🔶 دو نکته در باب #جنگ_احد 🔺 به مناسبت سالروز واقعه اُحد 1️⃣ طبق آیه 155 سوره مبارکه آل‌عمران، یکی از علل اصلی فرار سپاهیان اسلام از میدان جنگ، گناهانی‌ست که قبلاً مرتکب شده‌اند؛ به نحوی که ارتکاب این گناهان، به تدریج زمینه را طوری می‌چیند که شیطان، با موج‌سواری بر این زمینه‌ی باطل، افراد را دچار لغزش کرده، توان ایستادگی در برابر سپاه #دشمن را از آنان سلب می‌کند. البته ممکن است ماجرا به همین جا نیز ختم نشود، بلکه این لغزش (همانند کارزار اُحد)، موجب تنها ماندن فرمانده سپاه ـ که در آن صحنه، شخص #رسول‌الله (ص) بوده ـ شود. به دیگر سخن، «بَعْضِ مَا كَسَبُوا» (بعضی از گناهانی که قبلاً مرتکب شده بودند...)، «موجب تنها گذاشتن ولی خدا در میدان حساس کارزار می‌شود». این آیه و شأن نزول آن، به خوبی بیانگر این درس است که مؤمنین، نسبت به ارتکاب گناه باید بسیار حساس بوده، جانب تقوا را تمام و کمال رعایت نمایند؛ زیرا که دامنه‌ی اثرگذاری گناه، ممکن است به خودِ فرد یا اطرافیان او محدود نشود، بلکه در روزگار تنگنا و سختی، سبب پراکنده شدنِ افراد از گردِ رسول خدا یا جانشینان بر حق ایشان شود. 2️⃣ در برخی تفاسیر آمده است که در جنگ اُحد، به جز سیزده نفر ـ كه پنج نفر آنان از #مهاجرین و هشت نفر از #انصار بودند ـ همه فرار كردند و در مورد نام این سیزده نفر، جز على‌بن‌ابی‌طالب (ع)، اختلاف است.[1] اما در برخی نقل‌های تاریخی، ماجرا از این هم فراتر عنوان شده؛ به گونه‌ای که در غزوه مذکور، مقطعی پیش آمد که نَه سیزده نفر، بلکه فقط و فقط یک نفر گرد رسول‌الله (ص) را گرفته و از جان مبارک ایشان محافظت می‌کرد و دیگران، به تدریج به این یک نفر ملحق شدند؛ آن یک نفر نیز کسی نبود جز وجود مبارک #امیرالمؤمنین (ع).[2] یکی از نکات قابل تأمل در این آیه، شاید این باشد که «یکی از زمینه‌های مهمِ خالی کردن گِرد #رسول_خدا در صحنه نبرد، آلوده بودن به گناهان گذشته است.» عبارتٌ اخرای این معنا این می‌شود که «اگر کسی در سخت‌ترین صحنه‌های نبرد، گرد رسول خدا را خالی نکرده و بی‌کم‌وکاست، در مقابل دشمن و برای حفظ جان ولی خدا بایستد، نتیجه‌ی منطقی‌اش این است که این فرد، هیچ زمینه‌ی گناه یا معصیتی، از گذشته در وجودش نبوده است»؛ لذا شاید بتوان یکی از دلایل #عصمت امیرمومنان #علی (ع) را مبتنی بر ظاهر این آیه و با مدد گرفتن از نقل‌های معتبر تاریخی، اثبات کرد. 📚 پی‌نوشت‌ها: 1. تفسیر نور؛ آل‌عمران/ 155. 2. برای مطالعه بیشتر در این خصوص، ر. ک. به: محمدهادی یوسفی غروی، تاريخ تحقيقى اسلام، ترجمه حسینعلی عربی، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی (ره)، 1383، ج3، ص61 و 62. #گروه_دین_و_اندیشه 💠اندیشکده برهان💠 @BORHAN_IR