توجه به برخی فرصت ها و برخی تهدیدها و بی توجهی به بسیاری دیگر از عواملی است که ترسیم آینده را با مشکل مواجه می سازد. دید جامع به ما کمک می کند که تمام آن چه تأثیرگذار است را به خوبی بشناسیم و متناسب با آن رفتار نماییم. آن چه در این زمینه بسیار مفید است استفاده از نظرات مختلف است. باید دیدگاه دیگران به ویژه افراد خبره و کارشناس را نسبت به آینده جویا شویم (مشورت)؛ ضمن اینکه کار گروهی و همفکری در این زمینه می تواند بسیار راهگشا باشد.
ب- شکست:
ناامیدی بر اثر شکست در پیش‌بینی آینده، راه فعالیت های بعدی را می بندد. فراموش نکینم که شکست با وجود برنامه ریزی بهتر از شکست بدون برنامه ریزی است چرا که حداقل فایده ای که در این صورت نصیب انسان می گردد آن است که اقدام غلط به خوبی شناسایی می گردد.
ج- جبرگرایی:
انسان جبرگرا آینده خود را قابل تغییر نمی داند و در نتیجه اقدامی برای آن انجام نمی دهد، در صورتی که قسمت عمده آینده ساخته اراده ماست و اتفاقات غیر منتظره تغییر چندانی در ساختار آینده ما ایجاد نمی کند. نگاهی به زندگی کسانی که با برنامه ریزی به آینده مطلوب دست یافته اند بیانگر همین نکته است. علاوه بر اینکه در یک برنامه ریزی خوب احتمالات غیر منتظره در کنار سایر موارد مورد توجه قرارمی گیرد. به عنوان مثال در سناریونویسی آنچه مطرح است برنامه ریزی برای رویارویی با رویدادهای منتظره و غیر منتظره است. توجه به این نکته ضروری است که هرچه آینده دورتری را مورد نظر قرار دهیم پیچیدگی و تعداد احتمالات افزایش می یابد.
آینده جهان در برخی تحلیل‌ها:
اصول كلی جهانی در امروز و دهه آينده:
حركت صنعت به سوی حفظ محيط زيست
كيفيت همه جا
پذيرش مهاجرين و ايجاد تنوع تفكر
فيبرنوری همه جا
صرفه جويی در مصرف انرژی (نگاوات)
تيم های كاری كوچك و خودگردان
آب ماده گرانبها
بيوتكنولوژي
دارايی های اطلاعاتی به جای طلا
انرژی های غير فسيلی
آموزش كاربردی برای زندگی
پليمرها
تعامل با درايت و ادراك طبيعت
رياضيات كسرها
توليدات مطابق خصوصيات شخصی
حقيقت مجازی
مراحل آینده پژوهی: (انتقال به بحث تفصیلی از کانون تفکر و تصمیم‌سازی)
۱- شبیه سازی وضع موجود (محیط و روندها و اقدام های فعلی، فرآیندها، باید زمان گذشته و حال با دید تحلیل تاریخی بررسی شود)
۲- شبیه سازی آینده در صورت ادامه وضع موجود
۳- احتمال پردازی اتفاقات برای آینده های ممکن (اتفاقات نسبت به تمامی عوارض)
۴- شبیه سازی بهترین آینده ممکن (آینده مرجح)
۵- ارائه بسته اجرائی
مباحث و مفاهیم کلیدی مرتبط به این بحث
روندها و روندسازی، سناریوها، تمدن‌سازی و پیشرفت، آینده پژوهی
پی نوشت
[1]. ر.ک. الفبای آینده پژوهی، عقیل ملکی‌فر
برچسب #آینده #آینده پژوهی #تمدن‌سازی و پیشرفت #روندها و روندسازی #سناریوها #نگرش
دانشنامه, مفاهیم کلیدی
معادلات حرکت
دانشنامه, مفاهیم کلیدی
نگرش سیستمی به دین
کلیدواژه: #آینده‌پژوهی 2
نگاهی به برخی از 🔸اصول ، 🔸اصطلاحات و 🔸روش های رایج :
♻️الف- اصل : #وحدت‌هستی:
اصل اساسی #آینده‌پژوهی توجه به یکپارچگی هستی است. با این تفکر درک کامل هر موجود بدون توجه به جایگاه آن در کلّ هستی ممکن نیست. هستی یک مجموعه به هم پیوسته در گستره زمان و مکان است. در پی این تفکر ارتباط گذشته و حال و آینده به نحو معناداری خود را نشان می دهد. جهان آینده از درون جهان حال به وجود می آید همان گونه که جهان فعلی از جهان گذشته شکل گرفته است. به همین خاطر توجه کامل به وضعیت موجود و وضعیت گذشته لازم می باشد.
♻️ب- اصل : #اهمیت‌ایده‌ها:
منظور از ایده ها در فضای این مقاله #ابزارهای‌تفکر هستند. ایده ها را می توان به دو قسمت تقسیم کرد:
⏮۱- #مفاهیم: مفاهیم همان #تصوّرات‌ذهنی ما هستند مانند مفهومی که از درب، دیوار، فقر، اعتیاد و غیره در نظر ماست.
⏮۲- #نظریه‌ها: ایجاد رابطه بین دو یا چند مفهوم برای نشان دادن چگونگی ارتباط آنها با یکدیگر. به عنوان نمونه این یک نظریه است: فقر عامل اعتیاد است.
ایده های مربوط به جهان آینده، #تصویرهای‌آینده نامیده می شوند و #تفکر عبارت است از #کاربرد‌ماهرانه‌مفاهیم و نظریه ها به شیوه های مختلف. یکی از این شیوه ها آن است که با ایده های قوی آینده قوی را تأمین نماییم.
♻️ج- اصطلاح: #روند:
#روندها تغییراتی هستند که در مسائل مهم به مرور زمان تحقق می یابند. به عنوان مثال: افزایش موقعیت های شغلی در کشور در طول چند سال، یک روند رو به رشد محسوب می گردد. با کمک اطلاعات آماری تغییرات روندها را به صورت نموداری رسم می گردد.
♻️د- اصطلاح: #سناریو:
سناریو #تصویری‌از‌آینده‌محتمل هستند که با تکیه بر استفاده از تجربه وضعیت موجود، احتمالی باورپذیر گردیده است.
♻️ه- روش : #تحلیل‌روند:
بررسی تغییراتی که با عنوان روند شناخته می شوند امکان شناخت #علل‌ضعف‌وقوت برنامه ریزی را فراهم می سازد. تحلیل روندها باید بسیار دقیق باشد؛ زیرا یک روند مشخص می تواند تأثیرهای بسیار متفاوتی بر ابعاد گوناگون زندگی ما داشته باشد و از سوی دیگر شاید بسیاری از این تأثیرها در نگاه اول قابل کشف نباشند.
♻️و- روش: #سناریونویسی:
روش سناريونويسی به معنای سازمان‌دهی اطلاعات و احتمالات آتی در ترسيم و تصويرسازی آينده است. هدف از طرح سناریو آن است که تصویر آینده آن گونه که #مطلوب‌ماست طراحی گردد.
✳️✳️✳️فرق عمده #چشم‌انداز با #سناریو در این است که در سناریو ، ردّ پای از #اکنون‌به‌آینده مشهود است به خلاف چشم انداز که بیشتر شبیه #پرش‌به‌آینده است و لزوماً نمی توان نحوه تدوین چشم انداز را دید.
@dastyaar