📌 چرا برای گفتمان علوم انسانی اسلامی در ایران جریان فردید مهم است؟! 💢 سید منیرالدین هاشمی در سال ۱۳۵۹ دفتر مجامع مقدماتی فرهنگستان علوم اسلامی را بنیان نهاد تا به تولید مقدمات علوم اسلامی بپردازند. او در نهایت موفق شد در پایان دهه ۶۰ اندیشه فلسفی جدیدی با عنوان «فلسفه نظام ولایت» بر مبنای اصالت فاعلیت بنیان نهد و تا اسفند ۱۳۷۹ که در سن ۵۵ سالگی درگذشت، نیز گام ضروری دوم اندیشه خود، یعنی بنیانگذاری روشهایی برای تولید علم (حجیت، معادله، مدل) بر اساس این فلسفه جدید التاسیس را به سرانجام برساند و بعد از ایشان مسئولیت این نهاد به عهده سید محمد مهدی میرباقری بوده است. ⭕️ این نهاد با اینکه منکر تاثر از جناب فردید می باشد ولی در مسیر تحول و غرب ستیزی بی نصیب از اندیشه او نبوده است! ⭕️ فرهنگستان علوم اسلامی وجه تمایز بسیاری از اندیشه ی فردید دارد ولی در تحلیل های خود از غرب و تکنولوژی از اندیشه ی فردید هم استفاده کرده است. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 دیدار خصوصی دو رئیس فرهنگستان 💢 گفتگوی صمیمی جناب داوری اردکانی و آیت الله سید محمد مهدی میرباقری لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 تاریخ و نظریه ها 💢 هر جامعه ای متناسب با نیاز های اجتماعی و فرهنگی اش علومی را تولید می کند و اگر جامعه ای توانسته است فرهنگی و تمدنی ایجاد نماید نشان از آن دارد که اندیشه هایی در باب انسان و جهان و طبیعت و روابط میان انسان ها و روابط انسان و طبیعت داشته است. علوم انسانی ، علومی اند که با تاریخ مرتبط اند، به کنش انسانی مرتبط اند، نیازمند به بحث نظری اند، نظری به معنی چارچوب مفهومی که از طریق آن چارچوب مفهومی و نظری می توان سخن از علوم انسانی تبیین کننده و توصیف کننده را داشت. در تمدن اسلامی مبتنی بر آیات قرآن و نیاز های جامعه، علومی ناظر به حیات انسانی و کنش انسانی شکل گرفت از جمله عرفان ، اخلاق عملی ، حکمت عملی و فقه که علم فقه موثر ترین این علوم بر کنش انسان بود و از عمومیت بیشتری در تبیین و توصیف و تجویز کنش انسانی بهره داشت . لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 تاریخ و نظریه ها 💢 هر جامعه ای متناسب با نیاز های اجتماعی و فرهنگی اش علومی را تولید می کند و اگر جامعه ای توانسته است فرهنگی و تمدنی ایجاد نماید نشان از آن دارد که اندیشه هایی در باب انسان و جهان و طبیعت و روابط میان انسان ها و روابط انسان و طبیعت داشته است. علوم انسانی ، علومی اند که با تاریخ مرتبط اند، به کنش انسانی مرتبط اند، نیازمند به بحث نظری اند، نظری به معنی چارچوب مفهومی که از طریق آن چارچوب مفهومی و نظری می توان سخن از علوم انسانی تبیین کننده و توصیف کننده را داشت. در تمدن اسلامی مبتنی بر آیات قرآن و نیاز های جامعه، علومی ناظر به حیات انسانی و کنش انسانی شکل گرفت از جمله عرفان ، اخلاق عملی ، حکمت عملی و فقه که علم فقه موثر ترین این علوم بر کنش انسان بود و از عمومیت بیشتری در تبیین و توصیف و تجویز کنش انسانی بهره داشت . ⭕️ اما با ظهور مدرنیته و تحولات بزرگی مثل رنسانس ، شکاکیت نسبت به دین و فلسفه، انقلاب صنعتی ، انقلاب فرانسه، انقلاب آمریکا و شکل گیری جامعه مدرن اروپایی در آمریکا و تدوین قانون اساسی آمریکا، اندیشه و بنیان جدیدی در علوم انسانی ایجاد شد که بیشتر به منافع و طبیعت و زندگی انضمامی و روزمره انسان توجه داشت .این تلقی از حیات انسانی و مدرنیته و علوم برآمده از تحولات غربی، از اوایل قرن سیزدهم هجری وارد دنیای اسلام شد و انسان مسلمان با این تحولات آشنا شد که در مواجهه با تمدن غرب و مدرنیته برخی به سمت تقلید و ترجمه مطلق این آثار حرکت کردند، برخی به ستیز مطلق برخاستند و برخی هم بی خیال بودند ودغدغه ای نسبت به این مسئله نداشتند. اما جریان چهارمی با عنوان احیاء تفکر اسلامی و بیداری اسلامی شکل گرفت که از سید جمال الدین اسدآبادی و شاگردان او شروع شد و با دیگر متفکران و عالمان اسلامی ادامه یافت . ⭕️ این نهضت، نهضتی بود برای جمع اسلام و تجدد ، نهضتی برای اینکه انسان مسلمان در مواجهه با تحولات و بحران هایی که انسان متجدد با آن درگیر است مثل بحران های معرفتی ، الحاد ، سودگرایی و بحران های اخلاقی و دیگر مسائل آن، بتواند مواجهه ای منطقی و عالمانه و عاقلانه با تمدن و فرهنگ ومحصولات آن داشته باشند،که نه به تکفیر بیانجامد و غرب را شیطانی بدانند و نه مقهور غرب شده و به صحیح انگاری تمام گزاره های غربی قائل شوند. ⭕️ اندیشمندانی مثل سید جمال الدین اسدآبادی ، محمد عبده،سیدقطب ، اقبال لاهوری، شهید صدر ، شهید مطهری ، امام ، علامه و روشنفکران و مصلحان دیگری که تلاش های فراوانی در این زمینه داشته اند ، این گفتمان در باب احیاء تفکر اسلامی سعی کرده اند تا مسلمانان برخوردی عاقلانه و آگاهانه هم با مدرنیته و هم سنت اسلامی و میراث علمی تمدن اسلامی داشته باشند. ⭕️ جریانی که در آن هم تراث علمی تمدن اسلامی باز خوانی می شنود و هم یک مواجهه عمیق با قرآن و روایات وعقل اتفاق می افتد و یک دستگاه اجتهادی و منطقی سامان می یابد. از سوی دیگر یک مواجهه حکیمانه و اجتهادی و انتقادی با تراث بشری تمدن غرب و کشور های تابع تمدن غرب آغاز می کند . به تعبیر آیت الله خامنه ای یک مبادله فرهنگی میان اسلام و غرب برقرار میکند که به صورت اجتهادی سعی در تولید و تبیین معارف اسلامی در نسبت با نوآوری های جهان جدید هست دارد. ⭕️ ابتدای این جریان را می توان در سید جمال و شاگردانش دید ولی مراحل تکامل یافته آنرا باید در آثار حضرت امام وعلامه طباطبایی و شهید مطهری و اشخاص دیگری مثل شهید بهشتی، شهید صدر ، امام موسی صدر ، آقای جوادی وآقای مصباح دید و مراجعه کرد. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ 🆔 @olum_ensani_eslami

📌 خوانش مباحثِ نظری در بسترِ تاریخ 💢 من تقريباً مباحث نظری و تاريخی را پی در پی می گويم؛ يعنی در يک جلسه، بيشتر روی مسائل تاريخی متمركز می شويم و در جلسه بعد، مباحث نظری ای كه در بستر تاريخ شکل گرفته را بررسی می‌کنیم. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

💢 من تقريباً مباحث نظری و تاريخی را پی در پی می گويم؛ يعنی در يک جلسه، بيشتر روی مسائل تاريخی متمركز می شويم و در جلسه بعد، مباحث نظری ای كه در بستر تاريخ شکل گرفته را بررسی می‌کنیم. ⭕️ به شما هم توصیه می‌کنم كه هيچ وقت مباحث نظری را بدون زمينه تاريخی آن مطالعه نکنيد. اگر ما به صورت خشک مسائل و موضوعات علمی را مطالعه كنيم، خصوصاً اگر فلسفه باشد، در واقع از باطن آن مسائل و موضوعات چيزی درک نمی كنيم؛ علی‌رغم این‌که ممكن است همه صورت‌هايش را ياد بگيريم؛ لذا اين خيلی مهم است كه هر علمی را در بستر تاريخی‌اش مطالعه کنیم؛ مثلاً وقتی يک مكتب سياسی ، مثل ماركسيسم يا فاشيسم، را بررسی می كنيم، ممکن است به دايرةالمعارف‌ها مراجعه کنیم و آنها هم درباره اصول ماركسيسم و فاشيسم توضیحات خوبی داده باشند، و ما هم این توضیحات را خيلی خوب ياد بگیریم، ولی چيزی از آن درک نمی کنیم؛ بنابراین، اگر پيدايش اين مکاتب را در بستر تاريخ و سير و تحولات تاریخی‌شان بررسی نكنيد، روح حاکم بر آنها را درک نمی كنید. ⭕️ علت اين‌كه ما درس‌خوان‌های زيادی داريم ولی متفكر و صاحب‌نظر كم داريم، همين است كه افراد دانشگاهی و حوزوی ما کتاب‌های درسی و علمی را می خوانند و همه را هم امتحان می‌دهند و نمره‌ قبولی هم می‌گيرند، ولی چون فقط به فهم صورت مطالب اکتفا کرده و از معنا و باطن آنها چيزی دريافت نمی‌کنند، متفكر و صاحب‌نظری كه بتواند درد‌ها را علاج كند و راهی نشان بدهد، تربیت نخواهد شد. ⭕️ استاد #محمد_رجبی_دوانی 🔻پاورقی: منظور از تاریخ باید مجموعی از فرهنگ و کلان ساختار های جامعه باشد که در فهم عمیق نظریه ها و مفاهیم تاثیر دارند لذا وقتی در جامعه ای از مفهوم و اصطلاح جدیدی که واضع آن جامعه مدنظر نیست و بخاطر گفتمان و هژمونی وارد آن جامعه شده است ، استفاده می شود دچار مشکل می گردند چرا که فرهنگ ، تاریخ و کلان ساختار های ، جامعه مورد هژمون نمی تواند کشش آن اصطلاح های برخواسته از فرهنگ ، تاریخ و کلان ساختار های رقیب را داشته باشد. ⚠️ این نگاه منکر ثبات معرفت شناختی نیست بلکه در امور علمی تاکید دارد هویت های غیر معرفت و هستی شناسانه را نیز مدنظر داشته باشیم. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ 🆔 @olum_ensani_eslami

📌 چرا باید مفاهیم علوم انسانی را در بستر تاریخی و فرهنگی خودشان فهم کنیم؟ 💢 علوم انسانی از #قرن_نوزدهم پدید آمده و نباید آن را ادامه حکمت عملی دانست که از زمان ارسطو تا قرن نوزدهم مورد بحث بوده است. ⭕️ چرا که دانشمندان علوم انسانی با مبانی #اومانیستی، #سوبژکتیویستی و #سکولاریستی به تبیین انسان در هر سه ساحتِ توصیف انسان مطلوب، توصیف انسان محقق و تغییر انسان محقق به انسان مطلوب پرداخته اند. ⭕️ اقتباس از استاد #خسروپناه و اصلاح و تصرف در متن و اصطلاحات دارای بار معنایی خاص. 🔻پاورقی: مفهوم #علوم_انسانی و مباحث و موضوع این علم در طول مفهوم حکمت عملی که در سنت قدما و اسلامی بیشتر از علم انسانی ، علم مدنی یا سیاست مدن خوانده می شد نیست بلکه مفهومی است با بار معنایی جدید که نیاز است همانگونه که بالا ذکر شد در بستر تاریخ و فرهنگ خود مورد وارسی قرار بگیرد و اگر نیاز به بازخوانی هم باشد ذیل این وارسی مفهوم محقق ، طرح گردد بخاطر اینکه هویت تاریخی علوم انسانی پس از تبدیل شدن آن به گفتمان با آن معنایی خاص_ قرن ۱۹_ اجازه نمی دهد که معنایی جدیدی بدون بازخوانی و گفتمان سازی ذیل آن قرار بگیرد. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ 🆔 @olum_ensani_eslami

📌 عکس مربوط به شهید مالکوم ایکس (مدافع حقوق سیاهپوستان) می باشد. 💢 میشل باره نویسنده فرانسوی ، مصداق این انسان مطرح شده در تفکر اومانیسم مدرن را این گونه توصیف می کند : ⭕️ #سفید_پوست ، اورپایی ، تحصیل کرده ، اندیشمند و حساس است و احتمالا می تواند به لاتین و یونانی فکر کند ..... #زن_نیست ، #سیاه_نیست ، #مهاجر_نیست ، حاشیه ای نیست .... لذا احوال شبکه ای از خصوصیات اجتماعی و شخصی متمرکز و یگانه شده است که قدرت را نمایندگی می کند . #من_مسلمان_هستم #توحید_رنگ_نمی_شناسد لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 تاریخ و نظریه ها 💢 با اندیشه های امام و علامه وارد دوران جدیدی از مواجهه با غرب شدیم و این اندیشه ها زیرساخت های نوینی را در فلسفه و الهیات و معارف برای اسلام فراهم آورد مثلا در حوزه سیاست با توجه به فقه و حکمت اسلامی یک نظریه بنیادین در سیاست اسلامی توسط حضرت امام عرضه شد ومردم را نیز بر سر کار آورد و یک نظام جدید تاسیس نمودند و زمینه جدیدی هم برای تولید علوم انسانی اسلامی ایجاد شد . ⭕️ یا حضرت علامه در اصول فلسفه روش رئالیسم به نقد غرب و ایجاد بنیاد های جدیدی برای علوم انسانی پرداختند و حتی در تفسیر المیزان موارد زیادی از مسائل علوم انسانی را از دیدگاه اسلام بررسی کرده و از قرآن استخراج نموده اند. 🔻 مثلا در ذیل آیه 200 آل عمران و آیه 213 بقره ،دستگاه جامعه شناسی اسلام و روابط اجتماعی را به صورت جامع عرضه می کنند که بیش از 300 صفحه مطلب در رابطه جامعه شناسی اسلامی بیان کرده اند . 🔻یا مثلا شهید مطهری در حوزه حقوق زن و نظام خانواده ،فعالیتهای خوبی انجام داده اند. 🔻یا شهید صدر در بحث اقتصاد اسلامی کتاب اقتصادنا را به عنوان بنیاد جدیدی برای ساختار و مکتب اقتصاد اسلامی صورت داده است. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

⭕️ و این کارها نوعا قبل از انقلاب شکل گرفته اند و بر اثر همین آثار بود که مردم و نخبگان باور کردند که اسلام برای ساخت جامعه ظرفیت و توان دارد و الا بدون تولید این نظریات، اعتماد به اسلام در مقابل مکاتب اجتماعی که مدعی داشتن تجویزات عملی در همه عرصه های زندگی بودند، ممکن نبود. ⭕️ اگر گام اول تولید علوم انسانی اسلامی را تاریخ قبل از مشروطه تا مشروطه بدانیم که از سید جمال الدین و شاگردانشان و در ادامه تنبیه الامه و تنزیه المله (با رویکرد فقهی)مرحوم نائینی و شذرات المعارف(با رویکرد حکمی و عرفانی) مرحوم شاه آبادی که در پی ارائه طرح اسلام و راهکار هایی برای حل مشکلات اساسی جامعه اسلامی بودند بدانیم. ⭕️ و گام دوم را از سال 1320 تا 57 داریم که خروجی دستگاه علوم انسانی اسلامی این تاریخ عبارت است از شکل گیری نظام اسلامی و قانون اساسی و ایجاد نهاد های مدیریتی مثل جهاد سازندگی و بسیج و سپاه و بعد مدیریت در حوزه بحران های موجود در این سالها به خصوص مدیریت فرقه ها و مذاهب و به مدیریت کشور در دفاع مقدس و … ⭕️ اما گام سوم این حرکت بعد از دفاع مقدس و ویرانی های آن و عقب ماندگی های ناشی از پهلوی و اختلافاتی که در حوزه سیاست و اقتصاد در مجموعه های دولتی شکل گرفت و شبهه پرانی های روشنفکران و غربگرایان، با محوریت مفهوم تمدن با هدایت و علمداری مقام معظم رهبری برداشته شد و مرحله جدیدی آغاز و نهضت تولید علم و جنبش نرم افزاری آشکارا شروع گردید. ⭕️ ایشان در اوایل دهه هفتاد این مسئله را مطرح کردند و در اواخر دهه هفتاد به خصوص در سال 79 در دانشگاه امیرکبیر بحث جنبش نرم افزاری را بیان کردند که یک جریان جدیدی در تولید علم و علوم انسانی در جامعه ما شکل داد و شاید نقطه مهم این تحول را در نامه ای که دانش آموختگان حوزه علمیه قم در سال 81 نوشتند و پاسخ رهبری به این نامه دادند می توان مشاهده کرد و این آغازی بر سومین دوره تولید علوم انسانی بود که تا کنون ادامه دارد. ⭕️ در این دوره آقای مصباح و آقای جوادی علمداران نظریات علوم انسانی اسلامی هستند و شاگردان ایشان و برخی دیگر از نویسندگان و سخنگویان در ادامه این جریان شروع به فعالیت هایی کرده اند و آثار ارزشمندی را تولید کرده اند. ⭕️ از جمله: 🔻 موسسه امام خمینی که توسط آقای مصباح در زمینه علوم انسانی اسلامی تاسیس شد. 🔻 مجموعه پژوهشگاه حوزه و دانشگاه که از سالهای 60 - 61 توسط آقای مصباح ایجاد شد و بعدا توسط شاگردانشان بخصوص آقای اعرافی سامان داده شد و در برخی از حوزه های علوم انسانی آثار خوبی تولید شده است. ⭕️ مجموعه دانشگاه باقرالعلوم که در حوزه علوم سیاسی و اجتماعی تلاش هایی کرده اند و با ورود آقای پارسانیاو برخی دیگر یک تحول خوبی در آن ایجاد شد و اندیشمندان زیادی تربیت شدند و جامعه المصطفی هم به آن پیوست. 🔻 در حوزه تهران هم 2 مجموعه را داریم که یکی دانشگاه امام صادق که با محوریت آیت الله مهدوی کنی وارد این فضا شدند و مجموعه دیگر هم پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با محوریت آیت الله رشاد آثار فاخری را تولید کرده اند. 🔻 پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی هم از جمله پژوهشگاه های فعال است و در حوزه علوم سیاسی و قرآنی و علوم اجتماعی با محوریت تمدن سازی و الهیات خدمت کارهایی را انجام داده اند و روز به روز بر فعالیت های این مجموعه ها افزوده شده است. 🔻یک سری مجموعه ها ی دیگری هم وجود دارند اما نظریات شفاف و آثار خوبی نداشته اند و هم عرض این مجموعه ها نبوده اند. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ 🆔 @olum_ensani_eslami

📌 عبارت اول رساله (پاسخ به پرسش روشنگری) چنین است: 💢 روشنگری همانا به در آمدن و خارج شدن انسان است از حالت کودکی ، صغارت و محجوریتی که گناهش به گردن خود اوست. کودکی ، صغارت و محجوریت یعنی ناتوانی از به کار گرفتن فهم و عقل خود ، بدون راهنمایی دیگران و اگر علت این کودکی و محجوریت ، نه فقدان فهم ، که نبود شجاعت در به کارگیری فهم خود بدون راهنمایی دیگران باشد، گناه آن گردن انسان است. آری شعار روشنگری این است : (جرئت اندیشیدن داشته باش!) #مدرنیته #امانوئل_کانت #عصر_روشنگری لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 پاسخ به پرسش روشنگری 💢 نویسنده : #امانوئل_کانت ⭕️ برای فهم بهتر جریان و معنای #روشنگری دانش پژوهان عزیز می توانند فایل pdf رساله را مطالعه فرمایند. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b