eitaa logo
دانشنامه شهرستان خمینی شهر
295 دنبال‌کننده
94 عکس
1 ویدیو
1 فایل
این کانال با هدف انتشار تحقیقات و پژوهش ها در خصوص تاریخ و پیشینه شهرستان خمینی شهر و منطقه ماربین ایجاد گردیده است.
مشاهده در ایتا
دانلود
با سابقه تاسیس کتابفروشی در پیشینه خمینی شهر آشنا هستید؟ ؟؟؟؟؟ بهمن ماه 1327 یک کتابفروشی در منطقه چهارشنبه بازار، خیابان ورنوسفادران ( امام شمالی فعلی) توسط شخصی به نام «جعفر نوروزتولایی» دایر شد. که به نظر می رسد اولین کتابفروشی در سده باشد. وی به فروش کتاب، لوازم‏التحریر، روزنامه و بعدا کتب درسی پرداخت و به جعفر کتابی معروف شد. جعفر در دهه 1330 خبرنگار و عکاس فعال روزنامه اطلاعات در سده بود. وی نمایندگی فروش روزنامه را هم داشت و با دوچرخه به پخش آن مبادرت می‏کرد. از سال 1344 نمایندگی و خبرنگاری اطلاعات به اکبر لطفی از اولین عکاسان ‏شهر واگذار شد.وی هنوز مشغول فعالیت در کتابفروشی خود است. در کتاب راویان جلد سوم گفتگویی با جعفر کتابی منتشر شده است. https://eitaa.com/danehnameh
فرهنگ لغات نیاکان(3) اشاره:اسامی و کلماتی در پیشینه شهر به کار برده می شد که ممکن است عده ای با آن آشنا نباشند. این گونه لغات با عنوان (فرهنگ لغات نیاکان) از طریق دانشنام به تدریج نشر می شود. امید است همراهان عزیز هم با فرستادن لغات محل خود همراهی بفرمایند. //// جلدی: تند، سریع جُوال: کیسه، کیسه بزرگ ساخته شده از پارچة خشن. کسیه حمل و نگهداری گندم جوال کیسه ای دوطرفه که بر روی الاغ و اسب می اندازند جوزقند: یک نوع شیرینی محلی چاخ و چاخو: نوعی بازی محلی بین دو گروه چاره: وسیله ای که هم اکنون هم در بقالی ها می بینیم و برای برداشتن اجناس مثل حبوبات بکار می رود. چاشت: اول صبح ، بخش نخستِ روز. غذائی که در میانه روز خورند. چاشه: نوعی چادر محلی از جنس کرباس چاییدن: سرماخوردن چرخ موتوری: دوچرخه‏ای که با موتور کار می‏کرد. چری: وسیله ای که با آن پشم گوسفندان را می چیدند. چکیدن: از راه رسیدن بذار بِچکی: بگذار از راه برسی. چو: شایعه چوب خط: چوبی که مشتری همراه خود به قصابی می برد تا نسیه خرید کند وقصاب روی آن حساب مشتری را ور می کرد(علامت می زد). چوب سرشیر زنی: نوعی چوب که باآن مخلوط شیر ورویه آنرا درجهتی معین می چرخاندندن تاسر شیر به عمل آید چوب لاستیکی: تیرکمان بچه ها . چوب کوچک یو شکل که به دو سر آن لاستیک می بستند. چنبری: وسیله ای از حصیر یا چوب که از تیری در مطبخ یا ایوان آویزان بود و ظروف مواد غذایی در آن قرار می‏گرفت تا از دسترس دور باشد چُون‏کش:کسی که با گذراندن وسیله‏ای به نام چون با نیروی اسب یا قاطر روی خوشه‎های گندم دانه‏ها را از غلاف جدا می‏کند. چیلای: نوعی سبد کوچک بافته شده از ترکه‏ها‏‏ی نازک چوب. معمولا درآن تخم مرغ می گذاشتند. https://eitaa.com/danehnameh
چگونه با تاریخ دوران انقلاب شهرمان آشنا شویم؟ ؟؟؟؟؟؟ 1- از طریق کتاب راویان ماربین جلد پنجم( انقلاب) در این کتاب یازده گفتگو با شاهدان و راویان آن دوران به اضافه روز شمار انقلاب در شهر و متن برخی از اسناد ساواک مربوط به منطقه که همایونشهر نامیده می شد، چاپ شده است. کتاب مذکور در کتابخانه های عمومی شهر در دسترس است 2 – از طریق کتاب جامانده از قافله، خاطرات یداله آقابابایی مبارز و زندانی سیاسی، بخشهای مربوط به دهه 1340 و1350 تا پیروزی انقلاب اسلامی 3-از طریق سایت دانشنامه خمینی شهر بخش تاریخچه مبارزات، دوران انقلاب اسلامی شهرستان خمینی شهر http://daneshnam.ir
با پیشینه هلال احمر آشنا شویم >>>>>>> در 23 بهمن 1311 جمعیت شیر و خورشید در اصفهان تشکیل شد. در این تاریخ بانوان برای اولین بار در کشور جمعیت شیر و خورشید را در اصفهان تشکیل دادند. هدف آنها از این اقدام جمع‏آوری اعانه برای مستمندان و نیازمندان بود، به همین دلیل در مکان‏های محدود آنزمان مثل مدرسه دخترانه بهشت‏آیین، نمایش اجرا و اعانه جمع می‏کردند. مدت کمی پس از این اقدام، جمعیت شیر و خورشید آقایان نیز تشکیل شد. انجمن شیر و خورشید توانست در تیر سال بعد در مریضخانه امین دارالایتام با کمک بلدیه تاسیس کند و در آذر همان سال خانه‏ای به مبلغ 35 هزار ریال برای دارالایتام خریداری نماید. در سده گرچه تا دهه 1340 به طور مستقل شیر و خورشید دایر نبود اما افرادی به خصوص در ادارات عضو آن بودند. و در دهه مذکور جمعیت در شهر تشکیل و اقدام مهم آن ساخت زایشگاه ساعی بود. بعد از انقلاب شیر و خورشید به هلال احمر تغییر نام داد. نقل از کتاب رخدادهای ماربین https://eitaa.com/danehnameh
26 بهمن 1320 اعلام خبر طرح انتقال آب ازطریق کوهرنگ به زاینده رود ///// کمبود آب در منطقه اصفهان همیشه مطرح بوده است وهمین واقعیت سبب می شدهاست تا راهکارهایی برای مقابله با آن اندیشیده شود از جمله ممنوعیت کشت برنج در منطقه وانتقالآب از نقاط دیگر به استان بوده است مثلا از طریق کوهرنگ. فکر و تقاضای انتقال آب از طریق کوهرنگ به زاینده رود به منظور افزایش حجم آب آن از زمان صفویه مطرح بود و نخستین بار شاه عباس کبیر در سال ۱۰۲۹ه ق میرجهانگیرخان بهرامسری آسترکی بختیاری، فرمانروای تامه بختیاری را مامور اجرای آن کرد. که البته جنگ مانع سبب توقف آن شد. در دو دهه اول قرن 14 بارها این خواسته در مطبوعات آن زمان مطرح و اخبار متعدد از تشکیل جلسات برای پیگیری آن منتشر ‏گردید. خبرنگاران و فعالان اجتماعی مقالات متعددی در اهمیت و فواید اتصال آب کوهرنگ به زاینده رود در جراید منتشرکردند. نویسنده یکی از این مقالات گسترش کشاورزی، بهبود آب و هوا و امکان احداث کارخانه آهن‏گداز را از فواید اتصال آب کوهرنگ به زاینده رود اعلام کرد. البته کارخانه آهن‏گداز یعنی همان ذوب‏آهن حدود 30 سال بعد اجرایی شد. در خبر احداث طرح آبرسانی کوهرنگ تاریخ اتمام آن سال 1323 اعلام شده بود اما طرح مذکور در سال ۱۳۳۲ بهره‌برداری شد. نقل از کتاب رخدادهای مهربین https://eitaa.com/danehnameh
عنایت ‏اله خوزانی که بود ؟؟؟؟؟؟؟ شاه تهماسب یکم در سال ۹۲۹ هـ. ق در ۱۰ سالگی به سلطنت رسید و حدود 54 سال بر مسند حکومت باقی ماند. وی در سال913 خورشیدی( ۹۴۰ ه‍.ق.) مقام وزارت را مشترکاً به «میر عنایت ‌الله خوزانی» و «خواجه معین ‌الدین یزدی» داد. دردوران صفوی چندین نفر از آبادی‏های ماربین به ویژه خوزان به مناصبی دست یافتند و صاحب ثروت و مکنت شدند. آنها به خصوص نجم ثانی صاحب اموال فراوانی شدند و خانه ‏هایی در زادگاه خود بنا کردند. این افراد بیشتر از خاندان نجم ثانی بودند و حتی در اواخر دوران صفوی نیز صاحب مقام بودند. پس از ظهور نادر در صحنه سیاسی ایران آنها همراه وی شده ولی در ادامه نادر بر تعدادی از آنها غضب کرد و دستور قتل آنها را داد. بعضی از پژوهشگران معتقدند نادرشاه اموال اینان را برای مخارج لشکر کشی ‏های خود صرف کرد. بعضی آورده اند که سعدالدین عنایت ‏اله هم به دستور نادر به قتل رسید ولی دیگران بر این باور نیستند چون از نظر زمانی تطابق ندارد. نقل از کتاب رخدادهای ماربین
فرهنگ لغات نیاکان(4) اشاره:اسامی و کلماتی در پیشینه شهر به کار برده می شد که ممکن است عده ای با آن آشنا نباشند. این گونه لغات با عنوان (فرهنگ لغات نیاکان) از طریق دانشنام به تدریج نشر می شود. امید است همراهان عزیز هم با فرستادن لغات محل خود همراهی بفرمایند. //// حرومی: منظور دزد و راهزن است. خُل: آتش کاه در حال سوختن ملایم خیگ : خیگ یا خیک، پوست گوسفند است که حکم محفظه را دارد. ماست را در خیگ می‏زیزند تا آب آن پالیده و فشرده شود. در قدیم روش مناسبی برای نگهداری ماست بوده است. این ماست به ماست خیگی(فشرده) معروف است. خامه: محصول نهایی فرآیند تبدیل پشم به نخ(ریسندگی) آماده شده برای قالیبافی و یا مصارف دیگر. اطاق ‏خامه‏ای: اطاقی از خانه که حکم انبار داشته و خامه‏ها را در آن انبار می‏کردند. خروس قندی: نوعی شیرینی آبنباتی به شکل خروس خرند: حیاط خانه. خمره: کوزه بزرگ سفالی که بیشتر برای تهیه و نگهداری سرکه و ذخیره مواد غذایی استفاده می شود. https://eitaa.com/danehnameh
مقررات راهنمایی و رانندگی در پیشینه خمینی شهر از کی اعمال شد؟؟ //// قدیمی ترین آن به سال 1325 می رسد که ازعبور و مرور اتوبوس‌های بدون پلاک در خط سده جلوگیری می شد در همان سال مالکین ماشین‌های سده به شهرداری چهت سر و سامان دادن به آنها احضار شدند. برای اولین بار در سال 1328‏ جهت رسیدگی به وضع ماشین‌های خط سده ژاندارم تعیین شد. و در اردیبهشت 1383 صدور گواهینامه رانندگی در خمینی‏شهر شروع شد. پیش از این تاریخ اهالی شهر برای اخذ گواهینامه رانندگی بایستی به مراکز اصفهان مراجعه می‏کردند که موجبات نارضایتی و اتلاف وقت شهروندان را فراهم می‏نمود. در این ماه، مرکزی برای صدور گواهینامه رانندگی در ساختمان قدیم شهرداری جوی‏آباد با حضور مدیران استانی و شهرستانی آغاز به کار کرد. برای آگاهی از اسناد منطثقه به کتاب ، زبان اسناد نگارش شاهین، محمدعلی مراجعه فرمایید https://eitaa.com/danehnameh
خیابانهای انتخاباتی >>>>><<<<< در تابستان سال 1339 اولین انتخابات مجلس شورای ملی حوزه مستقل ماربین انجام شد. حسن اوحدی و سیدمحمدعلی سدهی (ابطحی) نامزد شدند. سدهی از سادات ابطحی فروشان و تاجر فرش بود وی ساکن تهران و در چهار راه گلوبندک نمایشگاه فرش داشت. وقتی وی داوطلب نمایندگی مجلس شد، رحمان مسیبی که طرفدار وی بود به او پیشنهاد داد راه خوزان به دستگرد از میدان کاج تا سه راهی دستگرد با هزینه وی تسطیع و مرمت شود و او با صرف 10 هزار تومان ‏‏اینکار را کرد. /// در سال 1346 که آقای مهندس پروشانی برای بار دوم داوطلب حضور در مجلس شورای ملی از حوزه ماربین شدند در جریان تبلیغات به مسجد درب‏حمام اندان(مسجد امام) آمدند. یکی از تقاضاهای مردم احداث خیابان از میدان شهدای فعلی تا هرستان بود.‏‏ ایشان پیگیری کردند ولی شهرداری به دلیل کمبود بودجه یک خیابان بن‏بست از میدان شهدا تا میدان امام‏ حسن فعلی کشید. انجمن‏شهر طی مصوبه‏ای نام آنرا سروش همایونشهری گذاشت که بعد انقلاب به آیت‏الله مدرس تغییر نام یافت. جدول بندی وآسفالت آن در سال 1351 به همت حسن اوحدی نماینده وقت از محل بودجه‏ای که برای احداث قبرستان مرکزی همایونشهر آمده بود انجام گرفت. بعد از انقلاب‏‏ این خیابان به بلوار تبدیل شد. /// در مرز بین محله ورنوسفادران با زمین‏های شمال شهر مادی ورنوسفادران که از مادی گبر در محل سرلت منشعب می‏شد جاری بود. در حوالی سال 1354 در جریان رقابت‏های انتخاباتی که برای اولین بار یک زن هم داوطلب بود، حاشیه این مادی از دو سو تبدیل به بلوار شد و به این طریق خیابان داریوش به میدان میردامادی(ایستگاه کلثوم) متصل شد. این بلوار که بعد از انقلاب بلوار آیت‏اله جبل عاملی نامیده شد از اولین بلوارهای احداثی در همایون‏شهر می‏باشد. نقل از کتاب راویان ماربین جلد چهارم https://eitaa.com/danehnameh
جام گیتی ‏نما اثر کیست؟ //// جام گیتی ‏نما در کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی مشهد نگهداری می‏شود. ملاّ محمّدعلی جامی، فرزند عینعلی فروشانی، عالم، فاضل، ادیب و شاعر، پدیدآورنده این اثر است. وی در سال 1184 خورشیدی درگذشت. در کتاب(الذریعه) آورده شده که:وی را منظومه‌ای است نظیر حمله حیدری مشتمل بر احوالات حضرت رسول اکرم (ص) در بحر تقارب قریب بیست ‌و ‌پنج‌هزار بیت.، محمد راجی از نوادگان وی می‏باشد. نقل از سایت دانشنامه خمینی شهرhttp://daneshnam.ir / ....... https://eitaa.com/danehnameh
آبادیهای ماربین منطقه ماربین روزگاری متشکل از حداقل 58 آبادی بود. امروزه حدود نصف این آبادیها به نواحی شهرداریهای اصفهان پیوسته و مابقی شهرستان خمینی شهر با اضافه شدن محلات جدید را به وجود آورده اند. به تدریج و به ترتیب حروف الفبا پیشینه آنها معرفی می شود. البته در کتاب نام ها و نشانه ها، نگارش محمدعلی شاهین وسایت دانشنامه خمینی شهر به طور مفصل به این موضوعات پرداخته شده است. {{{{{{ بهارانچی پیشینه و موقعیت جغرافیایی پاران، پارون هم نامیده شده یکی از آبادیهای ماربین بوده که در اسناد قدیمی از آن نام برده شده است. این منطقه در غرب اصفهان و در حاشیه بلوار آتشگاه قراردارد و اکنون در حوزه شهرداری منطقه 9 واقع می باشد. ریشه نام بهارانچی بهارانچی نام خود را از بهار گرفته و پسوند(چی) هم به معنی کوچک است و بهارانچی به معنی بهار کوچک می باشد. https://eitaa.com/danehnameh