📌جنبش دانشجویی دانشگاه تبریز
◀️جنبش دانشجویی در ایران طی پنج مرحله از آغاز تا پیروزی انقلاب اسلامی پیشرفت کرده است. مرحله اول به دهه دوم حکومت رضاشاه و تأسیس دانشگاه تهران مربوط و مرحله دوم شامل گسترش تشکیلات و تنوع ایدئولوژیک تا کودتای ۱۳۳۲ است، که تحت تأثیر روشنفکری دینی بود. در مرحله سوم، پس از کودتای ۲۸ مرداد و شکست نهضت ملی، جنبش دچار رکود شد، هرچند وقایعی مانند ۱۶ آذر ۱۳۳۲ نشانههایی از حیات آن بودند. مرحله چهارم با افشای خیانت ملیگرایان و اصلاحات شاه، جنبش را به سمت مبارزه ضد سلطنتی و آمریکایی هدایت کرد. در مرحله پنجم، اندیشه مذهبی در دانشگاهها گسترش یافت و نفوذ روحانیت افزایش یافت، در حالی که جنبشهای ضد سلطنتی و ضد انقلابی نیز فعال بودند.
◀️در دوره تجدید حیات سیاسی در ایران، دو گرایش اصلی خارج از حکومت، یعنی مارکسیسم و ملیگرایی، شکل گرفتند. ملیگرایی آذربایجان بهویژه با مذهب و علمای برجسته در زمان دولت مصدق مرتبط بود. #دانشگاه_تبریز تحت تأثیر این دو جریان قرار داشت و جنبش ملی-مذهبی در آن تقویت میشد. در این زمان، حزب دانشگاه بیشتر تحت کنترل حزب توده و کمونیستها بود، اما مرزبندی مشخصی با مسلمانان نداشتند. با کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، نخستوزیری مصدق به پایان رسید، اما اعتراضات در دانشگاههای تهران و تبریز به برکناری او منجر به دستگیری تعدادی از دانشجویان و بازرگانان توسط نهضت مقاومت ملی شد.
◀️در آذر ۱۳۳۲، دانشجویان دانشکده فنی دانشگاه تهران به روابط سیاسی ایران و انگلیس اعتراض کردند و با سرکوب پلیس روبهرو و در تاریخ ۱۶ آذر، با ورود ریچارد نیکسون به تهران، درگیریها شدت گرفت که منجر به کشته شدن و دستگیری تعدادی از دانشجویان شدند. اگرچه اعتراضات در سالهای بعد کاهش یافت و جریان چپ بر جنبشهای دانشجویی تسلط یافت، اما دانشجویان با حمایت از #نهضت_امام_خمینی در سال ۱۳۴۲ و پیروزی بر جریانات مذهبی، نقش مهمی در پیروزی #انقلاب_اسلامی ایفا کردند.
🖇مقاله کامل را در وبسایت رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بخوانید.
#فصلنامه_۱۵_خرداد #امین_عزیزی #نورالله_کریمیان_کریمی #۱۶_آذر_۱۳۳۲ #جنبش_دانشجویی #دانشگاه_تبریز #انقلاب_اسلامی #حکومت_پهلوی #نهضت_امام_خمینی
🆔 @Bonyadtarikh