#مقاله جایگاه نقد محتوایی در اعتبار سنجی احادیث شیعه چکیده: بررسی روش اطمینان به صدور حدیث، تاریخی همپای عصر صدور حدیث دارد. اعتبارسنجی احادیث در بین اصحاب امامیه در دوره‌های مختلف امری رایج بوده است. نقد محتوای آموزۀ منسوب به امام (علیه‌السلام)، معیار اعتبارسنجی در دوران ائمه(علیهم‌السلام) و محدثان پیشین شیعه است. در این پژوهش عوامل رویکرد اعتبارسنجی مبتنی بر نقد محتوای آموزه‌های منسوب به امامان شیعه و پیامدهای آن بررسی و بر این نکته تأکید شده است که این روش، معیار پیشینیان در پذیرش یا رد خبر منسوب به معصومان (علیهم‌السلام) بوده است. تفاوت دیدگاه‌های اعتقادی و سطح استعداد اصحاب، بروز جریان انحرافی غلو و ایجاد فضای تقیه را می‌توان مهمترین عوامل این رویکرد برشمرد بازخوانی این عملکرد از آن جهت اهمیت دارد که معیار محدثان شیعه در انتقال احادیث به کتاب‌های خویش و نقد آثار سایر راویان بوده است. کلید واژه‌ها #اعتبارسنجی ، #احادیث_رویکرد_قدما_در_اعتبارسنجی ، #نقد_محتوایی @Elal_alhadith

#مقاله واكاوى مهم ترین معیار داوری رجالی در پرتو نگرش کلامی چکیده: بررسی چیستی معیار ارباب رجال در داوری‌های رجالی و به گونهٔ ویژه، تحلیل میزان اثرپذیری داده‌های رجالی از باورهای کلامی، امری مغفول و نیازمند کاوش و نگاهی کلان در این حوزه است بایستگی این پژوهش به نگاه و استنباطی آزاد از وراء داوری‌های صورت گرفته با تحلیل چرایی تعیّن یافتن انگاره‌های مطرح از سوی ارباب رجال و رسیدن به ریشه‌های آن بازگشت دارد نگاشته حاضر بر آن است که با نگرش روش‌شناسی، تحول‌آفرین و براساس تحلیل داده‌های رجالی و کلامی، جایگاه و میزان تأثیرگذاری اندیشه‌های عقیدتی در سنجش وثاقت یا تضعیف راوی را نمایان سازد. برآیند داده‌ها و تعمیق نگاه در ریشه‌یابی شواهد این گفتار، گویای اثرپذیری داوری‌های رجالی از باورهای کلامی است. در برآیند این پژوهه آشکار می‌شود حوزۀ این واکنش‌ها در فروع اصول عقاید و به صورت مشخص، در نگرش به مسائل ذیل اصل امامت، رخ نمایانده است که می‌توان آن‌ها را واکنش‌هایی درون مذهبی در برابر کنش‌های عقیدتی در بستر ارزیابی رجالی دانست، تا بازده نگاشتهٔ حاضر، زمینه‌ساز تحولی نو در مبانی باشد و بتواند نگاهی جدید به عرصهٔ بهره‌مندی از روایات، به ویژه روایات حوزه امامت را فراهم آورد. کلیدواژه‌ها: #مقام_امام ، #باور_کلامی ، #داوری_رجالی ، #مبانی_نو_رجالی @Elal_alhadith

#حوزه_حدیثی_قم جلسه۱۲ #بقعه_علی‌بن_بابویه‌قمی بازشناخت نقش و جایگاه حوزه حدیثی قم در گذر زمان @Elal_alhadith

#حوزه_حدیثی_قم جلسه۱۳ #بقعه_علی‌بن_بابویه‌قمی بازشناخت نقش و جایگاه حوزه حدیثی قم در گذر زمان @Elal_alhadith

#حوزه_حدیثی_قم جلسه۱۴ #بقعه_علی‌بن_بابویه‌قمی بازشناخت نقش و جایگاه حوزه حدیثی قم در گذر زمان @Elal_alhadith

#حوزه_حدیثی_قم جلسه۱٥ #بقعه_علی‌بن_بابویه‌قمی بازشناخت نقش و جایگاه حوزه حدیثی قم در گذر زمان @Elal_alhadith

#فهرست_متنی 🔰نخستین منابع رجالی 🔰چالش‌های پیش‌روی حدیث ؛ ۱.وجود پُرشمار راویان متهم به ضعف، کذب، وضع و جعل در میراث حدیث شیعه ۲.وجود راویان فاسدالمذهب در میراث حدیث شیعه ۳.کمی داده‌های تأثیر گذار در شناخت راویان پر تکرار ۴.فراوانی نقل راویان ثقه از راویان ضعیف ۵.ناهمسانی روش‌هایی اعتبارسنجی احادیث شیعه ۶.در اختیار نداشتن ابزارها و پیش نیازهای تعامل با روایات -سلامت ارتباط میان راویان در سلسهٔ سند(پیوستگی سند) -سلامت عنوان یا شناسایی تحریف در عنوان و سپس شناخت عنوان صحیح (تحریف) -هویت شناسی راویان یا تعیین و شناخت مصداق عنوان مشترک(اشتراک) -شناسایی نام‌های گوناگون یک راوی(ترادف) -وجود داده‌های کافی دربارهٔ توثیق و تضعیف راویان(داده‌های کافی) ۷.نادیده انگاری وجود راهبرد حاکم بر فرایند تولید و نشر احادیث شیعی ۸.ناآشنایی با حوزه‌های حدیثی شیعه و کارکردهای ایجابی و سلبی هر حوزهٔ حدیثی و چگونگی ارتباط حوزه‌ها با یکدیگر ۹.به سادگی گذر کردن از برخی گزارش‌های تخریبی و عدم ارائه تحلیل دقیق و همه جانبه از موضوع گزارش ۱۰.عدم کلی‌نگری به معارف و آموزه‌های دینی؛ از جمله بستر شکل‌گیری و انتقال حدیث ۱۱.بی‌توجهی به مسئولیت حساس، و تأثیرگذار محدّثان و تأثیر آن در سالم سازی فرایند انتقال احادیث شیعه ۱۲.نادیده گرفتن شرایط فرهنگی اجتماعی دوره‌های گوناگون در انتخاب اولویت‌های عرصه فرهنگ از جانب نهاد امامت ۱۳.اختلاف دیدگاه های دانشمندان رجالی در توصیف یک راوی ۱۴.احساس ناسازگاری میان رفتار عملی گروهی از اصحاب با دیدگاه‌های رجالی گروهی دیگر ۱۵.عدم تبیین مفاهیم واژه‌های توصیفی ۱۶.ناشناخته بودن مبنا یا مبانی کلامی دانشیان رجال 🔰انگاره‌های کنونی و حاکم در دانش رجال 🔰رویکرد ما در دانش رجال 🔰 اعتبارسنجی قرینه محور و کارکرد حدیث https://eitaa.com/Elal_alhadith

احادیث منفرد فقهی الزامی؛ رفتار شیخ صدوق و چگونگی تحلیل آن

سیدعلیرضا حسینی شیرازی در بستر اعتبارسنجی برآمده از مکتب متأخران، با دیدگاه‌هایی روبرو می‌شویم که با واقعیت‌های حاکم بر تاریخ اعتبارسنجی احادیث شیعه فاصله بسیاری دارند. به عنوان نمونه می‌توان به یکی از دیدگاه‌های موجود در بحث توثیقات عام، اشاره کرد. بن مایه این دیدگاه از این قرار است: هرگاه با حدیث منفرد فقهی الزامی روبرو شویم که راوی یا روایان ناشناخته یا ضعیف از نگاه دانشمندان رجالی، در سند آن واقع شده باشد، اما یکی از اصحاب و بزرگان؛ مانند مرحوم کلینی یا شیخ صدوق به محتوای آن حدیث فتوا داده باشند، تمام راویان چنین سندی، در نگاه شخص فتوا دهنده، ثقه و قابل اعتمادند. چنین پدیده‌ای، یکی از راه‌های شناخت راویان مورد اعتماد در میدان رفتار و سیره عملی اصحاب متقدم است. پژوهش حاضر، نشان خواهد داد که این برداشت، بر واقعیت‌های تاریخی استوار نیست. جهت خريد از پیش فروش کتاب با تخفيف25% از سایت طرائف تا مورخه هشتم اردیبهشت ماه استفاده بفرماييد. @Elal_alhadith

#حوزه_حدیثی_قم جلسه۱۷ #بقعه_علی‌بن_بابویه‌قمی بازشناخت نقش و جایگاه حوزه حدیثی قم در گذر زمان @Elal_alhadith

#حوزه_حدیثی_قم جلسه۱۸ #بقعه_علی‌بن_بابویه‌قمی بازشناخت نقش و جایگاه حوزه حدیثی قم در گذر زمان @Elal_alhadith

#مقاله تحلیل داده‌های طبقه‌شناختی «محمدبن عیسی‌بن عبید» در پرتو منابع رجالی و حدیثی چکیده: «ابوجعفر محمدبن عیسی‌بن عُبيد عُبَیدی» از راویان فعال در عرصه انتقال تراث حدیثی امامیه و پُرروایت در منابع حدیثی شیعه است. گفت‌وگو درباره طبقه روایی و تعاملات حدیثی «محمد بن عیسی» به دلیل نقش بسیار در اعتبار سنجی روایات وی، از قرن سوم پیوسته مورد توجه دانشیان و پژوهشگران قرار گرفته است. نخستین خاستگاه گفت‌وگو پیرامون طبقه محمد بن عيسى بن عبيد عبارت «نصر بن صباح» -از مشایخ کشی- است که به کتاب «رجال کشّی» و به دنبال آن به «رجال نجاشی» راه یافت. سخن وی چالش جدی را در تعامل حدیثی گسترده محمد بن عیسی با «حسن بن محبوب» و «یونس بن عبدالرحمان» و نیز بهره‌گیری مستقیم وی از امام رضا علیه‌السلام پیش آورده است. برخی از دانشیان رجال و فقیهان، چنین برداشت کرده اند که استثنای ابن‌ولید قمی نسبت به محمد بن عیسی نیز به دلیل وجود خلل در طبقه وی بوده است؛ بدین بیان که وی با توجه به خردسال بودن، امکان عملی نقل از یونس بن عبدالرحمان را بدون واسطه ندارد. در پژوهش حاضر پس از بررسی و تعیین دوره زندگی محمد بن عیسی بن عبید … @Elal_alhadith

#حوزه_حدیثی_قم جلسه۱۹ #بقعه_علی‌بن_بابویه‌قمی بازشناخت نقش و جایگاه حوزه حدیثی قم در گذر زمان @Elal_alhadith

#حوزه_حدیثی_قم جلسه۲۰ #بقعه_علی‌بن_بابویه‌قمی بازشناخت نقش و جایگاه حوزه حدیثی قم در گذر زمان @Elal_alhadith

#مقاله عمل شیخ صدوق به احادیث منفرد فقهی الزامی سهل‌بن زیاد و چگونگی تحلیل آن چکیده: حضور چشمگیر راویان تضعیف شده در جای‌جای منابع حدیثی شیعه و از آن میان، احادیث فقهی، چگونگی مواجهه با این احادیث را دست‌خوش دشواری کرده است. پیامد این دشواری در دو عرصه خودنمایی می‌کند؛ یکی، باطل انگاشتن حجم قابل توجهی از احادیث راه یافته به منابع حدیثی و دیگری سردرگمی در تحلیل رفتار برخی بزرگان در مواجهه عملی با احادیث راویان ضعیف. به هنگام گذر از داده‌های به دست رسیده در لابلای منابع حدیثی و اعتبارسنجی پیشینیان، با دو پدیده روبرو می‌شویم؛ رفتار عملی اصحاب با راویان ضعیف در عرصه‌ی نگاشته‌های حدیثی و دیگری، نگاه توصیفی به راویان در منابع اعتبارسنجی. جدا دیدن این دو پدیده و توجه نداشتن به ارتباط بنیادینی که میان نها برقرار است، می‌تواند به پیمودن بیراهه‌هایی در مطالعات حدیث شناختی بیانجامد. نوشتار حاضر به بررسی رفتار شیخ صدوق در عمل به برخی احادیث منفرد فقهی الزامی پرداخته که سهل‌بن زیاد در سند آن واقع شده است. هدف از این نوشتار کشف منطق علمی حاکم بر عمل به چنین احادیثی است. این پژوهش نشان می‌دهد که تکیه ... @Elal_alhadith

#مقاله تحلیل زیرساخت استثنای احادیث منفرد محمدبن عیسی‌بن عبید از یونس‌بن عبدالرحمن چکیده: عنوان استثنا، در برخی دانش‌ها و معارف اسلامی از جمله: فقه، اصول، تفسیر و حدیث مطرح شده است. یکی از کاربست‌های این عنوان را می‌توان در دانش اعتبارسنجی احادیث شیعه دنبال کرد. در اطلاعات راه یافته به کتاب‌های فهرست با پدیده رایجی در حوزه حدیثی قم، با نام فرایند استثنا مواجه هستیم که معنا و مفهومی خاص از آن متناسب با موضوع این دانش اراده شده است. به گاه بازخوانی مدخل یونس‌بن عبدالرحمن در فهرست شیخ طوسی و رجال نجاشی با عبارتی از ابن‌ولید که استثنای احادیث منفرد محمدبن عیسی‌بن عبید از یونس در خود جای داده است برخورد می‌کنیم که در تحلیل آن احتمالات گوناگونی وجود دارد. در نوشتار پیش‌رو از یک‌سو با رویکرد و نگرش تاریخ حدیث شیعه به سیر تطور و کنش‌گری دانشیان اعتبارسنجی و فقیهان نسبت به استثنای منفردات محمدبن عیسی از قرن پنجم تا دوران معاصر پرداخته شده است. از سوی دیگر، تمرکز خود را بر نقد و نپذیرفتن نگرش‌های گوناگون پیرامون دلیل و زیرساخت‌های این استثنا قرار داده است که در نوشته‌های پیشین به صورت یک مجموعه مشاهده نمی‌شود. افزون بر آن، در مقاله حاضر از طریق پدیدار کردن یک انگاره نوین، به تحلیل و بازشناسی زیرساخت استثنای منفردات محمدبن عیسی از یونس در بستر تاریخی پرداخته است. کلیدواژه ها استثنای ابن‌ولید، احادیث منفرد، محمدبن عیسی‌بن عبید، یونس‌بن عبدالرحمن. @Elal_alhadith

#نشست_علمی تحقیق و تصحیح متون کهن حدیثی رسالت‌ها و چالش‌ها (با تأکید بر کتاب تهذیب الأحکام) #میراث_مکتوب_شیعه #کتابخانه_علامه_مجلس_ره @Elal_alhadith

خلاصه: نشست علمی تصحیح و تحقیق متون کهن حدیثی؛ رسالت‌ها و چالش‌ها در این جلسه  به ۳ مطلب می‌پردازیم:  ۱- نکات کلی درباره پیش زمینه‌ها ۲- چگونگی طی مراحل  ۳- تذکر به رسالت‌ها و چالش‌ها  شکی نیست که گسترده‌ترین منبع آموزه‌های دینی حدیث است. معظم استفاده از این آموزه‌ها در دو عرصه می‌باشد:  ۱- ساماندهی زیرساخت‌های باورهای دینی خصوصا باورهای پیرا امامتی  ۲- ساماندهی فقه  نیز میدانیم دستیابی به این منابع از دو حال خارج نیست:  ۱- از طریق غیر معمول به نسخ خطی دسترسی پیدا کنیم و یقین کنیم که به طور مثال این متن از خود شیخ است. ۲- اینکه به ما بایدینا بپردازیم که لاجرم مجبوریم به راه دوم اکتفا کنیم.  متون حدیثی در گذر تاریخ به علل مختلف آکنده از آسیب‌ها شده است و به همین دلیل است که در مواجهه با نسخ خطی به یکی از این دو نتیجه می‌رسیم: ۱- این متن،متن شیخ است.  ۲- این متن نزدیک‌ترین متن به متن شیخ است.  به طور کلی پیش نیازهای تحقیق متون چهار مرحله دارد:  ۱- جمع آوری نسخ ۲- طبقه‌بندی نسخ و تبارشناسی آنها  ۳- گزینش بهترین نسخه ۴- مقابله نسخ جمع آوری شده  تازه بعد از طی این چهار مرحله است که فرایند تحقیق در متون آغاز می‌شود.  بیان رسالت ها:  مهمترین رسالت تحقیق در متون حدیثی این است که همانطور که سابقاً بیان شد یقین کنیم که این متن یا نزدیک‌ترین متن به اصل است یا همان متن اصلی است. البته منظور از نزدیک‌ترین بالاترین ضریب ممکن است.  درک این مطلب حائز اهمیت فراوانی است ؛ چرا که گاه تصور می‌شود وظیفه محقق برطرف کردن آسیب‌ها و مبهمات متن است بدون اتکاء به نسخ و با تکیه بر داده‌های خارجی در حالی که چنین نیست ، وظیفه محقق نمایاندن آسیب‌های وارده به متن و در صورت امکان تحلیل آن آسیب‌هاست.  رسالت دوم: که به نوعی جزئی از رسالت اول است تخریج مصادر می‌باشد خوب است که به اهداف و فواید تخریج مصادر بپردازیم.  بعضی اوقات تصور می‌شود که هدف از تخریج مصادر فقط این است که بدانیم یک حدیث در چه منابعی ذکر شده است در حالی که اساساً هدف اصلی از تخریج مصادر ربطی به جمع آوری منابع ندارد و اهم فواید آن امور دیگری است:  مواجهه با اسناد دو زاویه دارد: اول اینکه سند را وسیله دستیابی به کلام معصوم بدانیم و دوم اینکه علاوه بر اینکه سند وسیله دستیابی به کلام معصوم است آن را حاوی مطالبی بدانیم مانند: زمان صدورحدیث، فضای صدور حدیث و جغرافیای صدور حدیث.  بنابراین فایده اول را می‌توان چنین بیان کرد که تخریج مصادر شناخت دیدگاه‌های مختلف در بستر تاریخ را به همراه دارد که این شناخت سه فایده دارد:  اصالت بخشی به متن: به طور مثال به وسیله تقیه حدیث را اثبات یا رد کنیم.  چالشی دانستن متن.  غیر اصیل دانستن متن به عنوان مثال میراث مجوس که هیچ کسی غیر سکونی آن را نقل نکرده است.  فایده دوم شناخت چگونگی بهره‌گیری منابع متاخر از متن مورد تحقیق و شناسایی آسیب‌های وارده به متن در منابع بعدی و در صورت امکان تحلیل آنها.  شاید بتوان گفت به طور کلی یکی از مهم‌ترین دلیل های آسیب‌های وارده به متن در منابع متاخر این است که قطعاً در طول تاریخ گاه فقیهی برای نقل متنی به منبع اصلی مراجعه نمی‌کرده و به نقل از از آن اعتماد می‌کرده است.  فایده سوم شناخت و معرفی اسناد مختلف در گذر تاریخ چه در مکتب قرینه محور و چه در اسناد محور مثلاً تفاوت نوفلی و سکونی و عبدالله بن مغیره مواجهه ما با نوفلی باید دو نوع باشد اول یک نگاه استقلالی به او و دوم یک نگاه با لحاظ اینکه او طریق سکون نیست به روایات همچنین در عبدالله بن مغیره.  فایده چهارم شناخت برداشت‌های مختلف فقهی از متون حدیثی  رسالت سوم: در مواجهه با یک حدیث مسند سه گونه آسیب داریم:  تصحیف در عناوین رواة  تصحیف در عبارات سند  تصحیف در متن سند  رسالت چهارم: گاه آسیب‌ها نمایان می‌شوند و گاه تحلیل می‌شوند؛بنابراین تحلیل گونه‌های مختلف آسیب‌های وارده به متن از وظایف و رسالت‌های تحقیق در متون حدیثی است.  بعد از اینکه رسالت‌های تحقیق در متون بیان شد اکنون به بیان چالش‌های تحقیق در متون می‌پردازیم:  کمبود شناخت کافی از نسخه شناسی در طبقه‌بندی و تبارشناسی نسخ.  به نظر می‌رسد راه حل برطرف کردن این چالش این است که کارها فردی انجام نشود بلکه لجنه‌ای به تحقیق و تصحیح یک متن بپردازند تا ضریب خطا کمتر شود.  خلط بین اینکه تصحیح آیا از روی اجتهاد است یا اختیار نسخ از روی تحلیل آنهاست.   عدم آشنایی با چگونگی تشخیص اغلاط توسط پیشینیان  اطلاعات نادرست در کتب اعتبارسنجی اعم از فهرست و رجال که باعث نادرست شدن تحلیل می‌شود.  تهیه شده توسط کتابخانه علامه مجلسی @Elal_alhadith

#تقریر_مباحث #نشست_علمی تحقیق و تصحیح متون کهن حدیثی رسالت‌ها و چالش‌ها (با تأکید بر کتاب تهذیب الأحکام) #میراث_مکتوب_شیعه #کتابخانه_علامه_مجلس_ره تهیه شده توسط کانال طرائف @Elal_alhadith

📘 معرفی کتاب 📚 «محمد بن عیسی بن عبید در آیینه پنج گفتار» 🖊 سیدعلیرضا حسینی شیرازی 🖊 محمد لطفی پور 🔹قیمت روی جلد ۲۰۰.۰۰۰ ♨️ تخفیف ۲۵٪ تا ماه مبارک رمضان ۱۵۰.۰۰۰ 🏢 رود آبی 🗓 سال ۱۴۰۲ 🔺زبان فارسی 📙 شومیز 📦 سفارش خرید از سایت 🔗 https://taraef.ir/product/mohamadebneisaebnobeyd/ 📦 سفارش خرید از ادمین 🔗 @taraef_admin 🆔 طرائف | جامع منابع رجالی و اعتبارسنجی احادیث

🎧 صوت ✳️ گفتگوی صمیمانه با استاد حسینی شیرازی در گعده علمی ✳️ پاتوق نخبگانی خانه مصلحان ⭕️ یکشنبه ۱۴۰۳/۲/۱۶ 🆔 طرائف | علوم حدیث و اعتبارسنجی احادیث

#مقاله راه‌کارهای نوین در شناخت طبقه راویان چکیده: شناخت طبقه راویان واقع در اسناد احادیث، یکی از بنیادی‌ترین نیازها در فرایند اعتبارسنجی احادیث شیعه است؛ زیرا در ارزیابی احادیث، شناخت طبقه راوی و دست‌یابی به اتصال سلسله راویان سند، تاثیر بنیادین دارد. طبقه راوی به معنای شناخت تقریبی عصر فعالیت‌های حدیثی راوی در دو دوره تحمل (زمان علم‌آموزی و اخذ حدیث) و اداء (آموزش اندوخته‌ها به‌نسل‌های پسین) می‌باشد. دانشیان رجال شیعه در دوران معاصر، برای شناسایی طبقه راویان از راه‌کارهای گوناگون بهره می‌جویند. تجربه نگارندگان در مطالعات پیراحدیثی مرتبط با طبقه راوی، بیان‌گر آن است که این راه‌کارها، نمی‌تواند تمام چالش‌های فراروی شناخت طبقه راویان را، پاسخ‌گو باشد. نوشتار حاضر، با توجه به اطلاعات موجود در منابع رجالی، فهرستی و حدیثی شیعه، سعی در ارائه چهار راه‌کار نوین طبقه‌شناسی دارد که از رهگذر آن، بتوان از بسیاری از چالش‌های باقی‌مانده، گذرکرد. عملکرد برخی از این راه‌کارها در گشودن چالش‌های طبقه‌شناسی سه تن از راویان فعال در عرصه انتقال تراث حدیثی امامیه، یعنی ابراهیم‌بن‌هاشم، محمدبن‌عیسی‌بن‌عبید و محمدبن‌احمد‌بن‌یحیی، به نمایش گذاشته‌شده‌است کلیدواژها: طبقه راوی، ابراهیم‌بن هاشم، محمدبن عیسی‌بن عبید، محمدبن احمدبن‌ یحیی @Elal_alhadith