📌 مهار آمریّت اقیانوس ⭕️ خیزش «بازی بزرگ» از خاکستر اسلام اموی آندلس 🔸#ایبریا، محل تولد قدرت سیاسی، اقتصادی و نظامی جدیدی در هزاره‌ی دوم میلادی بود. #جنگهای_صلیبی نقش ماما را به‌عهده داشتند. #خیزش_الهیاتی_قرون_وسطا در سواحل منتها‌الیه جنوبی اروپا کناره گرفت و فرزند شومش را بر زمین نهاد. 🔹این مولد، ازیک‌سو از میراث #اسلام_اموی_اندلس تغذیه می‌کرد و ازسوی‌دیگر از #تغییرات_اقلیمی_قرن_دهم بهره می‌برد. ماحصل این ارتزاق را می‌شد در فائق‌آمدن بر آمریت اقیانوس‌ها، برای نخستین‌بار در تاریخ بشر، مشاهده کرد. بدین‌ترتیب از خاکستر #اسلام_اموی در #آندلس، جریان #استعمار متولد شد و با تکیه‌بر #قدرت_دریایی، با درنوردیدن #اقیانوس، راهی قطب تجاری و صنعتی جهان اسلام، یعنی #هند گردید. 🔸نسل اول استعمار که از شبه جزیره‌ی ایبریا به راه افتاده بود، با پرچم #اسپانیا و #پرتغال شناخته می‌شود. #هلند نیز با کسب استقلال از اسپانیا به این نسل پیوست. هوش اقتصادی هلندی‌ها با خلق #بورس، گوی سبقت را از هم‌ترازان خود ربود. مقرر شد که ثروت گردهم‌آمده در بورس هلند، پشتیبان چپاول #هند شود. حفاظت از استعماری که در هند و جزایر مالزی و اندونزی شکل گرفته بود، ایجاب می‌کرد که همسایگان هند نیز به‌نحوی‌ازانحاء مهار شوند. این تدبیر به #بازی_بزرگ شهرت پیدا کرد. 🔹این امر، سرنوشت #ایران را نیز به این بازی گره زد. ایران معاصر در بحبوحه‌ی تدابیر ژئوپلیتیکی استعمارگران برای حفاظت از مستعمرات‌شان در آسیا، چشم به جهان گشود و خود را در بطن #نظم_جدید_جهانی پیدا کرد. #آمریت_جغرافیا 🌐 https://eitaa.com/doranejadid

| 🟥 کانون‌های قدرت در جهان در اثنای تاریخ و طی زمان، مانند هر پدیده‌ی دیگری در این عالم، #حرکت کرده‌اند؛ تغییر یافته‌اند و جابه‌جا شده‌اند. روزگارهایی نه‌چندان دور، #امتناعات_جغرافیایی کفایت می‌کردند که بسط یک #ایده و فکر و آرمان و تجلی و ظهورش در قالب #فرهنگ، ضامن تکثیرشان در میان نسل‌های مختلف یک سرزمین باشد. لذا پا گرفتن یک فرهنگ در یک #فضای_جغرافیایی ایمن کافی بود تا آن فرهنگ، #تمدن نیز نامیده شود؛ اما مدرنیته اکتفا به امتناعات جغرافیایی برای حراست از #فرهنگ را منتفی ساخت. 🔸 #مدرنیته اساسا زاییده‌ی ایده‌ی: غلبه بر #آمریت_محیط_طبیعی با اتکا به #صنعت است. مدرنیته، برآمده از فکر و فرهنگ مردمانی است که قرن‌های متمادی در شرایط سخت آب‌وهوایی سواحل #دریای_بالتیک و #دریای_شمال و زمستان‌های خشن شمال #آلپ زندگی کردند. 🔹بدیهی است که انتظار داشته باشیم در چنین شرایطی، #طلب و تمنای #تصرف_طبیعت در دل آن‌ها شعله‌ور شود؛ سال‌ها بعد نیز #تعلق به این فرهنگ به تمدنی تبدیل گردد که می‌تواند از خشونت امواج دریا سواری بگیرد؛ وحشت و رعب سفر در #اقیانوس را زیر پا بگذارد؛ ستیغ کوهستان را مقهور #رویای_پرواز سازد و زمستان را به منظره‌ای تبدیل کند که می‌توان پشت شیشه‌های نشکن لم داد و در کنار بخاری‌های برقی بر کشتی‌گرفتن طوفان با درختان نظاره کرد. #مفاهیم_و_تعاریف_پایه 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔸 #قرن_هجدهم، قرن تبدیل مجمع‌الجزایر #بریتانیا به امپراتوری فراقاره‌ای بود. تصرف و تسخیر #هند، فتح‌الفتوح آنگلاساکسون‎های جزیره‌ای به حساب می‌آمد. ثروت عظیمی که قلعه‌ی نفوذناپذیر هند توانسته بود قرن‌ها در آغوش بکشد، به دست گرگ‌هایی افتاد که از جزیره‌ای دورافتاده در مغرب‌زمین، از راه #اقیانوس به سراغش آمده بودند. تاریخی که به زبان #سانسکریت نوشته شده بود، ورق خورد و به‌تدریج مجبور شد که با مردمان انگلیسی #هم‌سرنوشت شود. این هم‌سرنوشی هم‌چنان علی‌رغم تغییرات عظیمی که پیش آمده است، تا حدودی پابرجاست. 🔹 فتح هند برای انگلستان، آن‌چنان که گمان می‌رود، بی‌درد سر نبود. ضرب‌المثلی جهانی می‌گوید: «هر که بامش بیش، برفش بیش‌تر». برف بیش‌تری که بر پشت بام ملکه‌ی بریتانیا با تصرف هند می‌نشست، مخاطراتی به‌همراه داشت. #انگلستان با این اقدام با آسیب بزرگ دست به گریبان می‌شد که اگر از آن غفلت می‌ورزید، می‌توانست هیبت امپراتوری‌اش را به کام مرگ فرو ببرد: راه‌های مواصلاتی طولانی از #لندن تا #دهلی! 🔸 تردد در این مسیر بسیار دور و دراز و پرخطر، به‌معنای درکمین‌بودن تهدید و حادثه در هر لحظه از لحظات بود. شاید این سنگینی را کسی بهتر از صاحب این امپراتوری لمس نمی‌کرد. ضربان قلب ملکه، مدام با این گمانه به تلاطم می‌افتاد که مبادا رقیبی از راه برسد و این مسیر را قطع نماید! #ناپلئون همان رقیبی بود که با حمله به #مصر در سال 1798میلادی، این کابوس را به حقیقت تبدیل کرد. 🔹 ناپلئون به رویای انگلیسی حمله برد. او اعلام کرد که می‌خواهد از #قاهره عازم #بابل در #بین‌النهرین شده و با گذر از #ایران، راهی #هند گردد تا جواهر شرق را از سینه‌ی ملکه بیرون کشیده و بر تاج خود نهد. اگرچه مجنون #فرانسه از رسیدن به این مقصد باز ماند، اما توانست تزار دیوانه‌ی روس را در سودای خود شریک کرده و او را تحریک نماید که از راه شرق و از کرانه‌های #دریای_مازندران و از گردنه‌های #هرات، راهی به هندوستان باز کند و خود را به آب‌های گرم #اقیانوس_هند برساند. 🔸 بدین‌ترتیب #رقابت بر سر هند، به مسابقه‌ی جغرافیایی دامنه‌داری تبدیل شد؛ زمینه را برای #بازی_بزرگ فراهم ساخت و سرنوشت ده‌ها ملت را به اسباب رقابت خود تبدیل کرد. بازی بزرگ، یکی از پندآموزترین #مسابقات_جغرافیایی تاریخ جهان است که به رقابت سیاسی، معنای کاملا جدیدی بخشید و ظرفیت بازی قدرت را افزون‌تر ساخت. از آن زمان تا به اکنون هر پادشاه و حاکمی که از این مقیاس بازی غافل بوده است، نه‌تنها تاج و تخت خود را بر باد داده، بلکه ملت خود را نیز به دست گرگ‌های سیری‌ناپذیر #آنگلاساکسون سپرده است. #روایت_ایران #عصر_جدید 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔸«عصر مدرن نخستین»📎 (Early Modern Period) 📎 بخشی از تاریخ دوران مدرن است که سمت‌وسوی حرکت تاریخ با ظهور آن، تغییرات اساسی پیدا کرد. اگرچه در نزد مورخان، تاریخ دقیقی برای شروع این دوره ثبت نشده است، بااین‌وجود از تصرف #قسطنطنیه توسط مسلمانان به‌عنوان یکی از حوادث مهمی یاد می‌شود که در شکل‌دادن به #عصر_مدرن_نخستین جایگاه ویژه‌ای داشت. این حادثه، طلیعه‌ی مهمی برای آغاز #مدرنیته بود. 🔹با سقوط پایتخت امپراتوری #بیزانس در سال ۱۴۵۳میلادی، نقطه‌ی پایانی بر #قرون_وسطی گذاشته شد. سلطنت اسلامی و #امپراتوری_عثمانی -خواسته یا ناخواسته- به پاره‌شدن زنجیر استیلای کلیسا کمک کرد و با ایجاد #خلاء_قدرت در یک جغرافیای استراتژیک، تسهیل‌گر ظهور تمدن جدیدی شد که گمان نمی‌کرد با تولدش، تمدن اسلامی را در مسیر زوال قرار دهد. به نظر می‌رسد که این درس #ژئوپلیتیکی، حتی علی‌رغم گذشت 600 سال، امروز نیز به سمع و نظر بسیاری از حاکمان مسلمان نرسیده است. 🔸طلیعه‌ی «عصر مدرن نخستین»، هم‌چنین مصادف و مقارن بود با آغاز #مسابقات_جغرافیایی دامنه‌دار قدرت‌های نوظهور در #جنوب_غرب_اروپا، در بستر #اقیانوس، برای کشف راه‌های جدید جهت رسیدن به مشرق‌زمین و احتمالا تصرف سرزمین‌های ناشناخته در طول مسیر. از این واقعه تحت‌عنوان #عصر_اکتشاف یا #عصر_کاوش (Age of Discovery) یاد می‌شود. 🔹عصر اکتشاف و تحول در #دریانوردی بیش‌تر با سفر #کریستف_کلمب در سال 1492 میلادی شهرت یافته است. در ادامه، #واسکو_دوگاما، سفر دریایی ماجراجویانه‌ای را برای رسیدن به #هند پشت سر گذاشت و در سال 1498میلادی در سواحل #هند لنگر انداخت. ورود دوگاما به هند را بی‌شک باید نقطه‌ی آغاز #زوال_تمدن_اسلامی دانست. نخستین چهره‌های خشن #تروریسم_دولتی عصر مدرن نیز در این سفر برای نخستین‌بار ثبت شد. 🔸شاید اگر کسی آن روز شوم، با مشاهده‌ی خشونت‌ها و جنایت‌های واسکو دوگاما متوجه می‌شد که این مسافر وحشی حامل چه سرنوشت تلخی برای ملت‌های مسلمان در جغرافیای اسلامی است، از هیچ #مقاومت و دفاعی دریغ نمی‌کرد و سمت دیگر صورتش را برای نواختن سیلی #سازش، در اختیار این سرباز پرتغالی قرار نمی‌داد. 🔹شاید اگر آن روز این درس به خوبی آموخته می‌شد که #هزینه_سازش بیش‌تر از #هزینه_مقاومت است، امروز برای مواجهه با فرزندان واسکو دوگاما نیازمند کالبدشکافی تاریخ 600ساله‌ی استیلای_غرب نبودیم. شاید اگر.... و صدها شاید اگر دیگر از غفلت‌هایی سربرمی‌آورند که مواضع‌شان در فرصت مناسب و با دقت و عمق کافی فهمیده نشده‌اند. 🚩 منابعی برای مطالعه‌ی بیش‌تر 1. What is Early Modern History? 2. War made new: Technology, warfare, and the course of history, 1500 to today 3. The Birth of the Modern World, 1780 - 1914 4. The Dialogue of Civilizations in the Birth of Modern Science 5. The Gunpowder Age: China, Military Innovation, and the Rise of the West in World History 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid