✅ #گفتگوهای_فقهی 6
⏮ #شورای_فتوا و #مرجعیت_شورایی
🔶 آیتالله ملک زاده
⏮ #پرسش:
آیا بهتر نیست که به جای #مرجعیت_فردی، #شورای_فتوا و مرجعیت شورایی وجود داشته باشد و در هر مسأله، #نظر_اکثریت اعضای آن شورا، به عنوان فتوای شرعی منتشر شود و همه مردم از آن فتوا پیروی نمایند؟
💥 #پاسخ:
از #آیات و اخباری که در باب رجوع مردم به فقها و #تقلید از آنان و #حجیّت_قول و فتوایشان مورد استناد قرار میگیرند، مثل آیه سؤال: «فَاسألوا أهل الذکر إن کنتم لاتعلمون» ، آیه نفر: «... لیتفقّهوا في الدین و لینذروا قومهم إذا رجعوا إلیهم لعلّهم یحذرون»، توقیع شریف: «و أما الحوادثُ الواقعةُ فَارجِعوا فيها إلى رواةِ حديثنا، فإنّهم حُجّتي عليكم، و أنا حجة الله»، روایت: «من کان من الفقهاء صائناً لنفسه حافظاً لدینه مخالفاً لهواه مطیعاً لأمر مولاه فللعوام أن یقلّدوه» که به تعبیر شیخ اعظم انصاری، آثار صدق در آن مشهود است، و آیات و #روایات دیگر، نه تنها نمیتوان حجیت و اعتبار شرعی برای شورای فتوا و مرجعیت شورایی استنباط و استفاده نمود، بلکه خلاف این دیدگاه استفاده میشود و ظاهراً از نظر #شارع_مقدس، #محوریت_اجتماعیِ_افراد در میان #امت_اسلامی و شیعیان موضوعیت داشته است.
این #خطابات_شرعیه، به تعبیر مشهور، دارای #اطلاق_مقامی هستند؛ چون شارع در #مقام_بیان بوده است و در عین حال، عموم مردم را به #فردِ_فقیه و آحاد و افرادی که فقیه میباشند، به نحو عامّ و طِلق بدلی، ارجاع داده و نفرموده است که به فتوای اکثریتِ فقها رجوع شود.
🔶 شایسته تذکار است که معمولاً و به خصوص در #زمان_حاضر که #مسائل_فقهی_متنوّع و حقیقتاً فراوانی پدید آمده است، هر یک از مراجع عظام تقلید دارای یک #هیأت_استفتاء هستند که مرجع را در #صدور_فتوا یاری میدهند. و بیشتر یا حتی احیاناً همه اعضای آن هیأت، علاوه بر تسلط بر #مبانی_فِقاهی و اجتهادیِ آن مرجع، خود مجتهد یا #قریب_الاجتهاد هستند. مرجع تقلید در پاسخگویی به بسیاری از سؤالات و استفتاءات، به خصوص در مورد مسائل جدید و #مستحدثه، گذشته از بهرهگیری از #نظرات_کارشناسی در حوزه #موضوعشناسی و #مسألهشناسی، نخست به بحث و #گفتگوهای_فقهی و استدلالی با اعضای هیأت استفتای خویش و نیز بررسی آراء و انظار فقها و مراجع دیگر در آن مسأله و یا حتی مسائل مشابهش میپردازد، سپس رأی و فتوای فقهی خود را که به نحو مستدل و از جمعبندی ادله به دست آمده است، اعلام میکند. اما به هر حال، و پس از همه بحثها و مشورتها، فتوا را آن مرجع تقلید صادر میکند، مسؤولیتش با خود اوست و #حجیت آن نیز مربوط به فقاهت اوست.