هدایت شده از گفتگو در تاریخ اهلبیت ع
❓سؤال 11
منظور از #اربعین اول و اربعین دوم امام حسین(ع) چیست؟
✅پاسخ 11
در اربعین سیدالشهداء، #جابر_بن_عبدالله از صحابه پیامبر و از دوستان #امام_حسین(ع) به کربلا رسید و آنحضرت را زیارت کرد. بعدها روایتی از ابوریحان بیرونی و ابنطاووس نقل شد که اهلبیت هنگام بازگشت به مدینه از کربلا هم زیارت کردهاند؛ اما منابعی مانند ابومخنف حرفی از بازگشت اهلبیت به کربلا نزدهاند و حتی شیخ مفید میگوید اهلبیت در اربعین به مدینه رسیدند. این اختلافها سبب شد بعضی این احتمال را بدهند که اهلبیت در اربعین اول به مدینه بازگشتهاند پس حتماً در اربعین بعدی به کربلا آمدهاند.
بعدها این بحث دامنه وسیعی یافت. محدث نوری بازگشت اهلبیت به #کربلا را ردّ کرد و قاضی طباطبائی کتابی به نام تحقیق در اول اربعین سیدالشهداء نوشت و نظر نوری را نقد کرد.
السلام علیک یا اباعبدالله و علی الارواح التی حلّت بفِناءک
@Taarikh_Ahlebeyt
إِنَّالِلَّهِ وَإِنَّاإِلَیْهِ رَاجِعُونَ
ارتحال جناب آقای دکتر علیپور رئیس محترم پژوهشکده فلسفه و کلام را خدمت همه دوستان، همکاران و خانواده محترمشان تسلیت عرض نموده ، برای آن عزیز غفران الهی و همنشینی با اهل بیت(ع) و برای خانواده محترمشان صبر و اجر از درگاه ایزد یکتا خواهانم.
حمیدرضا مطهری
پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
بسم الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
عزادار اربعین شهادت سرور و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام و اصحاب و یاران آن حضرت بودیم که دوست عزیز و همکار شفیقمان علیپور عزیز در واپسین ساعات این روز به سوی مولایش حسین پر کشید و همه ما را به سوگی دوباره نشاند.
ارتحال این دانشمند فاضل و مدیر موفق و متواضع باعث تاثر و تاسف شدید اینجانب شد. هنوز صدایش در گوشم هست که در دوره ای که اینجانب درگیر ویروس منحوس بودم با من جهت احوال پرسی تماس گرفت و در ضمن صحبت اشاره کرد که احوال او و برخی از اعضای خانواده اش نیز مساعد نیست و باید برای بررسی پزشکی اقدام کند. تا دیروز بعد از ظهر که با فرزند برومندش در مورد آخرین وضعیتش صحبت می کردم و گفت که هر چند وضعیت اکسیژن خون بهتر شده اما حال بابا هیچ خوب نیست. شب بود که باخبر شدم روح این عزیز به ملکوت پرواز کرده است. این ضایعه دردناک را به همسر، فرزندان و بستگان محترم و نیز همکاران و دوستان و آشنایان و علاقمندانش تسلیت عرض میکنم.
دکتر ابراهیم علیپور در طول مدت مدیریت پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی با برنامه ریزی دقیق و تلاش و کوشش مداوم موفق شد ارتقای چشمگیری در برنامه ها،خروجی ها و فعالیت های این پژوهشکده ایجاد کند. از جمله پیگیری و اجرای کلان برنامه علم دینی و کار بست آن در آموزش و پرورش با همکاری آن وزارت خانه، پیگیری و اجرای ادامه کلان برنامه نفس و بدن در اسلام و مسیحیت با برقراری ارتباط با مراکز علمی در سطح جهان، پیگیری راه اندازی مجله انگلیسی نفس و بدن که تا کنون دو شماره آن آماده شده، برگزاری کلان برنامه معنویت های نوظهور، شاخصه ها و نقدها که همایش آن اخیرا از طریق فضای مجازی برگزار شد و شروع پروژه های مساله محور قابل توجه و نیز اتمام پروژه های ناتمام و جهش در منشورات پژوهشکده و.....
دکتر علیپور مدیری خلاق، پیگیر، منضبط، دوراندیش، مساله محور و برنامه ریز و موفق در ساماندهی به امکانات در جهت تحقق اهداف و نیز پرتلاش در تجمیع و هم افزایی منابع انسانی بود. حضور موثر ایشان در مراکز علمی آموزشی و پژوهشی فراوان نشان دهنده بخشی از برکات آن عزیز سفر کرده است
با فقدان این مدیر و عالم توانمند پژوهشگاه یکی از استوانه های مدیریتی خود را از دست داد.
من بار دیگر این مصیبت جانکاه را به خانواده و فرزندان و بستگان محترم و نیز همکاران عزیزم در دفتر تبلیغات اسلامی و پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و بویژه پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی و پژوهشگاه جامعه الزهرا که ایشان ریاست آن پژوهشگاه را نیز بر عهده داشت، تسلیت عرض میکنم.
از درگاه خدای متعال برای بازماندگان محترم و بویژه همسر مکرم و فرزندان برومند ایشان که برخی از آنها نیز همزمان گرفتار ویروس منحوس کرونا شده بودند و بفضل الهی سلامتی خود را باز یافته اند صبر جمیل و اجر جزیل و برای آن فقید سعید رحمت و غفران الهی مسئلت می نمایم. و از خدای متعال می خواهم که ایشان را میهمان سفره امام حسین علیه السلام کند.
نجف لک زایی
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
💢♨️
#رویدادهای_علمی
کرسی ترویجی
آسیب شناسی عدم شناخت ویژگی های امام در اندیشه نخستین سادات حسینی در مطالعات پیرامون مناسبات آنها با ائمه (ع)
پیش نشست کنفرانس بین المللی آسیب شناسی مطالعات تاریخ اهلبیت در دوره معاصر
باهمکاری پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار می کند
ارائه کننده: دکتر لیلا نجفیان رضوی
سه شنبه ۲۲ مهر ماه
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
لینک ورود به جلسه
https://www.skyroom.online/ch/rihu/meeting1
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با همکاری پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار می کند:
کرسی ترویجی «آسیب شناسی تعصبات مذهبی و سیاسی در نگارش سیره» - بررسی سیره نگاری حسین مونس
♦️ارائه دهنده: حجت الاسلام و المسلمین قاسم خانجانی
♦️ناقد: حجت الاسلام و المسلمین دکتر حمیدرضا مطهری
♦️دبیر علمی: دکتر سعید نجفی نژاد
🔵تاریخ برگزاری: 99/7/23 ساعت 10 تا 11:30
🔵محل برگزاری: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه – اتاق جلسات 1
لینک مجازی:
https://www.skyroom.online/ch/rihu/meeting1
در نوشتهها، محاورات، سخنرانیها و مطبوعات از ترکیب «پیامبر اسلام» استفاده نکنیم.
بلکه باید تلاش شود این واژه ترکیبی به فراموشی سپرده و به جای آن اصطلاح صحیح «رسولالله» و ترجمه آن «رسولخدا» یا «پیامبر خدا» به کار رود.
زیرا در واژه پیامبر اسلام (رسول الاسلام) نوعی بیتوجهی به رسالت آنحضرت از سوی خداوند متعال رقم خورده و این اصطلاح از سوی خاورشناسان و غربیان به میان ما مسلمانان راه یافته است. #محمد صلی الله علیه و آله پیامبر اسلام نیست بلکه پیامبر خداست.
خدای متعال در قرآن پیوسته بر واژگانی چون #رسولالله تأکید دارد و در اخبار و روایات نیز اصطلاحی معادل پیامبر اسلام نداریم.
توضیح تفصیلی و کاملتر در فایل پیوستی به قلم استاد جعفریان آمده است:
✅برای تهیه نسخه الکترونیکی اثر به کتابخوان پژوهان مراجعه نمایید.
🌐https://pajoohaan.ir/document/21
معرفی کتاب ؛ حیات، حکمت و حکومت پیامبر اعظم + معرفی
♈️کتاب حاضر تلاش کرده است تا در قالب مقالات متعدد، نگاهی دوباره به زندگی، سیره، شخصیت و حکومت پیامبر اسلام کند و حکمت برخی اقدامات او را نشان دهد.
✅ پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، چاپ اول کتاب "حیات، حکمت و حکومت پیامبر اعظم" نوشته جمعی از پژوهشگران را در سال 1393 و در 684صفحه منتشر کرده است.
💠قرآن کریم که آخرین کتاب آسمانی به شمار میآید، حضرت محمد صلی الله علیه و آل و سلم را الگوی بشر معرفی فرموده است و به پیروی از آن حضرت فرمان داده است. روشن است که برای بهرهمندی از این الگو و میزان الهی، باید با اخلاق و شخصیت و سیره او در ابعاد مختلف آشنا گردیم.
❎در باب سیره آن حضرت آثار بسیاری نگاشته شده است که مع الاسف سهم شیعه کمتر از اهل سنت بوده است، لکن فراوانی این قبیل آثار ما را از بررسی و تبیین مجدد سیره آن حضرت باز نمیدارد؛ چه اینکه با وجود پیدایش نگرشها و اندیشههای جدید بشری، نگاه دوباره به شخصیت و سیره پیامبر خاتم ضرورتی دیگر مییابد تا پاسخدادن به سؤالات، روزآمدتر و کاربردیتر و در جهت رفع شبهات باشد.
⏹کتاب حاضر تلاش کرده است تا در قالب مقالات متعدد از نویسندگان مختلف، نگاهی دوباره به زندگی، سیره، شخصیت و حکومت پیامبر اسلام کند و حکمت برخی اقدامات او را نشان دهد. بدین ترتیب، هر یک از مقالات یادشده، از زاویهای به این موضوع پرداخته است. حکمت ازدواجهای آن حضرت، سیاست خارجی، نقشآفرینی زنان در حکومت آن حضرت، بهداشت فردی، چگونگی ارتباط او با اهل کتاب، اخلاق خانوادگی، سیره نظامی و جنگی او... از موضوعات مورد بررسی نویسندگان این کتاب است.
⬅️نویسندگان در پژوهشهای خود از منابع سنی و شیعه بهره بردهاند و خود را محدود به آثار خاصی نکردهاند و به منظور کارآمدی، ایجاد جذابیت و نگاه دقیق، موضوعات مختلف پیرامون شخصیت، زندگی و سیره آن گرامیپیامبر را در قالب ریزتر و جزئیتر در نظر گرفتهاند و حاصل تلاش خود را به صورت مجموعه مقالات ارائه کردهاند. همه مقالات با «چکیده» آغاز شدهاند و تحت عنوان «نتیجه» ـ بهجز دو مقاله که بدون عنوان «نتیجه»اند ـ پایان پذیرفتهاند.
⏹دریافت نویسندگان کتاب حاضر از مطالعه سیره اخلاقی و رفتاری پیامبر اعظم این است که آن حضرت آنچه ابلاغ فرموده، براساس خواست و اراده الهی بوده است. او در صدد انجام وظیفه الهی بوده و رنج ابلاغ فرمان خدا را بر دوش کشیده است. همه گفتارها و کردارهای پیامبر اسلامی براساس حکمت بوده و او در این راه بهگونهای خستگی ناپذیر تلاش کرده است.
💠سراسر زندگی آن حضرت آموزنده و حاوی درسهای اخلاقی است. او هم در ابعاد فردی و هم در ابعاد اجتماعی، بر حقوق افراد احترام میگذاشت و حتی آنگاه که در آثار هجرت به مدینه یا یهودیان پیمان بست، نه برای برونرفت از شرایط سخت آغاز اسلام، که بر مبنای اندیشه سیاسی رسول خدا و نگاه اسلام به همه ادیان بود، اما گروههای یهودی که پیامبری از غیرنژاد خود را بر نمیتافتند، نقض پیمان کردند و ازاینرو بود که مسلمانان در صدد دفاع از خود برآمدند.
⬅️آن حضرت هرگز در هیچ اقدامی، حتی در ازدواجهای خود، به دنبال انگیزههای شهوانی نبود و اگر به بهداشت فردی خود اهمیت میداد، نه به قصد خودنمایی و توجه به فردیت خود، بلکه به منظور نمایاندن خواست فطری انسان بوده که گرایش به پاکیزگی دارد و نیز او میخواست پیرایههایی را که احتمال داشت بعد از وی، دینش را به تحریف و خرافه بکشاند، بزداید. به این ترتیب، حکمت الهی در تمام امور فردی و اجتماعی و حتی در شخصیترین حالات پیامبر جریان داشته است.
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
معرفی کتاب ؛ حیات، حکمت و حکومت پیامبر اعظم + معرفی
کتاب حاضر تلاش کرده است تا در قالب مقالات متعدد، نگاهی دوباره به زندگی، سیره، شخصیت و حکومت پیامبر اسلام کند و حکمت برخی اقدامات او را نشان دهد.
معرفی کتاب نقد و بررسی گزارش های زندگانی پیش از بعثت پیامبر ص
✅پژوهش در تاریخ اسلام، به ویژه پرداختن به آن چه در شناخت و شناسایی رسول گرامی اسلام(صلی الله علیه وآله وسلم) نقش آفرین است، از دغدغه های بنیادین و سیاست های راهبردی مجامع حوزوی و مراکز اسلامی، از جمله این پژوهشکده است. آنان که در دوره های اخیر در وادی معرفی پیامبر و تاریخ اسلام گام نهاده اند اندک نبوده و به راستی دستاوردهای درخوری نیز عرضه داشته اند، اما بی گمان ورود متخصصانه و مبتنی براصول و قواعد پژوهشی در هر دانشی، ضرورت دانشورزی عصر کنونی است. بنابراین، شایسته است آنان که در علوم انسانی پای به عرصه تحقیق می نهند با روش پژوهش علمی آشنایی داشته و در این باب زانوی تلمّذ به زمین زده باشند.
⏹تاریخ در عصر حاضر، برخلاف پندار گذشتگان، اطلاعات پراکنده گردآوری شده از چند کتاب یا سرهم بندی مطالبی به منظور دست یابی به هدفی
از پیش تعیین شده نیست و تحلیل آن نیز ارائه توضیحات و توجیهات به ظاهر تعلیلی در خصوص برخی پدیده ها یا عملکرد آدمیان نمی باشد، بلکه این دانش همچون دیگر علوم، روشی تعریف شده و علمی دارد، از این رو یافته های مطالعات فردی هر علاقه مندی که انگیزه تنها سرمایه او باشد، نمی تواندعلمی و قابل قبول تلقی گردد.
💠پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت: برای معرفی صحیح ادواری از تاریخ اسلام یا مربوط به آن، به حوزه هایی وارد شده و بر آن است تا با انجام پژوهش های روش مند، برخی از زوایای تاریک تاریخ این دوره را بشکافد و گاه به نقد آن چه رواج دارد، بپردازد. زندگی پیامبر اسلام بر همین اساس و نیز به دلیل اهمیت شناخت هر چه بیشتر آن و الگوگیری و پیروی از سنت های آن حضرت، در دستور کار قرار گرفت و بی گمان این شناسایی تنها به عصر نبوت و دوران برانگیختگی آن حضرت محدود نمی شود، بلکه زمانه های پیشتر از آن نیز در خور بذل توجه و امعان نظر عالمانه است.
❇️بدیهی است بزرگی شخصیت پیامبر و عظمتی که ایشان در اذهان مسلمانان یافته، زمینه هایی را برای سودجویی دسته ای از افراد فراهم کرده که خود موجب پیدایش اخباری گزافه و مجهول شده است. و بی تردید، این دسته روایات که گاه از ناحیه دین داران کم اندیش و گاه از سوی دشمنان مغرض برساخته شده اند، برای اهل نظر و خرد، جز آزردگی خاطر و اندوه نمی آفریند و لاجرم مسئولیتی بر دوش اهل تحقیق بار می گردد تا با سلاح قواعد دانشی وعقاید صحیح به مبارزه با آن ها بپردازند. کتاب نقد و بررسی گزارش های زندگانی پیش از بعثت پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) که با قلم جناب حجت الاسلام آقای رمضان محمدی لباس وجود یافت، گامی در این راستا به شمار است و این پژوهشکده زحمات وی را قدر می داند.
✅برای تهیه نسخه الکترونیکی اثر به کتابخوان پژوهان مراجعه نمایید.
🌐https://pajoohaan.ir/document/52
برخلاف تصور عامه، عبارات نوار آبی رنگ دور گنبد امام رضا علیه السلام آیات قرآن یا حدیث نیست. شاه عباس صفوی در سال 1010 هجری از اصفهان با پای پیاده برای زیارت امام رضا علیه السلام عازم مشهد شد. او پس از 28 روز پیاده روی به مشهد رسید. به دستور او گنبدی با خشت های مس که روی آن را طلا کردند ساخته شد. این گنبد بر روی گنبدی که حدود 1000 سال پیش ساخته شده است بنا شد. عملیات ساخت گنبد در سال 1010 آغاز و در سال 1016 هجری به اتمام رسید. ترجمه خلاصه متن عربی نوار دور گنبد مطهر اینچنین است که «توفیقات بزرگ خداوند سبحان شامل حال سلطان که نسب به خاندان نبوت و امامت می رساند و خاک پای زائران این روضه منوره می باشد، شده و با پای پیاده از اصفهان به مشهد مشرف گشته و این گنبد را به طلا مزین ساخته و این کار در سال 1016 هجری پایان گرفت» چهار کادر آبی رنگ زیرین نوار هم مربوط به شرح مرمت گنبد مطهر توسط شاه سلیمان صفوی در سال 1084 هجری می شود. (تاریخ آستان قدس رضوی، عزیزالله عطاردی، ص 136 – 139)
✍جایگاه حرم مطهر رضوی در سیاست مذهبی صفویان
درجه علمی: علمی-پژوهشی
نویسندگان: حمیدرضا مطهری سعید نجفی نژاد
منبع: فرهنگ رضوی سال هفتم تابستان 1398 شماره 26
✅چکیده مقاله
ظهور صفویان و به دنبال آن رسمی سازی مذهب تشیّع در ایران، تحولات فرهنگی زیادی پدید آورد که آثار آن تا به امروز نیز باقی است. پادشاهان صفوی در این راه از ابزارهای متعددی استفاده کردند که توسعه اماکن مذهبی شیعی، یکی از آنها بود. بی گمان مهم ترین مکان مذهبی در ایران، حرم مطهر امام رضا (علیه السلام) بود. بارگاه علی بن موسی الرضا (علیهماالسلام) با توجه به اینکه در درون مرزهای قلمروِ صفوی بوده و صفویان نیز خود را از طریق امام موسی کاظم (علیه السلام) منسوب به آن حضرت می دانستند، نسبت به قبور سایر ائمه (علیهم السلام) از موقعیت خاصی برخوردار بوده است. از این رو، پادشاهان صفوی توجه ویژه ای به این آستانه مقدس داشته و از ظرفیت های آن مکان برای ترویج تشیع بهره برداری کردند.
این پژوهش سعی دارد ضمن تبیین جایگاه حرم مطهر رضوی در درون سیاست مذهبی صفویان برای ترویج تشیّع، به صورت موردی نگاهی به کارکردهای این مکان در امر توسعه تشیّع داشته باشد. در این نوشتار برای رسیدن به درک مناسبی از این موضوع، جایگاه این مکان در تاریخ نگاری عصر صفوی بررسی خواهد شد.. گزارش های تاریخی حکایت از توجه زیاد پادشاهان صفوی به این بارگاه مطهر دارد و زیارت، توسل، عبادت و اعتکاف و دفن در حرم و... از مواردی هستند که مورد توجه مورخان قرار گرفته اند.
کرسی ترویجی «آسیب شناسی تعصبات مذهبی و سیاسی در نگارش سیره (بررسی سیره نگاری حسین مونس)» برگزار شد
کرسی ترویجی «آسیب شناسی تعصبات مذهبی و سیاسی در نگارش سیره (بررسی سیره نگاری حسین مونس)» به عنوان پیش نشست «کنفرانس بین المللی آسیب شناسی مطالعات تاریخ اهل بیت (علیهم السلام) در دوره معاصر» روز چهار شنبه 23/07/99 در پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برگزار شد.