#با_معارف_نهج، شماره 7
از حقوق بشر علی ع تا حقوق بشر جان لاک
برشی از #خطبه224:👇
وَ اللَّهِ لَوْ أُعْطِيتُ الْأَقَالِيمَ السَّبْعَةَ بِمَا تَحْتَ أَفْلَاكِهَا عَلَى أَنْ أَعْصِيَ اللَّهَ فِي نَمْلَةٍ أَسْلُبُهَا جُلْبَ شَعِيرَةٍ مَا فَعَلْتُه
ترجمه:
به خدا سوگند اگر همه هفت اقلیم را با همه آنچه در آن است به من بدهند تا با گرفتن پوست جو از مورچهای خدای را نافرمانی کنم، چنین نخواهم کرد.
🌻🌴☘☘🌾🌺
برشی از #خطبه216:👇
فَقَدْ جَعَلَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ لِي عَلَيْكُمْ حَقّاً بِوِلَايَةِ أَمْرِكُمْ وَ لَكُمْ عَلَيَّ مِنَ الْحَقِّ مِثْلَ الَّذِي لِي عَلَيْكُم
ترجمه:
خداوند سبحان از طریق ولایت بر شما حق مرا بر گردن شما نهاده و برای شما نیز چنین حقی را بر گردن من نهاده است.
☘🌾🌴🌻🍃
نکته:👇
جان لاک با طرح نظریه حقوق طبیعی(natrural rights) جهان سیاست را وارد دوره جدیدی کرد. بر اساس دیدگاه جان لاک، انسانها از آن روی که انسان هستند، به خاطر طبیعت انسانی خودشان و بدون در نظر گرفتن هیچ عامل دیگر، دارای حقوقی هستند که حاکمان و شهروندان باید آن حقوق را رعایت کنند. دیدگاه جان لاک مبنای قانون (natrural law) و سیاست شد. طبیعی انگاشتن حق انسان استلزامات فراوانی دارد که در جای خود از آن بحث میشود.
در نهج البلاغه نیز امام ع تاکید عجبیی بر رعایت حق حاکم و مردم، رعایت حق دشمن، رعایت حقوق مخالفان و ... دارد. د رکشور ما نیز برخی کنشگران سیاسی به تَبَع برخی عالمان سیاست و حقوق میخواهند در تایید نگاه جان لاک از همین کلمات نهج البلاغه استفاده کنند! 😯😦😥
دقت در زبان امیرالمؤمنین ع نشان میدهد که ایشان منشأ این حقوق را طبیعت انسانی انسانها نمیدانند بلکه "جعل الاهی" را منشأ حقوق انسانها میدانند. مثلا در حق مورچه، خط قرمز امام ع این است که عصیان پروردگار شکل بگیرد و در حقوق حاکم و مردم، تصریح کردهاند که این حق را خداوند جعل کرده است. این تفاوت، تفاوت بسیار بزرگی است که موجب میشود استلزاماتی که نظریه حقوق طبیعی جان لاک دارد با استلزامات نظریه حقوق بشر در نزد علی ع تفاوت زیادی داشته باشد.
#حقوقبشر
#جانلاک
#حقوقطبیعی
@Banahjolbalaghe
باسم الله
#با_معارف_نهج، شماره 8
🌾🌴🍃🌻☘🌛
از حقوق بشر علی ع تا حقوق بشر جان لاک(شماره 2)
در پست پیشین (#با_معارف_نهج، شماره 7) گذشت که جان لاک منشأ حقوق انسان را طبیعت او میدانست و معتقد بود که طبیعت انسانی انسان بدون نیاز به هیچ عامل خارجی، منشأ پاره ای از حقوق است که به نام حقوق طبیعی (natrural rights) نامیده میشود. طبیعی انگاشتن حق انسان استلزامات فراوانی دارد که در جای خود از آن بحث میشود.
در نهج البلاغه نیز از حقوق انسان سخنان زیادی به میان آمده است. برخی کنشگران سیاسی میکوشند بین سخنان امام علی ع و دیدگاه جان لاک که مبنای حقوق بشر غربی قرار گرفته، سنخیتی ایجاد کنند! 😧با این حال شواهد فراوانی در نهج البلاغه وجود دارد که نشان میدهد منشأ حقوق بشر، طبیعت بشری بشر نیست بلکه اراده الاهی است. برخی از این شواهد عبارت است از:👇
1) حقوقی که مردم بر یکدیگر دارند توسط خداوند جعل شده است: ثُمَّ جَعَلَ سُبْحَانَهُ مِنْ حُقُوقِهِ حُقُوقاً افْتَرَضَهَا لِبَعْضِ النَّاسِ عَلَى بَعْض (#خطبه216)
2) درباره [حقوق] بندگان خدا و سرزمینهای خداوند، از خدا بترسید! چون شما [از سوی خداوند] حتی درباره زمین و حیوانات [نیز] مورد سوال قرار خواهید گرفت: اتَّقُوا اللَّهَ فِي عِبَادِهِ وَ بِلَادِهِ فَإِنَّكُمْ مَسْئُولُونَ حَتَّى عَنِ الْبِقَاعِ وَ الْبَهَائِم (#خطبه167)
3) خداوند حرمت انسان مسلمان را بر همه حرمتها برتری داد (إِنَّ اللَّه... فَضَّلَ حُرْمَةَ الْمُسْلِمِ عَلَى الْحُرَمِ كُلِّه (#خطبه167)
#جانلاک
#حقوقطبیعی
#حقوقبشر
@Banahjolbalaghe
بسم الله
#با_شهید_مطهری_در_نهج، شماره 1
🌾🌷🌻☘🌱🎄
#شرایط_مصلح (#عدم_مصانعه و ...)
#حکمت107: انَّما يُقيمُ امْرَ اللَّهِ سُبْحانَهُ مَنْ لا يُصانِعُ وَ لا يُضارِعُ وَ لا يَتَّبِعُ الْمَطامِع
(حکم الاهی را فقط کسی درست اجرا میکند که [با کسانی که باید حکم الاهی درباره آنان اجرا شود] سازشکاری نکند، [در برابر آنان] خودش را ذلیل نکند و به دنبال طمع نرود.)
شهید مطهری در تبیین مصانعه مینویسد: ✍
براى «مصانعه» هنوز نتوانستهام يك معادل فارسى دقيق پيدا كنم. شايد بشود گفت: «سازشكارى» يا «ملاحظهكارى» يا «معاملهگرى». اما نه، همه اينها مصانعه هستند ولى مصانعه چیزی بيشتر از اينهاست.
📣راستی مصانعه چیست؟
1⃣مصلحتهای سیاسیکارانه
آنگاه كه به على ع پيشنهاد كوتاه آمدن در عزل معاويه می شد، اين كار در تعبيرات على ع و يارانش نوعى مصانعه تعبير میشد. على حتى از اينكه به خاطر مصلحت (از آن نوع مصلحتهايى كه سياستمداران خود را با آنها تطبيق می دهند) يك ساعت اجازه دهد معاويه سركار خود بماند امتناع كرد و آن را مصانعه می دانست.
2⃣چاپلوسی
یکی دیگر از مصادیق مصانعه در کلمات حضرت امیر علیه السلام سخن گفتن چاپلوسانه در حضور شخص است.
اصحاب و دوستان احياناً می آمدند و در حضور حضرت امیر علیه السلام او را ستايش می كردند از اینکه اگر نقصى در كارها به نظرشان برسد و ابراز كنند خوددارى مى كردند و على ع به شدت آنها را از اين روش نهى مىكرد و اين عمل آنها را نوعى مصانعه مى خواند و مىگفت: «لا تُخالِطونى بِالْمُصانَعَةِ وَ لا تُكَلِّمونى بِما تُكَلَّمُ بِهِ الْجَبابِرَة» (#خطبه216) با من با سَبك مصانعه معاشرت نكنيد، يعنى چاپلوسانه و تملّق آميز و مداحانه و در لفافه القاب مطنطن و عناوين مجلل سخن مگوييد.
#مصانعه #مطهری #مصلح #مصلحت
@banahjolbalaghe
بسم الله
🔵عدالت طلبان در ترازوی عدالت
عدالت طلبان در جستجوی عدالت، حق مردم را از حاکمیت مطالبه میکنند. این کار برای عدالتطلبی لازم است اما کافی نیست چرا که اگر مردم حقوقی بر گردن حاکم اسلامی دارند حاکم اسلامی نیز حقوقی بر گردن مردم دارد. حق حاکم و حریم حاکم اسلامی، حق مهمی است که درباره آن گفته شده است: «یکی از مهمترین مصالح، حفظ حریم امام عادل است» (دراسات فی ولایةالفقیه" ج 2 ص 592).به عبارت دیگر: حق بین حاکم و مردم یک حق دوسویه است.
عدالتطلبان وقتی به یکی از دو سویهی این حق، تأکید و از سویهی دیگرش غفلت کنند، از عدالت دور شدهاند.
🔻نمونههایی از سخنان امیرالؤمنین علیه السلام در تأکید بر دوسویگی حق حاکمیت و مردم:
1️⃣فَقَدْ جَعَلَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ لِي عَلَيْكُمْ حَقّاً بِوِلَايَةِ أَمْرِكُمْ وَ لَكُمْ عَلَيَّ مِنَ الْحَقِّ مِثْلَ الَّذِي لِي عَلَيْكُم از #خطبه216
(خداوند سبحان از طریق ولایت بر شما حق مرا بر گردن شما نهاده و برای شما نیز چنین حقی را بر گردن من نهاده است).
2️⃣و أُخْصُصْ رَسَائِلَكَ الَّتِي تُدْخِلُ فِيهَا مَكَايِدَكَ وَ أَسْرَارَكَ بِأَجْمَعِهِمْ لِوُجُوهِ صَالِحِ الْأَخْلَاقِ مِمَّنْ لَا تُبْطِرُهُ الْكَرَامَةُ #نامه_53
(... نامه هایی را که در آن تدابیر و اسرار حکومتی ات را درج میکنی، تنها به کاتبی بسپار که بیش از هر کسی جامع صلاحیتهای اخلاقی باشد [یعنی] کسی باشد که وقتی به او احترام مینهی، آنقدر به سُکر و سرمستی نیفتند که جسارت ورزد و در حضور جمع با تو مخالفت بکند).
3️⃣إذَا أَدَّتْ الرَّعِيَّةُ إِلَى الْوَالِي حَقَّهُ وَ أَدَّى الْوَالِي إِلَيْهَا حَقَّهَا عَزَّ الْحَقُّ بَيْنَهُمْ ...وَ يَئِسَتْ مَطَامِعُ الْأَعْدَاءِ. #خطبه_167
(وقتی مردم #حق_حاکم را و حاکم [نیز] حق مردم را رعایت کند، حق در جامعه عزت پیدا میکند .... و طمع دشمنان بریده میشود).
چنیین مضمونی در پاسخ امام رضا(ع) به نامه محمد بن سنان، نیز بیان شده است. ایشان نیز علت حرمت فرار از جنگ را استخفاف امام عادل که خود موجب جرأت و اعتماد به نفس دشمن میشود، ذکر فرمودهاند. (حرم الله الفرار من الزحف لما فيه من الوهن فى الدين و الاستخفاف بالرسل و الائمة العادلة و ترك نصرتهم على الاعداء...لما فى ذلك من جراة العدو على المسلمين)
#با_معارف_نهج البلاغه 232
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a