن از ضعف های نظام بروکراتیک برشمردند و با نام بردناز #شخصیت_افق_گشا و جریان سازی چون #سپهبدشهیدحاج_قاسم_سلیمانی و همچنین #دولت_جوان_حزب_اللهی بعنوان راه علاج مشکلات مدیریتی کشور، بر این مساله صحه گذاشتند. دقت در اینکه عامل را مکمل و راهبر و نه نقطه مقابل و بدیل ساختار می دانند، نکته مهمی در فهم ذهنیت اجتماعی حضرت آقا می باشد.
◽️نکته مهم دیگر گفتمان سازی و ایجاد ذهنیت صحیح در افکارعمومی بود که بعنوان یک ضرورت فوری مطرح گردید تا ایده های انقلابی و تمدنی در اتاق فکرها و اندیشکده ها جانماند و طبیعتا #پیوست_رسانه_ای داشتنِ اندیشه های دینی و انقلابی، لازمه این امر مهم و ضروری است.
◽️لازم به توضیح می باشد که هرساختاری برای تثبیت و مردمی سازی ایده هایش نیازمند #گفتمان_سازی و کاررسانه ای فعال می باشد اما بدون تربیت عناصر و انسان های تربیت یافته، به مرور دچار فرسودگی و کهنگی خواهد شد و از تب و تاب اولیه خواهد افتاد و قابلیت انتقال به نسل های آینده را از دست خواهد داد.
◽️بهمین منظور ایشان با دقت نظر به ویژگی های انسان طراز انقلابی، #معرفت و #معنویت را جهت رفع انحراف و انفعال بعنوان فاکتورهای جدی مطرح نمودند که طبیعتا نقش تربیت و کارفرهنگی در محیط های آموزشی رسمی و غیررسمی و حتی رسانه ای بسیار مهم و چشمگیر خواهد بود.
🔹تاکید بر معرفت افزایی و تکیه بر معنویت اصیل دینی در حرکت های علمی و اجتماعی و در عصر پست مدرن و #افول_ابَرروایت_ها، نوعی ساختارشکنی و راهبری تمدنی است که نشان از تسلیم نشدن و حفظ استقلال جریان انقلاب در برابر #نظریات_تزریقی و چارچوب سازی معنایی غربی است که عقلانیت بشر را در تنگنایِ #به_چه_بیندیشیم و #چگونه_بیندیشیمِ جبری_رسانه ای خودشان، به مرحله حذف کامل کشیده اند.
🔹همانگونه که مورد تاکید رهبر انقلاب نیز قرار گرفت، #خانواده بعنوان هسته اصلی تمدن دینی مقوله ای است که بایستی جدی گرفته شده و تمامظرفیت های رسانه ای و ذخیره های معرفتی و آموزشی نظام در خدمت تقویت این #عنصرتمدن ساز و محوری #سبک_زندگی_اسلامی قرار بگیرد که اگر چنین نشد، در بلندمدت، آسیب هایی چون طلاق و اعتیاد و افسردگی و بی هویتی ناشی از ضعف بنیه خانوادگی، بعنوان #پاشنه_آشیل نظام، گریبان جامعه را خواهد گرفت.
🔹پس تقویت فرد و خانواده، گفتمان سازی و فهم درست کاررسانه ای، تقویت ساختارهای کارآمد و مهربان و پاسخگو مقولاتی است که با تربیت انسان های مومن، انقلابی و جریان ساز و دریک کلام، #افق_گشا(اینتروپر) ممکن و هموار خواهد شد.
🖋علیرضامحمدلو، پژوهشگر حوزه دین و رسانه
@andisheengelabi